Divinarum Institutionum

Cum ergo numerus hominum coepisset increscere, prouidens deus ne fraudibus suis diabolus, cui ab initio dederat terrae potestatem, uel corrumperet homines uel disperderet, quod in exordio fecerat, misit angelos ad tutelam cultumque generis humani: quibus praecepit ante omnia, ne terrae contagione maculati substantiae caelestis amitterent dignitatem. scilicet id eos facere prohibuit quod sciebat esse facturos, ut [*]( 6 mox — aperiemus] c. 16. ) [*](EPITOME 17—163, 6] c. 22, 6. 9-11. ) [*](AUCTORES c. 14. 15] cf. Minue. Fel. c. 26, 7 ss.; 27. ) [*](BRpHPV] 1 neque domiciliis] domiciliis non R pro aeris qualitate R supra nec ullis add. ł enT, sed lectio non satis certa, F 2 ⌜n⌝ubibus V2 obtexitur H cursus (alt. s ex m) H2 3 defectus P edd., sed c/\'. Epit. 21, 4 uenerantur B libentius Volkmannus, epist. gratul. pag. 6 4 intuentes B portificas V 5 commenti** (\'ti er.) B 6 actores jR 7 fuerunt BPV, uix recte ammirantes V, in ras. corr. V2 sole C w. 2) H 9 hiis P 11 aberrantis B\', corr. B2 12 dei om. P i di 17 cur F\', cit* V2 hominis R 18 zabulus B\', zabulus B2, zabulus B3 19 hominem P 20 exordio] exordio rerum B 21 quibus] quibus quia liberum arbitrium erat datum B 22 maculati* (s er.) H 23 id eos] ideo et is P )

itaque illos cum hominibus commorantes dominator ille terrae fallacissimus consuetudine ipsa paulatim ad uitia pellexit et mulierum congressibus inquinauit.

tum in caelum ob peccata quibus se inmerserant non recepti ceciderunt in terram. sic eos diabolus ex angelis dei suos fecit satellites ac ministros.

qui autem sunt ex his procreati quia neque angeli neque homines fuerunt, sed mediam quandam naturam gerentes, non sunt ad inferos recepti sicut in caelum parentes eorum.

ita duo genera daemonum facta sunt, unum caeleste, alterum terrenum. hi sunt immundi spiritus, malorum quae geruntur auctores, quorum idem diabolus est princeps.

unde illum Trismegistus daemonia-rchen uocat. daemonas autem grammatici dictos aiunt quasi δαή- μονας, id est peritos ac rerum scios: hos enim putant deos esse. sciunt illi quidem futura multa, sed non omnia, quippe quibus penitus consilium dei scire non liceat, et ideo solent responsa in ambiguos exitus temperare.

eos poetae et sciunt esse daemonas et locuntur. Hesiodus ita tradit: [*](EPITOME 12 dMmoaiarchen] c. 24, 1. 16 s. et — temperare] c. 23, 7 ut — deludant. 17—164, 2] c. 23, 1. ) [*](AUTORES 12 Trismegistus] ? 13 grammRttci] cf. uetera lexica (ex Platon. Cratyl. 398 B). ) [*](EXPILATORES 13-15] Isidor. orig. VIII 11,15. ) [*](BRpHPV] 1 possent fe ex o M. 1 ?) P 2 com**morantes (me er.) B, omnes commorantes P 3 jpsa< V2 4 in quibus H 5 ceciderunt] ceciderunt rursus R ⌜eos⌝ B* 6 \'§3!tellites (2 litt. s. l. er.) B 7 quia om. P 8 naturam] notitiam B\', corr. B3 ad] apud H 9 demonum B, sic saepissime omnes codd.; ex demonium hoc d*mmium F m. 2, illud restituit Ht..3 e supra o et o supra pr. i addens facta (f ex p) H2 10 post sunt s. l. ut P2 caelestem P hii PV inmundi* (s er.) H 11 spiritus malorum] spiritis spiritus malorum in ras. ex 15 litt. F* matorumq; P gerentur H1 actores R 12 trismegitus B\', trismegeWtus B2 daemoniarchen Epit. 24,1, demoniarchen (r s. l. V) BRHV, daemoniarchem P, δαιμοιρχην edd., sed c/\'. 16, 12 13 demones B ΔΑΠ- MONAC r, ΔΗΜΟΝΑC JM, dammonas H, de̢monas P 14 hoc F 17 ot om. H 18 demones B, daemones H et] ut H loquuntur HP esiodus BHVactradidit H ) [*]( II* )

