Epitome Divinarum Institutionum
Lactantius
Lactantius. L. Caeli Firmiani Lactanti Opera omnia, Part I. Brandt, Samuel, editor; Laubmann, Georg, editor. Vienna: Gerold, 1890.
Diximus de diis: nunc de ritibus sacrorum culturisque dicemus. Ioui Cyprio, sicut Teucrus instituerat, humana hostia mactari solebat.
sic et Tauri Dianae hospites immolabant; Latiaris quoque Iuppiter humano sanguine propitiatus est. etiam ante Saturno sexagenarii homines ex persona [*](INSTITUTIONES 3-10] I 22, 13. 11-14] I 17, 1 s. 14 s.] I 15, 16 s. 16-18] I 21, 1. 18-20] I 21, 2 s. 20 s.] I 21, 6. ) [*](AUCTORES 5 ss.] lib. XV frg. U. 11] Cic. de nat deor. II 28. 70. ) [*](T] 1 nouis Pf, nobis T (et) deos Pf 5 ad loco Lucilii cf. Inst. I 22, 13 6 numa. etremithas. T 9 haenis T 10 percula T picta T 13 pene T 14 computari Da et Bucn, ad quod Heum confert c. 47 (52), 1, comparari T; comparere eruditus Brit. pag. 21 15 filosofus T 18 hostia Pf, hospitia T prosecabant Da, prosecrabant T 20 sexagenari T ex persona Apollinis] ex responso Apollinis Da conl. Inst. 121, 7 ex responso quodam, fort. recte, cf. tamen. infra c. 43, 7 ex persona patris; nomen Apollinis, quod Dauisius peruersa ratione defendere temptat, cum responsum illud louis Dodonaei fuisset (cf. Macrob. Sat. I 7, 28 confluxerunt plerique Dodonam et uerba oraculi ipsius ibid. et ap. Lact. 121, 7 tw rcarp 1 [scil. louis Saturno] <ptuT«, item Ouid. Fast. V 626), uix licentia librarii inductum est, sed errore Lactantii uel potius auctoris quem hoc loco quodam modo sequitur, Arnobii ut uidetur II 68, cui fortasse male obuersabantur tertius illius oraculi (cf. Macrob.) uersus oexaTrjv EXlC:E11LETE <I>o((2o) et uerba Varronis (Macrob. § 30) decima )
et eidem Saturno Carthaginienses non modo infantes prosecahant, sed uicti a Siculis ut piaculum soluerent ducentos nobilium filios immolauerunt.
nec illa his humaniora sunt quae fiunt etiamnunc Matri Magnae atque Bellonae, in quibus antistites non alieno sanguine, sed suo litant, cum amputatis genitalibus a uiris migrant nec ad feminas transeunt aut sectis umeris detestabiles aras proprio cruore respergunt.
sed haec crudelia: ueniamus ad mitia. Isidis sacra nihil aliut ostendunt nisi quemadmodum filium paruum qui dicitur Osiris perdiderit et inuenerit.
nam primo sacerdotes ac ministri derasis omnibus membris tunsisque pectoribus plangunt dolent quaerunt adrectum matris imitantes, postmodum puer per Cynocephalum inuenitur. sic luctuosa sacra laetitia terminantur.
his etiam Cereris simile mysterium est, in quo facibus accensis per noctem Proserpina inquiritur et ea inuenta ritus omnis gratulatione. ac taedarum iactatione finitur.
Lampsaceni asellum Priapo mactant. ea enim uisa est aptior uictima, quae ipsi cui mactatur magnitudine uirilis obsceni posset aequari.
Lindos est oppidum Rhodi, ubi Herculis sacra maledictis celebrantur. Hercules enim cum boues aratori abstulisset atque immolasset, ille iniuriam suam conuiciis ultus est eoque ipso sacerdote postmodum constituto sanctum est, ut isdem maledictis et ipse et alii postea sacerdotes sacra celebrarent.
Cretici autem Iouis mysterium est quomodo infans aut subtractus sit patri aut [*](INSTITUTIONES 1-4] I 21, 9. 13. 4-8] I 21, 16 s. 8- 14] I 21, 19-22. 14-17] I 21, 24. 17-19] I 21, 25-28. 19- 24] 121,31-36. 24-690, 2] I 21, 38. ) [*]( praedae secundum responsum Apollini consecrata uel memoria simillimae illius narrationis (cf. Macrob. § 34 s.), qua immolatio hominum eodem modo quo in sexagenariis illis (cf. Inst-it.) perhibetur fuctum esse, ex responso Apollinis ambiguo et obserwita et abolita esse traditur. ) [*](T] 1 ponte] exciditne nomen? cf. Instit. 121, 6 5 adque T bellone T 6 amputatis Pf, iamputatis T 7 sectis Pf, secutis T 13 cynocefalum T t 15 cereris (corr. m. 2) T 17 lamsaceni T 19 posset (p in ras. ex b ?) T, equari T 20 Rhodi Pf, rhodii T 21 adque T 23 constitufo T 25 misterium T ) [*]( XVIllI. Lact. 1. ) [*]( 44 )
idem etiam Matris Deum sacra demonstrant. nam quia tum Corybantes galearum tinnitibus et scutorum pulsibus uagitum pueri texerant, nunc imago rei refertur in sacris, sed pro galeis cymbala, pro scutis tympana feriuntur, ne puerum uagientem Saturnus exaudiat.