De Incarnatione Domini Contra Nestorum

Cassian, John

John Cassian. Johannis Cassiani Opera, Pars I (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 17). Petschenig, Michael, editor. Vienna: Gerold, 1888.

Quid ais tu nunc, haeretice? sufficiuntne haec testimonia fidei etiam summae infidelitati, an adhuc aliquid addendum est? et quid uel post prophetas uel post apostolos addi potest, nisi forte, ut Iudaei quondam expostulabant, signum tibi de caelo etiam tu dari postules? sed petenti hoc tibi illud quod responsum tunc illis est necesse est responderi: generatio praua et adultera signum quaerit, et signum non dabitur ei nisi signum Ionae prophetae.

et aere sufficere tibi signum hoc uel cum Iudaeis crucifigentibus poterat, ut dominum deum nostrum etiam hac re sola edoctus crederes, qua etiam illi qui persecuti fuerant crediderunt. sed tamen, quia caelestis signi fecimus mentionem, ostendam tibi de caelo signum equidem tale, cui nec daemones umquam contradixerunt, dum ipsa ueritatis necessitate cogente, licet legum corporeum esse cernerent, deum tamen, quod erat, esse clamabant. quid ergo ait euangelista de domino Iesu Christo? baptizatus, inquit, confestim ascendit de aqua, et ecce [*]( 19] Luc. 11,29. 80] Matth. 3, 16-17. I ) [*]( 2 domino om. M conpalpaueram M 6 dominum pv facesoe M 7 alium p 8 cum eo apostolis M 9 ChristuB om. M 12 quioquid p in deo aliud Mv 14 nunc tu p hcreticae N 19 illi M 23 nostrum deum αυ hanc N doctus N2Mpυ 24 quam NlM persecuti sunt M 26 et quidem Mv 27 cogento om. M 30 statim M )

283
aperti sunt ei caeli, et uidit spiritum descendentem sicut columbam et uenientem super se. et ecce uox de caelis dicens: hic est filius meus dilectus, in quo mihi conplacui. quid ad haec nunc, haeretice, ais?

dictum displicet an persona dicentis? nec interpretatione certe indiget intellegentia allocutionis nec commendatione uerborum dignitas alloquentis: deus pater est qui dixit, euidens est quod dictum est. numquid aut tam inpudentem aut tam sacrilegam uocem proferre poteris, ut dicas de unigenito dei filio nec deo patri esse credendum? hic est ergo inquit filius meus dilectus, in quo mihi conplacui. sed temptabis forsitan dicere, ut est dementia, de uerbo hoc, non de Christo dictum fuisse. dic mihi ergo, quis erat qui baptizabatur? uerbum an Christus? caro an spiritus? negare utique non potes Christum fuisse.

homo ergo ille ex homine ac deo natos, spiritu sancto m uirsine descendente et uirtute altissimi obumbrante conceptus, ac sic hominis et dei filius, ille utique, ut negare non potes, baptizatus est. si ergo ille baptizatus est, ille et nominatus, quia ille utique nominatus qui et baptizatus est. hic est, inquit, filius meus dilectus, in quo mihi conplacui. numquid dici significantius aut expressius quicquam potest? Christus baptizatus est, Christus de aqua ascendit, Christo baptizato caeli aperti sunt, propter Christum columba descendit, super Christum in corporali specie spiritus sanctus adstitit, Christum pater appellauit.

hoc si de Christo dictum negare ausus es, superest ut nec baptizatum Christum fuisse nec spiritum descendisse nec patrem locutum esse contendas. sed urguet tamen et premit te ipsa ueritas, ut, etiamsi confiteri eam nolis, tamen negare non possis. quid enim ait euangelista? baptizatus autem confestim ascendit de aqua. quis baptizatus est? Christus utique. et ecce, inquit, aperti sunt [*](2 columba N* et post columbam om. Mp 8 celo pl 4 hereticae N 5 interpretatione M 6 commendatione M 15 ac] a pa uirginem Mv: sed cf. VII, 22, 4 descendisset in terris 17 sit N 19 et om. Npv 20 con(com-)placuit Npa 21 quidquam M 22 conscendit Np 24 astitit Mp 27 urget Np 28 premit te] pmittet M 29 non uis M .80 baptatus p qui N 81 et om. M )

284
ei caeli. cui scilicet nisi illi qui baptizatus est? Christo utique. et uidit spiritum dei descendentem sicut columbam et uenientem super se. quis uidit? Christus scilicet. super quem descendit?

