Naturalis Historia
Pliny, the Elder
Pliny, the Elder, creator; Mayhoff, Karl Friedrich Theodor, 1841-1914, editor
[*](Diosc. III 113. (cfr. Scribonius 163).) Trifolium scio credi praevalere contra serpentium et scorpionum ictus ex vino aut posca, seminis granis[*](grana Vd.) xx potis vel foliis et tota herba decocta[*](totam herbam decoctam VGRE.), serpentesque numquam in trifolio aspici; praeterea a[*](a om.REv. a. S.) celebratis auctoribus contra omnia venena pro antidoto sufficere xxv[*](xxxv dTf.) grana eius, quod[*](quod om.REv. a. B.) minyanthes ex eo appellavimus, tradi[*](tradi v. tradidi dRE. -idit r.),[*](54)
multa alia praeterea in remediis eius[*](eius dREv. et his r.) adscribi. sed me contra sententias eorum gravissimi viri auctoritas[*](auctoritates E. -ate R.) movet, Sophocles enim poeta[*](postea R.) venenatum id dicit, Simos[*](issimos VG.) quoque ex medicis[*](e medicis VH. medicus dv.), decocti[*](decocti dEv. -cta VG. -cū R.) aut[*](ut V.) contriti sucum infusum corpori [*](corporis RE.) easdem uredines facere, quas si[*](quas si G. quasi ll. v.) percussis a serpente inponatur[*](inponatur del. B.). ergo non aliter utendum eo quam contra venena censuerim[*](censuenum R. -erunt v. a. G.). fortassis enim et his venenis inter se contraria sit natura, sicut multis aliis. item animadverto semen eius, cuius minima sint folia, utile[*](utilem VGRE.) esse ad custodiendam mulierum[*](mulierem VGd. gratia RE.) cutis gratiam in[*](in om.VG.) facie inlitum.[*](Diosc. III 38.) Thymum colligi oportet in flore[*](floresque VGd.) et in umbra siccari . duo autem sunt genera eius: candidum, radice lignosa , in collibus nascens, quod et praefertur; alterum nigrius florisque nigri. utraque oculorum claritati multum conferre existimantur et in cibo et in medicamentis; item[*](dist. ego.) diutinae tussi ecligmate[*](ecligmate C. eligmate ll. v.) faciles excreationes facere cum aceto[*](cum aceto - concrescereom.d.) et sale, sanguinem concrescere non pati e melle, longas faucium destillationes extra inlita cum sinapi extenuare [*](extenuari VGd.), item stomachi et ventris vitia. modicis[*](modice his G. modicev.) tamen utendum est, quoniam[*](quoniam VGdVerc. condilonam R. condylonam E. condylomata v.) excalfaciunt; qua vi sistunt[*](quamuis sistunt Vv. a. S.) alvum, quae si exulcerata sit[*](sit v. sint (sunt E1 ) ll.), denarii[*](denario V.) pondus in sextarium[*](sestarium R.) aceti[*](ace R.) et mellis addi oporteat[*](oporteat VG RE. -tet dv.), item si lateris dolor sit, aut inter scapulas aut in thorace. praecordiis medentur ex aceto cum melle, quae potio datur et in alienatione[*](elationem VGT.) mentis ac melancholicis.[*](Diosc. III 38.) datur et comitialibus, quos correptos olfactu[*](olfactu V2D. -ctoV1J. alfacto G. olfactus rv. -ctum S.)
