Scholia in Euripidis Hecubam (scholia vetera et scholia recentiora Thomae Magistri, Triclinii, Moschopuli et anonyma)

Scholia in Euripidem

Scholia in Euripidem. Scholia Graeca in Euripidis tragoedias, Volume 1. Dindorf, Wilhelm, editor. Oxford: Oxford University Press, 1863.

264—270. ἀλλ᾿ οὐδέν: ἀλλ᾿ οὐδὲν κακὸν πεποίηκεν αὐτὸν τὸν Ἀχιλλέα ἥδε ἡ Πολυξένη. τὴν Ἑλένην χρὴ αὐτὸν ζητεῖν σφάγιον τῷ τάφῳ· ἐκείνη γὰρ ὤλεσεν αὐτὸν τὸν Ἀχιλλέα, καὶ ἤγαγεν εἰς [*](5. καὶ τὸ] Or. 413. ponit A. 16. τάφους post τῶν τελευτησάντων ib. ἔνθα—ἐρώτησιν om. M.)

284
τὴν Τροίαν. εἰ δὲ πρέπει θανεῖν τινὰ ἐπίλεκτον, ὑπερφέρουσάν τε, ἤτοι τὸ πλέον ἔχουσαν, τῶν αἰχμαλώτων κατὰ τὸ κάλλος, οὐχ ἡμῶν τόδε, τὸ ὑπερφέρειν τῷ κάλλει δηλονότι· ἡ θυγάτηρ τοῦ Τυνδάρεω Ἑλένη ὡραιοτάτη καὶ εὐειδεστάτη ἐστὶ κατὰ τὸ εἶδος, καὶ ἐφωράθη ἀδικοῦσα τὸν Ἀχιλλέα οὐδὲν ἔλαττον ἡμῶν. I.

ἀλλ᾿ οὐδέν: σύντομος ἀπάντησις λέγεται. Gr. λύσις κατὰ τὸ βίαιον. Gu. οὐδὲν Ἀττικόν ἐστιν· οἱ γὰρ Ἀττικοὶ οὐκ ἀπαγορευτικὸν οὐδὲν λέγουσι. Cant. ἥδε: αὕτη. Gr. Fl. 17. εἴργασται: ἀντὶ τοῦ εἰργάσατο. Fl. 17. ἀλλὰ οὐδαμῶς εἰς αὐτὸν αὕτη εἰργάσατο κακόν. Fl. 33.

265. νιν: αὐτὸν, τὸν Ἀχιλλέα. Fl. 6. 9. 21. 56. 59. 76. τὸ νιν καὶ ἐπὶ θηλυκοῦ καὶ ἐπὶ ἀρσενικοῦ. ἔστι δὲ ποιητικόν. Gr. τάφῳ προσφάγματα: ἀντὶ τοῦ πρόσφαγμα ἢ σφάγιον τοῦ τάφου. Bar. 74. Fll. Gu. θύματα τῷ τάφῳ. Fl. 17. Ἑλένην δὲ μᾶλλον αὐτὸν χρὴ αἰτεῖν σφαγιασθῆναι ἐν τῷ ἑαυτοῦ τάφῳ. Fl. 33.

266. ὤλεσεν: ἔφθειρεν. Fl. 6. 9. 21. 56. 59. 76. ἄγει: καὶ ἐκείνη δηλονότι ἤγαγεν εἰς τὴν Τροίαν αὐτόν. Fl. 6. 9. 21. 56. 59. 76. Gu. ἐκείνη γὰρ ὤλεσεν αὐτὸν καὶ τοὺς λοιποὺς, οὓς ἐν τῇ Τροίᾳ ἤγαγεν. Fl. 33. πρωθύστερον. Gr.

267. ἔκκριτον: ἐκλελεγμένην. Gr. Fl. 17. εὔμορφον. Fl. 21. ἐπίλεκτον εὐμορφίας ἕνεκεν. M. Fl. 21. ἐὰν δέ τινα ἔντιμον ἐκ τῶν αἰχμαλώτων γυναικῶν χρὴ θανεῖν δι᾿ αὐτόν. Fl. 33. ἐκλελεγμένην. Gr. ἔξοχον, ἐπίλεκτον, ὡραίαν καὶ εὐγενίδα. Gu.

268. ὑπερφέρουσαν: διαφέρουσαν, ὑπερβάλλουσαν. M. ὑπερνιῶσαν. Fl. 17. καὶ κατὰ κάλλος ὑπερκειμένην, πλέον ἔχουσαν. Fl. 6. 9. 17. 21. 56. 59. 76. τόδε: ἔστι. Fl. 6. 9. 21. 56. 59. 76. διαφέρουσαν τῶν λοιπῶν ἡμῶν πάντων ἐν κάλλει. Fl. 33. τὸ ἔκκριτον καὶ ὑπερφέρον, τὸ ὑπερφέρειν τῷ κάλλει. Gu.

