Scholia in Iliadem

274. νύκτα μέν] διὰ νυκτὸς κρατερῶς βουλευσόμεθα· τὴν δὲ πόλιν οἱ πύργοι σώσουσιν.

σθένος τὴν δύναμιν, ὅ ἐστι τὴν στρατιάν. οὕτω καὶ οἱ συγγρα- φεῖς δύναμιν καλοῦσι τὸ στράτευμα. φησὶν οὖν ὡς νυκτὸς ἐν ἐκκλη- σίᾳ βουλευσόμενοι συνάξουσι τὸν στρατόν. ἢ ἰσχυροποιήσομεν ἑαυ- τοὺς ἠθροισμένοι, ὅ ἐστιν, ἐν τῷ ἠθροῖσθαι φυλαχθησόμεθα· τὸ γὰρ εἰν ἀγορῇ νῦν οὐκ ἐν ἐκκλησίᾳ σημαίνει, ἀλλʼ ἐν τῷ ἀθροίσματι.

275. πύλαι] νῦν αἱ δίοδοι· ἀλλαχοῦ δὲ ἐπὶ τῶν πυλῶν· “ἐν χερσὶ πύλας ἔχετε” (Il. 21, 531)· “ἔρρηξε δὲ πύλας καὶ μακρὸν ὀχῆα” (Il. 13, 124).

277. τὸ πρῶϊ καὶ ἕως ἕκτης ὥρας δηλοῖ· διὸ προσέθηκε τὸ ὑπηοῖοι, ὡς καὶ Φιλήμων φησὶν “μεμίσθωνταί με δείλης πρωΐας” ἀντὶ τοῦ ἀρχομένης δείλης.

278. στησόμεθʼ ἀμπύργους] ἀναγκαίως τῷ προδεδιδαγμένῳ κιν- δύνῳ ἐκ τοῦ μένειν ἀντέθηκε τὴν ἐκ τῆς ἀναχωρήσεως ἀσφάλειαν, καὶ ὅτι ὁ πολέμιος μᾶλλον κινδυνεύσει ἢ ἡμεῖς.

281. πλανῶν, παρὰ τὴν ἄλην, ὡς τὸ “ἐμὸν μένος ἀλυσκάζει” (Od. 9, 457). ὑποφαίνει δὲ ἡ λέξις τὸν μετὰ ἀναστροφῆς ἐλαύ- νοντα τοὺς ἵππους καὶ διαπειρώμενον εἰσελάσαι εἰς τὴν πόλιν.

283. οἷον τεθνήξεται πρότερον ἢ πέρσει, ὡς τὸ “οὐ λύσω πρίν μιν καὶ γῆρας ἔπεισιν” (Il. 1, 29).

284. ὑπόδρα ἰδών] τὸ βλέμμα δηλοῖ ὅτι δυσαρεστεῖ πρὸς τοὺς λόγους.

285. σὺ μὲν οὐκέτ᾿ ἐμοὶ φίλα] τυραννικὴ ἡ ἀνταπόκρισις· οὐ γὰρ ὅτι μὴ σύμφορα εἰσηγήσατο, ἀνατρέπει, ἀλλʼ ὅτι οὐχ ἡδέα.

286. ὁ μὲν τῆς ἀσφαλείας φροντίζων σεμνοῖς ὀνόμασιν ἐχρήσατο· ὁ δὲ μετατίθησι τὰ ὀνόματα, δυσωπῶν τοὺς ἀκούοντας, ἀλήμεναι λέγων τὸ ἀναχωρῆσαι καὶ “ἐελμένοι ἐνδόθι πύργων.”

288. μέροπες] οἱ μερισθεῖσαν καὶ διαρθρωθεῖσαν τὴν ὄπα ἔχοντες. οἱ δὲ τὴν κτῆσιν μερισθέντες.

290. ἐξαπόλωλε δόμων κειμήλια καλά] ὁ τοῦ Ἕκτορος λόγος μετὰ τοῦ καλοῦ καὶ τὸ συμφέρον ἔχει, τουτέστι, συμφέροντος μέρος ἐστὶ καὶ τὰ περὶ τῶν χρημάτων, ἃ πολυχρονίῳ πολέμῳ ἐξαναλῶσθαι λέγει. δείκνυσιν ὅτι μείζων ἡ βλάβη πολιορκουμένων ἢ τῇ συμβολῇ κρίσιν διδόντων.

