Scholia in Euclidis phaenomena

Scholia in Euclidem

Scholia in Euclidem, Scholia in Euclidis phaenomena (scholia vetera), Menge, Teubner, 1916

134

1. Ad init. Τρία μόνα ζητοῦνται ἐν τῷδε τῷ συντάγματι· τὸ σφαῖραν εἶναι τὸ πᾶν, τὸ σφαιροειδὲς τὸ ὅμοιον εἶναι, τὸ τὴν γῆν κέντρου λόγον ἐπέχειν.

2. Διαστήματα τὰ αὐτὰ ἔχοντα p.2,5 οἷον τοῦ Ὠρίωνος τὸ τυχὸν τὸ ἀπὸ τῆς ζώνης ἄχρις τῶν ποδῶν αὐτοῦ διάστημα τὸ αὐτό ἐστιν ἀεί.

3. Ταῦτα δέ ἐστι p. 2,19 τὰ μήτε ἀνατέλλοντα δηλαδὴ μήτε δυόμενα.

4. P. 4,10sqq. ταῦτα ὡς πρὸς τοὺς πρὸς τῷ φανερῷ πόλῳ ἀστέρας.

5. Ταῦτα πάντα ἔδειξεν ὁ Αὐτόλυκος.

6. Ἐν τοῖς ἐναλλὰξ τμήμασι p. 4,17 τοῦτο ἐδείχθη ἐν τῷ ιθʹ θεωρήματι τοῦ δευτέρου βιβλίου τῶν Σφαιρικῶν.

7. Ἐπὶ τῶν λοξῶν κύκλων p. 6,1 τοῦ τοῦ γάλακτος δηλαδὴ καὶ τοῦ ζῳδιακοῦ.

7΄. Περὶ γάλακτος καὶ ζῳδιακοῦ.

8. Λαμβανόμενοι p. 6,2 ὁρώμενοι.

9. Ἀεὶ ἐπὶ ἡμικυκλίων ἴσων φερόμενοι p. 6,3 διὰ τοὺς ὅλους ἀστέρας τοῦτό φησι τοὺς ὁρωμένους ἐν τῷ ζῳδιακῷ καὶ ἐν τῷ τοῦ γάλακτος κύκλῳ, ὅτι, εἰ μὴ ἦν ὁ κόσμος σφαιρικός, ἀλλὰ κῶνος ἢ κύλινδρος, οὐ μὴν ἐφαίνετο πάντα ἡμικύκλιον τὸ φαινόμενον τμῆμα τοῦ ζφδιακοῦ κύκλου ἢ τοῦ γάλακτος, ἀλλά ποτε μεῖζον ἡμικυκλίου, ποτὲ ἔλαττον, καὶ ἄλλου μέντοι καὶ ἄλλου κύ- [*](1. VI. 2 Vat· CD λ A p1qrsx. 3. V2l. 4. V2. 5. V 6. V2. 7. V3 vv1. 7΄. Vat2p2. 8. V3LIvv1. 9. V2l1.) [*](5. τό (pr)] om. λ. ἄχρι A r. 17. γάλακτος] γαλαξίου p. 18. ἢ ὁρ. Llvv1.)

135
κλου τμῆμα, καὶ οὐδὲ κύκλοι δὲ εἶεν οὗτοι, ἀλλὰ παρεγκεκλιμένοι τὰ μάλιστα.

10. Μὴ παρὰ τὴν βάσιν p. 6,5 μὴ παραλλήλω δηλαδή.

11. Μὴ παράλληλα παρὰ τὴν βάσιν.

12. Τοιούτου σχήματος p. 6,7 κώνου ἢ κυλίνδρου.

13. Ἀνόμοια τμήματα p. 6,9 τὰ κατὰ μῆκος τοῖς κατὰ πλάτος.

14. Διὰ δή p. 6,11 ὅτι ἀδύνατον, τὸν κόσμον μὴ εἶναι σφαιροειδῆ.

15. Ἐν τῷ ἴσῳ χρόνῳ p. 8,5 διὰ τὸ βʹ τοῦ Αὐτολύκου.

16. Ἑκάτερος τῶν τεμνόντων p. 8,14 διὰ τὸ ιβʹ τοῦ αʹ τῶν Σφαιρικῶν.

17. Ἐὰν δὲ ἐν σφαίρᾳ p. 8,25 διὰ τὸ ιβʹ τοῦ Αὐτούκου. ἐκ τούτου δὲ δῆλον, ὅτι οἴ προδιωρισμένοι ἐπὶ τοῦ ιβʹ ἀργοὶ φανήσονται, εἴγε οὕτως κείσονται· ἐὰν ἐν σφαίρᾳ μένων κύκλος κύκλον μέγιστον τῶν ἐν τῇ σφαίρᾳ δίχα τέμνῃ, καὶ ὁ μένων μέγιστος ἔσται. ἐπεὶ δὲ ὁ Αὐτόλυκος οὐ δύναται ὁρᾶν μέγιστον, διὰ τοῦτο προξιορίζεται λέγων· ἐὰν ἐν σφαίρᾳ μένων κύκλος φερόμενόν τινα τῶν ἐν τῇ σφαίρᾳ κύκλων ἀεὶ δίχα τέμνει, ὁ δʼ ἕτερος αὐτῶν μήτε πρὸς ὀρθὰς ᾖ τῶ ἄξονι μήτε διὰ τῶν πόλων τῆς σφαίρας, ἑκάτερος αὐτῶν μέγιστος ἔσται.

18. Διὰ τὸ ιβʹ τοῦ Αὐτολύκου, εἰ γράφεται· ὁ δʹ ἔτερος αὐτῶν μήτε πρὸς ὀρθὰς ᾖ τῷ ἄξονι μήτε διὰ τῶν πόλων, ἀλλὰ μὴ γράφεται μηδέτερονʼ.

19. Τί ἐξαλλαγὴ τῆς περιφερείας ἢ ἡμισφαιρίου;

20. P. 10,3 τουτέστι τότε διέρχεταί τις περιφέρεια τὸ φανερὸν ἡμισφαίριον ἐξαλλάσσουσα τὴν κίνησιν ἀπὸ τοῦ [*](10. V3. 11. Vat p2. 12. V3lvv1. 13. V3lvv1. 14. V2 at2p2 15. V2B. 16. V2lB. 17. V2l. 18. BCM3. 19. VI. 20. V2l.) [*](9. μὴ εἶναι τὸν κόσμον Vat p. 27 πόλλων Μ.)

136
φανεροῦ ἡμισφαιρίου ἐς τὸ ἀφανὲς μεταμείβουσα, ὅταν —τὸ Ασημεῖον τὸ προηγούμενον, ἔστω δὲ ἡ ΑΒ θπεριφέρεια ἐπὶ τὴν ἀνατολὴν δείξασα — τὸ ἑπόμενον τὸ Β ἀνατείλῃκαὶ πρὸς δυσμὰς γενομένη κρύψασα τὸ ἡγούμενον σημεῖον τὸ Α ἐπικρύψῃ καὶ τὸ ἑπόμενον τὸ Β.