1. τοὶ μὲν δαίμονές εἰσι Διὸς μεγάλου διὰ βουλὰς
2. ἐσθλοί, ἐπιχθόνιοι, ϕύλαϰες θνητῶν ἀνθρώπων
.

quod idcirco dictum est, quoniam custodes eos humano generi deus miserat; sed et ipsi, cum sint perditores hominum, custodes tamen se uideri uolunt, ut ipsi colantur et deus non colatur.

philosophi quoque de his disserunt. nam Plato etiam naturas eorum in Symposio exprimere conatus est et Socrates esse circa se adsiduum daemona loquebatur, qui puero sibi adhaesisset, cuius nutu et arbitrio sua uita regeretur.

ma.gorum quoque ars omnis ac potentia horum adspirationibus constat, a quibus inuoca-ti uisus hominum praestigiis obcaecantibus fallunt, ut non uideant ea quae sunt et uidere se putent illa quae non sunt.

hi ut dico spiritus contaminati ac perditi per omnem terram uagantur et in solacium perditionis suae perdendis hominibus operantur.

itaque omnia insidiis fra.udibus dolis erroribus conplent: adhaerent enim singulis hominibus et omnes ostiatim domos occupant ac sibi geniorum nomen adsumunt; sic enim latino sermone daemonas [*](EPITOME 3s.] c. 22, 9. 11. 4-6] c. 23, 1 ut — crederent. 7—9] c. 23,2. 9-13] c. 23,6. 14 s. solacium] e.22,11. 16—165,3] c. 23,3. ) [*](AUCTORES 1 s.] Op. et D. 122 s. § 9] cf. Minuc. Fel. c. 26,9.12. 7 in Symposio] 202 E s. ) [*](BRpHPV] 1 τοὶ] 01 B ICI B AIOC P AtA P Toimen dMmones . isiodus megalu diabulas . H ΤΟΥΜЄN AA,IMONA ICЄCI OAtOC MerAAo IMЄΓΑΑΟΥΔΙΑ no)AAC r 2 ЄΤΙΧΘΟΝΟ p ΦΥΛΑΚЄC B e . inluephieoa lupilaces thineton . antropon . H ЄCTAIO ЄΠΙΧΘΟΝΙΟΙ ΦΥΑΑΚΑΙCΘΝΗ ΘΟΝΑΝΘΡΩΠΩΝ V interpretatio lat. in R (in mg.) et P cf. Struuium, opusc. I 136. 3 iccirco R 4 et oHt..B 5 et deus non colatur om. B 6 philo\'soiphi V2 hiis P 7 synphonio (corr. m.2) B 8 tadjsiduum V2 daemonam jP; daemonem Epit. 23, 2 loquebatur] fatebatur R 9 gereretur H 10 ac] et H 11 ob*ce**cantibus (s et na ? er.) B 12 falluntur H 13 hi\'i\' B2 14 in om. RPV edd., sed cf. JtftMMc. Fel. c. 26, S ad solacium calamitatis suae non desinunt (sc. daemones) perditi iam perdere et Epit. ut habeant solacium perditionis suae 15 opera⌜n⌝ tur H2 fraudibus insidiis P 16 cο̃| plent JS, conpellent B, complent. V2 i eni adhaerent enim] adherentmm (corr. m.2) V 17 omnis J3\' (corr. B3 RHV1 18 sic enim — interpretantur eicit Volkmannus, obseruat. tMMceH. 1872, pag. 14 demones B)

hos in suis penetralibus consecrant, his cotidie (uina.) profundunt, et scientes daemonas uenerantur quasi terrestres deos et quasi depulsores malorum quae ipsi faciunt et mroga.ut.

qui quomam spiritus sunt tenues et inconprehensibiies, insinuant se corporibus hominum et occulte in uisceribus operati ualetudinem uitiant, morbos citant, somniis animos terrent, mentes furoribus quatiunt, ut homines his malis cogant ad eorum auxilia decurrere.