De consolatione philosophiae

Boethius

Boethius. Anicii Manlii Severini Boethii Philosophiae Consolationis (Corpus scriptorum ecclesiasticorum Latinorum, Volume 67). Weinberger, Wilhelm, editor. Vienna, Leipzig: Hoelder-Pichler Tempsky, Akademische Verlags Gesellschaft, 1934.

Videsne igitur, quanto in caeno probra volvantur, qua probitas luce resplendeat? In quo perspicuum est numquam bonis praemia, numquam sua sceleribus deesse suppca.

Rerum etenim, quae geruntur, illud, propter quod quaeque res geritur, eiusdem rei praemium esse non iniuria videri potest, uti currendi in stadio, propter quam curritur, iacet praemium corona.

Sed beatitudinem esse i ipsum bonum, propter quod omnia geruntur, ostendimus; est igitur humanis actibus ipsum bonum veluti praemium commune propositum.

Atqui hoc a bonis non potest separari — neque enim bonus ultra iure vocabitur, qui careat bono - quare probos mores sua praemia non relinquunt.

ua-ntumlibet igitur saeviant mali, sapienti tamen corona non decidet, non arescet: neque enim probis animis proprium decus aliena decerpit improbitas.

Quodsi extrinsecus [*]( 4-11 Mart. Cap. 16, 1 (9, 25): spes incerta fatigat 21sq. 11. supra 47, 7 sqq. 26sq. Ps. 89, 6: vespere decidat et obduret et arescat. Prov. 14, 24: Corona sapientium dhitiae eorum. Ier. 13,18 ) [*]( 5 nitentes aeptos PTl 11 captos T2V2 Aur.2 (probat Peip.2) )[*](PTLVDKE) [*](19 ut em c. (ni in ras. P currenti T2V2 21 id∗∗ T idem L2E2 Peip. id est rel.; cf. 32, 20. 23 )

86
accepto laetaretur, poterat hoc vel alius quispiam vel ipse < etiam, qui contulisset, auferre; sed quoniam id sua cuique I

probitas confert, tum suo praemio carebit, cum probus esse desierit. Postremo cum omne praemium idcirco appetatur,

quoniam bonum esse creditur, quis boni compotem praemii iudicet expertem? At cuius praemii? Omnium pulcherrimi maximique;

memento etenim corollarii illius, quod paulo ante praecipuum dedi, ac sic collige. Cum ipsum bonum

beatitudo sit, bonos omnes eo ipso, quod boni sint, fieri beatos liquet. Sed qui beati sint, deos esse convenit, est

igitur praemium bonorum, quod nullus deterat dies, nullius minuat potestas, nullius fuscet improbitas, deos fieri. Quae cum ita sint, de malorum quoque inseparabili poena. dubitare sapiens nequeat; nam cum bonum malumque, item poenae atque praemium adversa fronte dissideant, quae in

boni praemio videmus accedere, eadem necesse est in mali poena contraria parte respondeant. Sicut igitur probis probitas ipsa fit praemium, ita improbis nequitia ipsa suppliciunt\'est.

lam vero quisquis afficitur poena, malo se affectum esse non dubitat. Si igitur sese ipsi aestimare verum, possuntne sibi supplicii expertes videri, quos - omnium malorum extremum - nequitia non affecit modo, verum etiam vehementer infecit?

Vide autem ex adversa parte bonorum, quae improbos poena comitetur; omne namque, quod sit, unum esse ipsum-

que unum bonum esse paulo ante didicisti, cui consequens est, ut omne, quod sit, id etiam bonum esse videatur. Hoc igitur modo, quicquid a bono deficit, esse desistit. Quo fit. [*]( 7 ν.. supra 66, 29 17 sq. cf. Ambr. De off. I 12,46: impius ipse sibi poena est, iustus .. gratia et utrique aut bonorum ant malorum operam merees ex se ipso solvitur 26 v. sura 761 ) [*](PTLVDKE) [*](1 me L 10 sunt TIE 15 poena TI 16 accidere T2 Laud, rt. infra 100,18 17 pro nobis Tl 2x2 extremum Βασ. (τω̨̄ ϰολοϕω̄νι Tarr ϰαϰω̄ν Plan.) extrema codd. Peip. afficit P1 Aur.2 Laud2 E 23 inficit T1 Aur.2 Laud1 E )

87
ut mali desinant esse, quod fuerant - sed fuisse homines adhuc ipsa humani corporis reliqua species ostentat quare versi in malitiam humanam quoque amisere naturam.

cea cum ultra homines quemque provehere sola probitas possit, necesse est, ut, quos ab humana condicione deiecit, infra hominis meritum detrudat improbitas; evenit igitur, ut, quem transformatum vitiis videas, hominem aestimare non possis.

Avaritia fervet alienarum opum violentus ereptor lupis similem dixeris.

Ferox atque inquies linguam litigiis exercet: cani comparabis.

Insidiator occultus subnpmsse fraudibus gaudet: vulpeculis exaequetur.

Irae intemperans fremit: leonis animum gestare credatur.