Conlationes Patrum (Collationibus)

Cassian, John

John Cassian. Johannis Cassiani Opera, Pars II (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 13). Petschenig, Michael, editor. Vienna: Gerold, 1886.

Post illam namque generalem baptismi gratiam et illud pretiosissimum martyrii donum, quod sanguinis ablutione conquiritur, multi sunt paenitentiae fructus, per quos ad expiationem criminum peruenitur. non enim tantum simplici illo paenitentiae nomine salus aeterna repromittitur, de qua beatus apostolus Petrus paenitemini, inquit, et conuertimini, ut deleantur peccata uestra, et Iohannes Baptista uel ipse dominus: paenitentiam agite: adpropinquauit enim regnum caelorum, sed etiam per caritatis affectum peccatorum moles obruitur: caritas enim operit multitudinem peccatorum.

similiter etiam per elemosynarum fructum uulneribus nostris medella praestatur, quia sicut aqua extinguit ignem, sic elemosyna extinguit peccatum. ita et per lacrimarum profusionem conquiritur ablutio delictorum: lauabo enim per singulas noctes lectum meum: in lacrimis stratum meum rigabo. denique subiungit ostendens non inaniter eas fuisse profusas: discedite a me omnes qui operamini iniquitatem: [*]( 1 Esai. 44, 92 2 Esai. 48, 25 5 Prov. 5, 22 (LXX) 7 Ps. 115, 16—17 14 Act. 3,19 16Mt3,2 1SIPet. 4,8 20 Sir. 3, 38 28 Ps. 6, 7 (LXX) 26 1. c. 9 ) [*]( 1 deltbi B1F1O nibem 0\' 2 nebcla BF ego som semel Bc ego ego sam FOx 9 VII BF babtiami 0 14 inquid FOK1Z 15 nestra peccata β babtista 0 16 adpropinquanit F: adpropinquabit rell. c 18 mole subruitur 0 karitas O 19 elemosinarum BOK1Z2 aelimosyn. F elymostn. Z1 20 medda F1K2 91 sic BOil: ita Fv elemosina BOZ* elimosyna F elymosina Z\' 22 et ita BFO 24 in om. Οβυ lacrimis meis K2Zυ ) [*]( xm. Cass. 2. ) [*]( 86 )

562
quoniam exaudiuit dominus uocem fletus mei.

nec non per criminum confessionem eorum ablutio condonatur: dixi enim: pronuntiabo aduersus me iniustitiam meam domino: et tu remisisti inpietatem cordis mei, et iterum: narra tu iniquitates tuas prius, ut iustificeris. per adflictionem quoque cordis et corporis admissoram scelerum remissio similiter obtinetur: nam uide, inquit, humilitatem meam, et laborem meum: et dimitte omnia peccata mea, praecipueque per emendationem. morum: auferte, inquit, malum cogitationum uestrarum ab oculis meis: quiescite agere peruerse, discite bene facere: quaerite iudicium, subuenite obpresBo, iudicate pupillo, defendite uiduam. et uenite, arguite me, dicit dominus: et si fuerint peccata uestra ut coccinum, uelut nix dealbabuntur: si fuerint rubra quasi uermiculus, uelut lana munda erunt.

interdum etiam intercessione sanctorum inpetratur uenia delictorum: qui enim scit fratrem suum peccare peccatum non ad mortem, petit, et dabit ei uitam, peccanti non ad mortem, et iterum: infirmatur quis ex uobis? inducat presbyteros ecclesiae,. et orent super eum, unguentes eum oleo in nomine domini. et oratio fidei saluabit infirmum, et alleuabit eum dominus: et si in peccatis sit, dimittuntur ei.

nonnnmquam miserioordiae ac fidei merito labes excoquitur uitiorum secundum illud: per [*]( 3 Ps. 31, 5 (LXX) 5 Esai. 43, 26 (LXX) 7 Ps. 24, 18 10 Eeai. 1, 16-18 18 I lob. 5, 16 21 Iac. 5, 14—15 26 Prov. 15, 27 ) [*]( 1 quoniam] qilm (i e. quoniam) B 2 abolitio O2βυ coneeditur 0c 3 adnenum Ov 4 inpietates F 5 prins BFO (πρω̃τον eod. Sinait.): primus (πρω̃τος) βυ 6 cordia quoque B 7 optinetnr BZ1 8 inquid FOKlZ 10 inquid FOK1Z 11 pernersa B\' ut uid. 14 nenite et arguite βυ 17 lanae mnndarnnt B* mnnda] alba v: om. Οβ 19 petat B\'Ox 20 uitam dens Οβυ 21 presbit. BZ 24 alleDauit F 26 dimittnntur B: dimittentnr rell. v 26 labis RlZ exquoquitnr FO exequitnr K1 )

563
misericordiam et fidem purgantur peccata. per conuersionem plerumque ac salutem eorum, qui nostris monitis ac praedicatione saluantur, quoniam qui conuerti fecerit peccatorem ab errore uiae suae, saluabit animam eius a morte et cooperiet multitudinem peccatorum, per indulgentiam nihilominus ac remissionem nostram ad indulgentiam nostrorum facinorum peruenitur: si enim dimiseritis hominibus peccata eorum, dimittet et uobis pater uester caelestis delicta uestra. uidetis ergo quantos misericordiae aditus patefecerit clementia saluatoris, ut nemo salutem cupiens desperatione frangatur, cum uideat se tantis ad uitam remediis inuitari.