293. ὅτε πέρ μοι ἔδωκε Κρόνου παῖς] στρατηγικῶς μὲν αὐτοὺς ὑπέμνησε τῆς εὐνοίας τῶν θεῶν, βαρβαρικῶς δὲ καὶ ἀλαζονικῶς τὸ πᾶν εἰς ἑαυτὸν ἀναφέρει.

296. εἰ μέχρι τοῦ ἐπιπείσεται προήγαγε τὸν λόγον, ἔννοιαν ἐδίδου ὡς μὴ πειθομένων ἑκοντὶ Πουλυδάμαντι τῶν Τρώων· ὁ δὲ τυραννικῶς τὴν κρίσιν οὐ τῷ πλήθει κατέλιπεν, ἀλλ᾿ ἐπὶ τὴν ἑαυτοῦ ἐξουσίαν περιέσπασεν ὡς διὰ φόβον Ἕκτορος οὐ πεισομένων αὐτῶν.

298. ὁ πλούσιος δότω τοῖς ἄλλοις, ὅπως αὐτοὺς συμμάχους ἔχοι καὶ φύλακας τῶν ἰδίων. ἐμφαίνει δὲ ὡς ὁ Πολυδάμας πλούσιος ὢν δειλιᾷ προκινδυνεύειν. φησὶ γοῦν, ὅστις τῶν Τρώων λυπεῖ τὸ κοινὸν αὐτὸς ἔχων πλείστην οὐσίαν, ἐκείνην δημευέσθω· καὶ ἔστι τοῦτο προτρεπτικὸν τοῦ πλήθους. ὑπονοεῖ δὲ τοὺς πλουσίους ὀκνεῖν ἐκστρα- τεύεσθαι δειλιῶντας κινδυνεύειν.

305. εἰ ἐτεόν] καλὸν τὸ διστάζειν καὶ τέως ἔτι μὴ κυρῶσαι ὅτι ἀνέστη. παρὰ ναῦφι δὲ, ἀπὸ τῶν νεῶν.

306. ἄλγιον] ἐπίπονον, ἀδύνατον. εἰς δὲ τὸ ἐθέλῃσι λείπει τὸ μάχεσθαι.

