Conlationes Patrum (Collationibus)

Cassian, John

John Cassian. Johannis Cassiani Opera, Pars II (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 13). Petschenig, Michael, editor. Vienna: Gerold, 1886.

IIIud uero quale est quod interdum nos patientes esse credimus, quia respondere contemnimus lacessiti, sed ita conmotos fratres amara taciturnitate uel motu gestuque inrisorio subsannamus, ut eos magis ad iracundiam uultu tacito prouocemus quam tumida potuissent incitare conuicia, in eo nos aestimantes minime apud deum reos, quia nihil ore [*]( 1 Mt 5, 22 2 Eph. 4, 26 16 Mt. 5, 22 ) [*]( 2 occidet T tuam] uestram TOv 3 ita T 5 conuitium II 6 adque 0 7 athibenda 2 adibenda TO aut om. T 8 fratres II extimanda 0 12 discernat To 14 sensuum 2 non conaortes 0 15 conaersionis ∑Π1Oc 19 in hoc loco Π (hoc 8. L m. 2) ac om. II conaersatione participes Π1 20 ethnicus) alienne m. 2 uia enim II ipso om. n et inimicus hic pro 0 designetur ...П ..... 21 patientee esse nos ΠΥΟυ 22 credere T credamus 0 nem m. I contempnimus Π1 23 commotio. fratris 77 26 extimantes 0 aput ∑O rena Π1 )

453
protulimus quod nos notare hominum iudicio aut condemnare potuisset? quasi uero apud deum uerba tantummodo et non praecipue uoluntas uocetur in culpam, et opus solum peccati et non etiam uotum ac propositum habeatur in crimine, aut hoc tantum quid unusquisque fecerit et non quid etiam facere disposuerit in iudicio sit quaerendum.

non enim sola conmotionis inlatae qualitas, sed etiam propositum inritantis in noxa est, et idcirco non quemadmodum iurgium fuerit excitatum, sed cuius conflagrauerit uitio, uerum iudicis nostri perquiret eiamen: efifeotus enim peccati, non ordo est considerandus admissi. quid enim refert utrum quis gladio ipse peremerit fratrem an aliqua ad mortem fraude conpulerit, cum ipsius eam dolo uel crimine constet extinctum? quasi uero caecum in praeceps manu propria non inpegisse sufficiat, cum similiter reus sit qui pronum et inminentem iam foueae, cum potuerit, reuocare contempserit, aut ille solus in crimine sit qui manu sua quempiam laqueauerit et non etiam is qui uel parauerit uel ingesserit laqueum uel certe, cum potuerit, auferre noluerit.

ita igitur tacere nihil prodest, si idcirco nobis indicamus silentium, ut quod agendum conuicio fuerat hoc taciturnitate faciamus, adsimulantes quosdam gestus, quibus et ille quem curari oportuit uehementiore inardescat iracundia et nos super haec omnia damno illius ac perditione laudemur: quasi uero non etiam ei hoc ipso quis criminosior sit, quod gloriam sibi de fratris uoluerit perditione conquirere. utrique enim tale silentium erit aequaliter noxium, quia sicut exaggerat in alterius corde tristitiam, ita in suo non permittit extingui contra quos illa prophetae satis proprie est directa maledictio:

[*](1 protulemus Π1 condempnare 77 2 aput IO 3 culpam et] perturbatione 77 4 et ante non om. IITOr 5 quod Ov unusquiaque fecerit per loquellam (loquelam. Π2Υ pro loquilla Π1) et non quid (quod v) etiam per taciturnitatem facere stnduerit TIT Ov 6 conmutationis inlata aequalitas 2 7 in tantis 2 innoxia Π1 O1 9 indices Π1 10 affectna T 11 in admissia T referet 2 differt ΥΟυ 12 ad mortem] morte S 16 contemserit ZO 17 his Π1 O 19 prodeest 0 22 uehementiori Π2 υ 24 criminioBior 2 25 inquirere T 28 prof. 77 propria T )

454
nae qui potat amicum suum mittens fel suum, et inebrians ut aspiciat nuditatem eius. repletus est ignominia pro gloria. illud quoque quod per alium de talibus dicitur: quia omnis frater subplantans subplantabit, et omnis amicus fraudulenter incedet. et uir fratrem suum deridebit, et ueritatem non loquentur. extenderunt enim linguam suam quasi arcum mendacii et non ueritatis. saepe autem ficta patientia etiam acrius ad iracundiam quam sermo succendit et atrocissimas uerborum transcendit iniurias maligna taei-lo tornitas, leninsque tolerantur inimicorum uulnera quam inridentium subdola blandimenta.

de quibus proprie dicitur per prophetam: molliti sunt sermones eius super oleum: et ipsi sunt iacula, et alibi: uerba callidorum mollia, haec autem feriunt in penetralia uentris. quibus etiam illud potest eleganter aptari: in ore pacem cum amico suo loquitur, et occulte ponit ei insidias, quibus tamen decipitur magis ipse qui decipit. nam qui praeparat ante faciem amici sai rete, circumdat illud pedibus suis, et: qui fodit foneam proximo suo, incidet in eam ipse. denique cum magna ad conprehendendum dominum cum gladiis et fustibus multitudo uenisset, nemo in auctorem uitae nostrae illo cruentior extitit parricida, qui cunctos ficto salutationis honore praeneniens osculum subdolae caritatis ingessit.

cai dominus: Iuda, inquit, osculo filium hominis tradis? id est: amaritudo persecutionis atque odii tui hoc tegmen adsumpsit, [*]( 1 Hab. 2, 15-16 4 Hierem. 9,4—5 7 1. c. 3 13 Ps. 54, 22 14 Prov. 26, 22 (LXX) 16 Hierem. 9, 8 19 Prov. 29, 5 (LXX) 20 Prov. 26, 27 (LXX) 26 Luc. 22, 48 .,. ) [*]( 4 frater om. S supplantabitur B 5 omnes IP 6 inri4ebit Π(c) 9 arcus ∑ 13 prof. 71 15 penetrabilia ZTO \' 16 eliganter 77 . 18 magis decipitur ΠΟυ magis tamen decipitur T 19 sni om. T 20 fodet IP fonea Z 21 ea ZO 24 exatitit II quam qui fc 26 inquid 0 trades 2 27 hodii Π1 assumsit ∑ )

455
quo dulcedo ueri amoris exprimitur. apertius quoque ac uehementius uim huius doloris per prophetam exaggerat: quoniam si inimicus, inquit, meus maledixisset mihi, sustinuissem utique. et si is, qui oderat me, aduersus me magna locutus fuisset: abscondissem me utique ab eo. tu uero homo unianime: dux meus, et notus meus: qui simul mecum dulces capiebas cibos: in domo dei ambulauimus cum consensu.