De Mortibus Persecutorum

Lactantius

Lactantius. L. Caeli Firmiani Lactanti Opera omnia, Part II, Fasc 2. Brandt, Samuel, editor; Laubmann, Georg, editor. Vienna: Gerold, 1897

Diocletianus. qui scelerum inuentor et malorum machinator fuit, cum disperderet omnia, ne a deo quidem manus [*](LOCI AVCTORVM EXPILATORVM SIMILES c. 6] ibid. 24, 3. ) [*]( 2 haberet Bal. abeba C captiuitati C, corr. Bal 8 extrettame C 5 derepta Nic. Hcinsius, direpta C est infecta Lenglet, sed uirgula quam dicit esse in C, d distinctio est 6 clarissimi Bal, karissimi C 7 ostentui, i ras. ex s, C 9 principes C, corr. Bal aput C 10 exigerit C 14 uaesanus C praecebs C 19 Caenofrurio Columbus, coeno frnrio C; <in> Caenofrurio Heumann 20 traciae C 21 suspitione C 22 cohetceri C 25 Dio clecianus C, sic paene constanter 26 ne Lenglet, item Bentleius, nec C )

180
potuit abstinere.

hic orbem terrae simul et auaritia et timiditate subuertit. tres enim participes regni sui fecit in quattuor partes orbe diuiso et multiplicatis exercitibus, cum singuli eorum longe maiorem numerum militum habere contenderent, quam priores principes habuerant, cum soli rem publicam gererent.

adeo maior esse coeperat numerus accipientium quam dantium. ut enormitate indictionum consumptis uiribus colonorum desererentur agri et culturae uerterentur in siluam.

et ut omnia terrore conplerentur, prouinciae quoque in frusta concisae: multi praesides et plura officia singulis regionibus ac paene iam ciuitatibus incubare, item rationales multi et magistri et uicarii praefectorum, quibus omnibus ciuiles actus admodum rari, sed condemnationes tantum et proscriptiones frequentes, exactiones rerum innumerabilium non dicam crebrae, sed perpetuae, et in exactionibus iniuriae non ferendae.

haec quoque tolerari <non) possunt quae ad exhibendos milites spectant. idem insatiabili auaritia thesauros numquam minui uolebat, sed semper extraordinarias opes ac largitiones congerebat, ut ea quae recondebat, integra atque inuiolata seruaret.

idem cum uariis iniquitatibus inmensam faceret caritatem, legem pretiis rerum uenalium statuere conatus est.

tunc ob exigua et uilia multus sanguis enusus, nec uenale quicquam metu apparebat et caritas multo deterius exarsit, donec lex necessitate ipsa post multorum exitium [*](LOCI A VCTOR VM EXPILATOR VM SIMILES 17-20 insatiabili auaritia-minui-congerebat-integraj Lact. Epit. 56, 1 s. 3. 5. ) [*](2 quatuor C 4 cotenderent (sic) C 6 inaiores ee ceperant C, corr. Bal 7 inhormitate C, corr. Bal 9 cõplerentur C 10 frust.a (r er.) C 11 etiam Halm 13 ciuilis C, corr. Bal condfipnationes C post et hoc code (redierat librarius ad condSpnJ C 14 frequentes Bal, frequenter C 16 Hec quoque C; <non> add. Brandt (ad quoquenon cf. Indic. uerb. 8. quoque; noluit <ne> haec quoque); haec quoque cum C Bal (quod non recte cum Miegif) defendere temptat Buenemann), haud quoque Allix, nec quoque Bauldri; haec quoque qui t. p. — spectant ? Dttebner 17 expectant C, corr. Bal 20 idem Bal, item C inmensa C, corr. Bal 23 metu] tum Heumann )

181
solueretur.

Huuc accedebat infinita quaedam cupiditas aedificandi, non minor prouinciarum exactio in exhibendis operariis et artificibus et plaustris omnibus<que> quaecumque sint fabricandis operibus necessaria.

hic basilicae, hic circus, hic moneta, hic armorum fabrica, hic uxori domus, hic filiae. repente magna pars ciuitatis exciditur. migrabant omnes cum coniugibus ac liberis quasi urbe ab hostibus capta.

et cum perfecta haec fuerant cum interitu prouinciarum, non recte facta sunt\' aiebat, \'alio modo fiant\'. rursus dirui ac mutari necesse erat iterum fortasse casura. ita semper dementabat Nicomediam studens urbi Romae coaequare.

iam illud praetereo, quam multi perierint possessionum aut opum gratia. hoc enim usitatum et fere licitum consuetudine malorum.

sed in hoc illud fuit praecipuum, quod ubicumque cultiorem agrum uiderat aut ornatius aedificium, iam parata domino calumnia et poena capitalis, quasi non posset rapere aliena sine sanguine.