Historiae Adversum Paganos

Orosius, Paulus

Orosius, Paulus. Historiarum adversum paganos libri VII (Corpus scriptorum ecclesiasticorum latinorum, Volume 5). Zangemeister, Karl, editor. Gerold: Vienna, 1882.

ideoque in locum eius Cononem constituunt, cui residuam manum et [*]( AVCTORES g 8 — § 11 Iustin. 5, 5 § 1—5 exceptis § 8 exercitum — prouehit Orosianis. ) [*]( 1 fracta L || lachedemonii PR1 la∗ cedemonii R2 lacaedaemonii D 2 siracusana D 8 auditam D || karthaginiensis (i tert. eorr. ez e R) PR 5 peraagatnr (r fin. ex s eorr.) P || caedibus] L caedibnsque PRDh 6 recepitque L 7 nominis (n prior ex m corr.) P 8 gaudio (a ex corr.) P 9 classemque (-quę B) PaRa 10 rursusquae P* || petit] paelit P || lachedemonii PR1 la∗ cedemonii R* || liaandrum (d in ras. m. 1) D 11 classib. (bus deletum m. X) L || cyrius (i eras.) P cirns D || frater] LPRD filins corr. fh || dsrii* (erasa s) P 12 tissafernis] PB (ssa ex corr. m. 2 R) tiBsarfernu LD || lidiaeque D 18 anziliisquae P* || lysantder B || alehibiadis D alcibiades P* 14 p*er P 15 itpentinum D || aliquo conflictu] L conflictu aliquo PRD || caeditquae Ra 16 et om. PB 17 atrociuB (us ex lis corr.) P || conflixerant L 18 comperto R2D || alchibiaden D 19 p∗∗ditionis B )

122
summam belli committunt.

qui supplere saltem numero exhaustas copias uolens, senes ac pueros legit exercitumque conscripsit.

sed huiusmodi manus moram bello non attulit: quippe quod robore, non numero confici solet. itaque statim inbellis manus uel capta uel caesa est, tantaque strages occisorum illo proelio facta est, ut deletum non solum regnum, sed etiam nomen Atheniensium uideretur.

at illi desperatis rebus statuunt urbem peregrinis dare — ut, qui per totam Asiam paulo ante dominati sunt, nunc ex hac conluuie muros saltem libertatemque tueantur — et, quamuis uel suo iudicio ad haec tuenda etiam obiectis muris non sufficiant, iterum tamen experiri nauale proelium parant.

expers consilii furor dolorem uirtutem putat, quantumque meditatur ira, tantum promittit audacia.

itaque omnibus partim captis partim interfectis de ipsis quoque reliquiis nihil reliqui factum est. solus dux Conon superstes bello et populo, timens ciuium crudelitatem, ad Cyrum regem concessit.

Euacoras autem dux Lacedaemoniorum [*]( AVCTORES § 12 — § 14 Iustin. 5, 6 § 1—7 (qui tamen 6 § 5 non urbem, ut Oros. § 14, sed ciuitatem, i. e. ius ciuium) § 15 ignoti auctoris sententia quae fuisse septenariis conposita uidetur § 16 Iust. 5, 6 6 10 § 17 et § 18 Iust. 5, 8 § 1 et *3 ) [*]( h g 1 saltim PRb D II exautas (sic; h m. 2) P exhautas R 2 ac in rasura P || -que ex quae corr. PR || conscribsit P 3 adtulit PR1 4 robore non numero] numero non robore in ras. m. 1 ? R || *itaquae Pa || ad inbellis in marg. al. m. f Tbecillis R 7 ad R1 II tis desperarebua (corr. m. 2) P 9 colluuie Rb || mu*ros (unius litt. ras.) P || saltim PRb 10 -quę Ra || tue*ntur R || aad (pr. a del.) L || tuendi La 12 prolium (e m. 2) R praelium D 13 quantumquae JP* || meditatur (t m. 2) R || promittit] promit scriptum fuisse si non ab Orosio at m eius fonte coniecit Curtius Wachsmuth || audio. cum La 14 haec -tis partim (m in ras. m. 1 ex s) interfectis—reliquiis in inf. mg. add. m. 1 in D 15 reliquiis (tertia i eraaa) R 16 ciuium al. m. ex cuum corr. R II cyruml LPRD Cyprium corr. Fabric., h; cf. PD ad 3,1 § 7 17 Euacoras autem] L (nouo uersu), PRD Euagoram. At Fabric., h (cf. Ruehl p. 140 et 157) || lachedemoniorum PRl la* cedemoniorum R2 )

123
ademptis omnibus ciuitatibus nihil Atheniensibus praeter inanem urbem reliquit; nec hoc diu, nam et ipsam urbem postea obsidione circumdedit. agebat intrinsecus fames desolatio et morbus obsessos,

et cum post omnia miseriarum abominamenta, quae etiam dicere horror est, nihil spei praeter mortem occurreret, pacem petiuere.

magna hinc inter Spartanos et socios deliberatio fuit: cum plurimi inquietissimam ciuitatem sternendam solo populumque infestissimum cum ipso nomine abolendum pronuntiarent,

Spartani negauerunt se permissuros uti e duobus Graeciae oculis unus erueretur; insuper etiam pacem promiserunt, si Piraei portus ducentia in urbem munimina uerterentur nauesque reliquas ultro traderent, deinde si rectores sibi triginta lectos susciperent.

