De consolatione philosophiae

Boethius

Boethius. Anicii Manlii Severini Boethii Philosophiae Consolationis (Corpus scriptorum ecclesiasticorum Latinorum, Volume 67). Weinberger, Wilhelm, editor. Vienna, Leipzig: Hoelder-Pichler Tempsky, Akademische Verlags Gesellschaft, 1934.

Sed quoniam rationum iam in te mearum fomenta 1 descendunt, paulo validioribus utendum puto. Age enim. si iam caduca et momentaria fortunae dona non essent, quid I

in eis est, quod aut vestrum umquam fieri queat aut non perspectum consideratumque vilescat? Divitiaene vel

vestrae vel sui natura pretiosae sunt, quid earum potius, aurumne ac vis congesta pecuniae? Atqui haec effundendo

magis quam coacervando melius nitent, si quidem avaritia semper odiosos, claros largitas facit. Quodsi manere apud quemque non potest, quod transfertur in alterum, tunc est

pretiosa pecunia, cum translata in alios largiendi usu desinit possideri. At eadem, si apud unum, quanta est ubique gentium, congeratur, ceteros sui inopes fecerit; et vox quidem tota pariter multorum replet auditum, vestrae vero divitiae nisi comminutae in plures transire non possunt;

quod cum factum est, pauperes necesse est faciant quos relinquunt.s o igitur angustas inopesque divitias, quas nec habere totas pluribus licet et ad quemlibet sine ceterorum paupertate non veniunt.

An gemmarum fulgor oculos trahit? Sed si quid est in hoc splendore praecipui, gemmarum est lux illa, non hominum; quas quidem mirari homines vehementer ammiror.

Quid est enim carens animae motu atque compage. quod animatae rationabilique naturae pulchrum esse iure [*]( 1 v. supra 16,20. 21, 11; de sollemni Protrepticorum ordine. quo neque ob divitias neque ob nobilitatem neque ob pulchritudinem atium studium spernendum esse ostenditur, Hartlieh 320, qui praeter hunc locum et HI 3-7 adfert Plat. Euth. 281 b, Galeni Protr. - T > \'? (deAristotelis fr.59 v. infra II 6 p. 36,21), Hortens. fr. 73/80sq., Plut. Πεϱί παίδωvdywyrts 8, Epict. III 22, 27 7,8 lh)l\'.l;1.; II 2, 1 confert Rand 11, 1 ) [*](PTLYEE) [*](6 vestrae PT1, ut rid. V1 vestri Fs vestra rel. Peip. 7 ac PT1LE aut T* an KV bis PTl his E congestae F5 pecunia PV1E2. c\' Eng.\'; Phil. Woch. 1922,1206 aut qui P hae V * 10 quaemque Tl 11 pretiosa om. Pl 14 replet in ras. P 20 quidem in P 21 pręcipu n T* 23 quidem enim P )

33
videatur?

Quae tametsi conditoris opera suique distinctione postremae aliquid pulchritudinis trahunt, infra. vestram tamen excellentiam collocatae ammirationem vestram nullo modo mereantur.

An vos agrorum pulchritudo delectat? Quidni? Est enim pulcherrimi operis pulchra portio.

Sic quondam sereni maris facie gaudemus, sic caelum, sidera, lunam solemque miramur: num te horum aliquid attingit, num audes alicuius talium splendore gloriari?

An vernis floribus ipse distinguens aut tua in aestivos fructus intumescit ubertas?

Quid inanibus gaudiis raperis, quid externa bona pro tuis amplexaris? Numquam tua. faciet esse fortuna, quae a te natura rerum fecit aliena.

Terrarum quidem fructus animantum procul dubio debentur alimentis; sed si, quod naturae satis est, replere indigentiam velis, nihil est, quod fortunae affluentiam petas.

Paucis enim minimisque natura contenta est; cuius satietatem si superfluis urguere velis, aut iniucundum, quod infuderis. fiet aut noxium.

Iam vero pulchrum variis fulgere vestibus putas. Quarum si grata intuitu species est. aut materiae naturam aut ingenium mirabor artificis.

An vero te longus ordo [*]( 7110 de Cie. Hort, fr. 70/77 amoenitas) r. PJasberg 66, Miiller 37 7 1.1. 43/53 (eaeli aignorum admirabilem ordinem) 12/13 Sen. Ad M*rc. 19,5. non potest id fortana tenere, quod natura dimisit. 15/16 Cic. Hort. ^: intellegas, quam illud non sit necessarium, quod redandat, 85/92 (V. Plasberg 67; schol. Cruqu. ad Hor. Sat. II 6. 79 : eandem non modo mediocri pecuni sed etiam tenui pereipere possumus; Tusc. V 89: hic (philosophus) quam parvo est contentus; 99, 102. Aug. Solil. I 17 (Ciceronis liber i; cf. Mela, Arch. f. Gesch. Philoa. I 1888, 479 19/20 Arist. fr. 57 (Stob. III 3, 25 + Pap. Oxyrh. 666): .. rfr εύδαι- μοτίαv αύx έv tw πολλὰ xεxτ ήσϑαι yίyvεϑαι μαλλοv i1 έv τῴ τηv διαxείϑαι xal yctp ovdi rd σωμαov rd λαμπϱάέσϑήτι xεxοσμημέvov ϕαίη r/f ἂv tbai μαxάϱιοv .. συμβαίvει roif μηδεvός ἂξίοιςοὕσι δταv τύχωσι χοϱηyίας at τωv Sia τής τύχής ἀyαως πλέοvος ἂξια αύτωv tlrat ra xτήματα 8 πὰvτωv αίσχωτοv ■ cf. H _. ) [*](2 Postremo T1 Peip. 4 mereantur Em- merebantur hbn i - )[*](PT LVKEI\'Ai>) [*]( audes—gloriari om. P 17 superfiuis is in ras.) V superliiu surgere T1 superfluis surijere X1 ) [*]( LXVII. Boethin«, Cons. Weinberger. ) [*]( 3 )

34
famulorum facit esse felicem? Qui si vitiosi moribus sint, perniciosa domus sarcina et ipsi domino vehementer inimica;

sin vero probi, quonam modo in tuis opibus aliena probitas numerabitur? Ex quibus omnibus nihil horum, quae tu in tuis computas bonis, tuum esse bonum liquido monstratur.

Quibus si nihil inest appetendae pulchritudinis, quid est quod vel amissis doleas vel laeteris retentis? Quodsi natura pulchra sunt, quid id tua refert?