super Christum utique, et uox facta est de caelo dicens. de quo? de Christo scilicet. quid enim sequitur? hic est filius meus dilectus, in quo mihi conplacui. ut omnia illa propter quem facta essent ostenderentur, uox secuta est dicens: hic est filius meus dilectus. hoc est dicere: hic est propter quem cuncta facta sunt haec: hic est enim filius meus. propter hunc caeli aperti sunt, propter hunc spiritus meus uenit, propter hunc uox mea facta est:\' hic est enim filius meus. dicens ergo hic est filius meus , quem designabat? illum utique quem columba tangebat. quem ergo columba tetigit? Christum scilicet. ergo Christus filius dei est.

impleta est, ut reor, sponsio mea. uides ergo profecto, haeretice, signum tibi de caelo datum, equidem non unum, sed multa et singularia. habes enim unum in apertione caeli. aliud in spiritus descensione, tertium in patris uoce. quae utique euidentissime omnia Christum deum esse declarant, quia eum et reseratio caelorum deum indicat et descensio super eum sancti spiritus deum adprobat et adlocutio patris deum esse confirmat. neque enim uel caelum nisi domini sui honore patuisset uel spiritus specie corporali nisi super dei filium descendisset nec pater filium nisi uere filium declarasset, praesertim cum his diuinae natiuitatis significationibus, quae non solum ueritatem piae fidei confirmarent, sed etiam prauitatem impiae.

opinionis excluderent. inefFabili enim diuini dicti magnificentia cum expresse ac significanter dixisset pater hic est filius meus, addidit etiam illud quod consecutum est dilectus scilicet et in quo mihi conplacui. utique sicut [*]( 1 ei om. M 3 et owi. M 4 et uox ... 5 dicens om, M 5 de ante Christo om, M 8 coosecuta Mpv 9 hafc faota sunt Mr 10 est orae. M pro hunc sjis M 12 ergo] enim M 15 est post dei om. M uide M ergo profecto haeretice om. M 16 hereticae N et quidem Mv 17 sed] sed et pv 18 in ante spiritus om. N\' 20 eutn] cum Nl tum N2 21 alloquutio M 24 nisi uere filium om N (tum p) 27 ineffabilis Np ineffabilem M 28 magmficentiam M 29 meua] meus dilectus N (non p) 30 et om. Mv uti MJ )

285
per prophetiam deum fortem et deum magnum iam praedicauerat, ita hic dicens filius meus dilectus in quo mihi conplacui super proprii filii sui nomen etiam dilecti et complaciti sibi filii nomen adiecit, ut proprietatem diuinae uidelicet naturae nominum significaret adiectio et id ad honorem filii dei peculiariter pertineret, quod nulli omnino homini contigisset.

itaque sicut illa propria ac peculiaria in persona domini nostri Iesu Christi fuerunt, quod caeli aperti sunt, quod eum deus pater cunctis uidentibus per aduentantem atque astantem columbam quasi manu quodammodo sua tetigit et quasi digito indicante monstrauit dicens hic est filius meus, ita illud quoque proprium ei ac singulare, quod peculiariter dilectus et peculiariter patri conplacitus nominatur, ut peculiarem utique naturae significationem peculiaria additamenta monstrarent et proprietatem unigeniti filii etiam cognominum proprietas confirmaret, quam iam honor signorum praecedentium comprobasset. sed iam libelli istius finis sit.

neque enim hoc dictum dei patris aut augeri humanis sermonibus aut exaequari potest. nobis de domino nostro Iesu Christo filio suo satis per se ipse deus pater idoneus testis est, dicens: hic est filius meus. tu si contradicendum his dei patris uocibus putas, illi & te necesse est contradici, qui eum euidentissima declaratione filium suum esse ab omni mundo fecit agnosci., [*]( 1] cf. Esai. 9, 6. ) [*]( f 1 prophetam Mv: cf. V, 9, 5 dum magnum N 2 mihi om. Np 3 insuper a etiam ... 4 nomen om. Npav 4 scilicet M 5 et adiectio et p 6 pecaliatcr M1 contegisset JVf 7 itaque sicat.,. 8 fuerunt om, M 9 adque M 12 ei est ac p peciiliater Ml 13 dilec. tus et peculiariter om. M 16 quamquam iam M 17 dictum hoc Mv 18 patria dei M exquari M 23 omni(ni add. m. 2) N agnosd. Erplicit de incamatione fpi liber tertius:. Incipit eiusdem liber quartus N Eiplicit liber tercius. Incipit liber quartus Mp ) [*]( XVII. Cass. 1. ) [*]( 26 )

286