excitat[*](excitant J.) thymum[*](thymo VdJ. -mi v. a. S.). aiunt[*](aiunt—2 thymo om.d.) et dormire eos oportere in molli thymo. prodest et orthopnoicis et anhelatoribus[*](anhelatoribus H cum P. -toriis VT. -tionis RE. tioni v. -tionibus J. alenatoris G.dednon constat.) mulierumque mensibus retardatis vel si emortui sint in utero partus, decoctum in aqua ad tertias[*](attentias R.), et viris[*](uiri RE.) vero contra inflationes cum melle et aceto et si venter turgueat[*](urgueat df.) testesve [*](testesque VdRS.) aut si vesicae dolor exigat. e vino tumores et impetus inpositum tollit, item[*](item - 8 uerrucas om. v. a. B.) cum aceto callum et verrucas . coxendicibus inponitur cum vino[*](uino om. v. a. B.cum uino del. G.) , articulariis morbis[*](morbus R.) et luxatis[*](et luxatis - 10 morbis om. v. a. G.) tritum ac lanae inspersum ex oleo, ambustis[*](ambustis cum adipe suillo VGdTfS.om.REv.) cum adipe suillo. dant et potioniin[*](potioni in ego. potionem ll.G.) articulariis morbis[*](morbis G. bonis ll. nouisS cum Gronovio.) trium obolorum pondere in tribus cyathis[*](quiatis R.del. G.) aceti et mellis, in fastidio[*](et in fastidioREV.) tritum cum sale.[*](Diosc. III 127.) Hemerocalles[*](hemerocalles Bas. (hemoro- v). Phemerocalles ll.ephemero- coni. J.) pallidum e viridi et molle folium habet, grandi radice[*](grandi radice ego. cfr. Diosc. nec (ne E. ex T) radice VGdTE. radice RG. radicem v.) odorataque[*](odorata que ego. -ata quae ll. J. -ata atque G. -atam atque v. -ata S.), bulbosa[*](bulbosam v. a. G. -osa quae S.). cum melle inposita ventri aquas[*](aqua R. aquam v. a. H.) pellit et sanguinem etiam inutilem[*](inugilem RE.). folia epiphoris oculorum mammarumque post partum[*](partum GdRE.cfr. Diosc. partum doloribus V(?)v.) inlinuntur .
[*](Homerus δ 221. Diosc. I 27. 28.) Helenium[*](hebenium R.) ab Helena, ut diximus, natum favere[*](eleria R.) creditur formae, cutem mulierum in facie reliquoque[*](reliquo quoque Vd.) corpore[*](59) nutrire incorruptam. praeterea putant usu eius quandam vitae[*](uitae S cum Gronovio. cfr. § 66. ita VGdTfJ. tam r. del. G. datam v. (usu eius cotidiano coni. CFW Müller p. 21).) gratiam his veneremque conciliari. adtribuunt
et hilaritatis effectum eidem potae in vino eumque, quem habuerit nepenthes[*](nepenthes dv. nephentes r.) illud praedicatum[*](praecidatum VG.) ab Homero, quod[*](quod VGdv. quo rH.) tristitia omnis aboleretur[*](aboleretur dTS. -letur VG. -letusRE. -leatur v.). est autem suci praedulcis. prodest et orthopnoicis radix[*](radix VGdVerc. tradicio E. -itio R. (-itio radicis Ven.).) eius in aqua ieiunis pota. est[*](pota est VGdv. potest r.) autem candida[*](candida dC.idus rv.) intus et dulcis. bibitur et contra serpentium ictus ex vino. mures quoque contrita dicitur necare.[*](Diosc. II 26. (cfr. Scribonius 188).) Habrotonum duorum traditur generum, campestre ac montanum[*](uolumus Ev. a. S. nolu- mus R.). hoc feminam, illud marem intellegi[*](intellegentibus GdT.) volunt. amaritudo absinthii in utroque. Siculum laudatissimum, dein Galaticum. usus et foliis, sed maior semini ad excalfaciendum [*](adest calfaciendum R. ad calf- v. a. G.), ideo nervis utile, tussi, orthopnoeae, ruptis , convulsis[*](ruptis conuulsis ego. cfr. § 126. XX 75. 146. 178. 2 43. XXII 40. 76. uulfis (uulfis R. uuluis V2) corruptis (ruptis d) ll.conuulsis ruptis v.), lumbis, urinae angustiis. datur bibendum manualibus fasciculis decoctis ad tertias partes; ex his quaternis cyathis bibitur[*](bibitur R (?)v. bibuntur r. an quaterni cyathi bibuntur?). datur et semen tusum in aqua drachmae pondere. prodest et vulvae[*](uulsae RE.). concoquit panos[*](pani RE. (coquitur) panisv.a. Verc.) cum farina hordeacia et oculorum inflammationi inlinitur cotoneo malo cocto. serpentes fugat; contra ictus earum bibitur cum vino inliniturque, efficacissimum contra ea, quorum veneno tremores et frigus accidunt, ut[*](ut dExv. et VG.) scorpionum et phalangiorum; et contra venena alia pota prodest et quoquo modo algentibus. vis ei et[*](uis ei et ego. est et Vx.est G. et R. et ad d(?)v.) extrahendi[*](extrahenda v.) ea[*](eas dx.), quae inhaereant[*](inhaerent d (?) v. a. S.) corporibus. pellit et interaneorum[*](inter araneorum VG.) mala. ramo eius, si subiciatur pulvino, venerem stimulari aiunt,
