De consolatione philosophiae

agitari, ut virtutes animi patientiae usu atque exercitatione confirment. Alii plus aequo metuunt, quod ferre possunt, alii plus aequo despiciunt, quod ferre non possunt;

hos in experimentum sui tristibus ducit. Nonnulli venerandum saeculi nomen gloriosae pretio mortis emerunt, quidam suppliciis inexpugnabiles exemplum ceteris praetulerunt invictam malis esse virtutem; quae quam recte atque dispo-

site et ex eorum bono, quibus accedere videntur, Rant, nulla dubitatio est.

Nam illud quoque, quod improbis nunc tristia., nunc optata. proveniunt, ex eisdem ducitur causis. Ac de tristibus quidem nemo miratur, quod eos malo meritos omnes existimant — quorum quidem supplicia. tum ceteros [*]( 6 ParmeMtdt tribuebat Peip. (coll. 8,56 << 1C, 1 Diels) ) [*]( PTLVDK ) [*](6 AKAPOC V Aur. Laud ANAPOC E\' anapos P AH PV Aur. Laud f<p<w T* fpoc D rpor V MpM) r<-J. δέμας Haupt (Henn. III 146) Δ L ααιμαις P ααινας F δαινας Aur. K δαιμας rel. AIEeEPC y οιϰο- δονησαν F OIKOAOecHAK P OIKAAOAXNICAN JT 7 ut P 8 exuperana F, cy. supra 29,13 10 remordet (rerum s. s.) F itaque et rerum <t ex quo pendet, ablativus rehtt mutatione (cf\'. 21, 6; 44,2: 54, 6) videtur MCtdtMe (de glussis codicis F, quae ad aliam lectionem pertinent, cf. 9, 19; 42,19; 44,14; 79,25; 89,13; 105,28), remordet corruptum censet Baa. (coM. Plan.: ἀηδοῡς συγχωϱεī πειϱαϑη̄ναι), v. Eng. iQxorient P1T1 duris (permittit <. a.) F (sinit) j5oMd 11 agit. (sinit) Goth. quidam Obb. <. XY. agit. 〈vult〉 JHMM. virtute f, ut ctd. Z virtutis T f-D 12 mutunnt F possunt — (13) ferre OM. Vi alii — possunt om. P lo saeculis Βασ. 18 accidere ZT\', cf-. 86,16 20 eis P 21 male P(?), L2 Peip. )

In qua re illud etiam dispensari credo, quod est forsitan alicuius tam praeceps atque importuna natura, ut eum in scelera potius exacerbare possit rei familiaris inopia; huius morbo providentia collatae pecuniae remedio medetur.

Hic foedatam probris conscientiam spectans et se cum fortuna sua comparans forsitan pertimescit, ne, cuius ei iucundus usus est., sit tristis amissio; mutabit igitur mores ac, dum fortunam metuit amittere, nequitiam derelinquit.

Alios in cladem meritam praecipitavit indigne acta felicitas, quibusdam permissum puniendi ius, ut exercitii bonis et malis esset causa supplicii.

Nam ut probis atque improbis nullum foedus est, ita ipsi inter se improbi nequeunt convenire.

Quidni, cum a semet ipsis discerpentibus conscientiam vitiis quisque dissentiat faciantque saepe, quae, cum gesserint, non fuisse gerenda, decernant?

Ex quo saepe summa illa. providentia, protulit insigne miraculum, ut malos mali bonos facerent.

Nam dum iniqua sibi a pessimis quidam perpeti videntur, noxiorum odio flagrantes ad virtutis frugem rediere, dum se eis dissimiles student esse, quos oderant. Sola est enim divina.

vis, cui mala. quoque bona. sint, cum eis competenter utendo a.Iiemus boni elicit effectum. Ordo enim quidam cuncta.

eomplectitur. ut, quod adsignata ordinis ratione decesserit, hoc licet in alium, tamen ordinem relabatur, ne quid in regno providentiae liceat temeritati. [*]( 6 exacervare PT1L1VDK 9 spectans T\'Z et spectans Aur.2 )[*](PTLVDK) [*](expectans rel. fctp. (αἰσϑανμενος Plan.) 10 rei PMJmaM: <-/. Eng. 13 ***acta r (auct erasum esse putarit Peip.) aucta F (probat Schepss) ducta in mg. T* ac P ἐπενεχϑεīσα Plan. 15 foedus ita nt ipsi P 17 dissentiant faciatque P 18 fuissent P 23 redire P redigere L1 24 student om. P 27 〈ab〉 adsignata T2LV2 )

1. Ἀργαλέον δέ με ταῦτα θεὸν ὣς πάντ\' ἀγορεύειν.

Neque enim fas est homini cunctas divinae operae machinas vel ingenio comprehendere vel explicare sermone. Hoc tantum perspexisse sufficiat, quod naturarum omnium proditor deus idem ad bonum dirigens cuncta disponat dumque ea, quae protulit in sui similitudinem, retinere festinat,

malum omne de rei publicae suae terminis per fatalis seriem necessitatis eliminet. Quo fit, ut, quae in terris abundare

creduntur, si disponentem providentiam spectes, nihil usquam mali esse perpendas. Sed video te iam dudum et pondere quaestionis oneratum et rationis prolixitate fatiga-tum aliquam carminis exspectare dulcedinem; accipe igitur haustum, quo refectus firmior in ulteriora contendas.