Scholia in Euripidis Hecubam (scholia vetera et scholia recentiora Thomae Magistri, Triclinii, Moschopuli et anonyma)

Scholia in Euripidem

Scholia in Euripidem. Scholia Graeca in Euripidis tragoedias, Volume 1. Dindorf, Wilhelm, editor. Oxford: Oxford University Press, 1863.

141. οἰχομένοις: φθαρεῖσιν. Fl. 59. τοῖς τεθνηκόσιν. M. Fl. 21. τοῖς Ἕλλησι τοῖς φθειρομένοις ὑπὲρ τῶν Ἑλλήνων. Fl. 33. τοῖς ἀποθανοῦσιν. Gr. ἀπολωλόσιν. Gu.

142. Τροίας πεδίων: ἀντὶ τοῦ Τροίας περιφραστικῶς. ἀπὸ τῶν χωρίων ἀπῆλθον. Fl. 17. πεδίων: τῶν ἀρουρῶν, χωρίων. Fl. 6. 21. 56. 59. 76. τῆς Τρωϊκῆς γῆς ἀπέβησαν. Fl. 33. ἀπέβησαν: ἀπήλθοσαν. Gr. ἀπῆλθον, ἀπέπλευσαν, ἀπεχώρησαν. Gu.

143. ἤξει: ἐλεύσεται ἐνταῦθα. Fl. 59. τὰ τοῦ χοροῦ ῥήματα. Fl. 21. ὅσον οὐκ ἤδη: ὅσον οὐδέπω, μετʼ οὐ πολύ. M. ἀντὶ τοῦ ὅσον οὔπω, ταχέως. Fl. 17. 21. 59. 76. ἀντὶ τοῦ ὅσον οὔπω, πρὸ ὀλίγου. Fl. 6. ἔρχεται Ὀδυσσεὺς οὐ μετὰ πολλὸν, ἀλλὰ ἀρτίως. Fl. 33. ἀντὶ τοῦ ὅσον οὔπω. Gr. μετʼ ὀλίγον, ταχέως, παραυτίκα. Gu.

144. πῶλον: ἀντὶ τοῦ παρθένον. M. τὴν παῖδα λέγει μεταφορικῶς. Gr. I. πῶλον: ἤγουν τὴν θυγατέρα. Fl. 59. ἀφέλξων: ἀφέλκω, ὁ μέλλων ἀφέλξω, καὶ ἡ μετοχὴ ὁ ἀφέλξων. Fl. 17. ἤγουν ἀποσπάσων. Gr. ἀφελκύσων. Gu. μαζῶν: εἰκότως πρὸς τὸ πῶλον ἐπήγαγε τὸ ἀπὸ μαζῶν· οἱ γὰρ πῶλοι γάλακτι τρέφονται. ἢ τὸ ἀπὸ μαζῶν ἀντὶ τοῦ ἀπὸ τοῦ σοῦ στήθους, καὶ τῆς σῆς πρὸς αὐτὴν φύσεως, ἢ φυσικῆς προσπαθείας. B. Gu. I. μαστὸς καὶ μασθὸς διαφέρει· μαστὸς ὁ γυναικεῖος ἀπὸ τοῦ μεστὸς εἶναι γάλακτος, μασθὸς δὲ ὁ τῶν ἀνδρῶν ἀπὸ τοῦ μὴ ἐσθίεσθαι. I. μαζῶν: ἤγουν ἀπὸ τοῦ σοῦ κόλπου παρακινήσων. Cant. μαστὸς ἐπὶ γυναικὸς, ὡς ὁ τοιοῦτος ἀλλαχοῦ λέγει “ὦ στέρνα μαστοί μʼ ἐθρέψαθʼ ἡδέως·” μαζὸς δὲ ἐπὶ [*](1—3. οὐχ ἁπλῶς λέγει τῶν ἀποθανόντων αὐτῶν ἐν Ἰλίῳ Ἕλληνας, ἢ λίαν ἀχάριστοι καὶ ἐν Ἅιδου ὄντων, ἀλλὰ τῶν οἱ ἐν Ἰλίῳ Ἕλληνες τοῖς Ἑλλήνων τῶν ἐν τῇ Τροία ἐν τῷ ἀριστεύειν τεθνηκάσιν:—A. καὶ τῶν ἄλλων προμάχεσθαι 25. φύσεως ἢ om. Gu. ἀναιρεθέντων. ἀχάριστοι δὲ οἱ Ἕλληνες 30—p. 257. l. 1. Hec. 424. et ἐγένοντο εἰς τοὺς τελευτήσαντας ὑπὲρ Hom. Il. 4, 123.)

