Scholia in Euripidis Hecubam (scholia vetera et scholia recentiora Thomae Magistri, Triclinii, Moschopuli et anonyma)

Scholia in Euripidem

Scholia in Euripidem. Scholia Graeca in Euripidis tragoedias, Volume 1. Dindorf, Wilhelm, editor. Oxford: Oxford University Press, 1863.

336. μείζω: τινά. Fl. 10. διὰ τὸ τῆς ἡλικίας ἀκμάζον. Gu. ἔχεις: κέκτησαι. Fl. 17. Gu. σὺ δὲ ἐάν τι ἔχεις δύναμιν λόγων. Fl. 33. ἢ μήτηρ ἔχεις: ἀντὶ τοῦ ἤπερ. οἷον, σὺ δὲ εἰ μᾶλλον τῆς μητρὸς δύναμιν ἔχεις. ἔστι δὲ συναλιφὴ ἢ μήτηρ ἀντὶ τοῦ ἤπερ ἡ μήτηρ. σὺ δὲ εἰ μᾶλλον ἔχεις μείζονά τινα δύναμιν, σπούδαζε. A. M.

337. σπούδαζε: ἀγωνίζου, ἐπιμελοῦ. Fl. 17. 59. μελέτα. Fl. 56. σπεῦδε καθὼς στόμα εὐλάλου ἀηδόνος. Fl. 33. ἀγωνίζου, ἤγουν ἀγωνιστικῶς καὶ σπουδαίως λέγε. Gu. σπουδάζω τὸ σπεύδω ὡς ἐνταῦθα, καὶ σπουδάζω τὸ φιλοσοφῶ, ἐξ οὗ καὶ σπουδαῖος ὁ φιλόσοφος, οὗ ἐναντίον τὸ παίζω. σπουδάζω πρὸς σὲ, ὅταν σε ἀξιῶ ἐπιμελείας τοῦ σώματος. καὶ σπουδάζω περὶ σὲ, ὅταν ἐπιμέλωμαι τῶν περὶ σὲ πραγμάτων. B. πάσας: καὶ παντοίας, ἤγουν ἡδείας καὶ συνεχεῖς θρηνῳδίας. θρηνεῖ γὰρ αὕτη τὸν Ἴτυν. Gu. τοιαύτη γὰρ τῆς ἀηδόνος ἐστὶ φωνὴ, πυκνὴ, συνεχὴς, ἡδεῖά τε καὶ παμποίκιλος, πρὸς τούτοις καὶ κλαυθμηρά. Gu. ὥστ᾿: καθά. Fl. 6. 9. 17. 21. 56. 59. 76. ὁ τέ παρέλκει. M. Fl. 21.

338. φθογγάς: λαλιάς. Fl. 59. λόγους. Fl. 56. ἱεῖσα: πέμπουσα. Fl. 6. 9. 17. 21. 56. 59. 76. Gu. ἀφιεῖσα. Gu. καὶ φθογγὰς λόγων πέμπε, μὴ στερηθεῖσα τοῦ βίου. Fl. 33.

[*](5. φροῦδος ὁ παρεληλυθὼς καὶ παρελθὼν in Cant.)
304

339. πρόσπιπτε: παρακάλει. Fl. 17. πρὸς τὸ γόνυ τοῦ Ὀδυσσέως τοῦδε προσελθοῦσα πῖπτε οἰκτρῶς ἤγουν ἐλεεινῶς. Fl. 6. 9. 21. 56. 59. 76. Gr. πρόσπεσον ἐλεεινῶς ἐπὶ τοῖς γόνασι, ὡς ὑπολαμβάνῃ πεισθῆναί σοι. Fl. 33. πρόσπιπτε δὲ τῷ γόνυϊ, καὶ κατὰ ἀποκοπὴν γόνυ· τὸ γὰρ προσπίπτω δοτικῇ συντάσσεται. Gu. οἱ παλαιοὶ ἱκετεύοντες ἐδράττοντο τῆς γενειάδος καὶ τῆς χειρὸς καὶ τοῦ γόνυος, τῆς μὲν γενειάδος ὡς κατανεῦσαι, ἢ εἰπεῖν τι πρὸς ἄλλον ὑπὲρ τοῦ δεομένου, εἴ γε δεήσει τοῦτο ποιεῖν, τῆς δὲ χειρὸς ὡς ἐνεργῆσαι, τοῦ δὲ ποδὸς ὡς βαδίσαι. Gu. I.

