Epistulae

Seneca, Lucius Annaeus

Seneca, Lucius Annaeus, ca. 4 B.C.-65 A.D, creator; Gummere, Richard M. (Richard Mott), 1883-, editor

Tardius rescribo ad epistulas tuas, non quia districtus occupationibus sum. Hanc excusationem cave audias; vaco et omnes vacant, qui volunt. Neminem res secuntur. Ipsi illas amplexantur et argumentum esse felicitatis occupationem putant. Quid ergo fuit, quare non protinus rescriberem ? Id, [*](id Madvig; ei BA1.) de quo quaerebas, veniebat in contextum operis mei.

Scis enim me moralem philosophiam velle conplecti et omnes ad eam pertinentis quaestiones explicare. Itaque dubitavi utrum differrem te, donec

v3.p.218
suus isti rei veniret locus, an [*](an after differrent te BA; after locus Eisele.) ius tibi extra ordinem dicerem; humanius visum est tam longe venientem non detinere.

Itaque et hoc ex illa serie rerum cohaerentium excerpam et, si qua erunt eiusmodi, non quaerenti tibi ultro mittam.

Quae sint haec interrogas ? Quae scire magis iuvat quam prodest, sicut hoc, de quo quaeris: bonum an corpus sit ?

Bonum facit: prodest enim. [*](facit: prodest enim Schweighaeuser; prodest, facile enim BA.) Quod facit, corpus est. Bonum agitat animum et quodammodo format et continet, quae propria [*](ergo propria MSS.; propria Schweighaeuser.) sunt corporis. Quae corporis bona sunt, corpora sunt; ergo et quae animi sunt.

Nam et hoc corpus est. Bonum hominis necesse est corpus sit, cum ipse sit corporalis. Mentior, nisi et quae aiunt illum et quae valitudinem eius vel custodiunt vel restituunt, corpora sunt; ergo et bonum eius corpus est. Non puto te dubitaturum, an adfectus corpora sint—ut aliud quoque, de quo non quaeris, infulciam—tamquam ira, amor, tristitia,nisi [*](nisi Gertz; si BA.) dubitas, an vultum nobis mutent, an frontem adstringant, an faciem diffundant, an ruborem evocent, an fugent sanguinem. Quid ergo ? Tam manifestas notas corporis credis inprimi [*](inprimi later MSS.; incrimine BA.) nisi a corpore ?

Si adfectus corpora sunt, et morbi animorum, ut [*](ut Windhaus and Gertz, with cod. Velz.; et BA.) avaritia, crudelitas, indurata vitia et in statum inemendabilem adducta; ergo et malitia

v3.p.220
et species eius omnes, malignitas, invidia, superbia; ergo et bona, primum quia contraria istis sunt, deinde quia eadem tibi indicia praestabunt.

An non vides, quantum oculis det vigorem fortitudo ? Quantam intentionem prudentia ? Quantam modestiam et quietem reverentia ? Quantam serenitatem laetitia ? Quantum rigorem severitas ? Quantam remissionem lenitas ? Corpora ergo sunt, quae colorem habitumque corporum mutant, quae in illis regnum suum exercent.

Omnes autem, quas rettuli, virtutes bona [*](bona later MSS.; bonae BA.) sunt, et quicquid ex illis est. Numquid est dubium, an id, quo quid tangi potest, corpus sit ?

  1. Tangere enim et tangi nisi corpus nulla potest res,
ut ait Lucretius. Omnia autem ista, quae dixi, non mutarent corpus, nisi tangerent; ergo corpora sunt.

Etiam nunc cui tanta vis est, ut inpellat et cogat et retineat et inhibeat, [*](inhibeat Gertz; iubeat BA.) corpus est. Quid ergo ? Non timor retinet ? Non audacia inpellit ? Non fortitudo inmittit et impetum dat ? Non moderatio ac revocat ? Non gaudium extollit ? Non tristitia adducit ?

Denique quidquid facimus, aut, malitiae aut virtutis gerimus imperio. Quod imperat corpori, corpus est, [*](est later MSS.; sit BA.) quod vim corpori adfert, corpus. Bonum corporis corporalest, [*](corporalest Windhaus; corporalis BA; corporalis res est later MSS.) bonum hominis et corporis bonum est; itaque corporale [*](corporale later MSS.; corporalis BA.) est.

Quoniam, ut voluisti, morem gessi tibi, nunc ipse dicam mihi, quod dicturum esse te video: latrunculis

v3.p.222
ludimus. In supervacuis subtilitas teritur; non faciunt bonos ista, sed doctos. Apertior res est sapere, immo simpliciter satius [*](satius Buecheler; faucis BA.) est ad mentem bonam uti litteris, sed nos ut cetera in supervacuum diffundimus, ita philosophiam ipsam.

Quemadmodum omnium rerum, sic litterarum quoque intemperantia laboramus; non vitae sed scholae discimus. VALE.