Scholia in Euripidis Hecubam (scholia vetera et scholia recentiora Thomae Magistri, Triclinii, Moschopuli et anonyma)

483. ἀλλάξασʼ Ἀΐδα θαλάμους: ἀντιστρόφως λέγεται ἀντὶ τοῦ ἀλλαξαμένη Ἀΐδην τῶν θαλάμων, ἤγουν ἀντὶ τοῦ τῶν θαλάμων, τουτέστι τῶν οἴκων Ἀΐδην κληρωσαμένη, ὅμοιον τῷ ὠνοῦμαι δραχμῆς ἢ τοιούτου τινὸς τόδε, ἤγουν διὰ δραχμῆς ὠνοῦμαι τόδε· καὶ τὸ ὠνεῖσθαι γὰρ ἀνταλλάττειν ἐστίν. ἐν τοῖς τοιούτοις γὰρ κατὰ γενικὴν προφερόμενον ἀεί ἐστι τὸ διδόμενον, τὸ δὲ κατὰ αἰτιατικὴν τὸ λαμβανόμενον. Gr. I. θαλάμους: τὰς ἐμὰς εὐνάς. Gu. I. τουτέστι παλλακὶς ἐγεγόνειν καὶ διὰ τοῦτο οὐκ ἀπέθανον. τοῦτο γάρ ἐστι τὸ ἀλλάξασα Ἀΐδα θαλάμους, ἀντὶ τοῦ δοῦσα τὸ ἐμὸν λέγος τῷ σκυλεύσαντι καὶ βουληθέντι φονεῦσαί με. Gu. I. ἀνταλλαξαμένη τὸν θάνατον τοῦ ζῆν. τοῦτο δέ φησιν ἐπεὶ πολλοὶ ἐφείσαντο σφάξαι τινὰς τῶν Τρῳάδων ἀγαπῶντες αὐταῖς παλλακίσι χρήσασθαι. M. Ἄλλως. ἀλλάξασʼ Ἀΐδα. ὅ ἐστι τὸν θάνατον ἀνταλλαξαμένη, ἀντὶ τοῦ θελήσασα μᾶλλον τεθνάναι ἤπερ ζῆν. M. Fl. 21. 59. ἀνταλλαξαμένη Ἅιδου οἴκων. Fl. 17. καταλλάξασα αὐτῶν τῶν θαλάμων τὸν Ἅιδην. Fl. 33. ἀλλάξασʼ Ἅιδα θαλάμους: πολλοὶ γὰρ [*](2. ἐπειδήπερ] ἐπειδὴ I. ib. ἀνταλλαξαμένη —] In A. est 3. πεπορθηκότες] πορθήσαντες I. ἀλλαξάσης τοὺς τοῦ ᾅδοῦ θαλάμους, ὅ 5. τοῦ μέρους] τοῦ om. Gr. ἐστι τὸν θάνατον ἀνταλλαξαμένης οὐτῶν. 10. Verba ἤγουν—θαλάμων e Gu. τοῦτο δέ—ἀγαπῶντες αὐτὰς ὡς Florr. 6. 9. 21. 34. 50. 59. 76. παλλακίδας: —In Fl. 10. ἀλλαξαμένη addidi; sed Florr. habent ἀντὶ τῶν τοῦ θανάτου τὸ ζῆν. ἢ ἀνταλλαξαμένη MATTH. ἀντὶ τοῦ θελήσασα ζῆν ἤπερ 14. προφερόμενον] προσφερόμενον I. τεθνάναι. 15. θαλάμους] τὸ δὲ θαλάμους I. 23. σἴκων Matth. pro ἄκων. ubi haec leguntur post λελοιπέναι 24. πολλοὶ—χρήσωνται] In Flor. φησί in scholio ad v. 481. 59. est τοῦτο δέ φησιν, ἐπεὶ πολλοὶ 16. οὐκ ἀπέθανον. τοῦτο om. I. ἐφείσ. σφ. τινὰς τῶν Τρ. ἀγαπῶντες Praecedens διὰ τοῦτο om. Gu. αὐτὰς πολλάκις χρήσασθαι. In eodem 18. φονεῦσαι] φονεύσειν Gu. et cod. 10. hoc scholion v. 481.)