257
ἀνδρὸς, ὡς τὸ “νευρὴν μαζῷ πέλασε” παῤ Ὁμήρῳ εὕρηται, καὶ μαζὸς ἐπὶ θήλεος καταχρηστικῶς καὶ ὡς ἐνταῦθα καὶ παρὰ Θεοκρίτῳ “ἦ ῥὰ λεαίνης μαζὸς θήλασδε.” φασὶ μὲν οἱ τεχνικοὶ, ἐπὶ μὲν θήλεος διὰ τὸ στ ἐκφέρεται, οἱονεὶ μασητὸν, ἐπὶ δὲ ἀνδρὸς διὰ τὸ σθ, οἷον ὁ μὴ ἐσθιόμενος. Fl. 56. ἀντὶ τοῦ τὴν σὴν θυγατέρα, τὴν παρθένον, τὴν νεάνιδα, ἀπὸ τῶν σῶν μαστῶν ἀποσπάσει, αἴρει. Fl. 33. μαζὸς ἐπὶ ἀνδρὸς. ὡς παῤ Ὁμήρῳ “νευρὴν μὲν μαζῷ πέλασεν·” μαστὸς δὲ ἐπὶ γυναικὸς, οἱονεὶ μασητός τις ὤν. ἐνταῦθα γοῦν ἀπὸ μαζῶν εἴρηκεν ἀντὶ τοῦ στήθους, δεικνὺς τὴν φυσικὴν προσπάθειαν ὁ ποιητής. Gu. ἀπὸ μαστῶν: ἤγουν ἀπὸ τοῦ σοῦ κόλπου. Gr.

145. χειρός: ἀπὸ τῆς σῆς ἐντίμης χειρὸς ἀφαιρήσει. Fl. 33. ὁρμήσων: ἐξορμήσων αὐτὴν τῆς χειρὸς, τουτέστιν ἀφαιρησόμενος. M. παρορμήσων, παρακινήσων, ἀφαιρησόμενος. Bar. Gr. ἔξω ἐκβαλῶν. Gu. καὶ ἐλεύσεται συνεκδοχικῶς ἐξορμήσων καὶ μέλλων ἐκβαλεῖν ἀπὸ τῆς γεραιᾶς χερὸς τὴν πῶλον. Fl. 59.

146. ἀλλʼ ἴθι ναούς: ἀλλὰ ἄπελθε εἰς τοὺς ναούς· ἐπαναφορὰ, ἄπιθι πρὸς τοὺς βωμούς. διαφέρει δὲ ναὸς βωμοῦ. ναὸς μὲν, ἔνθα τὰ εἴδωλά εἰσι, βωμὸς δὲ, ἔνθα αἱ θυσίαι γίνονται. I. ἴθι πρὸς βωμούς: ἤγουν ἐπικαλοῦ τοὺς θεοὺς τοὺς βοηθῆσαι τὴν σὴν πῶλον. Fl. 21. ἔρχου πρὸς τοὺς ναοὺς καὶ εἰς τοὺς θεϊκοὺς βωμούς. Fl. 33. βωμοὺς, θυσιαστήρια. Fl. 59.

147. ἵζ᾿: πίπτε. Fl. 6. κάθισον. Fl. 17. κάθιζε καὶ δέου τοῦ Ἀγαμέμνονος. Fl. 21. 76. ἱκέτις: ἱκετικῶς. Fl. 17. καὶ γίνου παρακλήτωρ τοῦ Ἀγαμέμνονος. Fl. 33. γονάτων: ἁπτομένη δηλονότι. Gr. γονάτων ἥπτοντο οἱ καθικετεύοντες καὶ γενειάδος καὶ δεξιᾶς χειρός. Gr. διά. Gu. οὕτω λαμβανομένη ἔξωθεν ἡ διά συντακτέον· οὐ γὰρ τὰ γόνατα ἔμελλε παρακαλεῖν, ἀλλὰ διʼ ἐκείνων ἱκετεύσειν ἐκεῖνον. οὕτω νοεῖ τὰ περὶ τούτου ὁ κύριος Μάξιμος. Gu.

148. κήρυσσε: ἐπικαλοῦ. Gr. I. ἀνακάλει, μεγάλως. Gu. οὐρανίδας: ἤγουν τοὺς οὐρανίους, τὸν Δία, τὸν Ἑρμῆν καὶ τοὺς ἄλλους. Fl. 59. ἐπικαλοῦ βοηθούς σοι γενέσθαι τοὺς οὐρανίους καὶ καταχθονίους [*](2. Θεοκρίτῳ] 3, 15. 32. β. σοι γενέσθαι post θεύς Fl. 8. μαστὸς Matth. μαζὸς Gu. 33. addito καὶ ante ἐπικαλοῦ.)

