Scholia in Euripidis Hippolytum

Scholia in Euripidem

Scholia in Euripidem. Scholia Graeca in Euripidis tragoedias, Volume 1. Dindorf, Wilhelm, editor. Oxford: Oxford University Press, 1863.

395. γλώσσῃ γάρ: ἔοικε τὸ συμβαῖνον ἐκ τῆς γλώσσης δι᾿  ἄλλων προτεθεικέναι, καθὸ πολλῶν τοῖς ἀκούουσιν ἀπίστων γινομένων αὕτη τῆς προδοσίας αἰτία νομίζεται. ἄμεινον, φησὶν, ἡγησάμην τὸ σιωπᾶν, εὐλαβουμένη μὴ γλῶσσαν κτήσωμαι σύμβολον, λόγῳ μὲν ἐπαινοῦσαν τὰς ἀρετὰς, ἔργῳ δὲ ἀκόλαστον. δάκνει γὰρ τὸ παραινούμενον σύμβολον, ὅταν τις ἕτερον μὲν κεύθῃ ἐνὶ φρενὶ, ἄλλο δ᾿  εἴπῃ. ἄνοιαν δὲ τὴν πορνείαν καλεῖ, ἐπεὶ καὶ τὸ ἐναντίον σωφροσύνη καλεῖται, ἐν ᾗ σώζομεν τὰς φρένας.

396. νουθετεῖν: ὑβρίζειν. B.

398. τὴν ἄνοιαν: τὸν ἔρωτα. M.

399. τῷ σωφρονεῖν: προενοησάμην τὴν ἔκκρουσιν τοῦ νοὸς νικῶσα διὰ τῆς σωφροσύνης. B. νικῶσα: αὐτήν. B.

400. τρίτον δ᾿  ἐπειδή: ἐπειδὴ τοῖς δυσὶ τρόποις οὐδὲν ἤνυον πρὸς ἐγκράτειαν τοῦ ἔρωτος, οὔτε τῇ σιωπῇ, οὔτε τῇ σωφροσύνῃ, ἔδοξέ μοι ἀποθανεῖν.

402. οὐδεὶς ἀντερεῖ: ὡς οὐ καλῶς βουλευθεῖσιν ἐν οἷς ἐσκεψάμην ἢ σιωπᾶν καὶ σωφρονεῖν, ἢ ἀποθανεῖν.

405. τὴν νόσον: τὸν ἔρωτα. M.

406. γυνή: τὸ ἑξῆς, τοῖσδε δὲ οὖσα γυνὴ προσῄδειν τὴν νόσον ταύτην δυσκλεᾶ, καὶ τὸ ἔργον τῆς πορνείας μίσημα ὂν παρὰ πᾶσι. [*](2. ἐκ τοῦδε] B. FI.6. 15. ἐντεῦθεν I. 9. ὅταν τις—φρένας om. A. 4. Scholion in M. obliteratum ib. μὲν add. A. Alludit ad verba ita ut ultima tantum verba σώζομεν Homeri Il. 9, 313. τὰς φρένας legi possint. 16. δυσὶ] δύο A. β I. ib. γλώσσης A.B. γλώττης Ι. ἐκ τῆς 18. μοι] τὸ A. γ. post συμβαῖνον in A. 19. οὐδεῖς ἀντερεῖ—ἐσκεψάμην A. 5. πολλῶν τοῖς ἀκούουσιν] πολλὰ τῶν In B.I. haec scholio praecedenti ἀκουόντων A. sunt adjuncta hunc in modum, καὶ 6. αἰτία] αἰτίων (sic) A. οὐδεὶς ἀντιλέξει τοῖς βουλευθεῖσιν ὡς οὐ 7. τὸ σιωπᾶν] τεσ᾿  πᾶν A. καλῶς ἐσκεψάμην—. ib. γλῶσσαν κτήσωμαι] γλῶτταν 20. ἢ σιωπᾶν] ἢ om. A. 22. τοῖσδε] πρὸς τοῖσδε Barnesius. κτήσομαι A. ib. σύμβολον B.I. σύμβουλον A. hic ib. δὲ add. A. ib. προσῄδειν] προῄδειν Barnesius. et mox iterum. 8. ἐπαινοῦσαν A. ἐπινοοῦσαν B. ἐπινοοῦσα 23. δυσκλεᾶ] δυσκλεῆ A. ib. τῆς] ὡς A. I.)

