Conlationes Patrum (Collationibus)

Et ut singillatim nunc de uniuscuiusque uitii generibus disputemus, gastrimargiae genera sunt tria: primum quod ad refectionem perurguet monachum ante horam statutam ac legitimam festinare, secundum quod expletione uentris et quarumlibet escarum uoracitate laetatur, tertium quod accnntiores ac delicatissimos desiderat cibos. quae tria non leni dispendio monachum feriunt, nisi ab omnibus istis pari studio atque obseruantia semet ipsum expedire contenderit. nam quemadmodum absolutio ieiunii ante horam canonicam nullatenus praesumenda est, ita et uentris ingluuies et escarum sumptuosa atque exquisita praeparatio similiter amputanda. ei his enim tribus causis diuersae ac pessimae ualitudines animae procreantur.

nam de prima monasterii odium gignitur atque exinde horror et intolerantia eiusdem concrescit habitaculi, quam sine dubio mox discessio ac fuga uelocissima [*]( 1 pos 0 triumphus VI 2 quemadmodum incremento praecedentium om. V 3 diminutione VD\'W\'X demunitione O1 4 exdudi Pv 5 extenctione F1 6 passionis V marciscent Dl 7 qum] qae 0 qaę P quam D2P2 8 adque VP sunt 0 9 quatuor OX copolas V 11 filargiriae OPX 12 coniugantur D* coniugabo 0 14 disputimus V1 15 perurget D statutam oram 0 hac W(0) 18 delictissimua V1 dilectissimos V7 deligat Dx Px cjbos DPX tertia 0 20 adque VP 21 absulutio V nnllatinns W 23 adque VP est ampnt. 0 24 diuirste V1 26 adque YP 27 discissio V ac] aut OXv subsequaetur Dl subteqaetur V2X: sabseqaitur VIDx WP snbsequentnr 0. ) [*]( 9* )

quod fieri penitas non oportet tribus de causis. primo quia mens monachi semper debet in omni tolerantiae ac parcitatis exercitatione uersari et secundum apostolum discere in quibus est sufficiens esse. nullatenus enim poterit uel occulta uel maiora corporis desideria refrenare, quisque degustatione modicae insuauitatis offensus ne ad momentum quidem delicias gutturis sui ualuerit castigare. secundo quod nonnumquam euenit, ut ad horam desit illa species quae postulatur a nobis et uerecundiam necessitati uel frugalitati suscipientis incutimus, publicantes scilicet paupertatem eius quam soli deo cognitam esse maluerat. tertio quod interdum solet sapor ille quem nos adici poscimus aliis displicere, et inuenimur iniuriam multis, dum nostrae gulae ac desiderio satisfacere cupimus, inrogare. propter quod omnimodis haec in nobis est castiganda libertas.

fornicationis genera sunt tria. primum quod per conmixtionem sexus utriusque perficitur. secundum quod absque femineo tactu, pro quo Onam [*]( 11 cf. Phil. 4, 11 25 cf. Qen. 38 ) [*]( 1 lnzoriae WP acaleis D10 2 suscitatur 0 enim etiam 0 inextricabilia D1 filargiriae WOPX 3 ciruicibus V1 manachom V 4 perfectam W1 nnbis V1 5 deprebendemos 0 7 cibus V 8 adque VP 11 partitatis V 12 nullatinos W* potuerit D\' 14 insanitatis 0 eorr. 15 dilicias DP 17 postolatur V et] ut 0 uericnndiam necissitati Y frugalitate Dl frugaletati W fragilitati 0 18 sascipientes D 19 cognitum D* maluerunt 0 20 solit D1 21 in iniuriam 0 guile 0 23 nubis V1 furnicationis V 25 foemeneo D\' onam FD*: unam D1 her WP\'X haer D\' s- l. hoher P1: om. 0 iudae patriarce 0 )

quae tria genera beatus apostolus pari modo extinguenda pronuntians imortificate, inquit, membra uestra quae sunt super terram, fornicationem, inmunditiam, libidinem et cetera, et iterum de duobus ad Ephesios: fornicatio et inmunditia nec nominetur in uobiset iterum: illud autem scitote, quod omnis fornicator aut inmundus aut auarus, quod est idolorum seruitus, non habet hereditatem in regno Christi et dei.

quae tria ut a nobis pari obseruatione caueantur, similis nos eorum a regno Christi atque una deterret exclusio. filargyriae genera sunt tria. primum quod renuntiantes diuitiis ac facultatibus suis spoliari non sinit. secundum quod ea, quae a nobis dispersa sunt uel indigentibus distributa, resumere nos maiore cupiditate persuadet. tertium quod ea, quae ne antea quidem possedimus, desiderari adquiriue conpellit.

irae genera sunt tria. unum quod exardescit intrinsecus, quod Graece ϑυμός dicitur. aliud quod in uerbum et opus effectumque prorumpit, [*]( 3 I Cor. 7, 8-9 7 Mt. 5, 28 10 CoL 3, 5 12 Eph. 5,3 13 L c. 5 ) [*](2 nunocupatur VO qaod 0 4 permanserint OX 8 moecatua V eam om. OP 9 modo] modo docet 0 10 inqaid VDW P menbra D1O 11 furnicationem V libidinem.... 13 inauditia on. F 12 efesios 0 13 nominitar V illam 0 14 furnicatur V 16 heridetatem V trea Dl 17 simelis V similes Dl 18 adque VOP deterrit W1P deterreat 0 19 trea Dl diuicias hac facultatebus Dl 20 nubis V 21 maiori WX 22 ante 0 23 possidemus VD1P 24 exardiscit V* intrinsicus V grece DWOX θVNOC V ЄYMOO D θ θyωloc W oruiaoc 0 e-yxsoc X 25 aliat DO )

quae omnia aequali sunt a nobis horrore damnanda. tristitiae genera sunt dao. unum quod uel iracundia desinente uel de inlato damno ac desiderio praepedito cassatoque generatur, aliud quod de inrationabili mentis anxietate seu desperatione descendit. acediae genera sunt duo. unum quod ad somnum praecipitat aestuantes, aliud quod cellam deserere ac fugere cohortatur. cenodoxia licet multiformis ac multiplex sit et in diuersas species diuidatur, genera tamen eius sunt duo. primum quo pro carnalibus ac manifestis extollimur rebus, secundum quo pro spiritalibus et occultis desiderio uanae laudis inflamur.