efficacissimamque esse herbam contra omnia veneficia, quibus coitus[*](cohitus x. cohibitus R.) inhibeatur[*](inhibetur x.).[*](Diosc. III 41a (I 58).) Leucanthemum suspiriosis[*](suspirioso R.) medetur duabus partibus aceti permixtum. sampsuchum[*](samsucum Rxv. a. C.) sive amaracum in[*](in om.R.) Cypro laudatissimum et odoratissimum scorpionibus adver- 5 satur ex aceto ac sale[*](et sale xv. a. G.) inlitum. menstruis quoque multum confert inpositum. minor eidem[*](minor eidem GdTxS. minore item R. in ore idem V. minor est eidem v.) poto vis. cohibet et[*](cohebetet et R.) oculorum epiphoras cum polenta. sucus decocti tormina discutit . et urinis et hydropicis utile. movet[*](mouet et Rv.) aridum sternumenta [*](sternutamenta dxv. a. S.). fit ex eo et oleum, quod sampsuchinum[*](sampsuchinum C. sam sucinum (-usinum V) ll. v.) vocatur aut amaracinum, ad excalfaciendos molliendosque nervos; et[*](et folia Rv. a. Brot.) vulvas calfacit. folia suggillatis cum melle et luxatis cum cera prosunt.[*](Diosc. II 207. (208).)
Anemonas coronarias tantum diximus, nunc[*](64 sq.) reddemus et medicas. sunt qui phrenion[*](phrenion H. fremion (-meon G) ll. phenion C. phemion v. phaenion vet. Dal. cfr. schol. Theocr. 5, 92.) vocent. duo eius genera: prima silvestris, altera cultis nascens, utraque sabulosis. huius plures species: aut enim phoenicium florem habet, quae et copiosissima est, aut purpureum aut lacteum. harum trium[*](tria VG.) folia apio similia sunt[*](suntom. x v. a. G.) nec temere semipedem[*](semipedem dG. -pede Rx. -pide r.) altitudine excedunt, cacumine asparagi. flos numquam se aperit nisi vento spirante, unde et nomen accepere. silvestri amplitudo maior, latioribus durio- ribusque[*](latioribus durioribusque ego e Diosc. latioribusque ll. v. latioribus G.) foliis, flore phoenicio. hanc errore ducti arge- [*](19,168)monen putant multi, alii[*](alia VG.) rursus papaver, quod rhoean[*](rhoean C. rhyan VGv. ryan dx. rhyn R.)
vocavimus[*](uocauimus GTfxRS. appellauimus rv.). sed distinctio magna, quod utraque haec[*](haecVGRv. estdfx.) postea florent[*](florens f. floret v.a. J.), nec aut sucum illarum anemonae reddunt aut calyces habent nec nisi asparagi cacumen. prosunt anemonae capitis doloribus et inflammationibus, vulvis mulierum. lacte[*](lacte ego e Diosc. lactill. v.)[*](dist. ego.) quoque et menstrua ' cient cum tisana[*](tisina V. ptisana dv. a. S. typsana x.) sumptae[*](sumpta ut R.) aut vellere adpositae. radix commanducata pituitam trahit, dentes sanat, decocta oculorum epiphoras et cicatrices. Magi[*](magi v. magni (-nū R) ll.)occultum[*](occultum ego. multum ll. V.) quiddam[*](quiddam VGdR. quidam xT. quidem v.) iis tribuere, quae[*](quae CFW Müller p. 20. quam ll. v.) primum aspiciatur eo[*](eo ll. v. in D cum U 469.) anno tolli iubentes dicique colligi eam[*](eas v. a. G.) tertianis et quartanis remedio, postea adligari[*](an ligari?) florem panno russeo et in umbra adservari, ita, cum opus sit, adalligari[*](alligari v. a. G.). quae ex his phoenicium florem habet, radice contrita cuicumque animalium inposita ulcus[*](ulcus VG.ulcerum rv. an ulcerosum? cfr. XVII 106.) facit styptica[*](stipica dTx. septica G. (stipticam uim v).) vi; et ideo[*](an ideo et?) expurgandis ulceribus adhibetur.[*](Diosc. II 125.) Oenanthe herba nascitur in petris, folio pastinacae , radice magna, numerosa. caulis eius et folia cum melle ac vino nigro pota[*](potu dx.) facilitatem pariendi praestant secundasque purgant, tussim e[*](e om.R.) melle tollunt, urinam cient. radix et vesicae vitiis medetur.