269. ἡ Τυνδαρίς: ἡ Ἑλένη ἐστὶν ἡ εὐπρεπεστάτη εἰς κάλλος. Τυνδαρὶς γὰρ αὐτὸς λέγει, διότι Τυνδάρεω ἦν θυγάτηρ. Fl. 33. εἶδος: εἶδος ἡ θεωρία καὶ εἶδος τὸ παρὰ τοῖς φιλοσόφοις ὑπὸ τὸ γένος ταττόμενον, οἷον τὸ ζῶον διαιρεῖται εἰς λογικὸν καὶ ἄλογον. τὸ ζῶον γένος, λογικὸν καὶ ἄλογον εἶδος. Gr.

[*](7. οὐδὲν—λέγουσι] Conf. ad v. 29. αὐτὸς λέγει] Corr. αὕτη λέγεται. 253. 19. ἐπίλεκτον om. Fl. 21. 13. θῦμα ἤγουν πρόσφ. ἤγουν σφ. 24. κατὰ—ἔχουσαν] τὸ κ. τὸ ὑπερκείμενον Gu. Florr. etiam ἤγουν pro ἤ. πλ. ἔχ. Flor. 17.)
285

270. ἀδικοῦσα: αὕτη δὲ ἡ Ἑλένη, καίπερ ἄδικα πράξασα, κατ᾿ οὐδὲν ἡμῶν ἐλάττων εὑρέθη. A. ἀντὶ τοῦ ἠδίκησε. Fl. 59. ὑμᾶς δηλονότι. Fl. 21. ἧττον εὑρέθη: ἀλλὰ μᾶλλον ἐφωράθη. Fl. 6. 9. 17. 21. 56. 59. 76. ἡ Τυνδαρὶς γὰρ εὐειδεστάτη καὶ ἐφωράθη μᾶλλον ἡμῶν ἀδικοῦσα. Fl. 6. 9. 21. 56. 59. 76. Gu.

271.—277. τῷ μὲν δικαίῳ τόνδ᾿ ἁμιλλῶμαι λόγον: ἀντὶ τοῦ ὅτι μὲν δίκαιόν ἐστι τὴν Ἑλένην παθεῖν καὶ οὐχὶ τὴν Πολυξένην, τοῦτο ἁμιλλῶμαι καὶ λέγω· ἃ δὲ δεῖ σε ἀντιδοῦναί μοι ὑπὲρ ὧν παῤ ἐμοῦ ἔπαθες ἄκουσον. ἥψω, ὡς φῂς, τῆς χειρός μου καὶ τῆς παρειᾶς, ἀνθάπτομαι κἀγώ σου τῶνδε καὶ ζητῶ σε χάριν, ἣν ἐγώ σοι δέδωκα, ἤγουν ὥσπερ ἐγώ σε ἔσωσα τοῦ θανάτου τότε, ὅτε εἰσῆλθες εἰς τὴν Τροίαν κατάσ κοπος, οὕτω καὶ σὺ σῶσον νῦν τὴν Πολυξένην. A.

271. τῷ μὲν δικαίῳ: ἤτοι τῇ δικαιολογίᾳ καὶ κατὰ τὸ δίκαιον τόνδε τὸν λόγον κατὰ ἀγῶνος λέγω· ἅτινα δὲ πρέπει ἀντιδοῦναί σε, ἀπαιτούσης ἤτοι χρέος ζητούσης ἐμοῦ, ἄκουσον· ἔψαυσας τῆς ἐμῆς χειρὸς, ὡς λέγεις, καὶ τῆσδε γηραιᾶς παρειᾶς προσπίπτων καὶ παρακαλῶν· ἐπίσης ἅπτομαί σου κἀγὼ τῶν γονάτων καὶ τῆς παρειᾶς, καὶ ἀπαιτῶ τὴν ὑπάρξασάν σοι παῤ ἐμοῦ τότε χάριν, καὶ ἱκετεύω καὶ παρακαλῶ σε μὴ ἀφελκύσῃς τὸ τέκνον βιαίως ἐκ τῶν χειρῶν μου, μηδὲ κτάνητε· ἀρκούντως ἔχει τὸ πρᾶγμα ἕνεκα τῶν τεθνηκότων, ἐντῷ πολέμῳ δηλονότι. I.