ἀλλάξασ’ : ἀμείψασα, ἀντιδιδοῦσα. Gu. ἀντιδοῦσα. Fl. 56. θαλάμους: τὰς ἐμὰς εὐνάς. Gu.

484. ποῦ τὴν ἄνασσαν: ὦ Τρωικαὶ γυναῖκες, ποῦ ἂν εὕροιμι τὴν Ἑκάβην, τὴν ἤδη ὑπάρχουσαν βασίλισσαν τῆς Τροίας. I. ὦ κοῦραι καὶ νέαι Τρῳάδες, ποῦ τὴν ποτὲ οὖσαν βασιλίδα τῆς Τροίας κάβην εὕροιμι, Fl. 33.

ἄνασσαν: δέσποιναν. Fl. 17. κατὰ τὸ σιωπώμενον ἐσφάγη ἡ Πολυξένη. ἔθος γὰρ τοῖς τραγικοῖς τὸ μὴ ἐπʼ ὄψει τῶν θεατῶν ἀναιρεῖν· ἠνιάθησαν γὰρ ἂν ὁρῶντες τοιαύτην θέαν. A. M. Fl. 10. 50.

485. ἐξεύροιμι: περισσὴ ἡ ἐξ. Fl. 6. 9. 17. 21. 50. 59. 76.

486. αὕτη πέλας: αὕτη πέλας σου, ὦ Ταλθύβιε, ἐρριμμένη κατὰ γῆς κεῖται, κεκαλυμμένη τοῖς ἱματίοις. 1. αὕτη ἐγγύς σού ἐστι, ἔχουσα ἐπὶ τὴν γῆν τὰ ἑαυτῆς νῶτα. Fl. 33.

αὕτη: δεικτικῶς. λιποθυμήσασα γὰρ διὰ τὴν τῆς θυγατρὸς ἀφαίρεσιν νεκροῦ δίκην κατὰ γῆς ἔρριπτο. Gu. πέλας σου: ἔμπροσθέν σου κειμνη. Fl. 17. πλησίον. Fl. 21. 56.

487. συγκεκλεισμένη: συγκεκαλυμμένη διὰ πέπλων. Fl. 6. 9. 17. 21. 56. 59. 76. Gr. ἐντετυλιγμένη. Gu.

488.—491. ὦ Ζεῦ, τί λέξω: ἆρα ὁρᾶν σε ---ταύτην κεκτῆσθαι ἡμᾶς, ἡ τύχη δʼ ἐπισκοπεῖν. ταῦτα δὲ εἶπε λυπ---τὴν κάβην καὶ λέγων, ὦ Ζεῦ, διὰ τί οὐκ ἐλευθεροῖς αὐτὴν ἀπὸ τῶν λυπῶν πολλὰ παθοῦσαν δεινά; ἡ δὲ σύνταξις οὕτως, ὦ Ζεῦ, ἆρα εἴπω σε μὴ ὁρᾶν καὶ ἐπισκοπεῖν τοὺς ἀνθρώπους, ἢ τὴν δόξαν ταύτην, ἢ τὴν ὑπόληψιν [*](adscriptum est. MATTH. Idem 17. λειποθυμήσασα—ὲρριπτο] Idem etiam in Gu. legitur sic scriptum, est hoc scholion, quod e Baroc. κολλῶν Τρῳάδων γυναικῶν ἐφείσαντο οἱ 74. ad v. 495. adscripsit Κing. in Ἕλληνες χάριν ἀναπαύσεως. quo male legitur ἀποθυμήσασα et 11. τραγικοῖς] χοροῖς addunt Fl. ἀναίρεσιν. August. c. ap. Herm. Praef. ad Hec. p. xii. ad νῶτα v. 14. αὕτη πέλας σου—] Simile 496. λιποθυμήσασα διὰ τὴν Πολυξένην. scholion, sed partim obliteratum in MATTH. Hinc correxi quod in A. in initio folii 12, αὕτη πλησίον Gu. est λειποθυμήσασα. σου, οὖ ταλθόβιε.  . . ἤγουν ἐπὶ τῆς 20. συγκεκλειμένη etiam M. qui γῆς κειμένη. addit ἀπὸ τοῦ κλείω.)