[*](Diosc. IV 57. (Th. H. IX 19, 3).) Heliochrysum[*](heliochrysum TB.cfr. § 66, helichr- dfv (S). helychryssum (elychr- R)VR. helycrisum Gx.) alii chrysanthemon[*](chrysanthemon v e Diosc. chrysanthon VdTf. chryssaton R. crysanton Gx.) vocant, ramulos habet candidos, folia subalbida, habrotono similia, ad solis repercussum aureae[*](aulae R.) lucis in orbem veluti corymbis dependentibus, qui numquam marcescunt; qua de causa deos coronant illo, quod diligentissime servavit Ptolemaeus[*](ptolomaeus VGD. tholomeus x.sed cfr. XII 76. XIII 70. 93.)
Aegypti rex. nascitur in frutectis. ciet urinas e[*](e om.R.) vino pota et menses[*](meses x. messes.). duritias et inflammationes discutit, ambustis cum melle inponitur. contra serpentium ictus et lumborum[*](ac (pro aut)xv.a.G.) vitia bibitur. sanguinem concretum ventris aut vesicae absumit cum mulso. folia[*](folio Gdfx.) eius trita[*](trita TH. trito dx.om. rv(D).) trium obolorum pondere sistunt profluvia mulierum in vino albo. vestes tuetur odore non ineleganti.[*]((cfr. IX 140). Diosc. IV 63.) Hyacinthus in Gallia maxime[*](galliam exime R. Gallia eximie v. a. H.) provenit. hoc ibi fuco[*](fuco H cum Gronovio. loco ll. v. pro cocco B. an loci (cfr. VI 30) velcocci loco vel colore?) hysginum tingunt[*](tingunt VGdTxH. tinguit Rv. tingi tur C.). radix est[*](eius (pro est) G.) bulbacea, mangonicis [*](mangoni (mag- x) suis GdTx.) venaliciis pulchre nota[*](ualde nota x.), quae e vino dulci inlita pubertatem coercet et non patitur erumpere. torminibus et araneorum morsibus resistit. urinam[*](et urinam dx.) impellit[*](an pellit?). contra serpentes et scorpiones morbumque[*](morborumque GfR.) regium semen eius cum habrotono datur.
[*](Diosc. III 104. 105.) Lychnis[*](lychnis B. (lignys v). contra lychnis (lychinis G. lycinis x) ll. cfr. ad § 151.) quoque flammea illa adversus serpentes et scorpiones et crabrones[*](scabrones R.) similiaque bibitur e vino[*](e uino v e Diosc. uini R. lini VGf. om. r.) semine trito. silvestris eadem stomacho inutilis. alvum solvit , ad detrahendam bilem efficacissima duabus[*](a duabus dx.) drachmnis, scorpionibus tam contraria, ut omnino visa[*](uiso G. uisi R1.) ea[*](ea om.RdTx.) torpescant. radicem[*](radicem - uo cant om.Gf.) eius Asiani boliten[*](boliten dv. -ter R. uoliten r.) vocant, qua adalligata[*](alligata V2. v. a. S.) oculo[*](oculo om.dTx.) albugines tolli dicuntur.