340. πεῖθ᾿: τὸ ἑξῆς, καὶ πείθου τὴν σὴν ὥστ᾿ ἐποικτεῖραι τύχην. M. πειρῶ πείθειν. Fl. 6. 9. 21. 56. 59. 76. Gr. ἔχεις δὲ πρόφασιν: πρόφασις κυρίως ὁ προτεινόμενος εὐπρόσωπος λόγος ἐπὶ κατηγορίᾳ τινὸς, καὶ ἀπὸ τούτου ἁπλῶς ἡ αἰτία. Gr. I. αἰτίαν. Fl. 17. ἀφορμὴν τοῦ πείθειν. Gu.

341. τῷδε: τῷ Ὀδυσσεῖ δηλονότι. Fl. 17. 21. 56. ὑπάρχουσι γὰρ καὶ τούτῳ τέκνα, ὥστ᾿ ἐλεήσει σου τὴν ἡλικίαν. Fl. 33. εἰσὶ γὰρ καὶ αὐτῷ τέκνα, καὶ πτοηθήσεται, μὴ τὴν νεαρὰν ἡλικίαν ἀνοικτὶ φονευθέντα τῆς ὁμοίας ἐγκύρσωσιν. Gu. τύχην: ἀτυχίαν. Fl. 10. δυστυχίαν. Gr. ἤγουν σὲ τὴν δυστυχῆ καὶ αἰχμάλωτον. Gu. τύχη λέγεται κυρίως ὅταν ἄλλο φρονῇ τις, εἶτα ἄλλο συμβῇ. τύχαι καὶ ταπειναὶ τάξεις αἱ τῶν ἀνθρώπων καὶ αἱ ὑψηλαὶ, καθ᾿ ὃ σημαινόμενον ἐνταῦθα εἴρηται τύχη. B.

342. ὁρῶ σ᾿, Ὀδυσσῶ: ἀκούσας ὁ Ὀδυσσεὺς τῆς Ἑκάβης εἰπούσης τῇ Πολυξένῃ, ὦ τέκνον, πρόσπιπτε Ὀδυσσεῖ λαβοῦσα τῆς δεξιᾶς χειρὸς αὐτοῦ καὶ γενειάδος, καὶ ἱκέτευσον αὐτὸν ὅπως τὴν σὴν τύχην ἐποικτείρῃ· οὕτω γὰρ ἔθος ἦν τοῖς παλαιοῖς παρακαλεῖν τῆς χειρὸς καὶ τῆς γενειάδος ἁπτομένοις· ταῦτα ἀκούσας ὁ Ὀδυσσεὺς τὴν μὲν δεξιὰν αὐτοῦ χεῖρα εἰσήγαγεν ἔσωθεν τοῦ εἵματος αὐτοῦ, καὶ τὸ πρόσωπον εἰς τοὐπίσω ἀντέστρεφεν, ὅπως μήτε τῆς χειρὸς αὐτοῦ λάβηται μήτε τῆς γενειάδος. ἰδοῦσα δὲ αὐτὸν ἡ Πολυξένη [*](5. οἱ παλαιοὶ—] In Gu. hoc scholion lia, quae ex M. infra posuimus, ὁρὼ versui 343 est adscriptum. σ᾿ ὀδυσσεῦ τὴν μὲν δεξιὸν χεῖρα κρύπτοντα 13. τινὸς καὶ ἀπὸ τ. ἁ. ἡ αἰτία] τινὶ ὑπὸ τὰ ἱμάτια—πέφειγας παῤ ἀπὸ τ. ἁ. καὶ ἡ αἰτία I. ἐμοῦ τοῦ τούτου τυχεῖν. ἄλλως. ἐνταῦθα 23. ἀκούσας] In A. ἄλλως praefixum. ἐφύλαξεν—παρρησιαστικόν. Nam praecedunt duo scho-)

305
οὕτως ποιήσαντα εἶπεν ἡ Πολυξένη, ὁρῶ σε, Ὀδυσσεῦ, τὴν μὲν δεξιὰν χεῖρα κρύπτοντα ἐν τῷ ἱματίῳ, τὸ δὲ πρόσωπον στρέφοντα, ἵνα μὴ ἱκετεύω σε. θάρρει, ἐπεὶ πέφευγας τὸν ἐμὸν ἱκέσιον Δία, τουτέστι τὴν ἐμὴν ἱκεσίαν· ἐκ τοῦ Διὸς γὰρ πᾶσα ἱκεσία. ἱκέσιον δὲ Δία τὸν --- παρακλήσει --- λαμ --- , ὡς ἔστιν ὁ Ζεὺςφίλιος, ξ ένιος --- ἱκετεύω σε. A.

