Conlationes Patrum (Collationibus)

Cassian, John

John Cassian. Johannis Cassiani Opera, Pars II (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 13). Petschenig, Michael, editor. Vienna: Gerold, 1886.

IOHANNES: Quaestionem, quae etiam tacentibus nobis narrationem nostram fuerat secutura, sagax interrogatio uestra praeuenit, et idcirco efficaciter eam sensibus uestris concipiendam esse non ambigo, quando equidem institutionem nostram acumen uestri praecessit ingenii. sine labore enim cuiuslibet quaestionis dilucidatur obscuritas, cum absolutionem eius anticipans inquisitio quo ducenda est antecedit. itaque remediis quidem illorum quae supra diximus uitiorum non solum nihil officiunt, uerum etiam multum conferunt humana consortia.

nam frequentia inpatientiae suae crebrius patefacta quanto [*]( 4 facilius in temptatione BF e dispiciet Z despendiosius BF 6 hao F 8 uidenter F1 speraaads F 12 contrarionun K2 13 medda B2F2Z2 medellam O 14 currationis B* 16 utrum BFO1: utrum etiam O2βν 16 inritationis βc 18 adtingantur mentis insuitu BFO: mentis oculo perstringantur βν 20 p quae B1 23 quando equidem BF1O: quando quidem F2 βν 26 itaque de BF )

551
magis adsiduum superatis dolorem conpunctionis intulerint, tanto uelociorem laborantibus conferunt sanitatem. ob quod etiam in solitudine consistentes, cum inritationum fomes atque materia ab hominibus non possit exsurgere, tamen earundem incitamenta debemus etiam de industria retractare, ut aduersus ea iugi cogitationum. conluctatione pugnantibus nobis medella promptior conferatur.

contra spiritum uero fornicationis diuersa ratio et dispar est causa. nam quemadmodum corpori usus libidinis carnisque uicinia, ita etiam menti memoria eius penitus subtrahenda. satis enim perniciosum est adhuc infirmis aegrisque pectoribus uel tenuissimam recordationem huius passionis admittere, ita ut nonnumquam eis etiam sub recordatione sanctarum feminarum uel sub sacrae lectionis historia noxiae titillationis stimulus excitetur. cuius causa seniores nostri huiuscemodi lectiones sub praesentia iuniorum solent consultissime praeterire. sane perfectis et adfectu iam easti-. moniae consummatis probationes quibus examinare se ualeant deesse non possunt, quibus perfecta eorum cordis integritas incorrupto conscientiae suae iudicio conprobetur.

erit ergo consummato dumtaxat uiro similis etiam super hac passione probatio, ut qui se radices morbi huius penitus extirpasse cognouerit explorandae gratia castitatis imaginationem aliquam inlecebrosa mente concipiat. ceterum ab his qui adhuc infirmi sunt hanc examinationem nullatenus conuenit adtemptari (erit enim eis magis perniciosa quam utilis), ut coniunctionem. femineam et palpationem quodammodo teneram atque mollissimam corde pertractent. cum ergo perfecta quis uirtute5 fundatus ad inlecebram blandissimorum tactuum, quos cogitando confinxerit, nullum mentis adsensum, nullam [*]( 8 adque Bl 4 materiam B omnibus 0 exargere FO 6 eam a medela B2F2Z2 medellam 0 8 qaemammodam B 9 libidinis.... 10 penitas sub om. F uicinia BO: uicinitas βν ita om. 0 eius Bl0: eias est βν 10 penitas est B\' 18 uelut sub β storia O ut solet 16 sane et rd.] de hoc loco cf. Pralegg. iam] uiam F1 uia F* 19 comprob. BF 21 exstirp. β 82 gratiae B 24 adtemptare BF 97 quum 0 )

552
commotionem carnis in se deprehenderit exagitatam, certissima puritatis suae capiet documenta, ita ut ad hanc se firmitatem puritatis exercens castitatis atque incorruptionis bonum non solum mente possideat, sed etiam si corporalem feminae adtactum necessitas ulla detulerit, execretur.

Hoc abbas Iohannes, cum horae nonae refectionem inminere sensisset, conlationem fine conclusit. [*]( 1 ezcogitatam F ezitatam 0 2 ad om. B 4 corporale B 5 exerceretur F1 6 iohanes B iohannis Kl 7 conclusit. (amen add. 0) Explicit conlatio abbatis iohanau de fine coenobiotae (cenouitq 0) et heremitae. Incipit conlatio (Inoip capi; conlationis Z) ▼ abbatis pinufii (pinophii K pinnphii Z) de paenitentiae fine et satisfactionis indicio (indicium K) BFOft Incipt eiosdem capitula BF Incipit capitula amen 0 Capitula conlationia abbatis pinophii de et rel. K: om. Z )

553