128
τὸ δὲ γυνὴ οὖσα, ἐπειδὴ μάλιστα αἱ γυναῖκες μισεῖν ὀφείλουσι τὴν πορνείαν, αἱ μὲν δι᾿ αὐτὴν μεμισημέναι ἀνδράσι τε καὶ γυναιξὶν, αἱ δὲ φεύγουσαι τὴν ἐξ αὐτῆς αἰσχύνην. Ἄλλως. καὶ τοῦτο οὐχ ἁπλῇ γνώσει ἔξωθεν ἠπιστάμην, ἀλλὰ καὶ γυνὴ πεφυκυῖα ἀκριβῶς εἶχον τοῦ μίσους τούτου τὴν γνῶσιν, ὥστε καὶ μέχρι τοῦ νῦν, ἤτοι μέχρι τοῦ νοσῆσαι καὶ νικηθῆναι τῷ πάθει, ἡδέως ἂν κατηρασάμην τῇ πρώτῃ πορνευσάσῃ. Ἄλλως. μίσημα πᾶσι: ἀκριβῶς ἔγνω ὁ Εὐριπίδης τὴν ῥίζαν τῆς πορνείας ἄνωθεν ἐξ εὐγενίδων συστᾶσαν τὸ ἐξαπλοῦσθαι εἰς πολλὰς τὸ κακόν. εἰ γὰρ ἐβεβλαστήκει ἐξ εὐτελῶν, ταχέως ἂν ἐξεκέκοπτο, καὶ οὐκ ἐζηλοῦτο.

408. ἥτις πρὸς ἄνδρα: Ἡρωδιανὸς ἐν τῷ μονοβίβλῳ τῷ περὶ κυρίων καὶ ἐπιθέτων καὶ προσηγορικῶν λέγει εἶναι τὰς πρῶτον πορνευσάσας θυγατέρας τοῦ Εὐρυπύλου, οὐ τοῦ Κῴου, ἀλλὰ ἄλλου τινός. ἔστι δὲ τὰ ὀνόματα αὐτῶν Μορφὴ καὶ Κλυτή. ὡς φιλόσοφος δὲ συμβάλλει τοῦτο, ὅτι εὐγενεῖς καὶ πλούσιαι κατήρξαντο τῆς πορνείας, οὐ μόνον ἐκ τοῦ ὑπερτρυφᾶν, ὅπερ τὸν ἔρωτα προκαλεῖται, ἀλλὰ καὶ ἐκ τοῦ ἐπιζηλωθῆναι τὸ ἁμάρτημα ἐξ εὐγενοῦς τινος γενόμενον.

409. θυραίους: ξένους. B.

γενναίων: εὐγενῶν. B.

411. ὅταν γὰρ αἰσχρά: ἐστοχάσατο τὸ τοιοῦτον οὐ μόνον ἀπὸ τῆς κολακείας. ἀλλὰ καὶ ἐκ τῆς τῶν ἁμαρτανόντων ἀξιοπιστίας. ὅταν γὰρ, φησὶν, αἰσχρὰ ποιῶσιν αἱ βέλτισται, πάντως αἱ εὐτελεῖς μιμοῦνται καὶ ἀκολουθοῦσιν ἐκείναις. εἰ γὰρ τοῖς ἀγαθοῖς τὰ αἰσχρὰ [*](3. Ἄλλως] ἐγίγνωσκον A. 13. τοῦ ante E. addidi ex A. 5. μίσους] πάθους A. ib. οὐ τοῦ] τοῦ οὐ A. ib. ἤτοι—πάθει] εἴ τινος οὖσα νικωμένη 17. ἐπιζηλωθῆναι] μὴ ἐπιζηλωθῆναι τῷ μίσει A. Heathius: recte, si εὐτελοῦς servetur 6. ἂν om. A. cum B.I. pro quo εὐγενοῦς restitui ib. κατηρασάμην] καταρασαίμην A. ex A. 8. εὐγενίδων] εὐγεινίδων A. ἐρίδων ib. τινὸς γενόμενον] τινὸς γινόμενον BI. B.I. προσγενόμενον A. ib. συστᾶσαν A. B. συστῶσαν Fl. 19. Hoc scholion proximumque 6. 15. I. fuerunt in M., sed legi nunc non 9. πολλὰς] πολὺν I. possunt. ib. ἐξ εὐτελῶν] ἐκ κακῶν A. 23. φησὶν add. A. 12. τὰς —πορνευσάσας] τοῦ—πορνευούσας 24. μιμοῦνται] μιμῶνται A. A. ib. ἐκείναις] ἐκείνας A.)

