Epitome Divinarum Institutionum

Haec autem a prophetis, sed et a uatibus futura dicuntur. cum coeperit mundo finis ultimus propinquare, malitia inualescet, omnia uitiorum et fraudum genera crebrescent, iustitia interibit., fides pax misericordia pudor ueritas non erit, uis et audacia praeualebit, nemo quidquam habebit nisi manu partum manuque defensum.

si qui erunt boni, praedae ac ludibrio habebuntur. nemo pietatem parentibus exhibebit, nemo infantis aut senis miserebitur, auaritia et libido uniuersa corrumpet. erunt caedes et sanguinis effusiones, erunt bella non modo externa et finitima, uerum etiam intestina. ciuitates inter se belligerabunt, omnis sexus et omnis aetas arma tractabit.

non imperii dignitas conseruabitur, non militiae disciplina, sed more latrocinii depraedatio et uastitas fiet. regnum multiplicabitur et decem uiri occupabunt orbem et partientur [*](INSTITUTIONES 3 (a caelestium)-8] VII 14, 4-6. 11 s. 9 s.] VII 14, 15-17. 10-20] VU 15, 7—11. 11-21] cf. VII 17, 9. 20— 757,13] VII 16, 1—8 (-pisces). ) [*](TBJ 2 nobis minus] nouissimus T ad (exp. m. 3), ipsum om. B 3 instructus T, recte? illo comparatiuo Lact. etiam lnst. Y 1, 11; de opif. 1,2; 3,15 utitur; cf. ad instructus 5 errrasse T 4 filosofos T 5 fuerint (n exp. et del.) T instructus ualde mihi suspectum ut ortum ex instructior (aut fort. instructus) 3; malim effectus conI. Inst. VII 14, 4 7 tollatur T 8 uenturum T, sed cf. Inst. VII 14, 12 euenixt 9 profetis TB et a] ut T 13 praeualeuit T quicquam B manu] male B, sed cf. Inst. VII15, 9 14 praede T 15 ludibrr\'io B3 eribebit BI, corr. B7 16 infantis (alt. i ex e) B senis (i ex e) B 17 cedes T 19 pr. omnis (i ex e) B tractabunt (b ex u) B 20 disciplina. (e er.) B 22 et (ante partientur) om. T . )

denique in eum statum res cadet, ut uiuos lamentatio, mortuos gratulatio sequatur. ciuitates et oppida interibunt modo ferro et igni, modo terrae motibus crebris, modo aquarum inundatione, modo pestilentia et fame. terra nihil feret aut frigoribus nimiis aut caloribus sterilis. aqua omnis partim mutabitur in cruorem, partim in amaritudinem uitiabitur, ut nihil sit nec ad cibos utile nec ad potum salubre.

his malis accedent etiam prodigia de caelo, ne quid desit hominibus ad timorem. cometae crebro apparebunt, sol perpetuo pallore fuscabitur, luna sanguine inficietur nec amissae lucis damna reparabit, stellae omnes decident nec temporibus sua ratio constabit, hieme atque aestate confusis;

tunc et annus et mensis et dies breuiabitur: et hanc esse mundi senectutem ac defectionem Trismegistus elocutus est. quae cum euenerint, adesse tempus sciendum est quo deus ad commutandum saeculum reuertatur. [*](INSTITUTIONES 13-19 (-breuiabitur)] VII 16, 8 (o prodigia) -10. 19 s.] locus Trismegisti non est in Instit., cf. tamen VII 14, 16. 20-758, 3] VII 17, 1 (—conclusione) 2 (alter-deleat). ) [*](AUCTORES 15 s. luna ... amissae-reparabit] cf. Horat. c. IV 7, 13. 19 s.] cf. Ps.-Apulei. Asclep. c. 26 (p. 48, 22 Goldb.). ) [*](TB] 1 uorabunt codd. Inst. VII16, 2 et om. T alius om. B 2 et om. B potestate suS (~ er.) B 3 ardlscitis B3 uexauit B\', corr. B* 4 abrogauit B\', corr. B2 remp. (p part. eras.) T, rem publica (~ tn. 3) B 5 mutauit TBI, corr. B2 exsecrabile B 6 quo-uiuere om. T, sed cf. Inst. VII16, 5 nemini edd., neminem B 8 terre T, terrwe B 10 rigoribus B 11 sterelis B cruore T in amaritudinem] amaritudinem T, in amaritudine B, cf. Inst. VII16, 7 12 uitiauitur B1, corr. B3 13 potu T salubr*e (a er.) B rdel B 14 nec T quit T comitae J31, corr. B1 15 fusca.rbitur B luna-inficietur] lunam color sanginis (sic) obumbrabit B 16 reparauit TB\', corr. B1 17 adque T 18 aefstate T confusi T brebiabitur T 20 trismegestus B que T uenerint B 21 quod T cojmutandum B )

inter haec autem mala exurget rex impius non modo generi hominum, sed etiam deo inimicus. hic reliquias illius prioris tyranni conteret cruciabit uexabit interemet. tunc erant lacrimae iuges et gemitus perpetes et ad deum cassae preces, nulla requies a formidine nec somnus ad quietem. dies cladem, nox metum semper augebit. sic orbis terrarum paene ad solitudinem, certe ad raritatem hominum redigetur.

tunc et impius iustos homines ac dicatos deo duobus et quadraginta mensibus persequetur et se coli iubebit ut deum: se enim dicet esse Christum, cuius erit aduersarius. ut credi ei possit, accipiet potestatem mirabilia faciendi, ut ignis descendat a caelo, ut sol resistat a cursu suo, ut imago quam posuerit loquatur.

quibus prodigiis inliciet multos, ut adorent eum signumque eius in manu aut fronte suscipiant. et qui non adorauerit signumque susceperit, exquisitis cruciatibus morietur. ita fere duas partes exterminabit, tertia in desertas solitudines fugiet.

sed ille uecors ira inplacabili furens adducet exercitum et obsidebit montem quo iusti confugerint. qui cum se uiderint circumsessos, implorabunt auxilium dei uoce magna et exaudiet eos et mittet illis liberatorem.