Conlationes Patrum (Collationibus)

Cassian, John

John Cassian. Johannis Cassiani Opera, Pars II (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 13). Petschenig, Michael, editor. Vienna: Gerold, 1886.

CHAEREMON : Hoc ipso quod proposuistis exemplo euidentius adprobatur nihil posse perficere sine adiutorio dei laborantis industriam. nec enim agricola cum omnes conatus suos in excolendis eipenderit terris, confestim etiam prouentum segetum et ubertatem frugum suae poterit industriae deputare, quam inritam esse frequenter expertus eet, nisi eam et piuMaram oportunitas et hiemis tranquilla serenitas subsequatur, ita ut adultos iam fructus ac perfecta maturitate solidatos de manu quodammodo tenentium uiderimus plerumque praereptos nihilque laborantibus illam iugem sudoris instantiam contulisse, quia non fuit domini opitulatione directa.

sicut igitur inertibus agricolis, qui sua frequenti uomere arua non subigunt, hanc ubertatem segetum pietas diuina non confert, ita laborantibus pernox sollicitudo non proderit, nisi misericordia domini fuerit prosperata. in quo tamen humana superbia nullatenus se gratiae dei uel exaequare uel admiscere contendat participemque se in muneribus dei per hoc conetur inserere, ut laborem suum auctorem esse diuinae existimet largitatis ac prouentum eopiosissimarum frugum industriae suae meritis respondisse glorietur.

consideret namque ac ueridica examinatione perpendat, quod ne ipsos quidem conatus, quos pro desiderio opulentiae intentus exercuit, suis uiribus inpendere potuisset, nisi eum ad exercendum omne opus ruris protectio domini ac [*](8 tui] cai Π1 9 proficere ΠϒΟυ 10 conatoB Q 13 inritam O1: initam rell. 14 oportanitatis Π1 15 adultus Π fructos 0 solidatus Π 18 quia] qua II\' quae Π2 19 suo ϒ1O frequenter Πc 20 non om. ZT 22 preparata 0 23 euequare IP 24 se om. 0 25 extimet 0 largitatet Π 27 ueredica Π 28 pro om. T 80 dei 0 )

364
misericordii roborasset, et inefficax eius uoluntas fuisset ac uirtus. nisi etiam peragendi copiam, quae nonnumquam uel siccitatis uel imbrium nimietate fraudatur, diuina clementia praestitisset.

nam cum et boum uitus et saoitas eorporis et omnium effectus operum actuumque prosperitas a domino fuerit condonata, orandum est ne fiat ei meat scriptum est caelum aereum et terra ferrea, et ne residuum lucustae comedat bruchus et residuum bruchi eruca deuoret et residuum erneae robigo consumat. nec in hoc tantum eget diuinitatis auxilio agricolae laborantis industria. nisi etiam insperatos auertat casus, quibus, etiamsi desiderata fructuum fecunditate ager fuerit opimatus, non solum spei suae uana expectatione frustrabitur, uerum etiam perceptarum et reconditarum iam uel in area uel in horreo frugum nbertate fraudabitur.

quibus manifeste colligitur non solum actuum. uerum etiam cogitationum bonarum ex deo esse principium, qui nobis et initia sanctae uoluntatis inspirat et uirtutem atque oportunitatem eorum quae recte cupimus tribuit peragendi: omne enim datum bonum et omne donum perfectum de sursum est descendens patre luminum. qui et incipit quae bona sunt et exsequitur et consummat in nobis, dicente apostolo: qui autem dat semen seminanti, et panem ad manducandum praestabit et multiplicabit semen uestrum et crescere faciet fructus iustitiae uestrae.

nostrum uero est, nt cotidie adtrahentem nos gratiam dei humiliter subsequamur, uel certe d nra [*](15 quibus manifeste .... p. 363, 6 nolnenmt reuerti] Prosp. 2, 2 ) [*](6 Deat. 28, 23 7 Ioel 1, 4 19 Iac. 1, 17 22 n Cor. 9. 10 26 Act. 7. 51 ) [*]( 2 etiam] eam Π 4 nam: nam et Z. sed et del m. S boam ϒ: bonum ΣΠΟ 5 affectus ϒ 7 locustas ϒΟ 8 camedebat Π1 brucus ΣΟ d T a m. 2 broohi - bruei ϒ a m. 2 et O deueret eruca T 9 rabigo ΠϒΟ 13 exspectat T 17 qai] quibus T 21 exequitur O 22 aspostulo Π1 24 fractam r 25 eott T quotidie 0 adtrahente IO 26 gratia I «t uid. et 0 gratiam ϕ )

365
ceruice et incircumcisis ut scriptum estauribus eidem resistentes per Hieremiam mereamur audire: numquid qui cadit, non resurget? aut qui auersus est, non reuertetur? quare ergo auersus est populus iste in Hierusalem auersione contentiosa? indurauerunt ceruices suas, noluerunt reuerti.