129
νομίζεται καλὰ, πολλῷ μᾶλλον τοῖς κακοῖς. A.B.M.I. ἐσθλοῖς τοῖς εὐγενέσι καὶ λαμπροῖς, κακοῖς δὲ τοῖς εὐτελέσι. B.

412. κάρτα: ἰσχυρά. B. κακοῖς: ἀγενέσιν. B.

413. μισῶ δὲ καὶ τὰς σώφρονας: μισῶ δὲ καὶ τὰς λόγῳ μὲν τὴν σωφροσύνην μετιούσας, ἔργω δὲ τὰ κακὰ πραττούσας. A.B.

415. αἳ πῶς ποτ᾿: πῶς οὐχὶ καὶ αὐτῶν τῶν ἀναισθήτων τὸν παρὰ φύσιν ἔλεγχον δεδοίκασι; αἵτινες ἄρα πῶς τολμῶσιν ὁρᾶν τοὺς ἄνδρας: μονονουχὶ καὶ αὐτῶν τῶν ἀναισθήτων παρὰ φύσιν ἔχειν δεδοκυίας τὴν νύκτα· θεὸς γὰρ οὖσα θεοῖς ἀνάκειται.

418. τέρεμνα: τὰ στέγη τῶν οἴκων. M. στέγη, τείχη. B.

419. τοῦτ᾿ : τὸ σωφρονεῖν. B.

424. δουλοῖ: ταπεινοῖ, ἀπαρρησίαστον ποιεῖ. B. τὰ κακὰ τῆς μητρός. B.

426. μόνον δὲ τοῦτο: ἀλλ᾿  ὁ βίος ἥδεται τοῖς πονηροῖς. ὡς Μένανδρος “πράττει δ᾿  ὁ κόλαξ ἄριστα πάντων, δεύτερος συκοφάντης, ὁ κακοήθης τρίτος λέγεται.” παλαίει οὖν τῷ βίῳ καὶ ἁμιλλᾶται, ὅστις βούλοιτο δικαιοπραγεῖν, τῷ διαφωνεῖν πρὸς τὴν κοινὴν πολιτείαν. ἢ ἐπειδὴ οἱ φαῦλοι, ὅταν περὶ δικαιοπραγοῦς τινος ἀκούωσι, ζητοῦσι παντὶ τρόπῳ ὑποσκελίσαι αὐτόν. παλαίει οὖν τοῖς φαύλοις ὁ ἀγαθός. Ἄλλως. μόνον τοῦτο νικᾷ, φησὶ, τὸν βίον, καὶ οὐ καλύπτεται ὑπ᾿  αὐτοῦ, ἀλλὰ καὶ μετὰ θάνατον λάμπει τὸ τῆς σωφροσύνης. τοὺς γὰρ ἀκολάστους ἐλέγχει καὶ δειγματίζει ὁ χρόνος, ὡς καὶ παρθένον κάτοπτρον, ὥστε δεῖ με μὴ τοῦ παρόντος μόνον ἀντιποιήσασθαι, ἀλλὰ [*](6. πῶς οὐχὶ—δεδοίκασι om. A.B.: scripto πολιτείαν, A. habet M. etsi in hoc pauca tantum 18. ἐπειδὴ] ἐπεὶ A. totius scholii verba legi possunt. ib. δικαιοπραγοῦς τινος] δικαιοπραγίας Lemma in l. αἵτινες ἄρα. Fl. 15. 7. αἵ τινες ἄρα (ἆρα A.) add. A.B. ib. ἀκούωσι A. ἀκούσωσι B.I. 8. δεδοικυίας A. δεδωκυίας B.I. Fl. ib. ζητοῦσι] ζητοῦσιν αὐτῷ A., J 5. Heathius conjecit παρὰ φύσιν omisso proximo αὐτόν. ἔλεγχον δεδοικυῖαι τὴν νύκτα. 20. νικᾷ, φησὶ] φησὶ νικᾷ A. 9. τὴν νύκτα] τέκνα Fl. 15. ib. καὶ (καὶ om. I.) οὐ καλύπτεται 14. ἀλλ᾿  add. A. ὑπ᾿  αὐτοῦ] καὶ οὐκ ἀποκαλύπτεται τῷ 16. τρίτος λέγεται A. τρίτατος, βίῳ A. sine λέγεται, B.I. Recte ap. Stob. 21. καὶ add. A. Flor. 106, 8. δεύτερα ὁ συκοφάντης, 22. χρόνος—παρθένον] χορὸς —παρθένων ὁ κακοήθης τρίτα λέγει. A. ib. ὅστις] ὅσα A. 23. μὴ τοῦ] μήτε A. 17. πολιτείαν] σωτηρίαν, super- ib. παρόντος] παρελθόντος Fl. 15.)