488. λέξω: εἴπω. Fl. 17. 56. 59. Gu. πότερα: ἆρα λέξω ἐφορᾶν. Fl. 6. 9. 17. 21. 50. 59. 76. Gr. ὁρᾶν: τουτέστιν ἐπισκοπεῖν τοὺς ἀνθρώπους. Fl. 17. ἐφορᾶν, διοικεῖν. M.

489. : λέξω. Fl. 59. ἢ λέξω τοῖς ἀνθρώποις ὑπόνοιαν ταύτην ψευδῆ κεκτῆσθαι δοκοῦντας εἶναι θεούς. M. δόξαν: ὑπόνοιαν. M. Fl. 10. 21. 59. δόκησιν, ὑπόληψιν. Fl. 17. δόξα σημειοῖ τρία, τὸ δόγμα, τὴν δόκησιν καὶ τὴν τύχην. Fl. 6. ἄλλως: τὸ ἄλλως καὶ τὸ μάτην ἐκ παραλλήλου. Fl. 6. 9. 21. 56. 59. 76. Gr. τήνδε: τοῦ ἐφορᾶν σε τὰ αὐτῶν. Gu.

490. ψευδῆ: ψευδῶς. Fl. 6. 9. 21. 56. 59. 76. Gr. τὸ ψευδῆ μεθερμηνευτικόν ἐστι τοῦ μάτην καὶ τοῦ ἄλλως. Gu. δοκοῦντας: ὑπολαμβάνοντας. Gu. νομίζοντας γένος εἶναι θεῶν τοὺς ἀνθρώοὕτως [*](5. ἀθλίως ἐν γῇ κειμένην] ib. ἐκλαβόντες] ἐκλαμβάνειν B. ἀθλίως  οὕτως διακειμένην B.I., nisi quod 14. δεῖ—πότερον] δὴ—πρότερον Fl.33. 19. ἐφορᾶν est in Gu., διοικεῖν in B. κειμένην. ib. ἐκπληττόμενος] ἐκπλησσόμενος B. Fl. 10. 7. καὶ κήδεσθαι αὐτῶν om. I. 28. νομίζοντας— ἀνθρώπους] Cor. 9. τὸ δοκοῦντας] τὸ om. 1. rupto 21. νομιζομένους γένος εἷναι τοὺς 10. τὸ ψευδῦ post τοῦ φευδῶς in ἀνθράπους. MATTH. νομιζομένους Gu. Ι)

491. τύχην: μηκέτι δὲ σὲ, ὦ Ζεῦ, ἐφορᾶν τὰ τῶν ἀνθρώπων πράγματα, ἀλλὰ τύχην εἶναι τὴν διέπουσαν καὶ διοικοῦσαν. M. μοῖραν. Fl. 17. τυχηρόν. Fl. 59. τἀν βροτοῖς: πράγματα. Fl. 6. 9. 21. 56. 59. 76. ἐπισκοπεῖν: ἐφορᾶν. Fl. 6. 9. 17. 21. 50. 59. 76. Gr. ἐπιτηρεῖν. Fl. 59. Gu. διοικεῖν. Gu.

