De Resurrectione

Εἰ πᾶν τὸ γεννώμενον νοσεῖ — προτείνει γὰρ οὕτως ὁ ἐξ ἐναντίας — καὶ κατὰ τὴν γένεσιν καὶ κατὰ τὴν τροφὴν (ἀπὸ τῶν προσιόντων γάρ, φησίν, αὔξεται, καὶ ἀπὸ τῶν ἀπιόντων ἐλαττοῦται), τὰ δὲ μὴ γεννώμενα ὑγιαίνει, ὅτι μὴ νοσεῖ μηδὲ προσδεῖται ἢ ἐπιθυμεῖ, ἐπιθυμεῖ δὲ τὰ γεννώμενα καὶ συνουσίας καὶ τροφῆς, τὸ δὲ ἐπιθυμεῖν νοσεῖν ἐστι, τὸ δὲ μὴ δεῖσθαι μηδὲ ἐπιθυμεῖν ὑγιαίνειν, νοσεῖ δὲ τὰ γεννώμενα, ὅτι ἐπιθυμεῖ, τὰ δὲ μὴ γεννώμενα οὐ νοσεῖ, πάσχει δὲ τὰ νοσοῦντα ἢ κατὰ πλῆθος ἢ ἔνδειαν τῶν προσγινομένων [*](4 Röm. 8,35—37 — 5 vgl. De creates 9. Iren. Adv. haer. III, 21,10 V,5,2.6,1. Hipp. In Dan. II,33, 4. III, 14, 6—10 Deut. 32,39—11 Röm. 8,39 —12 Röm. 8,36 —13 Röm. 6, 10—14 De res. I, 26, 1 S. 253, 3 —17 De res. I, 9.10 5 vgl. Prokop. PGr 87, 1,133 A 1 πατάσσ...καὶ θραύεται: »wird vernichtet ..und zermalmt« S | σῶον] σῶν Jh nach Pl Tim. 82B | αὖθις σῶον U 3 αὐτοῦ] ἐκείνου las schwerl. S | ἀπώλειαν S 85v | καὶ ὄλεθρον <S 4 οὐ σκότος<VS | οὐ γάος <S | χωρήσει V 5 χριστοῦ US: κυρίου V 7 ὅτι <V 8 ὅλην τὴν ἡμέραν <S | ἀλλὰ V 9 τὸν ἀγ. S 10 ἔφη S | πατάξω—ἐξελεῖται ἡμᾶς Z. 11: »usw.« S 11 κἀγὼ ἰάσομαι U | ἡμᾶς] τουτέστιν s | ἀπὸ] ἐκ U 12 χριστῶ ἰησοῦ U 13 σφαγῆς: » zur Schlachtung« S 14 μὲν <V 15 ὧδε<S 16 γεννόμενον U 17 τροφὴν] φύσιν S 18 γάρ <U | φησίν<S 19 ὑγιαίνει, ὅτι <S: U 127 | ὅτι μὴ] μηδὲ U | μηδὲ] ὅτι μὴ S | προσδ. V 364 | ἢ] μηδέ τι S 86 20 καὶ τροφῆς<S 21 νοσεῖν ἐστι] μὴ ἐῶντα S | μὴ ἐπιθυμεῖν μηδὲ δεῖσθαι S | ὑγιαίνει U: ἐστί +S 23 προσγιν.] προσαχθέντων καὶ προσγιν. S (schwerlich προσγιν. καὶ διαμενόντων, indem statt pribyvaemych vielmehr prebyvaemych zu lessen wäre))

καταπίπτει μὲν οὖν καὶ ἐπὶ τούτοις αὐτοῖς ὁ λόγος. εἰ γὰρ πᾶν τὸ γιγνόμενον ἢ γεννώμενον ἀπόλλυται (διαφέρει γὰρ οὐδὲν οὕτως εἰπεῖν, ἐπειδὴ καὶ οἱ πρωτόπλαστοι οὐκ ἐγεννήθησαν, ἀλλ᾿ ἐγενήθησαν), γενητοὶ δὲ καὶ οἱ ἄγγελοι καὶ αἱ ψυχαί (ὁ »ποιῶν τοὺς ἀγγέλους αὐτοῦ πνεύματα«), ἀπόλλυνται ἄρα οἱ ἄγγελοι κατ᾿ αὐτοὺς καὶ αἱ ψυχαί. ἀλλ᾿ οὔτε οἱ ἄγγελοι οὔτε αἰ ψυχαὶ ἀπόλλυνται· ἀθάνατα γὰρ ταῦτα καὶ ἀδάμαστα, καθὼς ὁ ποιήσας εἶναι βεβούλευται. ἀθάνατος ἄρα καὶ ὁ ἄνθρωπος.