258
θεούς. M. Fl. 33. τοὺς οὐρανίους. Gr. πατρωνυμικῶς, ἤτοι τοὺς υἱοὺς τοῦ Οὐρανοῦ, τὸν Κρόνον καὶ τὴν Ῥέαν. πατρωνυμικὸν ἀντὶ τοῦ ἁπλοῦ. Gu.

149. τούς θʼ ὑπὸ γαῖαν: κάτω τῆς γῆς. Gr. I. τοὺς ὑποχθονίους. Fl. 59. τὸν Πλούτωνα τὴν καὶ Περσεφόνην. Gu. Fl 59.

150. λιταί: αἱ παρακλήσεις αἱ εἰς τοὺς θεούς. Fl. 17. 56. 59. αἱ ἱκεσίαι. Fl. 21. ὅπως αἱ σαὶ λιταὶ διακωλύσουσι τὴν σφαγὴν τῆς σῆς θυγατρός. Fl. 33. διακωλύσουσ᾿: ἐὰν ποιήσῃς ὅπερ λέγω. Fl. 59.

ἢ γὰρ διακωλύσουσι καὶ ἐμποδίσουσί σε αἱ παρακλήσεις τοῦ εἶναί σε ὀρφανὴν τῆς ἀθλίας παιδὸς, ἢ ἀπόκειταί σοι θεάσασθαι τὴν παρθένον θυγατέρα προπετῆ καὶ ἔμπροσθεν κειμένην τοῦ τάφου τοῦ Ἀχιλλέως καὶ φοινισσομένην καὶ βαπτομένην ἐν νασμῷ καὶ ῥεύσει μελαναυγεῖ καὶ σκοτεινῷ τοῦ αἵματος τοῦ ἐκ τῆς χρυσοφόρου δειρῆς, ἤγουν τοῦ χρυσᾶ φοροῦντός ποτε τραχήλου. Gu.

151. ὀρφανόν: ἔρημον, ὡς “κλυτὸς Ἱπποδάμεια.” M. στερουμένην. M. ἀντὶ τοῦ ὀρφανὴν, Ἀττικῶς, ὡς καὶ Ἀριστοφάνης “οὐ μὴν ἐρῶ γʼ ὡς ἀργὸς ἦν.” οὐ χρὴ τοίνυν ὀρφανάν γράφειν, ὡς ἔν τισιν εὕρηται· οὐ γὰρ ἁρμόζει τῷ μέτρῳ. I.

ὀρφανόν: κατὰ τοὺς παλαιοὺς ὀρφανὸς ἐλέγετο καὶ πατὴρ ἐπὶ στερήσει παιδὸς, καὶ οἶκος ὀρφανὸς ἐπὶ στερήσει οἰκήτορος· παῤ ἡμῖν ὀρφανὸς ἐπὶ στερήσει γονέων, ὅθεν καὶ ὀρφανικὰ χρήματα τὰ εἰς παρακαταθήκην τιθέμενα ἀτελῆ ὄντος τοῦ παιδός. Gr.

μελέας: ματαίας. M.

152. ἤ: ἢ δεῖ σʼ ἐπιδεῖν τὴν παρθένον ἐγγὺς τοῦ τύμβου κειμένην ἐκ χρυσοφόρου δειρῆς φοινισσομένην νασμῷ μελαναυγεῖ, ὅ ἐστι τῇ ῥύσει τοῦ αἵματος. A.M. ἀπόκειται θεάσασθαι. Gr. τὴν θυγατέρα. Gu. τὸ ἤ διαλυτικόν ἐστιν ἀντὶ τοῦ εἰ δὲ μή. Fl. 21. προπετῆ: προνενευκυῖαν. M. προκειμένην. I. προνενευμένην. Fl. 21. φανερῶς κειμένην. Gr. ἔμπροσθεν κειμένην. Gu.

153. φοινισσομένην: ᾑματωμένην. Fl. 59. ἐπὶ τὸν τάφον πορευομένην αἵματι φοινισσομένην. Fl. 33. ἤγουν βαπτομένην. Gr. μολυνομένην. Gu.

[*](16. κλυτὸς Ἱπποδάμεια] Hom. Il. 17. Ἀριστοφάνη.] Nub. 53. Annotatio 2. 742 est Triclinii.)
259

154. χρυσοφόρου: τῆς ποτε χρυσοφόρου δειρῆς, ὡς τὸ “ἐϋμμελίω Πριάμοιο.” M. Fl. 21. ἤτοι ἐκ τραχήλου φέροντος κόσμια χρύσεα. οἱ παλαιοὶ γὰρ, ὅταν ἔμελλον σφαγιάσαι τινὰ γυναῖκα ἐπὶ τάφῳ τινὸς, ἐκόσμουν αὐτὴν διὰ χρυσέων κόσμων ὥσπερ νύμφην. A. τὴν νεάνιδα δεδεμένην ἐκ τῆς ποτε χρυσοκοσμημένης. Fl. 33.

