De Mortibus Persecutorum

Lactantius

Lactantius. L. Caeli Firmiani Lactanti Opera omnia, Part II, Fasc 2. Brandt, Samuel, editor; Laubmann, Georg, editor. Vienna: Gerold, 1897

Extremis temporibus Tiberii Caesaris, ut scriptum legimus, dominus noster Iesus Christus a Iudaeis cruciatus est post diem decimum Kalendas Apriles duobus Geminis [*](LOCI AVCTORVM EXPILATORVM SIMILES 9- p. 174. 1] Lact. Inst. IV 10, 18. ) [*]( 1 uid elicet> Buenemann (4 f. spatia in C sunt explenda), iudice anonymus p. 34, ultione Oellarius; digno iudicio Le Nourry iudicemimpiis] mortem digna ultione superbis et impiis Bal 2 <eorQ tes>tificari ed. Oxon. 1680 (in Emendat. p. 108); in C 8 f. spatia explenda sunt; ...... testificari Bal, uaria ap. Bauldrium et Heumannum; ad quo Bentleius quorum ascr. 3 remoti ed. Oxon. 1GS0, item Bentleius, moti C; amoti Lenglet p<ostea fu)turi Allix; in C de litt. p prior hasta et particula alterius superest, fuerat fort. p\', ut alias in C; 8 f. spatia explenda sunt; p .......... turi Bal, post nos futuri Cuperus, posthac futuri Is. Vossius, procul ituri ed. Oxon. 1680 p. 2, persecuturi idem in Emendat. p. 108, alia ap. Bauldrium 4 ex<tinguen) dis Bauldri coni. c. 46, 2 (in C de litt. x haec hasta i apparet; 5 f. spatia explenda sunt, fuerat fort. tIguê);...... dis Bal, excindendis Colo- mesius coni. c. 2, 6, alia ap. Bauldrium 5 ostenderit Bauldri, ostenderet C Ab re tar C e lectione Omonfii, 2-3 spatia explenda sunt, unde taih fi Brandt scr. (tamen iam Buenemann), ........ est Bal, Vinc ta Le Nourry in Specim.; quo errore falsae coniecturae posteriorum effectae sunt 6 quo Bal, qu (post una litt. euanuit) C 7 peraecutores Le Nourry, in C pfecutoref fuerat, sed litt. pf paene totae et o tota foraminibus interierunt, auctores legerat Bal; post persecutores 2 spatia explenda sunt, <ei\'> anonymus p. 35, lacunam 9 punctis signi- e ficauit Bal, unde falsae coniecturae ortae sunt ponis C 8 post exponam in C reliqua pars uersus uacua, extrema particula cum margine abscissa est 11 post diem x.m M. apfr. (sic) C; Kalendas Apriles Brandt (Kalendarum Aprilis Bal, Kalendarum Aprilium Tollius), cui )

174
consulibus.

cum resurrexisset die tertio, congregauit discipulos, quos metus comprehensionis eius in fugam uerterat, et diebus XL cum his commoratus aperuit corda eorum et scripturas interpretatus est, quae usque ad id tempus obscurae atque inuolutae fuerant, ordinauitque eos et instruxit ad praedicationem dogmatis ac doctrinae suae disponens testamenti noui sollemnem disciplinam.

quo officio repleto circumuoluit eum procella nubis et subtractum oculis hominum rapuit in caelum.

et inde discipuli, qui tunc erant undecim, adsumptis in locum Iudae proditoris Mathia < et> Paulo dispersi sunt per omnem terram ad euangelium praedicandum, sicut illis magister dominus imperauerat, et per annos XXV usque ad principium Neroniani imperii per omnes prouincias et ciuitates ecclesiae fundamenta miserunt.

cumque iam Nero imperaret, Petrus Romam aduenit et editis quibusdam miraculis, quae uirtute ipsius dei data sibi ab eo potestate faciebat. conuertit multos ad iustitiam deoque templum fidele ac stabile conlocauit.