[*](Pl. iun. p. 96, 9.) Et vicapervica sive chamaedaphne arida tusa hydropicis datur in aqua coclearii[*](cocleari GRv. -ari//V.cfr. XX 242.-aris x. cochlearis dfH. cfr. XXIII 76. XXVI 104. XXX 62. 68.) mensura, celerrimeque
reddunt aquam. eadem decocta in cinere sparsa vino tumores [*](an umores?cfr. XXIII 3. XX 33.) siccat. auribus suco medetur. alvi vitiis[*](alui uitiis ego. aluminis x. aluinis rv. aluis codd. B.) inposita plurimum prodesse[*](multum prodesse dxv.a.S.) dicitur[*](creditur x.).[*](Diosc. IV 144.) Rusci[*](rusticis R.) radix decocta bibitur alternis diebus in calculorum valitudine et tortuosiore[*](toruosiore Vv. a. C. toruoslute x.) urina vel cruenta. radicem pridie erui oportet, postero[*](posterior R.) mane decoqui, ex eo[*](ea C.) sextario[*](Sexta rium C.) vini cyathis duobus misceri. sunt qui et crudam radicem tritam[*](tritas R.) ex aqua bibant, et in totum ad virilia[*](et uirilia R.) cauliculis eius ex[*](eius ex VdTfxH.uino ex R. eius in uino et v.) aceto tritis nihil utilius putant.
[*](Diosc. III 43.—II 128.) Batis[*](bactis dx v. a. B. beatis R.) quoque alvum mollit. inlinitur podagricis cruda[*](cruda VdTfxH. tura R. tosta v.) et contunsa. acinon et coronarum causa et ciborum Aegyptii serunt, eademque[*](eadlemue dx.) erat quae ocimum, nisi hirsutior ramis ac foliis esset et admodum odorata[*](odorato R.). ciet et[*](et om.Rv. a. S.) menses[*](meses R.) et urinas.
Colocasia Glaucias acria corporis leniri putavit et stomachum iuvari.
[*](Diosc. III 143. (cfr. XXVI 84).) Anthalii[*](an thali VS. antali x.), quod Aegyptii edunt, nullum alium[*](aliud R.) reperi usum. sed est[*](sed est VdfxH. et est R. est et v.) herba anthyllium, quam[*](quam dv. quem r.) alii anthyllum [*](anthyllum dfH. -llium R. an thillum V. antillum xT. anticellion C ex indice. -llum v.) vocant, duorum generum: foliis et ramis lenticulae similis, palmi[*](palmi VB. palme rv.) altitudine, sabulosis, apricis nascens, subsalsa gustanti; altera chamaepityi similis, brevior et hirsutior , purpurei floris, odore gravis, in saxosis nascens. prior vulvis aptissima, ex[*](et ex Rv.a.H.) rosaceo ac lacte[*](uel lactedTx.) inposita, et vulneribus. bibitur in stranguria reniumque harenis[*](arenis Gronov. anseris ll. doloribus v. a. H.) tribus
drachmis. altera bibitur in duritia vulvarum et in torminibus et in comitiali morbo cum melle et aceto quattuor drachmis.[*](Diosc. III 145. (Celsus II 33).) Parthenium[*](contra (cocta T) parthenium (carthemium x)VdTxv. a. G. cfr. § 151.) alii leucanthes[*](leuchantes VTx.), alii amaracum[*](amaracum S cum B e Diosc.amnacum ll. H. tamn- v.) vocant[*](uocant om.dx.), Celsus apud nos perdicium[*](pellecium Rv. a. B.) et muralem[*](muralem fa H. cfr. index. -leum ll. -lium v.). nascitur in hortorum saepibus, flore albo, odore[*](odoreom.x.) mali[*](malo margo Dal. sed cfr. Diosc. IV 144.) , sapore amaro[*](amaro om.dx.). ad insidendum[*](insedendum VRv. a. C.) decoctae[*](decoctae ll. G. -cta D. -cta et S. -ctum v.) in duritia vulvarum et inflammationibus [*](lac. ego indicavi; excidit usus est.)...., sicca cum melle et aceto[*](an uel aceto pota? cfr. Diosc.) inposita detrahit bilem[*](detrahit bilem dTxRS. bilem detrahit Vv.) atram; ob hoc[*](an ad hoc (= praeterea)? cfr. Diosc.) contra vertigines utilis et calculosis[*](cau culosis R.). inlinitur et sacro igni, item strumis cum axungia inveterata . Magi[*](magi Rv. agi Vd. agit x.) contra tertianas sinistra manu evelli eam iubent dicique, cuius causa vellatur[*](euellatur x.), nec respicere, dein[*](dein eius dv. dein Vx. cuius R.) eius folium aegri linguae[*](lingua dxR.) subicere, ut mox in cyatho aquae devoretur.