130
καὶ τοῦ μετ᾿  αὐτόν. Ἄλλως. μόνον δὲ τοῦτό φασι συγκαταστρέφειν καὶ συναπόλλυσθαι τῷ βίῳ, τὸ κεκτῆσθαι διάνοιαν ἀγαθὴν, ὡς εἰ ἔλεγεν ὅτι ἀθάνατόν τέ ἐστι καὶ εἰς ὅλον τὸν βίον μνημονεύεται. δεῖ με οὖν μὴ τοῦ παρόντος, ἀλλὰ καὶ τοῦ μέλλοντος προνοήσασθαι, εἰδυῖαν ὅτι ὥσπερ τοὺς ἀγαθοὺς ἐπιβεβαιοῖ, οὕτω καὶ τοὺς πονηροὺς ἐλέγχει ὁ χρόνος. κατόπτρῳ δὲ παρείκασε τὰ ἐν τῷ προϊόντι χρόνῳ φαινόμενα τεκμήρια τῶν πρὶν ἁμαρτηθέντων, καθὸ παρελθόντων τῶν ἔργων αὐτῶν, ὥσπερ ἐν κατόπτρῳ τεκμήρια καὶ σκιὰς τῶν παλαιῶν αὐτῶν ὁρῶμεν ἁμαρτημάτων. A.B.I. ἁμιλλᾶσθαι: ὑπερνικᾶν. A. ἀγωνίζεσθαι. B. μὴ νικᾶσθαι ὑπὸ τοῦ χρόνου. B. ἐξισοῦσθαι. Fl. 2.

427. γνώμην δικαίαν: θαυμασίως ἄγαν ἀπολύτως ἐχρήσατο. ὅτῳ παρῇ: οὐ διαστολὴν ἐπιδεχομένου πλουσίου καὶ πένητος, ἢ εὐγενοῦς καὶ εὐτελοῦς, ἀλλὰ καθολικωτέρου ὑπάρχοντος ἐπὶ πάντων.

428. κακοὺς δὲ θνητῶν: τινὲς οὕτως τὸ ἑξῆς, τοὺς κακοὺς τῶν θνητῶν ἐλέγχει ὁ χρόνος, ὅταν τύχῃ προθεὶς τὸ κάτοπτρον ὡς παρθένῳ νέᾳ, τουτέστιν ὅταν τύχῃ ἐλέγχων καὶ φανεροποιῶν αὐτούς. ἐξέφην᾿ : ὁ χρόνος εἰς φῶς ἐξῆξεν. B. ὅ ἐστιν ἐν τῷ ζῆν ὑπὸ τοῦ χρόνου φανεροῦται. B.