342.—344. ὁρῶ: παρεπιγραφὴ χρήσιμος. ἡ δὲ παρεπιγραφὴ τοῖς τραγικοῖς διότι ὁ ποιητὴς ἐν τοῖς τραγικοῖς οὐ φαίνεται. Gu. ὁρῶ σε, φησὶν, ὦ Ὀδυσσεῦ, τὴν μὲν δεξιὰν χεῖρα κρύπτοντα ὑπὸ τὰ ἱμάτια, τὸ δὲ πρόσωπον ἀποστρέφοντα, ἵνα μὴ ἱκετεύω σε. M. ὁρῶ σε, Ὀδυσσεῦ, κρύπτοντα τὴν δεξιὰν χεῖρα ὑποκάτω τοῦ ἱματίου, καὶ τὸ πρόσωπον στρέφοντα εἰς τοὐπίσω, ἵνα μὴ ἅψωμαι τῆς γενειάδος σου. I.

ὁρῶ σ᾿, Ὀδυσσεῦ: ὁρῶ ἐπὶ σώματος, θεωρῶ ἐπὶ ψυχῆς. δηλοῖ δὲ δύο, τὸ τὰ θεῖα ὁρῶ καὶ τὸ σκέπτομαι. Gr. I. ἐνταῦθα ἐφύλαξεν ὁ Εὐριπίδης τὸ ἡρωϊκὸν ἦθος· οὐ γὰρ ταπεινῶς, ἀλλὰ μετὰ παρρησίας τὴν Πολυξένην λέγειν εἰσήνεγκεν. Gu. I. ὑφ᾿ εἵματος: ὑπὸ τὰ ἱμάτια. M. ἀντὶ τοῦ ὑποκάτω τοῦ ἱματίου. Gr.

344. προσθίγω: προσψαύσω. Fl. 6. 9. 21. 56. 59. 76. Gr. ἱκετεύω σε. Fl. 10. ἱκετεύσω. Gu. μήποτε προσεγγίσω σου, ἢ κατὰ πρόσωπόν σε ἴδω. Fl. 33.

345. θάρσει: ἐκπέφευγας τὴν ἐμὴν ἱκεσίαν. Gr. I. οἱ δεόμενοι προέτεινειν εἰώθασι Δία ἱκέσιον, οἱ δὲ συνοικοῦντες ἐφέστιον, οἱ δὲ φίλοι φίλιον, οἱ δ᾿ ἐν μιᾷ τάξει καὶ συμμορίᾳ καταλεγόμενοι ἑταιρεῖον, οἱ δὲ ξένοι ξένιον, οἱ δ᾿ ἐν ὅρκοις συμφωνίας ποιοῦντες ὅρκιον, οἱ δὲ ἀδελφοὶ ὁμόγνιον. B. I. φησὶν οὖν ἐκπέφευγας τὸν ἐμὸν ἱκέσιον Δία, ἤγουν ὃν ἐγὼ ἔμελλον προτείνειν ἱκετεύουσα ἱκέσιον Δία, τουτέστιν ἐκπέφευγας τὴν ἐμὴν ἱκεσίαν. Gr. θάρσει: Αἰολικῶς θάρρει θάρρος [*](5. ξένιος . . . . .] Literae post ξένιος 22. ἐκπέφευγας] ἤτοι ἄφοβος ἔσο obliteratae ex scholio Gr. ad v. praemittit I. 345. sic fere supplendae, καὶ τὰ ib. οἱ δεόμενοι προτείνειν εἰώθασι Δία λοιπὰ, οὕτως ἱκέσιος. οὐχ—. ἱκέσιον] Brevius scholion in Gr. οἱ 15. ἐνταῦθα—] In Gu. haec versui ἱκετεύοντες ἱκέσιον Δία προέτεινον. 345. adscripta. In A.B. est 26. Verba φησὶν—ἐμὴν ἱκεσίαν ἐνταῦθα—οὐ γὰρ ταπεινὸν αὐτὸν μεμίμηται, quae addidit King. exstant etiam in ἀλλὰ παρρησιαστικόν:— Gr. ex quo φησὶν pro vulg. φῆ, Δία)

