De Mortibus Persecutorum

Lactantius

Lactantius. L. Caeli Firmiani Lactanti Opera omnia, Part II, Fasc 2. Brandt, Samuel, editor; Laubmann, Georg, editor. Vienna: Gerold, 1897

Iam mota inter eos fuerant arma ciuilia. et quamuis se Maxentius Romae contineret, quod responsum acceperat periturum esse, si extra portas urbis exisset, tamen bellum per idoneos duces gerebatur.

plus uirium Maxentio erat, quod et patris sui exercitum receperat a Seuero et suum proprium de Mauris atque Gaetulis nuper extraxerat.

dimicatum, et Maxentiani milites praeualebant, donec postea confirmato animo Constantinus et ad utrumque paratus copias omnes ad urbem propius admouit et e regione pontis Muluii consedit.

imminebat dies quo Maxentius imperium ceperat, qui est a. d. sextum Kalendas Nouembres, et quinquennalia terminabantur.

commonitus est in quiete CODstantinus, ut caeleste signum dei notaret in scutis atque ita proelium committeret. facit ut iussus est et transuersa X littera, summo capite circumflexo, Christum in scutis notat.

quo signo armatus exercitus capit ferrum. procedit hostis obuiam sine imperatore pontemque [*](LOCI AVCTORVM EXPILATORVM SIMILES 12 confirmato-paratus] cf. Vergil. Aen. II 61. ) [*](sdssa est, fort. etiam - supra u interiit; detestabilem Is. Vossius et alii, inexpiabilem (BC. discordiam,) Graeuius, execrabilem Halm 1 saccedendos C, corr. Bal; occidendos Heumann 2 sublatus C, corr. Bal 6 fuerunt Heumann 8 esse <se> Cuperus, <se> esse Heumann 9 idoneos duces Bal, Idoneos ducere C gerebat Heumann 11 Gaetulis Heumann, italis C demicatum C dimicatum est. Maxentiani Heumann 13 in utrumque paratus Vergil. 14 multt C, corr. Bal 15 ad sextum ki Doutr. C, corr. Tollius; ad ad Bentfaus A. D. (ante dis) ascrips. 16 quinqudnalia C, corr. Bal 17 celeste, tert. e ex i, C 18 facit anonymus p. 63, fecit C 20 Christum Cuperus et alii, xpo C; circnmflexo Christo Bal in Erratis ed. 1679 defendere temptat 21 potemque C, corr. Bal )

224
transgreditur. acies pari fronte concurrunt, summa ui utrimque pugnatur: neque his fuga nota neque illis.

fit in urbe seditio et dux increpitatur uelut desertor salutis publicae cumque <conspiceretur>, repente populus — Circenses enim natali suo edebat — una uoce subclamat Constantinum uinci non posse.

qua uoce consternatus proripit se ac uocatis quibusdam senatoribus libros Sibyllinos inspici iubet: in quibus repertum est illo die hostem Romanorum esse periturum.

quo responso in spem uictoriae inductus procedit, in aciem uenit. pons a tergo eius scinditur. eo uiso pugna crudescit et manus dei supererat aciei. Maxentianus proterretur, ipse in fugam uersus properat ad pontem, qui interruptus erat, ac multitudine fugientium pressus in Tiberim deturbatur.

confecto tandem acerbissimo bello cum magna senatus populique Romani laetitia susceptus imperator Constantinus Maximini perfidiam cognoscit, litteras deprehendit, statuas et imagines inuenit.

senatus Constantino uirtutis gratia primi nominis titulum decreuit, quem sibi Maximinus uindicabat: ad quem uictoria liberatae urbis cum fuisset adlata, non aliter accepit, quam si ipse uictus esset.

cognito deinde senatus decreto sic exarsit dolore, ut inimicitias aperte profiteretur, conuicia iocis mixta aduersus imperatorem maximum diceret. [*](LOCI A VCTOR VM EXPILA TOR VM SIMILES 3] Vergil. Aen. X 757. 11 pugna crudescit] Vergil. Aen. XI 833. ) [*]( 1 concurrunt Heumann, concurrit C 3 Bentleius Virgil. Aen. 10. 757. ascrips. 5 conspiceretur add. Brandt, \'aliqua tUrba desunf Pagiue, item Allix, cum Boherellus, cumque—hac (uel ea) uoce (u. 7) ed. Oxon. 1680, tumque uel tuncquc Bauldri, cunctusque Nic. Heinsius 6 edebat, una Heinsius, et debita C; dabat, edita Bauldri 7 ninci] sine eo uinci Heumann ac uocatis Bal, auocatis C 8 sibeUinos C inspici iubet in ras. C 10 reponso C 11 scenditur C, corr. Bal; rescinditur Halm 12 et] sed Brandt supererat male a quibusdatn (cf. Bauldrium et BuenemannumJ temptatum, est defendebat; cf. Gdl. I 22, 1 s. 6. 11 proteritur Cuperus 14 hac C, corr. Bal 15 tandem Bal, item Bentleius, tamen C 19 Maximinus Bal, maximianus C uindicarat Lenglet 22 dolorem C, corr. Bal )

225