οὐκ ἀρεστὸν δὲ <οὐδ᾿> ἐκεῖνο, τὸ λέγειν εἰς ἄρδην ἀπολεῖσθαι τὸ πᾶν, καὶ γῆν καὶ ἀέρα καὶ οὐρανὸν μὴ ἔσεσθαι. ἐκπυρωθήσεται μὲν γὰρ πρὸς [*](11—S. 298, 12 Andrean Caes. In Apok. PGr 106, 420 C — 11 —S. 301, 15 u. 302, 2 S. Parall. 423 S. 170 Holl. Syr. Pitra Anal. Sacra IV, 203 u. 436 f 1 ἀπὸ γιγν. U 2 δὲ<S 3 ὁ<V 4 τὸ γεννώμ. εἰς γιγνόμενον S | ἤ ili: na S | γενώμενον S 5 διαφ...οὕτως] συμφέρει...ἄλλως las schwerl. S (διαφ.—οὕτως: »den es ist nicht anders möglich« S | καὶ<S b 6 ἀλλὰ V | οἱ u. αἱ<V 7 ποιῶν] γὰρ...φησίν +S | πνεύματα] »(sprach er,) und die Seelen ebenso« + S | ἆρα VS 8 αἱ ψυχαί; S | ἀλλὰ U 9 καὶ ἀδάμαστα <S 10 εἶναι<S | βεβούληται U: »weiß« S | ἀθάνατος S 86v 11 vor οὐκ ἀρεστὸν+»von der Welt« S | οὐκ ἀρεστὸν—φθορὰν S.298,2 und Παῦλος S.298,8 —ἐλπίδι Z. 11 bei Andreas In Apok., eingeleitet ὁ δὲ [μέγας] Μεθόδιος ἐν τῷ περὶ ἀναστάσεως λόγῳ [αὐτοῦ] ἐξέθετο οὕτως. Es beginnt auch C in C Bl. 103 u. R B1. 62v, Lemma τοῦ ἁγίου Μεθοδίου ἐκ τοῦ περὶ ἀναστάσεως, und Syr bei Pitra aus B Bl. 53v u. C Bl. 50. überschrieben Demonstratur transire huius mundi figuram, quin unquam destruatur creation et ad nihilum redigatur; liberandam vero esse a servitude corruptionis in libertatem gloriae filiorum Dei, ut divinus Paulus et reliquum sanctorum divinorumque doctorum agmen dixerunt, illum qui non confitetur resurrectionem corporis, vel eos qui asserunt, Deum non promisisse a se suscitanda fore omnium hominum corpora, anathemate plectentes. Sancti Methodii, episcopi Lyciae, Philosophi et martyris, ex libro illo de resurrection qui dicitur Aglaophon | οὐκ—ἐκεῖνο: neque enim iustum syr | οὐδ᾿ Jh mit Andreas, w.e.sch. S: <VUC | ἐκείνω Cr | εἰς ursprünglich auch C r | ἄρδειν U | απωλεῖται C c, ἀπολεῖται C r 12 ἀέρα] καὶ πῦρ +S καὶ οὐρανὸν nor καὶ Ζ. 11 C r | μηκέτι C r | ἐκπυρωθήσεται μὲν γὰρ: »at docendum est ab igne…comburendum esse« Syr)

εἰ γὰρ κρεῖττον τὸ μὴ εἶναι τοῦ εἶναι τὸν κόσμον, διὰ τί τὸ χεῖρον ᾑρεῖτο ποιήσας τὸν κόσμον ὁ θεός; ἀλλ᾿ οὐδὲν ὁ θεὸς ματαίως ἢ χεῖρον ἐποίει. οὐκοῦν εἰς τὸ εἶναι καὶ μένειν τὴν κτίσιν ὁ θεὸς διεκοσμήσατο, καθάπερ καὶ ἡ Σοφία συνίστησιν· »ἔκτισε γὰρ εἰς τὸ εἶναι« λέγουσα »τὰ πάντα ὁ θεός, καὶ σωτήριοι αἱ γενέσεις τοῦ κόσμου, καὶ οὐκ ἔστιν ἐν αὐταῖς φάρμακον ὀλέθρου«.