306
ἔλεγον. Gu. θάρσει: θάρρει. Fl. 21. μὴ φρόντιζε. Fl. 56. οὐχ ἱκετεύω σε, ἐπεὶ πέφευγας παῤ ἐμοῦ τούτου τυχεῖν. M. οὐχ ἱκετεύω γάρ σε τὴν δέησιν τὴν ἔχουσαν τὸ τῆς δίκης νόημα. Fl. 17. χαῖρε ὅτι τὸν ἐμὸν παρακλήτορα Δία πέφευγας, ἡνίκα ἦς ἐν τῇ Τροίᾳ. Fl. 33. ἦν γὰρ καὶ ἕτερος Ζεὺς ἔφορος τῆς ἱκεσίας. λέγει δὲ ἡ Πολυξένη ὅτι πέφευγας τὸν ἐμὸν ἱκέσιον Δία, ἤγουν οὐχ ἱκετεύσω σε περὶ τοῦ θανάτου, ἀλλὰ γενναίως ἄξω. Fl. 21. ὃν ἐβουλόμην θέσθαι σοι εἰς παράκλησιν. ὡς ἔστιν ὁ Ζεὺς ξένιος, φίλιος καὶ τὰ λοιπὰ, οὕτω καὶ ἱκέσιος. Gu.

346.—354. ὡς ἕψομαί σοι: ὅτι ἀκολουθήσω σοι, καὶ χάριν τοῦ ἀπαραιτήτου, καὶ θέλουσα ἀποθανεῖν· εἰ δὲ μὴ θελήσω, φανοῦμαι γυνὴ δειλὴ καὶ φιλόζωος· κατὰ τί γάρ με πρέπει ζῆν, ᾗτινι πατὴρ μὲν ἦν ἄναξ πάντων τῶν Φρυγῶν καὶ Τρώων· ——τοῦτο πρῶτον καὶ ἐξαίρετον ἐμοὶ τοῦ βίου καὶ τῆς ζωῆς·——˜˜ššἔπειτα ἀνετράφην ὑπὸ καλῶν ἐλπίδων, βασιλεῦσι νύμφη, ἐσομένη δηλονότι, ἔχουσα ζῆλον γάμου οὐ μικρὸν, εἰς οὗτινος ἑστίαν καὶ οἰκίαν παραγενήσομαι. I. ὡς: ὄντως. Fl. 17. λίαν. Fl. 10. ἀναγκαίου: ἕνεκα τῶν ἀναγκῶν. Fl. 17. ἤγουν ἕνεκεν τῆς ἀνάγκης. Fl. 59. ἀπαραιτήτου· ἀπαραίτητος γάρ ἐστιν ἡ τῶν Ἑλλήνων κατ᾿ ἐμοῦ ψῆφος. Gu.

347. θανεῖν τε χρῄζουσ᾿ : ὡς λυτρωθῆναι σπουδάζουσα τῆς τυραννικῆς δουλείας τὴν κάκωσιν. Gu. βουλήσομαι: βουληθῶ ἀκολουθεῖν σοι. Gu. καὶ βουληθῶ ζῆν. Fl. 59. τοῦτο ποιῆσαι δηλονότι. Fl. 21. ὄντως ἐπακολουθήσω σοι, καὶ δι᾿ αὐτὸ τὸ ἀναγκαῖον, καὶ ὅτι βούλομαι ἀπολέσθαι. Καὶ ἄλλως. ἕνεκα καὶ τῆς ἀνάγκης ἀκολουθήσω σοι καὶ ὅτι ἀποθανεῖν βούλομαι, ἐπεὶ προτιμότερόν μοι ἐστὶ τοῦ ζῆν κακῶς. M. Fl. 10.

348. φανοῦμαι: φανήσομαι. Fl. 21. 59. Gu. φιλόψυχος φιλόζωος. Gr. δειλή. Gu. δειλὴ καὶ φιλόζωος γυνὴ φανήσομαι. M.

349. δεῖ: τί με χρὴ ζῆν. Fl. 33. ᾗ καὶ ὅπου. Fl. 17. ἐμοί. Fl. 21. [*](ἤγουν ὃν pro διὰ ὅν et ἐκπέφευγας pro 24. ὄντως] ὅτι Fl. 19. ἐκπέφυγας recepi. MATTH. ib. σοι] σε Fl. 10. 2. Verba ἐπεί et παῤ ἐμοῦ τοῦτο 26. μοι om. Fl. 10. (sic) τυχεῖν sunt etiam in Fl. 10. ib. κακῶς om. M.)

307
ἦν: ὑπῆρχε. Fl. 17. ἄναξ: βασιλεύς. Fl. 17. 21. ὅρα ὅπως ὁ ποιητὴς εἰς τὸν κανόνα τῆς ἠθοποίιας τῷ μὲν παρεληλυθότι χρόνῳ χρῆται ἐν τῷ λέγειν “ᾗ πατὴρ μὲν ἦν ἄναξ,” τῷ δὲ ἐνεστῶτι ἐν τῷ “νῦν δ᾿ εἰμὶ δούλη,” τῷ δὲ μέλλοντι, ὅταν λέγῃ “ἔπειτ᾿ ἴσως ἂν δεσποτῶν ὠμῶν φρένας τύχοιμ᾿ ἄν,” καὶ τὰ λοιπά. Gu. I.

