Conlationes Patrum (Collationibus)

Cassian, John

John Cassian. Johannis Cassiani Opera, Pars II (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 13). Petschenig, Michael, editor. Vienna: Gerold, 1886.

THEONAS: Si rationabili mentis uniuersa quae gerimus adpendamus examine et de puritate cordis nostri non aliorum indicia, sed nostram semper conscientiam consulamus, certum est istam refectionis intercapedinem iustae districtioni obesse non posse, si modo ut dictum est aequam indulgentiae continentiaeque mensuram pari lance perpendens utramque similiter nimietatem mens incorrupta castiget, et utrum spiritum nostrum deliciarum deprimat pondus, an uero alteram hoc est corporis partem maior abstinentiae inclinet austeritas, uera discretione distinguat, illam uel conprimens uel subleuans portionem, quam uel extolli senserit uel grauari.

nihil enim dominus noster ad cultum atque honorem suum absque iudicii moderatione uult fieri, quia honor regis iudicium diligit. et idcirco sapientissimus Salomon, ut in neutram partem [*]( 26 Pa. 98, 4 ) [*]( 1 inflexuo B1F1O uelud B penit. BO poenit. § 8 soIlempn. B 4 genu (ienna 0) esse Οβv flectenda 0 8 abscisso X\'c 10 quum 0 11 cita B eorr. possit membra Oflv 12 vel incerte Bl 14 nninersa quae gerimns rationabili mentis Οβν 16 iudicia scripsi: indicia BF indicium Οβν consolamns BlZ1 17 intercapidinem K1 destrictioni F1 diacretioni 0 diatrictione β1 21 dilitiarum a alterum BFO 22 parte B 25 noater] non BF, ortum ex antiquissimo conpendio I pro noster adque Kl 26 regia om. F 27 salamon Kl in om. B ) [*]( 38* )

596
uergente iudicio declinemus, admonet dicens: honora deum de tuis iustis laboribus. et deliba ei de fructibus iustitiae tuae. etenim residet in conscientia nostra incorruptus quidam ac uerus iudex, qui nonnumquam super statu puritatis nostrae cunctis errantibus solus ipse non fallitur.

omni igitur cautione atque sollertia iugis circumspecti cordis seruetur intentio, ne quo modo iudicio nostrae discretionis errante aut inconsideratae continentiae cupiditate succensi aut desiderio nimiae remissionis inlecti substantiam uirium nostrarum ad iniquae trutinae libremus examen, sed in altera quidem lance animae puritatem, in altera autem uires corporis conlocantes ita uero conscientiae iudicio utraque pendamus, ut in neutram partem unius rei adfectu praeponderante peruersi uel ad inmodicam districtionem uel ad nimiam remissionem aequitatis libram propensius inclinemus, et illud nobis uel pro remissionis uel pro districtionis nimietate dicatur: nonne si recte offeras, non recte autem diuidas, peccasti?

illas etenim ieiuniorum uictimas, quas nobis uiolenta uiscerum conuulsione inconsiderate extorquentes domino recte offerre nos credimus, ille qui diligit misericordiam et iudicium execratur dicens: ego dominus diligens iudicium, odio habens rapinam in holocausto. illos etiam qui oblationum id est officiorum atque actuum suorum praecipua ad fotum carnis atque usus proprios praesumentes reliquias eorum domino ac minimam deferunt portionem, uelut [*]( 1 Prov. 3, 9 (LXX) 16 Gen. 4, 7 (LXX) 20 Ps, 32, 5 21 Esai. 61, 8 ) [*]( 1 uergentem BFl ammonet B admonens K1 dñ̇m 0 8 consacientiam F1 noBtram BlFl 4 namquam B* 6 solertia p 7 quoquo modo Z2 8 inconsiderata BF 9 nostrarum ini- quae trutinae (trot. K1 tima trutione 0) eiaminatione libremus Οβν 11 autem om. Ofiv 12 scientiae BF 14 inmodicam 0: modicam rell. destrict. F 16 aequalitatis (Jv illut B 16 deetrict. F 17 peccastis BIF 19 conuulsionem BF 21 exsecratur p 22 bodio B1F1 et odio β2ν. 23 adque K1, item infra 25 nimiam BF minima 0 uelud K1 )

597
operarios fraudulentos sermo diuinus ita condemnat: maledictus qui facit opera domini fraudulenter.

nOni ergo inmerito eum, qui se ita iniquo fallit examine, increpat dominus dicens: uerumtamen uani filii hominum, mendaces filii hominum in stateris, ut decipiant. et idcirco beatus apostolus, ut discretionis moderamina retinentes in neutram partem inlecti nimietate uergamur, admonet dicens: rationabile obsequium uestrum. quam rem etiam legislator similiter interdicit ita praecipiens: statera iusta, et aequa sint pondera, iustus modius, aequusque sextarius, Salomone quoque parem super hoc sententiam proferente: pondus magnum et pusillum et mensurae duplices, inmunda sunt ante dominum utraque, et qui facit ea. in adinuentionibus suis conpedietur.

proinde non solum illo quo diximus; sed etiam hoc modo studendum est nobis, ut nec iniqua pondera in cordibus nostris nec in horreis conscientiae nostrae mensuras duplices habeamus, id est ne nobis ea quae ad districtionis regulam pertinent mollienda abundantiore remissionis indulgentia praesumentes eos, quibus uerbum domini praedicamus, districtioribus praeceptis et grauioribus quam ipsi sustinere possumus ponderibus obruamus: quod cum facimus, quid nisi duplici pondere atque mensura praeceptorum domini mercem frugemque uel adpendimus uel metimur? si enim aliter ea nobis, aliter nostris fratribus dispensemus, recte increpamur [*]( 1 Hierem. 48, 10 (LXX) 4 Pa. 61, 10 8 Rom. 12, 1 9- Lev. 19, 36 12 Prov. 20, 10-11 (LXX) ) [*]( .4 uane BO fili bis B, altero loco K 6 nt] et B1 7 minietate B1 aergamnr OK: nertamar BF uergamus Zv ammonet B 8 rationabilem B1F1 10 iustos modios aequosque sestarios K1 11 solomone K1 12 magnus B\' 13 ante] apud Ov 14 aduentionibus BO 18 ne om. B1F destrict. F 19 h abundatiore B ne ipsi ea (ea ipsi c) quae districtionis regulam mollinnt remissiore indnlgentia O0v 21 destrict. F sistinere B praferre 0 perferre w 22 possimus B\'v obseruamus F\' 24 mentimas B\' metimus F mentimur OKl)

598
a domino, eo quod stateras dolosas ac mensuras duplices habeamus, secundum illam sententiam Salomonis qua dicitur: abominatio est domino pondus duplex, et statera dolosa non est bonum in conspectu eius.

hoc etiam modo reatum dolosi ponderis duplicisque mensurae euidenter incurrimus, si districtiora quaedam quam priuatim per nostras cellulas exercere consueuimus humanae laudis cupiditate coram fratribus ostentemus, abstinentiores scilicet et sanctiores apparere adfectantes humano conspectui quam diuino: qui morbus praecipue non modo uitandus, uerum etiam abominandus est nobis. sed interea a quaestione proposita paulo longius euagati ad eandem a qua discessimus reuertamur.