huic condicioni addictis et succumbentibus Lacedaemonii Lysandrum ad conponendas in urbe parendi leges constituerunt.

insignis hic annus et expugnatione Athenarum et morte Darii Persarum regis et exilio Dionysii Siciliae tyranni fuit.

igitur triginta rectores Atheniensibus ordinati triginta tyranni exoriuntur: qui primo [*]( AVCTORES § 1- § 6 Iustin. 5, 8 § 3—7.9—14 ) [*]( ademtis PRaD ademtis (m eras.) R || *omnibus P 2 reliquid PRa 3 agebat] LPRD angebat G (n s. 8. m. ut uid. I), v; obsessos fame urgent Iustinus || intrenseons L1 || dosolatio (do in de al. m. corr.) R 4 morbos R || miseriauum R || abhominamenta (h eras.) R 5 horror (h m. 2) P horror1 B 6 hinc (h m. 2) P U inter] apud D || sparthanos PR 7 ciuitatem 8. s. al. m. R 8 populumque] populum D 9 sparthani PR || se* R 10 uti e] P utiem D ut e R || greciae R || eruetur L euerteretur D 11 spaoem L || si (i in ras.) R || pirei LD pyrei PR || *in P || urbe B || monnmenta (um ligatis) L 12 uerterentur] LPRlD euerterentur R2v || traderentur (u eras.) P 13 trecenta D xxx PR || condicioni] LhP conditioni R condicionem L* condicione D 14 lachedemonii PR1 lacedemonii R2D ||lisandrum D || componendas R2D 15 et] et in in corr. m. recentissima P 17 exilium PR* || dionisii R dioniaiae D || siciliae tyramij tyrranni siciliae D || tyranni (t m ras.) P || tregenta D xxx PR 18 atheniensibus (ibus in ras.) P || teegenta D XXX PR )

124
se tribus milibus satellitum stipant, mox etiam septingentos milites uictoris exercitus lateribus suis circumponunt.

caedem omnium passim futuram occiso Alcibiade auspicantur, qui fugiens, in itinere clausus cubiculo, uiuus.

incensus est. quo interfecto quasi sublato ultore seouri miseras urbis reliquias caedibus rapinisque exhauriunt. Theramenen quoque, unum ex numero sub, cui haec displicere senserunt, in exemplum timoremque reliquorum trucidant.

itaque omnes passim ex urbe diffugiunt, sed interdictu Lacedaemoniorum cum per totam Graeciam exulibus negaretur hospitium, omnes se Argos ac Thebas contulerunt: ubi ita hospitalitatis obsequio foti sunt, ut non solum dolorem amissae patriae lenirent, uerum etiam spem recuperandae meditarentur.

erat inter exules Thrasybulus, uir strenuus et generis nobilitate inter suos clarus: qui auctor audendi pro patria fuit. itaque castellum Fylen Atticorum flnium collecti exules capiunt multarumque ciuitatum opibus adiuti uires capessunt: quibus Lysias quoque Syracusanus orator quasi in auxilium urbis, quae esset patria communis eloquentiae, quingentos milites cum stipendiis suis misit.

atrox [*]( AVCTORES § 7—§ 11 Iustin. 5, 9 § 1—7.9—15 ) [*]( 1 post tribos erasae litterae similes his folf P || etiam] enim D || septingenti D DOC PR 2 oictores PaRa || exerciti PRa || caedem omnium (m om in ras.) P 8 alchibiadę D 4 itenere PD 5 ultore (ulto ante uermm add.) P || miseras] LRD miser (as m. 2) P miserae h || urbes (es in is corr.) P 6 exauriunt PRaD || theramenen] LPRD 8 trucidant (d ex a corr.) P 9 lachedemoniorum PR1 lacedemoniorum RiD 10 greciam RD || ad argos T (ad 8. 5. a m. 1) R 11 ita (a in ras. ampl.) P || hospitalitatis (is in ras.) P || obsequio (o in ras.) P 12 ut] & R 13 spem (e ex ae corr.) P || reciperandae PR* || trasybulus PR trasibubus D 14 etrenius (v 8. 8. m. recentiss.) R 15 audenti D || fylen] L fllen D fyleam PR || anti**corum (fuit antiquorum) D 16 collectique L || multaque (corr. m. 2) P 17 adiuti uirea] adiutiores (i alt. er.) D || capessunt (altera s in ras. ex c) B || lisias D || siracusanus D 18 esset el R || patrie R 19 eloquaentiae Pa || D PR )

125
id proelium fuit, sed his pro patria libertate, illis pro aliena dominatione certantibus animorum atque causarum ipsa quoque tulit pugna iudicium: nam uicti tyranni in urbem refugerunt omnesque, quos ex Atheniensibus prius sibi satellites legerant, tunc suspectos proditionis, urbis custodia remouerunt.

Thrasybulum quoque ipsum temptare corruptione ausi sunt: quod ubi frustra speratum est, arcessitis a Lacedaemona auxiliis rursus. in bellum ruunt. ubi duo saeuissimi omnium longe tyrannorum trucidantur.

ceteros uictos et in fugam uersos Thrasybulus ubi uel maxime Athenienses esse intellegit, clamore consequitur, oratione retinet, precibus ligat, proponens ante oculos eorum, quos fugere uel ad quos refugere uellent; sibi aduersum triginta dominos, non aduersum ciues miseros bellum esse susceptum. quin potius omnes, qui se meminerint esse Athenienses, sequi oportere Atheniensium libertatis ultores.