Institutiones

Cassian, John

John Cassian. Johannis Cassiani Opera, Pars I (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 17). Petschenig, Michael, editor. Vienna: Gerold, 1888.

Hunc morbum, qui de acediae spiritu nascitur, beatus apostolus ut uerus ac spiritalis medicus uel tunc iam conspiciens serpere uel emersurum spiritu sancto reuelante prospiciens salutaribus praeceptorum suorum medicamentis praeuenire festinat. Thessalonicensibus enim scribens et primo ut peritissimus quidam perfectusque medicus infirmitatem susceptorum blanda lenique uerbi curatione fomentans ac de caritate incipiens eosque in ea parte conlaudans, quousque letale uulnus leniore remedio delenitum deposita tumoris indignatione facilius medicamina austeriora sustineat, ita ait: de caritate autem fraternitatis [*](25] I Thess. 4t 9-10. ) [*]( 1 moDasteriis L* 2 caloris G1 fugsitius H1 3 VI om. G quacumque L quSlibet L1 4 tam H dedicitum H diditicium Lx sibimet L 5 cellola H inde G 6 reddit AW 7 facit A circuire G2H2L 8 aliut A ubi quoque H ubiue L occaaiones L 9 refectionis HLv 10 ac] et HT aut L 13 noxis H1 ut] aut 4 14 spinis L* sagittis H obstrictus ut A. obstructus H 15 tendere H 16 VII om. G acidiac IIIL bratus om. L 17 apostolus] paulus H respiciens L 18 emersurum inter monachos Gv praeuidens A 19 festinet G1H1 20 thesalonic. GH primo quidem ut G 21 infirmitates A vt uid. 23 loetale L leniori G2H 24 delcnitum Gl: dilinitum Hl delinitum rell. timoris Gl 25 sustiueant A susteneat H1 ait] inquit H m. 2 ex ut )

178
non necesse habemus scribere uobis: ipsi enim a deo docti estis ut diligatis inuicem: etenim facitis illud in omnes fratres in uniuersa Macedonia.

praemisit laudis fomenta lenia, fecit eorum aures ad curam salutaris uerbi placidas et paratas. rursum infert: rogamus autem uos, fratres, ut abundetis magis. adhuc eos blanda uerborum lenitate demulcet, ne forte necdum aptos ad perceptionem perfectae curationis inueniat. quid est quod rogas, apostole, ut in quo abundent magis? scilicet in caritate, de qua superius dixerat: de caritate autem fraternitatis non necesse habemus scribere uobis. et quid necesse est ut dicas eis: rogamus autem uos, ut abundetis magis, qui super hac re ne scribi quidem sibi aliquid indigent? cum praesertim et inferas causam ob quam hoc ipso non egeant, dicens: ipsi enim uos a deo docti estis ut diligatis inuicem, tertium quoque maius adicias, quod non solum a deo docti sint, uerum etiam conpleant opere quae docentur. etenim facitis illud, inquit, non in uno uel duobus, sed in omnes fratres, nec in uestros tantummodo ciues uel notos, sed in uniuersa Macedonia.

dic igitur tandem, quid est quod tanto opere haec praemittis? iterum. infert: rogamus autem uos, fratres, ut abundetis magis, et uix aliquando in id quod olim moliebatur erumpit: et operam detis ut quieti sitis. dixit primam causam, deinde infert secundam: et ut uestra negotia agatis, tertiam quoque: et operemini manibus uestris, sicut praecepimus uobis, quartam: et ut honeste ambuletis ad eos qui foris sunt, [*]( 5] 1. c. 10. 10] 1. c. 9. 11] L c. 10. 14] 1. c. 9. 17] 1. c. 10. 21] 1. c. 22] 1. c. 11. 24] 1. c. 25] 1. c. 26] 1. c. ) [*]( 2 illut A 3 macbidonia H1, item infra machedonia L laudi L 5 et] sed L 7 perfectionem A 8 ut eras. in L 9 dixeras HTo 12 autem om. H 13 quidem sibi aliquid] sibi sibi quidem A et om. A 16 dno H compleant AL 17 illut A inquis GSPr uno uel ... pag. 179,23 cellae et operi manuum extant in C uel in C 20 tauto opere G1S1H1L: tantopere rell. 21 infert om. L uos om. C 22 in id om. A molliebatur H1 mouebatur L erumpet A erupit L 24 negoti A 25 operamini AHT praecipimus AHIL 26 et om. L ut om. H post foris sunt addunt GSr: foris sunt scilicet qui seculo uiuunt )

179
w quintam: et nullius aliquid desideretis. ecce illa cunctatio, quam tantis proferre prooemiis differebat, quid in eius pectore parturire agnoscitur? et operam detis ut quieti sitis, id est in uestris cellulis commorantes nec diuersis rumoribus, qui solent otiosorum uotis uel fabulis generari, inquieti effecti aliis quoque inquietudines inferatis. et ut uestra negotia.

agatis, non curiositate uestra actus mundi uelitis inquirere ac diuersorum conuersationes explorantes operam uestram non erga correctionem uestram seu uirtutum studia, sed ad detractationes fratrum uelitis inpendere. et operemini manibus uestris, sicut praecepimus uobis. cur illa fierent quae monuerat superius ne agerent, id est ne inquieti essent uel aliena. curarent negotia uel inhoneste ambularent ad eos qui foris sunt uel alterius aliquid desiderarent, nunc intulit dicens: et operemini manibus uestris, sicut praecepimus uobis.

