Conlationes Patrum (Collationibus)

Cassian, John

John Cassian. Johannis Cassiani Opera, Pars II (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 13). Petschenig, Michael, editor. Vienna: Gerold, 1886.

Quapropter scire debemus nos, a quibus non iam exigitur legale mandatum, sed quibus euangelicus cotidie intonat sermo: si uis perfectus esse, uade uende omnia quae habes et da pauperibus, et habebis thesaurum in caelo, et ueni sequere me, cum decimas de substantiis nostris offerimus deo, adhuc quodammodo sub legis sarcina detineri et necdum ad euangelicum illud fastigium peruenisse, quod obtemperantes sibi non tantum praesentis uitae beneficiis, sed etiam futuris praemiis muneratur.

lex enim factoribus suis non regnorum caelestium praemia, sed uitae huius solacia repromisit dicens: qui fecerit haec, uiuet in eis. dominus autem discipulis suis beati, inquit, pauperes spiritu, quoniam ipsorum est regnum caelorum, et: omnis qui reliquit domum uel fratres aut sorores aut patrem aut matrem aut uxorem aut filios aut agrum propter nomen meum, centuplum [*]( 2 1. c. 19 9 Mt. 16, 26 13 Mt. 19, 21 21 Lev. 18, 5 22 Mt. 5, 3 24 1. c. 19, 29 ) [*]( 2 prophetam F1 K1 3 israhel F: srhl 0 isrl rell. 4 recab B\'FO 5 quia 0 6 ipsi BF 7 optul. F 8 fieri commutatio Οβv in euangelio.... cap. 14, 5 saam recepisse mercedem pronuntiat desunt in Z, uno quatemione deperdito 9 dauid 0 commutatione F 12 legalem Kl quotidie 0 cottidie K 13 uinde K1 15 quum 0 16 detinemar BF 21 uiuit Kl 22 suis BF: et amicis suis OKr suis et apostolis c inquid FOK1 24 reliquit OK*: reliquid K1 relinquit B relinquid F 25 nzores K1 26 agrum BlFK: agros B2Ov ) [*]( XIII. Cass. 2. ) [*]( 37 )

578

accipiet et uitam aeternam possidebit nec inmerito. non enim tam laudabile est si ab inlicitis quam si etiam a licitis temperemus et his propter eius reuerentiam non utamur, qui ea nobis propter infirmitatem nostram utenda permisit.

itaque si etiam hi, qui decimas fructuum suorum fideliter offerentes praeceptis domini antiquioribus famulantur, necdum possunt euangelicum culmen ascendere, illi qui ne haec quidem faciunt quantum ab eo absint manifestissime pemidetis. nam quemadmodum poterunt euangelicae gratiae esse participes, qui consummare etiam leuiora legis praecepta contemnunt? quorum facilitatem usque adeo imperiosa legislatoris uerba testantur, ut etiam maledictum non inplentibus proponatur: maledictus enim inquit qui non permanserit in omnibus quae scripta sunt in libro legis, ut faciat ea.

hic autem pro snblimitate et eicellentia dicituru mandatorum: qui potest capere capiat. illic legiferi uiolenta conpulsio praeceptorum indicat paruitatem: contestor enim inquit uobis hodie caelum et terram, quod si non custodieritis mandata domini dei uestri, peribitis a facie terrae. hic magnificentia sublimium mandatorum ipsa non tam imperantis quam adhortantis condicione signatur: si uis perfectus esse, uade, fac hoc aut illud. ibi inexcusabile etiam recusantibus Moyses pondus inponit, hic consilio tantum uolentibus et ad perfectionem festinantibus Paulus occurrit.

non enim generaliter [*]( 13 Dent. 27, 26 16 Mt. 19, 12 17 Dent. 4, 26 22 Mt. 19, 21 ) [*]( 2 inlieitas B\' 8 et in his K\' utimur B* 5 hii FOK fractum FO 8 ab eo]*habeo F 9 quemammodam B poterint 0 10 contempnunt K1 11 felicitatem K 13 inquid FKl 14 legis ut (vόμου του ̃ποιη̃σαι) BF: legis huius ut (vόμου τούτου ποιη̃σαι) OKx 15 snblimitatem B1F1 et om. FO 16 legisferi B2F1 legis fieri 0 18 enim om. 0 inquid F2O Kl numquid B1F1 hodie om. 0 terra F 19 cus||dieritis F 20 nostri K magnificentiae B1F1 21 imperantes Bl Fl adortantis B adobtantis 0 22 condicioni B conditione K signantnr Kl uade om. OKv 23 ant] et 0 moses B1FO1 )

579

praecipiendum erat nec ut ita dixerim canonice ab omnibus exigendum id quod propter mirificam sublimitatem ab omnibus passim non potest adprehendi, sed consilio omnes potius prouocantur ad gratiam, ut hi qui magni sunt possint perfectione uirtutum non inmerito coronari, qui autem parui sunt et mensuram aetatis plenitudinis Christi inplere non possunt, licet fulgore maiorum uelut siderum tecti latere uideantur, tamen a tenebris maledictionum quae in lege sunt alieni nec praesentium malorum cladibus addicantur nec supplicio plectantur aeterno.

non ergo Christus ad illa uirtutum excelsa fastigia praecepti quemquam necessitate constringit, sed liberi arbitrii prouocat potestate et salubritate consilii ac desiderio perfectionis accendit. ubi enim praeceptum, ibi necessitas, consequenter et poena. custodientes uero haec, ad quae praefixae legis seueritate coguntur, poenam potius quae ab illa intentabatur effugiunt quam mercedem aut praemia consequuntur.