qua re ad Neronem delata cum animaduerteret non [*](LOCI A VCTOB VM EXPILATOB VM SIMILES 1-5] Lact. Inst. IV 20, 1. Epit. 42, 1. 5-9] Lact. Inst. IV 21, 1. Epit. 42, 3. 10 s. 15] Lact. Inst. IV 21, 2. ) [*](etiam pro post scribendum uid. ante cum Lact. Inst. IV 10, 18 (ubi Kalendas Apriles pro genetiuo potlcndum) ) [*](1 ressurrexisset C 2 cophensionis C fug (post euanuit å) C 5 inuolute, litt. uo foramine partim interierunt, C fuerant Boherellus, fuef C 7 sollfng C Quo in C letiitcr euanidwn uel detritum. Dein non recte anonymus p. 36 circumuoluit Bal, cftuoluit (ante c 2 uel 3 litt. euanuerltut) C 8 nnL. C; nube GLaubmann; procella nubis] protenus (sic) nubes Bentleius occlis C, sic saepius in caelum Bal, celurn. sed c minus certum, ante c 1 uel 2 litt. euunuerunt, C H undecim Bal. unde, post 2 litt. euanuerunt (undecI), C assumptis Bal, adsflptfl C 10 uerba proditoris mathia (sic, Mattliia Bal) in C infra postremum paginae uersum addita sunt, et add. Bal 11 euugttui (sic, sed extremae litt. parum certae) C 12 in nomine magistri dei codd. Lact. Inst. IV 21, 2, ubi domini scribendum (cf. Addenda I p. CXIV) 14 posuerunt anonymus p. 37 coni. Lact. Inst. IV 21, 2 imperaret Bal, imperat... (pet er.) C 17 collocauit C )

175
modo Romae, sed ubique cotidie magnam multitudinem deficere a cultu idolorum et ad religionem nouam damnata uetusta transire, ut erat execrabilis ac nocens tyrannus, prosiliuit ad excidendum caeleste templum delendamque iustitiam et primus omnium persecutus dei seruos Petrum cruci adfixit, Paulum interfecit. nec tamen habuit inpune.

respexit enim deus uexationem populi sui. deiectus itaque fastigio imperii ac deuolutus a summo tyrannus impotens nusquam repente comparuit, ut ne sepulturae quidem locus in terra tam malae bestiae appareret.

unde illum quidam deliri credunt esse translatum acuiuum reseruatum, Sibylla dicente matricidam profugum a finibus <terrae> esse uenturum, ut quia primus persecutus est, idem etiam nouissimus persequatur et antichristi praecedat aduentum — < quod n >efas est credere —, sicut duos prophetas uiuos esse translatos in ultima <tempora> ante imperium Christi sanctum ac sempiternum, cum descendere coeperit, < quidam sanctor >um pronuntient: [*](LOCI AVCTORVM EXPILATOEVM SIMILES 11] Orac. Sibyll. VIII 70a. V 868. ) [*]( 2 uetusta.. (te er.) C, uetustate Bal 5 persecutos C, corr. Bal 6 et Paulum Bal, sed in C ante paulo est distinctio <gladio> interfecit Bauldri habuit s. I. C 9 coparuit C 10 deleri C 12 terrae add. Tollius, cf. Or. Sibyll. VIII 70 8. 5T\' av γ\'ἑπαvἐλϑη\'Ex nEpdttov yatTjc Ó ϕυϒἀϛμητροxτόvοϛ ἀνήρ, V 363 8. ήξει8\'sx nspatiuv ϒαὶηϛ μητροxtovos avrjp. 14 in C initia uersuum 19-25 (=p,175,14.16.17.176,1 3. 4. 5) cum margine abscissa <quod n>efas ed. Oxon. 1680 (in C 3-4 spatia explenda sunt, fuit q<! nefas), .. nefas Bal, uaria ap. Bauldrium 15 duas C, corr. Bal 16 <U!pora> ante (in C etiam prior pars litterae a in ante interiit, 8 f. spatia explenda sunt) imperium Brandt, initium C (quod proximo coeperit natum uidetur); cf. Lact. Imt. VII 24, 5 mille annis caelestis imperii, de ira 23, 11 caelestis imperii maiestatem, Inst. VII 26, 1 in principio regni sancti; .... initium Bal, (saecula praecursuros> initium ed. Oxon. 1680, iudicium Vonck, Specim. critic. (1744) p. 73, item Fritzsche, alia nimis libere Cupcrus et Columbus; Alexandre, edit. Orac. Sibyll. I (in Curis poster.) p. 176 non recte huc trahit Or. Sib. III 783 (784 Rz); cf. etiam ad u. 17 17 ceperit C, sic ple- rumque <.qdi ačor>tt Brandt (utraque breuiatio usitata in C) uel fortasse qdã firorfl (ut Lact. Inst. V 2, 9 si qui nostrorum), in C )

176
eodem modo etiam Neronem uenturum putant, < ut praecu>rsor diaboli ac praeuius sit uenientis ad uastationem terrae et huma<ni ge>neris euersionem.