308. πρὸς τὸ δοκοῦν εἶναι ἀναντίρρητον, ὅτι ἀμείνων Ἀχιλλεὺς,

309. *Πορφυρίου. πρὸς τοὺς ἀδυναμίαν Ὁμήρου κατηγοροῦντας ἐκ τοῦ πολλάκις τὰς αὐτὰς ῥήσεις ποιεῖν ἢ λέγοντας τούς τε ἐκπέμ- ποντας καὶ τοὺς πεμπομένους ἀγγέλους καὶ κήρυκας, ἢ διηγουμένους πράξεις ἢ λόγους ῥηθέντας πρότερον, ἄξιον σημειοῦσθαι ὅτι ποικίλλων αὐτὸς ἑαυτὸν ἄλλως καὶ ἄλλως ἑρμηνεύει διὰ δύναμιν. οἷον εἰπὼν τὸ “ξυνὸς Ἐνυάλιος” καὶ ἐξηγησάμενος πῶς κοινός (“καί τε κτανέοντα κατέκτα”), ἄλλως τοῦτο λέγων φησὶν “ἡ τʼ ἔβλητʼ ἤ τʼ ἔβαλʼ ἄλλον” (Il. 11, 410), καὶ πάλιν ἄλλως “ἤ κε φέρῃσι μέγα κράτος ἤ κε φεροίμην” (308) “ἕλοιμί κεν ἤ κεν ἁλοίην” (Il. 22, 253), καὶ πάλιν “νίκη δʼ ἐπαμείβεται ἄνδρας” (Il. 6, 339). πάλιν τὸ τειχίσαι πόλιν καὶ κύκλῳ περιβαλεῖν τὸ τεῖχος ἢ ὅλως τὰ κυκλο- τερῶς συνέχοντά τι ἑρμηνεύων λέγει “ἀμφὶ δὲ τεῖχος ἔλασσε πόλει” (Od. 6, 9) καὶ “περὶ δʼ ἕρκος ἔλασσε” (564) καὶ “ἤλασε τάφρον ἐπʼ αὐτῷ” (Il. 9, 349). εἶτʼ ἄλλως ἑρμηνεύων φησὶ “τεῖχος ἐς ἀμφίχυτον” (Il. 20, 145) τὸ πέριξ κεχυμένον. καὶ ἐπʼ οἴκου κύκλῳ περιέχοντος “περὶ δὲ κλισίη θέε πάντῃ” (Od. 24, 208), ὡς τὸ “περὶ δὲ χρύσεος θέε πόρκης” (Il. 6, 320). καὶ ἄλλως “ἐν δὲ μετώπῳ λευκὸν σῆμʼ ἐτέτυκτο περίτροχον ἠΰτε μήνη” (Il. 23, 454). ὅρα δὲ ἄλλων ὀνομάτων ἀφθονίαν ἐν ἑνὶ καὶ ταὐτῷ μέρει. “ἄνδρα” φησὶ “βαλὼν,” καὶ ἐπάγει “τὸν δὲ σκότος ὅσσε κάλυψεν” (Il. 6, 711). εἶτ᾿ “Ἄξυλον δʼ ἄῤ ἔπεφνε,” καὶ ἐπιφέρει “ἀλλʼ ἄμφω θυμὸν ἀπηῦρα” (ib. 12. 17), ἔπειτʼ ἄλλως “Δρῆσόν τʼ Εὐρύαλος καὶ Ὀφέλτιον ἐξενάριξεν” (ib. 20), εἶτα “καὶ μὲν τῶν ὑπέλυσε μένος” (ib. 27). αὖθις “Ἀστύαλον δʼ ἄῤ ἔπεφνεν” (ib. 29), ἔπειτα “Ἀντίλοχος δʼ Ἄβληρον ἐνήρατο” (ib. 32)· μεθʼ ἃ ἐπιφέρει “Φύλακον δʼ ἕλε Λήϊτος ἥρως” (ib. 35), εἶτα ἀνάπαλιν “Ἄδρηστον δʼ ἄῤ ἔπειτα βοὴν ἀγαθὸς Μενέλαος ζωὸν ἕλε” (ib. 37), ἔπειτα [*](1. ἣ οὒ] δημοκοπικῶς Bekkerus. 25. ταὐτῷ Bekkerus] ταῦτα 7. *Πορφυρίου] om. 31. Ἄβληρον] αὐληρὸν 13. ἔβαλ᾿] ἔβαλλ᾿)

311. ἐκ γάρ σφεων] ἡ ἐλπὶς τοῦ δημοβορῆσαι οὐκ ἐᾷ αὐτοὺς προνοῆσαι τὸ μέλλον, καὶ ἡ τοῦ Ἕκτορος ὑπόσχεσις ἐπαγγειλαμένου ὑποστήσεσθαι Ἀχιλλέα. πρός τε τὴν ὅλην ποίησιν πιθανὴν τὴν οἰκονομίαν ὁ ποιητὴς διέθετο. εἰ γὰρ ἔφυγον εἰς τὴν πόλιν, ταὐτὰ τοῖς ἐν ἀρχῇ ἐγένετο, τειχήρεις τε οἱ Τρῶες καὶ πολιορκία· καὶ οὐδʼ ἂν ὁ Ἕκτωρ ἀπώλετο, κωλυόμενος ὑπὸ τῶν δημογερόντων προ- ελθεῖν· καὶ κατέστη ἂν ἐξαγώνιον τὸ λοιπὸν μέρος τῆς Ἰλιάδος.

δείκνυσιν ὅτι τῆς ἑαυτοῦ γνώμης αὐτοκράτωρ ἐστὶν οὐδείς.

316. ἀδινοῦ] λεπτοῦ καὶ ἀσθενοῦς, ὡς διὰ τὸ μὴ δύνασθαι μεῖζον λέγειν· τοιοῦτον γὰρ τὸ φθέγμα τοῦ λυπουμένου. οἱ δὲ δαψιλοῦς, παρὰ τὸ ἄδην.