Scholia in Iliadem

89. σίτου τε γλυκεροῖο] διδαχὴ μετὰ τοὺς πόνους ἐμφορεῖσθαι [*](B-) σιτίων πρὸς τὸ εὐόρεκτον, ὡς καὶ ωκράτης πολλὰ περιπατήσας ἑσπέρας πρὸς τὸν ἐρόμενον “τί τηνικάδε, ὦ Σώκρατες;” ὄψον ζητεῖν ἔφη (cf. Athen. IV 157e).

90. τῆμος σφῇ ἀρετῇ] ώσεὶ λέγοι, ὅτι κεκοπωμένοι μὲν τοῖς [*](B=) σώμασιν, ἀντιτασσόμενοι δὲ 〈τῷ κόπῳ〉 ταῖς ψυχικαῖς ἀρεταῖς.

ῥήξαντο φάλαγγας —ἐν δʼ Ἀγαμέμνων—ἕλε (δʼ) ἄνδρα] ἐν [*](B–) κεφαλαίοις εἰπὼν ὡς ἀνῆρηνται, τὸ πῶς ἐπάγει κατὰ μέρος· διὰ δὲ τοῦ φόνου τοῦ δευτέρου ἐδήλωσε καὶ περὶ τοῦ πρώτου· εἰπὼν γὰρ ὡς ἐξ ἵππων κατεπάλμενος ἀνήρηται δηλοῖ, ὡς ὁ πρῶτος ἐπιβεβηκώς τῷ δίφρῳ πεφόνευται· σύνδυο οὖν ἀναιροῦνται, ὡς κἀν τῇ Διομήδους ἀριστείᾳ (Il. 5. 159).

91. κεκλόμενοι ἑτάροισι] διδάσκει ὡς κἀν τοῖς δεινοῖς τὸ φιλάλ- [*](B-) ληλον σώζειν ἡμᾶς πέφυκεν. τοιοῦτοι δὲ οί Ἕλληνες “ἐν θυμῷ μεμαῶτες ἀλεξέμεν ἀλλήλοισιν” (Il. 3. 9).

ἐκ δʼ Ἀγαμέμνων πρῶτος] ἀποτυχῶν γὰρ Ἀχιλλέως λαμπρὸς [*](B=) εἶναι θέλει ἢ εὐκλεῶς ἀποθανεῖν.

94. *ὅ γε] ὁ Ὀιλεύς. 95. *τὸν δέ] τὸν Ὀιλέα.

τὸν δʼ ἰθὺς μεμαῶτα] δῆλον ὡς φερόμενον ὑπὲρ τοῦ ἀδελφοῦ· καὶ βοηθῶν φονεύε〈τα〉ι.

μετώπιον—νύξʼ, οὐδὲ στεφάνη — σχέθε] ὅπου ἐπὶ ἀνοχῆς ἐστιν ἡ μάχη, εὑρίσκομεν περιφυλάσσοντας καὶ τὰ γυμνά, “ᾖ ῥ’ ἴδε γυμνω- θέντα” (Il. 12. 389) καὶ ἄλλα πολλά· ὅπου δὲ ὀξυλαβ〈ε〉ίας χρεία, πρὸς τὸ ἀνώσασθαι μόνον αἱ πληγαί.

μετώπιον] τὸ μεταξὺ τῶν ὠπῶν ἐπάνω τῆς ῥινός, ὡς “μεταμάζιον” (Il. 5. 19).

98. πεπάλακτο] διεβρέχετο· “παλάσσετο δʼ αἵματι θώρηξ” (Il.5. 100) καὶ “λύθρῳ-παλάσσετο χεῖρας” (Il. 20. 503). φησὶν οὖν τὸν ἐγκέφαλον ἐμπεπλῆσθαιτοῦ αἵματοςʼ σφιγγομένουγὰρ τοῦ δόρατος ὑπὸ τοῦ ὀστέου ἔξω προελθεῖν εἴργεται τὸ αἷμα, ἔσω δὲ ἐπισυνάγεται, καθά- περ ἐπὶ τῶν βληθέντων λίθῳ, ὅταν συντριβῇ μὲν τὰ ὀστᾶ, μὴ διαιρεθῇ δὲ ἡ ἐπιφάνεια, ἐντὸς χεῖται τὸ αἷμα τῆς ἔξω φορᾶς εἰργόμενον.

πεπάλακτο] γράφεται “ κεκίνητο·” ἀλλʼ οὐκ εἰκὸς συνδεδεμένον τῷ ὀστέῳ τὸ δόρυ κινεῖν τὸν ἐγκέφαλον.

100. στήθεσι παμφαίνοντας] οὐ συνάπτει έικάνωρ, ἀλλὰ τὸ “παμφαίνοντας” δηλοῦν φησι τὸ νέον αὐτῶν. Πῖρς δὲ ‘τὰ στήθη περιφαίνοντας.ʼ οἳ δὲ ὅλον “ στήθεσι παμφαίνοντας—χιτῶνας.”

101. βῆ ῥ’ Ἶσον τε] Ποσ〈ε〉ίδιππος “Βήρισον” ὑφ’ ὅν Ἡρω- διανὸς νοεῖ διαλελυμένως τὸ “βῆ ῥʼ Ἶσον〉,” Ζηνόδοτος δὲ χωρὶς τοῦ ῥ’ “βῆ Ἶσον τε.”

102. *φιλοτέχνως ἐδήλωσε διὰ τοῦ ἑξῆς στίχου, πότερος ἦν ὁ νόθος. ∗τὸ “ἄμφω” τῶν ἑξῆς ἐστιν.

103. *ἐόντας] Ἀριστοφάνης “ἐοντε.”