[*](Diosc. IV 72. (Th. H. IX 11, 5). 73.) Trychno[*](trychnofB (H). -ne VRVerc. tricnum dT. Arycnū x. strychne v. a. B. -no C.), quam quidam strychnon[*](strychnon fv(H). Strycnum dTx. sthrynum V. strhyinum R. trychnon C.) scripsere, utinam nec[*](ne J e coni. S.) coronarii[*](coronariis Vdx.) in Aegypto uterentur, quos invitat hederae foliorum[*](foliorum ll. v (Brot.). forum C e coni. B.) similitudo in duobus eius generibus, quorum alterum, cui acini coccini[*](coccinei Vv. a. S.), granosi[*](granos R.) in[*](in dTxBrot. om. rv.) folliculis[*](folliculi Rv. a. Brot.), halicacabon [*](halicacabon dS. -bum v. alii caccabon (caca- x. -bum R)r.) vocant, alii callion, nostri autem vesicariam, quoniam vesicae et calculis prosit. frutex est surculosus verius
quam herba, folliculis magnis latisque[*](latisque v. lacisque R. laxisque r.) et turbinatis[*](turbitatis R.) grandi[*](grandi v. -dis R. drachmis (-gmis x)r.) intus acino, qui maturescit Novembri mense.[*](Diosc. IV 71. (Th. H. VII 15, 4. IX 11, 5). 74.) tertio folia sunt ocimi, minime diligenter demonstrando remedia, non venena, tractantibus, quippe insaniam facit parvo quoque suco[*](an suci?). quamquam et Graeci auctores in iocum vertere. drachmae enim pondere lusum furoris[*](furoris ego. pudoris df1Rv. om.rTf2.) gigni dixerunt, species vanas[*](uarias x.an recte?) imaginesque conspicuas obversari[*](obseruariVx.) demonstrantes ; duplicatum[*](duplicari R.) hunc modum legitimam insaniam facere ; quidquid vero adiciatur ponderi, repraesentari[*](repraesentare dTx.) mortem .[*](Diosc. IV 75. 74. Th. H. IX 11, 6.) hoc est venenum, quod innocentissimi[*](inno centissimum x.) auctores simpliciter dorycnion appellavere ab eo, quod cuspides in proeliis tinguerentur illo passim nascente. qui[*](qui B. quo ll. v.) parcius[*](partius x. opertius J.) insectabantur[*](insectabantur Gronov. (H). inspect- VdTx. spect- Rv.spectauerant B.), manicon nominavere[*](magni (magi v) cognominauere Rv. a. B.); qui nequiter occultabant , erythron aut neurada[*](neurada VfH. neruada dx. nexuada T. neurata R. -rita v.rida G.)aut,[*](aut ut J e coni. S. ut ll. v.) ut nonnulli, perisson[*](perisson ne B e Theophr.sone VTxRv. -son in f. -son dH.), ne cavendi quidem[*](quidem Vv. quid estR.om.dTfxH.) causa curiosius dicendum.[*](Diosc. IV 73. Th. H. VII 7, 2.) quin et alterum genus, quod halicacabon[*](halicacabon v. alii cacabon (cacc-Vd) ll.) vocant, soporiferum est atque etiam opio[*](copio R.) velocius ad mortem, ab aliis morion, ab aliis moly[*](moly v. moti VxR. mothi d.) appellatum, laudatum vero a Diocle[*](a dioded Bas. adnocle x. ad loclem V. ad locre R. a locro v.) et Euenore[*](euenore a dxBas. -nore VH. fruenda R. ad fruendum et v.), a Timaristo quidem[*](qui dam R. quod ē x.) etiam carmine. mira[*](minora (-rem v) obliuionem Rv. a. Bas.) oblivione innocentia e[*](innocentiae Bas. -tia dxR. minus nocentia V. in- ducentes v. 19—p. 438, 1 dist. ego.)