καὶ ὁ Παῦλος δὲ σαφῶς μαρτυρεῖ λέγων· »ἡ γὰρ ἀποκαραδοκία τῆς κτίσεως τὴν ἀποκάλυψιν τῶν υἱῶν τοῦ θεοῦ ἀπεκδέχεται. τῇ γὰρ ματαιότητι ἡ κτίσις ὑπετάγη, οὐχ ἑκοῦσα, ἀλλὰ διὰ τὸν ὑποτάξαντα ἐπ᾿ ἐλπίδι, ὅτι καὶ αὐτὴν ἡ κτίσις ἐλευθερωθήσεται ἀπὸ τῆς δουλείας τῆς φθορᾶς εἰς τὴν ἐλευθερίαν τῆς δόξης τῶν τέκνων τοῦ θεοῦ«. »τῇ γὰρ ματαιότητι« φηςίν »ἡ κτίσις ὑπετάγη«, ἐλευθερωθήσεσθαι« δὲ »τῆς« τοιαύτης »δουλείας« προσδοκᾷ, κτίσιν τὸν κόσμον τοῦτον βουλόμενος νῦν καλεῖν. οὐ γὰρ »τὰ μὴ βλεπόμενα« τῇ φθορᾷ δουλεύει, ἀλλὰ ταῦτα δὴ »τὰ βλεπόμενα«.

μένει ἄρα ἡ κτίσις εἰς τὸ ἄμεινον ἀνακαινοποιηθεῖσα καὶ εὐπρεπέστερον, ἀγαλλομένη καὶ χαίρουσα ἐπὶ τοῖς τέκνοις [*](6 Weish. Sal. 1, 14—9 Röm. 8, 19—21 — 13 Röm. 8,20f —16 vgl. II Kor. 4, 18 1 καταβάσει ὡς V καταβάσ· ὦ U: κατὰ Βασίλειον Andr: <S Syr | κατακλύζ. ὁ κόσμος C Andr 2 πυρὶ vor πᾶς Z. 1 in C r | παντελῆ übersetzt nicht Syr | εἰ—ὀλέθρου Z. 8 <Andr, aber vor καὶ2 Z. 8 + καὶ προσιών φησι 3 τοῦ μὴ εἶναι τὸ εἶναι V C | χείρω V 4 ὁ ποιήσας V: ποιῆσαι S | ἀλλ᾿ —θεὸς <U | οὐδὲ C r | ματαίως ἢ U 127v: <S 4f ἢ χεῖρον ἐποίει: ἐχειροποίει VU, ἢ χείρω (» in opprobrium« Syr) ἐποίει C 6 καθώσπερ C r | συνίστησιν V C Syr, w.e.sch. 8 (λέγουσα auch schon hier + S): δι᾿ ἃ συνίστησιν U, διασυνίστησιν Jh 7 τὰ πάντα λέγουσα C S | τὰ <U | ὁ θεός, καὶ<Syr 8 ἐν αὐτοῖς C | καὶ<Syr | ὁ<V | δὲ<S Syr? 9 λέγων<S | ἡ γὰρ V 364 v | γὰρ<Syr 10 ϋῶν C | vor τῇ γὰρ+» Diese Rede dem Menschen« S 11 ὑποτάξαντα] αὐτὴν + Andr | ἐπ᾿ w.e.sch. <S | διότι Andr 12 αὑτὴ w.e.sch. S | φθορᾶς] καὶ τὰ ἑξῆς Andr und endet 13 τῶν τέκνων<C r | τοῦ θεοῦ S 87 | γὰρ<Syr 14 φηςίν nach ὑπετάγη U | ἐλευθερωθήσεται δὲ V] »aber dennoch die Befreiung« S, et propterea expectat se…liberandam fore Syr 14 f τ. τοι. δουλ.] τῆς φθορᾶς w.e.sch. S (»von d. Verwesung«) 15 porro vor κτίσιν Syr 15f βουλ. νῦν καλεῖν] »nennend« S | νῦν καλ.] φιλοκαλεῖν C r 16 ἀλλὰ ταῦτα] nu si; ny I S 17 ἡ κτίσις] ὁ κόσμος Syr 17 f ἀνακαινοποιηθεῖσα <S)