492.—496. οὐχ ἤδʼ ἄνασσα: ἥδε οὐκ ἦν δέσποινα τῶν πλουσίων Τρώων ἥδε οὐκ ἦν γυνὴ Πριάμου τοῦ λίαν πλουσίου; καὶ νῦν ἡ μὲν πόλις ἀνάστατος γέγονεν ὑπὸ τοῦ πολέμου, αὕτη δὲ ἡ γραῦς Ἑκάβη δεδουλωμένη καὶ παίδων ἐστερημένη κεῖται ἐν τῇ γῇ, μολύνουσα τὴν ἀθλίαν κεφαλὴν διὰ τῆς κόνιος. 1.

492. ἤδʼ: αὕτη ὑπῆρχεν. Fl. 56. ἄνασσα: βασίλισσα. Fl. 17. πολυχρύσων: εὐδαιμόνων. Fl. 17. οὐχὶ δὲ αὕτη βασιλὶς ἦν τῶν πολυχρυσοτάτων Τρώων; Fl. 33.

493. μέγ’ ὀλβίου: μεγάλως μακαρίου. Fl. 6. 9. 21. 56. 59. 76. Gr. οὐχὶ δὲ αὕτη τοῦ μεγαλοπλουσίου Πριάμου σύνοικος; Fl. 33. δάμαρ: γυνὴ, παρὰ τὸ δεδόσθαι ἀνδρί. Fl. 17. δάμαρ ἡ γυνὴ, παρὰ τὸ δεδέσθαι ἅμα τῇ ἀνδρ. Fl. 6. δάμαρ ἐτυμολογεῖται ἀπὸ τοῦ δαμάζεσθαι ὑπὸ τοῦ ἀνδρὸς, ἢ ἀπὸ τοῦ γάμος γάμαρ καὶ δάμαρ. Fl. 59.

494. πόλις: ἡ Τροία. Fl. 59. ἀνέστηκεν: ἀνετράπη. Fl. 17. ἀνάστατος γέγονε τῷ πολέμῳ, ἤγουν ὑπὸ τοῦ πολέμου. Gr. ἀνετράπη, ἠφανίσθη. Gu. καὶ νῦν ἡ αὐτῆς πίλις πᾶσα ἠφάνισται 25, δοριάλωτος. Fl. 33.

495. αὕτη δέ: αὕτη δὲ δούλη καὶ ἄπαιδος καὶ γῆν τὴν ταλαίπωρον ἐπιπασομένη. Fl. 33.

496. κεῖται: ἀναπαύεται. Fl. 59. φύρουσα: ἀναδεύουσα. M. Fl. 10. μολύνουσα. M. Gr. δύστηνον: γεγηρακὸς, πεπαλαιωμένον.  Fl. 59. τὴν ἀθλίαν κεφαλήν. Gr.

497. φεῦ φεῦ, γέρων : γέρων μέν εἰμι, ἀλλὰ φιλόζωος. οὕτω γὰρ νοητέον· τί γὰρ καινὸν ἐὰν γέρων ὃν θανεῖν θέλῃ; ἀλλὰ προσληπτέον τὸ φιλόζωος, ἵνα ᾖ, οὕτως ἀκριβὲς γέρων μέν εἰμι φιλόζωος, ἀλλʼ ὅμως καίπερ φιλῶν τὸ ζῆν θάνοιμι πρὶν περιπεσεῖν αἰσχρῷ τινι τύχῃ. A. γέρων μέν εἰιμ, ὅμως: εἰ καὶ ὡς γέρων φιλόζωός εἰμι, ὅμως ἀποθανεῖν ἢ ἀποψυχῆναι βούλομαι. A. rec. γέρων μέν εἰμι καὶ διὰ τοῦτο οὐ δέδοικα τὸ δυστυχεῖν, ὡς, εἰ καὶ συμβήσεταί μοι δυστυχία, ταχέως παρέλθοι διὰ τὸ ὀλίγον ἔτι εἶναι τὸ λοιπὸν τῆς ζωῆς· ὅμως δʼ εὔχομαι θανεῖν πρὸ τῆς δυστυχίας. ἢ τὸ “γέρων μέν εἰμιʼ διὰ τὸ τοῖς γέρουσι περισπουδαστότερον εἶναι τὸ ζῆν, ἐπειδὴ ὁρῶσιν ὡς ἐγγύς εἰσι τοῦ θανάτου. Gu. I. γέρων ὢν φιλόζωος εἰμί· ὅμως ἀποθανεῖν ἢ ἀτυχῆσαι εὔχομαι. Fl. 10. 21. ἔχρῃζον ἀποθανεῖν ἐμὲ εὐτυχῆ ὄντα πρὸ τοῦ ἐμπεσεῖν εἰς δυστυχίαν. Fl. 17. ὅμως δέ μοι: τὸ ἐναντίον λέγει· οἱ γὰρ νέοι μᾶλλον φιλοῦσι ζῆν, οἱ δὲ γέροντες ἀποθανεῖν. λέγει δὲ, ἐπειδὰν μᾶλλον ὁ ἄνθρωπος ἐν γήρᾳ γένηται, τότε καὶ φιλοζωότερός ἐστι. τὸ αὐτὸ καὶ ὁ Τκλθύβιος “γέρων μέν εἰμι” λέγων, ὅμως δὲ πρὶν περιπεσεῖν τοιαύτῃ δυστυχίᾳ, γένοιτό μοι θανεῖν. Fl ---