ὁ μὲν νόθος ἡνιόχευεν] σημειωτέον, ὅτι πρὸς τὸ πρῶτον ὑπήντησε “νόθον καὶ γνήσιον” (102), εἶτα “ὁ μὲν νόθος.ʼ

104. ὥ ποτʼ Ἀχιλλεὺς Ἴδης ἐν κνημοῖσι] καὶ ἐν τούτοις ἡ ποικιλία ὁρᾶται, ὡς καὶ περὶ Λυκάονος (Il. 21. 35)· ἐφʼ ἑκάστου οὖν ἢ γένος ἢ τύχην ἢ σχῆμα πτώματος δηλῶν ποικίλλει τὸ ὑποκείμενον.

Ζηνόδοτος γράφει “ὅν ποτʼ·” ἀλλʼ ἐλέγχεται ἐκ τοῦ “καὶ γάρ σφε” (111).

105. δίδη μόσχοισι λύγοισιν] οὐκ ἀπίθανος ἡ μεταφορὰ ἀπὸ [*](B=) τῶν ἀπαλῶν ἔτι βοῶν ἐπὶ τὰ τρυφερὰ τῶν φυτῶν ἀγομένη.

106. *τὸ “ἐπʼ ὄεσσι” τῶν ἑξῆς ἐστιν.

110. σπερχόμενος δὲ—ἐσύλα τεύχεα—γινώσκων] εἰώθασιν ἐπι- [*](A= B–) σαρκάζειν τοῖς ἐπισήμοις τῶν φονευομένων, ὡς Ὀθρυονεῖ (Il. 13. 374). νῦν οὖν, ἐπείπερ ὀξύς ἐστιν ὁ καιρός, ἄμφω δηλοῖ, καὶ ὡς ἐγίγνωσκεν αὐτούς, καὶ ὡς ὁ καιρὸς οὐκ εἴα λαλεῖν.

113. ὡς δὲ λέων ἐλάφοιο] ἐμφερεστάτη ἡ παραβολή. νεβροὶ γὰρ [*](B=) οἱ νέοι ἱριαμίδαι, μήτηρ οἱ Τρῶες, προθυμίᾳ μὲν ὑπερέχοντες 〈ἐς〉 τοὺς νεκροὺς καὶκηδεμονίφ,κατεπτηχότες δέ. πιθανῶς δὲ οὐκ ἐπʼ ἄλλων τοῦτο παρέλαβεν, ἀλλ’ ἐπὶτῶν Πριάμου παίδων,ἐφ οἷς είκὸς τὴν προθυ- μίαν τῆς τιμωρίας σφοδροτέραν μέν, ἀδύνατον δὲ τοῖς Τρωσὶν ὑπάρχειν.

ὡς δὲ λέων] εἰς τὸ δυνατὸν καὶ βασιλικὸν τοῦ Ἀγαμέμνονος ὁ λέων [*](B=) παρείληπται· ἡ δὲ παραβολὴ πρὸς τὸ μὴ δύνασθαι τῇ ἐκείνων ἀναιρέσει βοηθῆσαί τινα τῶν Τρώων.

∗ Ἀριστοτέλης β΄ φησὶ τίκτειν τὴν ἔλαφον( H. A.I p. 578b 15).

114. ῥηιδίως συνέαξε] πρὸς τὸ εὔθλαστον· ἐπὶ δὲ βοὸς “ἐξ αὐχένα ἄξεʼ (175).

115. ἐλθὼν εἰς εὐνήν] τὴν ἰδίαν, που ἀγνοοῦσα αὐτοὺς ἔθηκεν· [*](B+) καὶ τοῦτο δῆλον ἑτέρωθεν· “ὡς δʼ ὁπότʼ ἐν ξυλόχῳ ἔλαφος κρατεροῖο λέοντος νεβροὺς κοιμήσασα” έως “ὃ δέ τʼ ὧκα ἑὴν εἰσήλυθεν εὐνήν” (0d. 4. 338).

ἁπαλόν τε σφʼ ἤτορ] καὶ Ἀντίπατρος ὁ ἰατρὸς συναύξεσθαί φησι [*](B+) τῷ σώματι τὴν ψυχήν.

116. οὐ δύναταί σφιν χραισμεῖν] ἵνα μὴ δοκῇ χαρίζεσθαι [*](B=) Ἕλλησι, λεληθότως τῇ παραβολῇ τὸ ἀγενὲς τῶν Τρώων δηλοῖ.

119. σπεύδουσʼ 〈ἱδρώουσα〉] διαστολὴ ὀλίγη ἐπὶ τὸ “σπεύδουσα” [*](A+) καὶ ἐπὶ τὸ “ἱδρώουσα.”

121. ἀλλὰ καὶ αὐτοὶ ὑπʼ Ἀργείοισι φέβοντο] πρὸς τὸ φιλάλ- ληλον τῶν Ἀχαιῶν.

123. Ἀντιμάχοιο δαίφρονος] “δαίφρονος” τοῦ 〈πρὸς〉 τοὺς [*](B=) πολεμίους ἐγείροντος τῇ συμβουλίῳ· δαῖς γὰρ ἡ μάχη.

ὅς ῥα μάλιστα —οὐκ εἴασκε] ὡς καὶ ἄλλων αὐτῷ συμπραττόν- [*](B-) των. ἐπάγεται οὖν κατʼ αὐτῶν τὸν ἀκροατήν. καὶ ἔστιν ὥσπερ [*](7. ἐπεγίνωσκεν A B ‖ 9. an περιττεύοντες ?? ‖ 10. τῶν νεβρῶν B ‖ 13. schol. praecedenti adhaeret ‖ δυνατὸν B: ἀδύνατον ‖ ὁ λέων B; ἐλθὠν ‖ 14. ἡ δὲ B; δὲ ἡ ‖ 20. ἁπότ)