»οἴδαμεν γάρ«, φηςίν, »ὅτι πᾶσα ἡ κτίσις συστενάζει καὶ συνωδίνει ἄχρι τοῦ τῦν. οὐ μόνον δέ ἀλλὰ καὶ αὐτοὶ τὴν ἀπαρχὴν τοῦ πνεύματος ἔχοντες, καὶ αὐτοὶ ἐν ἑαυτοῖς στενάζομεν τὴν υἰοθεςίαν δέ· »ὃν τρόπον γὰρ ὁ οὐρανὸς καινὸς καὶ ἡ γῆ καινή, ἃ ἐγὼ (φηςί) ποιῶ, μένει ἐνώπιόν μου, λέγει κύριος, οὕτως ἔσται τὸ σπέρμα ὐμῶν καὶ τὸ ὄνομα ὑμῶν«. καὶ πάλιν· »οὕτως λέγει κύριος ὁ ποιήσας τὸν οὐρανόν, οὗτος θεὸς ὁ κατασκευάσας τὴν γῆν καὶ ποιήσας αὐτήν· αὐτὸς διώρισεν αὐτήν, οὐκ εἰς κενὸν ἐποίησεν αὐτήν, ἀλλὰ κατοικεῖσθαι «.

| ὄντως γὰρ οὐκ εἰς κενὸν οὐδὲ εἰς μάτην πρὸς ἀπώλειαν ἔκτισε, κατὰ τοὺς φρονοῦντας μάταια, τὸ πᾶν ὁ θεός, ἀλλὰ εἰς τὸ εἶναί τε καὶ οἰκεῖσθαι καὶ διαμένειν. διὸ ἀνάγκη δὴ καὶ τὴν γῆν αὖθις καὶ τὸν οὐρανὸν μετὰ τὴν ἐκφλόγωσιν ἔσεσθαι πάν- [*](4 Jes. 52, 2 – 7 Röm. 8, 22. 23 – 11 Jes. 66, 22 – 13 Jes. 45, 18 1 ἐν τῇ ἀναστάσει S | δι᾿ οὓς] δι᾿ οὖ V, διὸ Cr: ἐφ᾿ οἷς las schwerl. S (»über welche«) | καὶ συνωδίνει <S 1f ἀπολύ|τρωσιν Cc 103v 2 ἀπὸ — σώματος <S | ἀπὸ τῆς φθορᾶς <S | καὶ αὐτὴ <C | ἀπεκδεχομένη U 3 ὅπως] quoniam Syr: <S | ἐξεγερθέντων U: ἐλευθερωθέντων C |κ. ἀποτ.] ἀποτινάξομέν Syr 2f τῆς σαρκὸς <S 4 ἐκτείν. U | καὶ 2 <U 5 κάθ. Ἱερ.] sidi im: sudim (»gerichtet«) S | ἐλευθερώθη δὴ V: U 128 | τε: οὖν ἡμῖν S 6 αὐτὴ] ἡ κτίσις S, αὐτὴ ἡ κτίσις Syr | τῆς φθορᾶς <S |τῇ ματαιότητι: τῇ φθορᾷ S 7 οἴδαμεν – σώματος ἡμῶν Z. 10 <C | φηςίν <U S 8f αὐτὴν τὴν ἀπ. U 9 καὶ] »nämlich« S 10 τὴν 1<U 11 καἱ ὁ] αὐτὸς καὶ Syr: ὁ <V | δέ < VU: πάλιν S | καινὸς <Cr 12 ἃ—μένει <S | φηςίν, ἃ ἐγὼ C: φησι <Syr | μένειν V | οὕτως Cr 63 |ἔσται] στήσεται Syr mit LXX 13 ὄνομα . . σπέρμα S | ὑμῶν Cr | κ. τὸ ὄν. ὑμῶν <V | καὶ πάλιν — κατοικεῖσθαι Z. 16 <C: S 87 v | οὕτω U 14 οὖτος] αὐτὸς Syr | θεὸς <U | ὁ καὶ S 15 διώ|ρισεν V 365; διωρίσας w. e. sch. Syr (plastes) | ἐποίησεν αὐτήν <U 16 πρὸς] οὐδὲ S 17 τὸ πᾶς ὁ θεός <S 18 ἄλλ᾿ C | εἶναι . . κ. διαμένειν »ewiges Sein« S: ut perseverant Syr | vor διὸ + »Daß nach der Verbrennung der Himmel sein wird und die Erde und Winde sein warden« S | ἀνάγκη δὴ <Syr 18 f καὶ τὴν <C 19 τ. οὐρ. . . κ. τ. γῆν S | τὸν <V C | ἔσεσθαι nach βρασμόν S. 300, 1 Cr 19 f πάντων <S)