498. εἶη: εἴθε, πρότερον πρὶν περιπεσεῖν ἀσχήμῳ τινὶ τύχη, ἤτοι πρὸ τοῦ δυστυχῆσαι. Fl. 6. 9. 21. 56. 59. 76. Gr. περιπεσεῖν: ἐντυχεῖν. Fl. 59. τύχῃ: δυστυχία. M.

499. ἀνίστασʼ : ἐγέρθητι, ὦ ἀθλία, καὶ μετέωρον τὴν πλευρὰν ἔγειρε καὶ τὴν ἄγαν λευκὴν κεφαλήν. I. ἀνίστασʼ : ἀνάστηθι, ἔγειραι. Gu.

μετάρσιον: μετέωρον. M. Gr. εἰς ὕψος. M. Fl. 10. 17. 21. ἤγουν μετέωρον, ὀρθήν. Fl. 59. ὦ ἀθλία, ἀνάστα ἄνω. Fl. 33.

500. πάλλευκον: γεγηρακὸς καὶ πεπολιωμένον. M. γεγηρακὸς, [*](6. γέρων μέν εἰμι—θανάτου] Gu. πον recepi. In marg. interiore est : καὶ διὰ τοῦτο—ὡς ταχέως παρέλθοι διὰ γέρων μέν εἰμι φιλόζωος· ἀλλʼ ὅμως κσίτὸ ὀλίγον τοῦ λοιποῦ βίον inter lineas, περ φιλῶν τὸ ζῆν θάνοιμι πρίν. MATTH. et in scholio marginali, γέρων μέν In Gu. non τὸ λοιπὸν, sed τὸ λοῖπον, εἰμι: καὶ εἰ συμβ. μοι δυστ. ταχ. παρ. quod etiam λεῖπον esse potest. διὰ τὸ τοῦ γήρως ὀλιγοχρόνιον· ὅμυς δʼ 19. πρὶν om. 56. οὖν, εἰ καὶ γέρων εἰμὶ, καὶ ταχέως πα- ib. ἀσχήμη]αἰσχρᾷ ἤγουνἀσχήμῳ Gr. ρέλθοι ἡ ἐπελθοῦσά μοι δυστυχία διὰ τὸ 27. γεγηρακὸς habet etiam 21. ὀλίγον ἔα εἷναι τὸ λοιπὸν τῆς ζωῆς εὔχ. Pro πεπαλσιωμένον 10. πεποιωμένον, θ. πρὸ τῆς δυστ. ἢ τὸ γ. μ. εἰμι νόει διὰ λίαν λευκόν est etiam in 6. 9. 21. τό etc. Ex eo τὸ λοιπόν pro τὸ λεῖ- 56. 76. MATTH.)