Historiae Adversum Paganos

Orosius, Paulus

Orosius, Paulus. Historiarum adversum paganos libri VII (Corpus scriptorum ecclesiasticorum latinorum, Volume 5). Zangemeister, Karl, editor. Gerold: Vienna, 1882.

sic conquisitum collectumque uulgus postquam uastis locis relictum sit, ceteris per lacrimas torpentibus Moysen, unum exulum, monuisse, ne quam deorum hominumue opem exspectarent sed sibimet duci caelesti crederent, primo cuius auxilio praesentes miserias pepulissent.

Itaque Cornelius dicit, quod ipsis Aegyptiis cogentibus Iudaei in deserta propulsi sint, et postea subiungit incaute, quia ope Moysi ducis in Aegypto miserias propulissent. [*]( 1 mosen B || pestis (i raswra ex e) R pestes PBt || serperit D 2 pllunt P || ezsulam B 3 sagra D || furtu D || abstutlit (1 eras.) P obtulit B || quae] q: D 4 repetentis D 5 c̃pulsi * P n ad P || corailius D || ait om. B 6 et plurimi (et s. s. m. rec.) P plurimi (p in P mut.) R || auctoris D 7 tabae que D || foedarat (at ex et) R || bochorim B || adito (a in ras. paullo maiore) P audito B 8 hammoms] PRA (h ex z A1) amicionis D conmunis B || oracolo D || remedium.. petentem R || porgare D 9 et id in ras. 3 uel 4 litt. m. 1 D || deis (corr. m. 2) P diis (i pr, in ras. R) RBD be h . 10 terra. sauehere D || heauere P1 hauere P1 abiere R || iusum B || con- qsitam (q ex q) R conquesitum D conquissitum B 12 caeteris B || lacrimis D || turpentibus D || mosen B 13 exsulum PB || nequã (ã in 5 corr.) R nequaquam B || hominum B 14 expectarent PRD || ab ntrisque deserti post ezspectarent ex Tacito (ubi tamen ab deest) mterpoiata b || sibimet] sibi et B || ut ante duci add. b 15 primo (o in ras.) P || credentes ante praesentes add. v || presentes D || misserias B meserias D 16 pepulissent-18 miserias om. B || corniliusD || dicet D 17 indei D || sunt D 18 quia] PRD quod v || moyse D || propulissent] PRB populissent D pepulissent v )

56
quare ostenditur quaedam quae per Moysen strenue acta sunt fuisse celata.

item Iustinus adserit pulsum aeque cum populo Moysen sacra Aegyptiorum fuisse furatum, quae Aegyptios armis recipere molientes, coactos tempestatibus ac repulsos, domum redisse. et hic aliquid amplius etsi non totum prodidit quod ille celauit.

quapropter, quia Moysi magno illi duci testimonium ambo dixerunt, ab ipso sicut per eum et gesta et dicta sunt proferantur.

Cum populum Dei hoc est genus Ioseph Aegyptii, cuius ope salui erant, seruitio oppressum labore cruciarent, insuper etiam ad necandam subolem suam crudeli imperio cogerent, dimitti Deus populum suum liberum ad seruiendum sibi per Moysen nuntium iubet;

contemptusque durissimis contumaces suppliciis agit: qui decem plagis onerati ac protriti, tandem quos dimittere noluerant, etiam festinare coegerunt.

POST aquas in sanguinem uersas ardentibus siti grauiora adferentes poenarum remedia quam poenas, POST horridos ranarum squalores [*]( AVCTORES § 7 per eum (Moysen) .. dicta (§ 8-16)] Exodus 1 —14 § 9 decem plagis cf. Oros. 7, 27 ) [*]( 1 ostenditur B ostenduntur Bm || quedam que D || mosen B || strenuę (3 in e corr.) R 2 caelata P c«elata R || asserit (a pr. in ras.) R || adque D 3 mosen B || sagra D. || furata Bm 4 recepere B ||. molientis D || coactus D conactos B || repulsus D pulsos B 5 hic P || prodedit D 6 moyse D || illi om. B 7 ipso] eo D 8 proferantur] PaR2 proferuntur RlD proferentur PbB 9 ge.nus (n eras.) P 10 seruioio D || oppraesum B 11 necandum B negandam D || sobolem PbR2 || crudili D || cegerent P co∗gerent (o * T . ex corr. ut uid.; eras. n) R 12 demitti B 13 mosen B -|| nuncium D || contemtusque P || durissimis] PRD dirissimis ∗ςh || conto- 1 maces P contumacis D 14 supplicis P || agit] agi et B || decim B 15 qu∗s (i ut uid. eras.) R || demittere BD || noluerunt D || cogerunt B ||Post hic et deinceps maiore P (nouis uersibus D) scr. et in mg. numeri rubro colore i, II, III, IIII, v, TI, VII, VIII (sI sic D), vrni (qnl D), x add. in RD 16 aquas in in ras. P || afferentes (f pr. in ras.) R 17 horredos D )

57
per omnia munda inmundaque reptantes, POST ignitas sciniphes et nusquam, toto aere uibrante, uitabiles,

POST muscas caninas etiam per interiora membrorum horridis motibus cursitantes acerbeque inferentes tam grauia tormenta quam turpia, POST omnium pecorum et iumentorum repentinam ruinam stragemque generalem, POST uesicas efferuescentes ulceraque manantia et, ut ipsi dicere maluerunt,

scabiem ac uitiliginem
totis corporibus erumpentem,

POST grandinem cum igne permixtam, passim homines armenta atque arbores proterentem, POST lucustarum nubes, exhaustis omnibus ipsas quoque radices seminum persequentes. POST tenebras imaginibus diras.

crassitudine palpabiles, diuturnitate ferales, postremo POST uniformem in tota Aegypto primitiuae subolis necem paremque per uniuersos orbitatum tempestatem — qui iubenti Deo non cesserant cessere punienti, sed mox pessima paenitentia dimissos persequi ausi, ultima nefandae peruicaciae expendere supplicia.