350. τοῦτό μοι πρῶτον βίου: τοῦτό μοι ἦν πρῶτον, καὶ ὅτι ἦν βασιλέως θυγάτηρ· ἔπειτα ἐτράφην ὑπὸ καλῶν ἐλπίδων, βασιλεῦσι θυγάτηρ. τοῦτο ἐλλιπές ἐστιν. ὁ δὲ νοῦς καὶ ἡ σύνταξις οὕτως, ἐτράφην ὑπὸ καλῶν ἐλπίδων μέλλουσα γενέσθαι νύμφη βασιλεῦσιν ἀπὸ βασιλέων γεννηθεῖσα. λείπει γὰρ ἐν τῷ βασιλεῦσι νύμφη τὸ μέλλουσα γενέσθαι. A.

ἁπάντων: ὅλων. Fl. 17. Gu. πρῶτον: τὸ κεφάλαιον. M. Fl. 10. 21. Gu. ἐπὶ ἀριθμήσεως. Fl. 6. 9. 21. 56. 59. 79. Gr. τὸ πρῶτον τριχῶς, ἢ κατὰ τὸ ἀξίωμα, ἢ κατὰ τάξιν, ἢ κατ᾿ ἀπαριθμήσεως. Gu.

351. ἐλπίδων: τοῦ γενέσθαι νύμφη βασιλέως. Fl. 17.

352. ζῆλον: μακαρισμὸν, ἔπαινον τῶν γάμων. M. ἤγουν ζηλοτυπίαν οὐ σμικρὰν καὶ ἐλπίδα. Fl. 6. 9. 21. 56. 59. 76. Gr. ἔπαινον, μακαρισμόν. Fl. 10. ἔριν τιθεῖσα βασιλεῦσι πρὸς ποῖον ἀφίξομαι. Fl. 10.

353. ὅτου: ἀντὶ τοῦ οὗτινος. M. ἑστίαν τ᾿: καὶ εἰς τὴν θεάν. Fl. 21. ἔχουσα οἰκίαν καὶ πόλιν πεπαρρησιασμένην βασιλὶς ἡ ταλαίπωρος ταῖς Τρωϊκαῖς γυναιξὶν ἤμην. Fl. 33. νυμφῶνα. δῶμα τὸ ὅλον, ἑστία μέρος. ἀπὸ τοῦ εὑρεθῆναι ἀπό τινος γυναικὸς καλουμένης Ἑστίας. Gu. ἑστία τὸ τιμιώτερον μέρος τῆς οἰκίας, ἐν ᾧ τὸ πῦρ ἅπτεται, καὶ ἀπὸ τούτου ἑστία ἡ οἰκία πᾶσα. Ἑστία καὶ ἡ μία τῶν δώδεκα θεά. B.

354.—356. δέσποινα δ᾿: ἐγὼ ἡ δύστηνος δέσποινα. M. ὑπῆρχον δὲ ἡ δύστηνος δέσποινα ἐν ταῖς Ἰδαίαις γυναιξὶν, ἐν παρθένοις τε περιφανὴς, ἰσότιμος τοῖς θεοῖς, πλὴν κατὰ τὸ θανεῖν μόνον. I.

Ἰδαίαισιν: Ἰδαιῶν. Fl. 6. 9. 21. 56. 59. 76. Τρωϊκῆς. Fl. 17. Τρωαῖσι. Fl. 21. ταῖς Τρωϊκαῖς. Gu.

355. γυναιξί: γυναικῶν. Fl. 6. 9. 21. 56. 76. ἀπόβλεπτος: [*](1. ὅρα] καὶ ὅρα I. ubi haec leguntur 17.) post εἰσήνεγκεν. in scholio v. 342. (p. 305, 17. ἤγουν et καὶ ἐλπίδα om. Gr.)

308
ἤγουν ἐξαίρετος διὰ τὸ κάλλος, καὶ τὰς ἀπάντων εἰς ἑαυτὴν πόρρωθεν ἐπιστρέφουσα ὄψεις. Bar. 74. Gu. περιφανής. Gr. Fl. 33. περίβλεπτος, εὐδαίμων, ἔνδοξος. M. Gu. Fl. 17. 21. 59.