ut I enim fierent illa, quae superius reprehendit, otii causam esse euidenter expressit. nullus enim potest uel inquietus esse uel aliena curare negotia, nisi qui operi manuum suarum non adquiescit insistere. quartum quoque intulit morbum, qui ei hoc ipso otio nascitur, id est ut inhoneste non ambulent, dicens: et ut honeste ambuletis ad eos qui foris sunt. numquam potest ne apud eos quidem qui saeculi homines sunt honeste incedere, qui nequaquam claustris cellae et operi manuum suarum inhaerere contentus est, sed necesse est eum [*]( 1] 1. c, S] I. c, 6J 1. c. 10] Lo. 21] 1. c. ) [*]( 1 qsintam om. C et] ut L 2 quam] quae G\' proferre om. A prooemiis A: proemiis CGH2L2 praemiis L1 proemisis JP deferebat i G1H13 parturire CA: parturiret HLT parturibat Gv cognoscitur Å I 4 in om. C ceUolis H1 moribus C 5 uotis] uitis H ct aliis L 7 uellitis G1 H1 8 conuersationesj cum hoc uocabulo incipit cod. C pog. 34, in quanihil fere legere potui commorationes A 9 correptionem L uestram] moruin A ad om. A detractatione A detrectationes G1 detractiones CG2HTn detractione L 10 uellitis G1H1operamini AHT 11 praecipimus AH1L1 cur] ut Gv illa om A monuerat superius ne agerent] superias ehumerat L 12 uel AHT: et GLo 13 foras Gl 14 operamini AHT 15 praecipimus AH1L1 16 causam esse] causas L 19 nerbum L 20 uitio L 21 et] quod Å et ut quod W 22 nec Gx aput A 24 herere L t )

180
honestum esse, dum necessaria uictus requirit, adulationi quoque operam dare, nouitates etiam rumorum sectari, causarum fabularumque occasiones conquirere, per quas sibimet ipsi aditum paret ac facultatem, qua diuersorum domos ualeat penetrare.

et nullius aliquid desideretis. non potest non alienis donis et muneribus inhiare, qui non delectatur pio quietoque labore operis sui cotidiani uictus parare substantiam. uidetis tot causas, tam graues ac turpes una uitii labe generari. denique hos ipsos, quos in epistula prima molli fouerat palpatione uerborum, qualiter in secunda, uelut qui non profecissent ad remedia leniora, austerioribus quibusdam et causticis medicamentis sanare adgreditur nullaque iam mitium uerborum fomenta praemittit, non illam teneram uocem ac blandam, ut ibi: rogamus autem uos, fratres, sed: denuntiamus uobis, fratres, in nomine domini nostri Iesu Christi, ut subtrahatis uos ab omni fratre ambulante inordinate.

ibi rogat, hic dennntiat: in illa blandientis affectus, in hac obtestantis seueritas et minantis. denuntiamus uobis, fratres: quia prius rogantes contempsistis audire, saltim nunc denuntiantibus oboedite. ipsamque denuntiationem non nudo uerbo, sed cum obtestatione nominis domini nostri Iesu Christi terribilem infert, ne forte simplicem uelut humana uoce prolatam rursum contemnerent nec magnopere ducerent obseruandam, statimque ut peritissimus medicus putribus membris, quibus leni medicamento remedium ferre non potuit, mederi spiritalis ferri incisione pertemptat ut subtrahatis uos, inquiens, ab omni fratre ambulante inordinate et non secundum traditionem quam acceperunt a nobis.

itaque ab his, qui uacare operi nolunt, iubet subtrahi et uelut membra otii corrupta putredine desecari, ne [*]( 5] 1. c. 13] 1. c. 10. 14] n Thess. 3, 6. 18] 1. c. 25] 1. c. ) [*]( 2 domorum H 3 quae tx qua L ipsi om. A 4 domus H 5 desiderare L 6 desiderare uel concupiscere inhiare G 7 cottid. G 8 uitii id 3 otiositatis G otii Lc 9 quos om. L epistola G2HL 10 pro- Scissent Gl proficerint (i prima in e mwi.) H meliora L 12 praemittet A permittit H1 15 nostri om. A hῑū A 16 inordinate ambulante A 18 et] ac A ad minantis add. G in marg.: apparet 19 contemBistis A 20 ipsam quoque L 21 Ñ (= nostri) blu A 22 contempnerent H 28 operi om. L 29 putridine AG1HT1 )

181
inertiae morbus uelut letale contagium etiam sanas membrorum partes tabo serpente corrumpat. dicturusque de his, qui operari suis manibus nolunt et panem suum cum silentio manducare, a quibus etiam praecepit subtrahendum, qualibus eos a principio probris inurat adtendite. in primis inordinatos dicit nec secundum suam traditionem ambulare, aliis uerbis contumaces eos, utpote qui nollent iuxta institutionem eius incedere, et inhonestos esse designans, id est non processionis, non uisitationis, non uerbi, non temporis oportunitatem congruam honestamque sectantes. omnibus enim uitiis istis inordinatum quemque necesse est subiacere.

et non secundum traditionem quam acceperunt a nobis: et in hoc rebelles eos quodammodo et contemptores notat, qui traditionem, quam acceperunt ab eo, tenere contemnant nec imitari uelint id, quod magistrum non solum uerbo docuisse meminerint sed etiam opere nouerint perfecisse. ipsi enim scitis quemadmodum oporteat imitari nos. inmanem cumulum reprehensionis exaggerat, cum hoc eos adserit non obseruare, quod et memoriae eorum inhaereat et ad imitandum non solum uerbo instruente didicerint, sed etiam exemplo operum prouocante susceperint.