—quippe praesentaneum remedium ad dentium mobiles firmandos, si colluerentur[*](siccoluerunt R.) halicacabo[*](halicacabo in P. -bo v. a. H. hauec- cabon V. alii (ali- T) cacabon r.)in vino—[*](uino ll. P. uni v. a. H.) exceptionem addidere, ne diutius id[*](id Vdxv. sit R.) fieret; delirationem[*](delirationi R.) enim[*](dist. ego.) gigni. non[*](non ego. eoll. J. en H cum Gron. eo nec v. (eodem S).) demonstranda[*](dem monstrandadTx. monstr- S. demonstrando D cum U 471.) remedia, quorum medicina maioris mali periculum adferat: commendetur[*](commen detur dTxU 472. -datur r v. a. D. o) ergo[*](ergo ll. H. et Bas. enim v.) in cibis tertium[*](dist. U l. l.) genus[*](an primum genus? cfr. Diosc.) licet ac[*](ac U l. l.a R. autem S. om. rv.) praeferatur hortensiis[*](hortensiis S cum Gronovio. -sis VTRv (D). -sium dxH.) saporibus et nil[*](nihil dT.) sit corporis malorum, cui non salutares trychnos Xenocrates praedicet; non tamen auxilia earum[*](earum ego. eorum ll. v.) tanti sunt, ut ideo plura[*](ideo plura coni. Dal. id pletura VdTfx. id pituraR. uel profutura v.a.S. laesura J cum P.) nos[*](nos VdTfxJ. non Rv. del. Bas.) de iis commemorare fas[*](nefas v. a. Bas.) putem, praesertim tanta copia innoxiorum medicaminum.[*](Diosc. IV 73. 74.) halicacabi radicem bibunt qui vaticinari[*](uaticinari VS (cum Salm.).nare dTx. -nandi Rv.) gallantesque[*](gallantesque Salm. (U 472). -tes quo ll. callentes quod (que S) v. a. D.) vere[*](uere ll. S. furere v.) ad confirmandas superstitiones aspici[*](aspicere (om. se) R.) se volunt. remedio est— id enim libentius rettulerim—aqua copiosa mulsa calida potu[*](potui R. potui data v. a. S.). nec illud praeteribo, aspidum naturae halicacabum in tantum adversam[*](aduersa VR.), ut radice eius propius admota soporetur [*](saporetur d. uap- x.) illa sopore[*](sapore dx.) enecans vis earum. ergo trita ex oleo percussis auxiliatur.[*](Th. H. VII 7, 2. Nicand. ther. 626. Diosc. II 209.) Corchorum Alexandrini cibi herba[*](herba om.dTx.) est convolutis foliis ad similitudinem mori[*](mori v. muri d. -ris r.), praecordiis, ut[*](ut Rv. om. r.) ferunt, utilis[*](utilem xT.) alopeciisque[*](alopeciisque v. -pacisque R. -peciis x. -piciis r.) et lentigini. boum quoque scabiem celerrime
sanari ea invenio[*](inuenio v. -ento ll.), apud Nicandrum quidem et serpentium morsus, antequam floreat.[*](floreat v. -ret ll. S.)[*](Diosc. III 97.) Nec de cneco[*](cnecodS. cnico Vv. eneco x. gneco R.) sive atractylide verbosius dici par esset, Aegyptia herba[*](aegyptiam herbam d Tx.), ni[*](ni om.xT. est et v. a. G.) magnum contra venenata animalia praeberet[*](praebere xT. -bet v. a. G.) auxilium, item adversus fungos. constat a scorpione percussos, quamdiu teneant eam herbam[*](eam herbam Rv.), non sentire cruciatum.
Et pesolutam[*](pesolutam S (coll. ind.)-ta Vdx.persoluta R. -tam v.) Aegyptus in hortis serit, coronarum gratia. duo genera eius: femina ac mas; utraque subdita venerem inhiberi, virorum maxime, tradunt.
[*](Pl. iun. p. 9, 13–16.) Et quoniam in mensuris quoque ac ponderibus crebro Graecis nominibus utendum est, interpretationem eorum semel hoc in loco ponemus: drachma Attica—fere[*](uere R.) enim Attica observatione medici utuntur— denarii argentei habet pondus, eademque vi obolos pondere efficit, obolus x chalcos. cyathus pendet[*](pende R.) per se[*](per seom.V1dTxH.) drachmas x; cum acetabuli[*](acetabulis R.) mensura dicitur, significat heminae[*](emine x. minae R.) quartam, id est drachmas xv. mna, quam[*](omnia quam R.) nostri minam vocant, pendet[*](uocant pendet dv. uocant pendentVx. pendent uocant R.) drachmas Atticas C.