τῷ μὲν δικαίῳ: ὅσον κατὰ τὸ δίκαιον. Fl. 17. 21. ἕνεκα τοῦ δικαίου. Gr. ὅτι οὐ χρὴ ἀνθρωποθυτεῖν τάφοις, ἢ ὅτι οὐκ ἐφονεύσαμεν, ἢ ὅτι οὐχ ὑπερφέρομεν κάλλει. Gr. κατὰ τὴν δικαίαν ἐξέτασιν, τῇ δικαιολογίᾳ, δικαίως. Gu. ἁμιλλῶμαι: παρατίθημι. M. Fl. 10. 17. 59. ἀγωνίζομαι. Fl. 9. 56. ἀνταγωνίζομαι. Fl. 6. ἐπιθήσω. Fl. 21. τῷ τοιούτῳ γάρ ἐστι δίκαιον καὶ τὸν τοιοῦτον λόγον ἀντιφιλονεικῶ. Fl. 33. ἀγωνίζομαι. Gr. ἀγωνιστικῶς λέγω. Gu.

272. ἀντιδοῦναι: ἀνταποδοῦναι. Fl. 6. 9. 21. 56. 59. 76. αὕτη ἀντιδοῦναι, πρέπει σοι ζητεῖν. Fl. 33. δεῖ, ἀπόκειται. Fl. 17. ἀπαιτούσης: παρακαλούσης. Fl. 59. ὡς χρέος ζητούσης. Gr.

273. ἥψω: ἥψω προσπίπτων. Fl. 6. 9. 21. 59. 76. Gu. ἔλαβες. Fl. 17. 56. ἐλάβου. Gu. λάβε τῆς ἡμετέρας χειρός. Fl. 33. φῄς: ὁμολογεῖς. Gu. Fl. 6. 9. 21. 56. 59. 76.

286

274. παρειάδος: ἡ παρειὰ κοινὸν, ἡ παρειὰς ποιητικόν. Gr. ἀντὶ τοῦ εἰπεῖν πώγωνος παρειάδος εἶπεν ἀπὸ τοῦ σύνεγγυς. Gu. εἰ καὶ οὐδὲν ἄνω αὐτολεξὶ εἶπεν ὡς ἥψατο τῆς χειρὸς Ἑκάβης καὶ τῆς παρειᾶς, ἀλλὰ δι᾿ ὧν ὡμολόγησεν ὡς ἥψατο τῶν αὐτῆς γονάτων ἐπὶ τοσοῦτον ὥστ᾿ ἐν τοῖς πέπλοις αὐτῆς νεκρωθῆναι μικροῦ καὶ ναρκῆσαι τὴν χεῖρα αὐτοῦ, διὰ τούτων καὶ τοῦτο ἐδήλωσεν. ὁ γάρ τινα ἱκετεύων οὐ γονάτων αὐτοῦ μόνον, ἀλλὰ καὶ χειρὸς καὶ πώγωνος ἅπτεται, ἵνα κατανεύσῃ πρὸς τὴν αἴτησιν, (τοῦτο γὰρ ὁ πώγων βούλεται) καὶ ἐνεργήσῃ, (τοῦτο γὰρ τῆς χειρός) καὶ σπουδάσῃ τάχιστα ἐκτελέσαι· τῶν γὰρ ποδῶν ἐστι τὸ σπουδάζειν. τούτων δὲ οὕτως ἐχόντων οὐδὲν δεῖ θαυμάζειν καὶ ἀπορεῖν εἰ ὡς φῄς εἶπεν. Gu.

προσπιτνῶν: προσπίπτων, δεόμενος. Fl. 59.

275. ἀνθάπτομαι: ὁμοίως ἅπτομαι. Gr. ἀντιψαύω. Gu. τῶνδε τῶν αὐτῶν: τῶν αὐτῶν τούτων, ἤγουν τῆς χειρὸς καὶ τῆς παρειᾶς. Fl. 6. 9. 17. 21. 56. 59. 76. Gu. ὡς τῆς χειρὸς τῆς παρηΐδος. Fl. 59. κατασπάζομαί σου κἀγὼ τῶν αὐτῶν, δηλονότι χειρῶν. Fl. 33. ἤγουν γονάτων καὶ παρειᾶς. Gr.

276. ἀπαιτῶ: ζητῶ. Fl. 56. ἀπαιτῶ σοι δηλονότι τὴν χάριν, ἣν ἀπῄτησας τότε ἐμοὶ καὶ ἱκετεύω σέ. Fl. 21. ἱκετεύω γάρ σε καὶ αἰτῶ σοι τὴν τοιαύτην χάριν. Fl. 33. ὡς χρέος ζητῶ. Gu. τὴν τόθ᾿: γεγονυῖαν ὑπ᾿ ἐμοῦ, ὅτι ἔσωσά σε τοῦ θανάτου. Gr.

277. μή μου: μὴ τὸ ἡμέτερον τέκνον ἐξαρπάσῃς ἐκ τῶν ἐμῶν χειρῶν. Fl. 33.