si enim pro infirmitate carnis adflictione ieiuniorum abolere te tua peccata non posse causaris nec potes dicere: genua mea infirmata sunt a ieiunio: et caro mea inmutata est propter oleum. quia cinerem tamquam panem manducabam, et potum meum cum fletu miscebam, elemosynarum ea redime largitate. indigenti si non habes quod inpertias (licet nullum ab hoc opere necessitas inopiae ac paupertatis excludat, quando quidem et illius uiduae duo tantum minuta ingentibus diuitum donariis praeferuntur et pro calice aquae frigidae mercedem se redditurum dominus repromittit), certe morum poteris emendatione purgari.

quodsi perfectionem uirtutum extinctione uitiorum omnium non potes adipisci, sollicitudinem piam erga utilitatem alienae salutis inpende. [*]( 3 lac. 5, 20 7 Mt. 6, 14 14 Ps. 108, 24 16 Pa. 101, 10 20 cf. Lnc. 21, 1-2 22 cf. Mt. 10, 42 ) [*]( 4 stlaat βυ 5 cooperit β operit v 8 et om. BFOK1 10 saluatores K1 11 diaperatione B\'Z 13 et afflictione BF O taa om. βc 16 mandocaui K1Z 17 elemosynarum K*: elymosinarum BZ\' alimosyn. F elemoein. OKlZ* 18 indigenti Ii] indigenti. (s ercu.) F 20 minuta (λεπτά) BF: era minuta 0 aera β 21 donariie (ra δω̃ρα Luc. 21, 1) 0: denariis BF maneribus βυ cf. XXI, 1, 3 praeferantar К2Zr praeferentar K\' calicem K1 22 repromittat К\'Zr certe absque illis moram (lc 23 perfectione BF ad perfectionem 0 24 extinctionem BK1 ) [*]( 36* )

564
si autem idencumte huic ministerio non esse conquereris, operire peccata poteris caritatisdeda. in hoc quoque ai te fragilem fecerit quaelibet mentis ignauia, oratione saltim atque intercessionesanctorum remedia uulneribus tuis humilitatis affectu submissus inplora. postremo quis est qui non possit suppliciter dicere: peccatum meum cognitum feci: et iniustitiam meam non operui? ut per hanc professionem etiam illod subiungere mereatur: et ta remisisti inpietatem

cordis mei quodsi uerecundia retrahente reuelare ea coram hominibus erubescis, illi quem latere non possunt confiteri ea iugi supplicatione non desinas ae dieen ei : iniquitatem meam ego agnosco: et peccatum meum coram me est semper. tibi soli peeenni, et malum coram te feci, qui et absque ullius uerecundiae pnblieatione curare et sine inproperio peeeato donare consueuit. post istud quoque tam promptum certumque subsidium aliud quoque adhuc facilius largita nobis est diuina dignatio ipsamque remedii opem nostro conmisit arbitrio, ut indulgentiam nostrorum scelerum pro nostro praesumamus affectu dicentes ei : dimitte nobis debita nostra sicut et nos dimittimus debitoribus nostris.

quisquis igitur ad indulgentiam snoram criminum desiderat peruenire, istis semet ipsum aptare studeat instrumentis. neminem obdurati cordis peruicacia a remedio salutari et fonte tantae pietatis auertat, quiaetiamsi haec omnia fecerimus, non erant idonea ad expiationem scelerum nostrorum, nisi ea bonitas domini clementiaque [*]( 6 Ps. 81, 5 (LXX) 8 1. c. (LXX) 11 Pa. 60, 5-6 20 Mt 6, 12 ) [*]( \'1 conquireris B1K 2 karitatis 0 3 salutem B1 saltem B2 FO 5 summissus OK2 6 cognitum tibi 02K2Zυ 7 confeuionem βυ 8 illud BFO1: illud confidenter 02βυ 10 quem] quidem B1 11 snbplie. B ei om. βυ 12 cognosco βυ 18 coram (ένώπιον) BFO: contra β υ 16 promptum B1K1 21 debita debitoribus F 22 desederat K1 28 neminem BFO: nec βυ obtarati BF 24 et fonte B\'FO: et fontem Bl fontem βυ )

565
deleuerit. qui cum religiosi conatus obsequia supplici mente a nobis oblata perspexerit, exiguos paruosque conatus inmensa liberalitate prosequitur dicens: ego sum, ego sum qui deleo iniquitates tuas propter ine, et peccatorum tuorum iam non recordabor.

ad hunc igitur quem praediximus statum quisque contenderit, satisfactionis gratiam cotidianis ieiuniis et mortificatione cordis et corporis adsequetur, quia, sicut scriptum est, sine sanguinis effusione non fit remissio. nec inmerito. caro enim et sanguis regnum dei possidere non possunt. et ideo quisquis ab huius sanguinis effusione gladium spiritus, quo est t uerbum dei, uoluerit inhibere, absque dubio illa Hieremiae maledictione plectetur: nam maledictus. inquit, qui prohibet gladium suum a sanguine.

hic namque est gladius, qui illum nonum sanguinem quo animatur materia peccatorum salubriter fundens, quidquid reppererit in membris animae nostrae carnale terrenumue concretum, resecat et abscidit ac mortificatos uitiis uiuere deo et spiritalibus facit uigere uirtutibus. et ita iam non recordatione ueteris admissi, sed spe futurorum flere incipiet gaudiorum, nec tam de praeteritis malis quam de uenturis cogitans bonis non ex peccatorum maerore lacrimas, sed ex aeternae illius laetitiae alacritate profundet, atque obliuiscens ea quae posteriora sunt, id est carnalia uitia, ad ea quae in ante sunt extendetur, hoc eet spiritalia dona atque uirtutes.