155. δειρῆς: τοῦ τραχήλου. Fl. 6. 21. 56. 59. Gu. δειρὴ τὸ ἔμπροσθεν τοῦ τραχήλου. λέγεται δὲ κυρίως ἐπὶ τῶν ἀλόγων ζώων διὰ τὸ ἐκεῖθεν ἐκδέρεσθαι. Gr. νασμῷ: ῥεύματι. I. χύσει αἵματος μελανιεῖ. Fl. 57. τῇ ῥύσει τοῦ μέλανος αἵματος. M. Fl. 10. 21. ἤγουν μέλαιναν ὄψιν ἔχοντι. Gr. μέλανι, σκοτεινῷ. τὸ ἐρυθρὸν μᾶλλον πλησιάζει τῷ μέλανι ἢ ἄλλῳ ὁτῳοῦν χρώματι. Gu.

155.—162. Παράφρασις. οἲ ἐγὼ μελέα: φεῦ μελέα εἰμὶ ἐγὼ δηλονότι, τί ἄρα βοήσω; ποίαν κραυγὴν, ποῖον θρῆνον; δειλαία εἰμὶ δηλονότι ἕνεκα τοῦ ἀθλίου γήρως, ἕνεκα τῆς δουλείας τῆς οὐ φορητῆς. ὤμοι μοι, τίς βοηθήσει ἐμοί; ποῖον τέκνον, ποία πόλις; ἀφανὴς ὁ Πρίαμος, ἀφανεῖς οἱ παῖδες. I.

οἲ ἐγὼ μελέα: φεῦ. οἴμοι καὶ οἲ ἐμοί κοινὸν, οἲ ἐγώ μετʼ εὐθείας ποιητικόν. ταῦτα λέγουσιν ἄνθρωποι δυσφοροῦντες, ὅτι πλῆθος κακῶν ἔχουσιν. Gr. οἴ: φεῦ μοι. Fl. 21. μελέα: ἀθλία. Fl. 6. 17. 21. 56. 59. 76. ἀπύσω: εἴπω. Fl. 59. φρονήσω. Fl. 21. οὐαί μοι τῆς ἀθλίας, καὶ τί δὴ βοήσω. Fl. 33. ἤγουν βοήσω. Gr. φωνήσω, πρὸς τὸ παρὸν ἄκουσμα. Gu.

156. ἠχώ: ἀντὶ τοῦ βοήν: τινὲς δὲ περισπῶσι τὸ ἀχῶ, ἵνʼ ᾖ ὁποίαν ἠχήσω βοήν. M. ἀχώ: θλίψιν. Fl. 59. φωνήν. Fl. 17. βοήν. Fl. 6. 21. τραγῳδίαν. Fl. 56. ἢ περισπωμένως, ἀχῶ. Fl. ὀδυρμόν: κλαυθμόν. Fl. 17. ποίαν ἠχὴν ἤγουν βοὴν καὶ ποῖον κλαυθμόν. Fl. 33. ἤγουν θρῆνον. Gr.

157. δειλαία δειλαίου: λείπει τὸ ἕνεκα. ἐγὼ ἀθλία εἰμὶ ἕνεκα τοῦ δυστυχοῦς γήρως. M. ἀθλία εἰμὶ ἀθλίου ἕνεκα. Fl. 6. 21. 56. 59. 76. ἀθλία εἰμὶ ἕνεκεν τοῦ δυστυχοῦς καὶ ἀθλίου γήρως. Fl. 17. ἡ ἄθλιος καὶ ταλαίπωρος τοῦ δυστυχουμένου καὶ ταλαιπώρου μου γήρως. Fl. 33.

158. τλατᾶς: φεῦ τῆς δουλείας ταύτης τῆς οὐ τλητῆς οὐδὲ φορητῆς. καρτερικῆς, οὐ φορητῆς. M. τῆς ἀνυποίστου, τῆς οὐχ [*](1. ἐϋμμελία Πριάμοιο] Hom. Il. 4, 165.)

260
ὑπομονητῆς. Fl. 6. 17. 56. 59. 76. Gr. ἕνεκα τῆς ἀπίστου. Fl. 21. καὶ δουλοσίνης τῆς ἀνυπομονήτου καὶ ὑπερηφάνου ποτέ. Fl. 33.

159. οὐ φερτᾶς: οὐ φορητῆς. ποιητικὸν φερτὸν, κοινὸν φορητόν. φορυτὸς δὲ ὁ συρφετὸς, ἤγουν ἡ πολλὴ ἀχρεία εἰς ἓν συνηγμένη. Gr.