278. μηδὲ κτάνητε: ἐπειδὴ ὁ μὲν Ὀδυσσεὺς μόνος ἔμελλε λαβεῖν τὴν Πολυξένην ἐκ τῆς Ἑκάβης, τὸ δὲ θανεῖν αὐτὴν κοινῇ πᾶσι τοῖς Ἕλλησιν ἔδοξε, διὰ τοῦτο πρὸς μὲν τὸν Ὀδυσσέα ἑνικῶς εἶπε τὸ ἀποσπάσῃς, πρὸς δὲ τοὺς ἄλλους τὸ κτάνητε. Gu. I. ἅλις: ἀντὶ τοῦ αὐτάρκεια τῶν ἀποθανόντων μου τέκνων, καὶ ἐν ταύτῃ χαίρω. A. M. Fl. 21. μηδὲ αὐτὴν θανατώσητε· ἀρκετὸν γάρ ἐστιν ὑμῖν τῶν τεθνεώτων ὁ ἀφανισμός. Fl. 33. τὸ ἅλις ἐνίοτε μὲν ἔχει προσκείμενον τὸ ἔχειν ῥῆμα καὶ λαμβάνει γενικὴν συνυπακουομένου τοῦ ἕνεκα, οἷον ἅλις ἔχω δακρύων. ἐνίοτε δὲ ἔχει ἔξωθεν τὸ ἔχει προσυπακουόμενον καὶ λέγεται ἢ μετὰ εὐθείας μόνης. ὡς τὸ “ἅλις σῆς κόρης θάνατος” [*](5. αὐτῆς] αὐτοῖς Gu. ib. ἀντὶ τοῦ et καὶ ἐν τ. χαίρω addidi 27. ἀποσπάσῃς] μὴ ἀποσπάσῃς l. ex A.)

287
ἀντὶ τοῦ ἱκανῶς ἔχει ὁ θάνατος τῆς σῆς κόρης. ἢ μετὰ γενικῆς ὅτε καὶ τὸ πρᾶγμα συνυπακούεται ὡς ἐνταῦθα “τῶν τεθνηκότων ἅλις,” ἤγουν ἱκανῶς ἔχει τὸ πρᾶγμα ἕνεκα τῶν τεθνηκότων. B.

279. —281. ταύτῃ γέγηθα: ταύτῃ τῇ Πολυξένῃ χαίρω καὶ ἐπιλανθάνομαι τῶν ἐπισυμβάντων μοι κακῶν. A. ἐπὶ ταύτῃ χαίρω καὶ ἐπιλανθάνομαι τῶν κακῶν· ἥδ᾿ ἀντὶ πολλῶν, πραγμάτων δηλονότι, ἔστι μοι παραμυθία καὶ παρηγορία, πόλις, τροφὸς, βακτηρία, ἡγεμὼν καὶ ὁδηγὸς ὁδοῦ. I. ὁ παρακείμενος ἀντὶ τοῦ ἐνεστῶτος, ὡς τὸ δέδοικα καὶ δέδορκα, ποιητικῶς. Gr.

279. κἀπιλήθομαι: καὶ ἐπιλανθάνομαι τῶν πρόσθεν δυστυχιῶν. Fl. 6. 9. 21. 56. 59. 76. Gu. ἐν ταύτῃ γὰρ δηλονότι τῇ Πολυξένῃ κἀγὼ χαίρομαι καὶ ἐπιλέλησμαι τῶν προτέρων κακῶν. Fl. 33.

280. ἥδ᾿ : ἀπίθανα ταῦτα (οὐ γὰρ ἔμελλε γηροβοσκεῖν ἡ Πολυξένη τὴν Ἑκάβην) ὅμως μέντοι πρὸς τὴν ἱκεσίαν τῆς μητρὸς χρήσιμα. A. M. Fl. 59. ἀντὶ πολλῶν: ὧν εἶχον. Fl.17. αὕτη γάρ μοι καὶ ἀναψυχὴ ἀντὶ τῶν πολλῶν κακῶν ὧν ἔπαθεν. Fl. 33. παραψυχή: παραμυθία. Gr. παράκλησις. Gu.

281. τιθηνή: τροφὸς τοῦ γήρως. Fl. 21. βάκτρον: ῥάβδος ἐπερειστική. Fl. 6. 9. 21. 56. 59. 76. Gu. ἀσφάλεια. Fl. 17. κόσμος, τροφὸς, βακτηρία, παρηγορία τοῦ βίου. Fl. 33. βακτηρία. Gr. στήριγμα. Gu. πόλις: ἐνίοτε τὸ τεῖχος, ἄλλοτε ἡ γῆ, ἄλλοτε ὁ λαός. οὕτω καὶ οἶκος. ὁδὸς καὶ ἡ στράτα καὶ ἡ ἀφορμή, ὡς τὸ ἔσχεν ὁδὸν τοιαύτην ποιῆσαι τόδε. Gr.