De Resurrectione

ΜΕΘ. Οὐκοῦν ἐλέγετο (φέρε γὰρ πρὸς μέρος ἐξ ἀρχῆς ἀκολούθως τὸν Ἀγλαοφῶντος ἐξετάσωμεν νοῦν) ἡ ψυχὴ τὸ σῶμα διὰ τὴν παράβασιν ὅ περικείμεθα τοῦτο ἀνειληφέναι, χρόνοις τοῖς ἄνω χωρὶς αὐτοῦ μακαρίως διάξασα; τοὺς γὰρ δερμαντίνους εἶναι χιτῶνας σώματα, εἰς ἅ ἐνεῖρχθαι συνέβη τὰς ψυχάς, δίκην ὅπως ὧν ἔδρασαν νεκροφοροῦσαι παράσχωσιν. ἤ οὐ ταῦτα πρῶτον ἦν ἐν ἀρχῇ τὰ λεχθέντα ὑπὸ σοῦ, ἰατρέ; ἀλλ᾿ ἴθι ὑπόμνησον, ἐάν τί σοι φαίνωμαι μὴ μεμνημένος.

ἈΓΛ. Οὐδὲν νῦν ὑπομνήσεως εἰς τοῦτο δέῃ· αὐτὰ ταπῦτα γὰρ ἦν ἐν ππρώτοις ἡμῖν τὰ εἰρημένα.

ΜΕΘ. Τί δέ; οὐχὶ καὶ τοῦτο ἐν τοῖς ἑξῆς ἐλέγετο πολλαχῶς ὑπὸ σοῦ, ὡς ἐμπόδιον πρὸς τὴν κατάληψιν ἡμῖν τὸ σῶμα τῶν ὄντως ὄντων καὶ γνῶσιν διὰ τὰς πρὸς τὸ κοσμεῖν ἀσχολίας αὐτὸ καὶ θεραπεύειν γίγνεται ικαὶ τὰς ἄλλας τὰς περὶ τὴν ἐπθυμίαν τῆς γαστρὸς προσβολάς, ἔτι τε βλασφημιῶν καὶ παντοίων αἴτιον ἁμαρτημάτων, διὰ τὸ μὴ δύνασθαι καθ᾿ ἑαυτὴν δίχα σώματος ὅλως ἁμαρτῆσαι ψυχήν· καὶ διὰ τοῦτο μετὰ τὴν ἐντεῦθεν ἀποδημίαν ἐκτὸς ἁμαρτήματος [*](4 vgl. Plato phaedr. 250 C — 5 De res. I, 4, 2f. 5, 6 S. 224, 1ff. 227, 6ff; vgl. Symp. 2, 7 S. 24, 9. Tert. Adv. Valent. 24. De res. 7 — 8 vgl. I, 3, 1 S. 222, 2 — Plato Phgaed. 91 C — 13 vgl. De res. I, 4, 7. 30, 5 S. 225, 6ff. 263, 11ff. Plato Phaed. 65 A 2 vgl. Anast. Sin. In Hexaem. B. Xl (latein. PL 89, 1044 C—1046 A, griech. Jh I, 68. Bo Meth. v. Ol. I, 107) — 5 Greg. Naz. Or. 38. Carm. I, 1, 8 v. 115f PGr 37, 324 C. 455. Greg. Nyss. De an. et res. III, 253 B 1 δίκαιον U | σὺ1: σοι? V 2 über Anastasius vgl. die Einleitung 3f vgl. Pl ὅ νῦν δὴ σῶμα περιφέροντες ὀνομ. 5f τὸν χιτῶνα τῆς ψυχῆς τὸν σάρκινον Symp. S. 24, 9; τοὺς δερματίνους ἀμφιέννυται χιτῶνας, ἴσως τὴν παχυτέραν σάρκα καὶ θνητήν Greg. Or., δερματίνους δὲ χιτῶνας ἐφέσσατο σάρκα βαρεῖαν νεκροφόρος Greg. Carm., δέρμα . . τὸ σχῆμα τῆς ἀλόγου φύσεως νοεῖν μοι δοκῶ Greg. Nyss. Vgl. sonstige STellen bei Holl, Amphilochius S. 202. Hilt, D. h. Gr. v. Nyssa Lehre v. Menschen (1890) S. 112ff 6 σώμ.] ἔφη + Holl | ὅπόσων V 7 παράσχουσιν V: δίκην ὁπόσων . . παρασχούσας empfilehlt Dd 8 ἴθι ὑπόμνησον V: εἰς ὑπόμνησιν U 8f Pl ὑπομνήσατε ἅ ἐλέγετε, ἐὰν μὴ φαίνωμαι μεμνημένος 8 τίς σοι φαίνομαι U | μὴ vor φαίν. V 10 οὐδὲν Gataker für οὐδὲ 13 ἐμπόδιον Dd, vgl. Symp. S. 61, 2, Pl ἐμπόδιον τὸ σῶμα: ἔμποδον V, ἐμποδῶν U: Jh gegen Dd »ἐμποδὼν γίγνεσθαι i. q. ἐμποδίζειν p. 567 D« (30, 5) 14 ἀσχολίας U: 136v 15 γίνεται VU 16 ἔτι τε] εἴ τε V 17 διὰ τὸ μὴ] ὧν οὐ V 17f τὴν ψυχὴν U 18 ἁμαρτημάτων U)

ἈΓΛ. Ἀλλ᾿ ἐλέχθη καὶ τοῦτο.

ΜΕΘ. Τί δέ; καὶ καλῶς σοι τοῦτο καὶ ὀρθῶς, ἔφην, ἥγησαι λελέχθαι;

ἈΓΛ. Καὶ τί σοι, ἔφη, τοῦτο διαφέρει, ἀλλὰ οὐκ ἐξελέγχεις τὸν λόγον;

ΜΕΘ. Οὐδέν, ἦν δὲ ἐγώ, ἀλλὰ δι᾿ ἅ εἴρηκας, ὅπως ἐξετάζηται ὁ λόγος.

ἈΓΛ. Καλῶς καὶ ὀρθῶς, ἔφη.

ΜΕΘ. Καλῶς δέ σοι δοκεῖ τίθεσθαι καὶ ὀρθῶς ὁ ἑαυτῷ τἀναντία λέγων καὶ ἀσύμφωνα;

ἈΓΛ. Οὐδ᾿ ὁπωστιοῦν.

ΜΕΘ. Ἀμούσως γὰρ οὗτος σοι φαίνεται τὴν ἀλήθειαν ὑποκρί- νεσθαι;

ἈΓΛ. Πάντων μάλιστα, ἔφη.

ΜΕΘ. Οὐκ ἄρα ἀποδέχῃ τὸν ἁρμονίας ἐντείνοντα πρὸς τὸ ψευδὲς μέλος τῶν λόγων;

ἈΓΛ. Οὐδ᾿ ὁπωστιοῦν.

ΜΕΘ. Οὐκιοῦν οὐδὲ σεαυτοῦ λέγοντος ἀμούσως οὐδ᾿ ὁτιοῦν ἀποδέξῃ. δοὺς γὰρ ἀσωμάτως ἡμαρτηκέναι τὰς ψυχάς, ἀποσφαλείσας [*](1 Plato Phaed. 81 A — 2 Plato Krat. 403 B — 11 Plato Pol. I, 349 A 26 Dial. Adam. V, 21 S. 216, 10ff 1 σέσοιτο V 1f Pl μετὰ θεῶν διάγουσα 2f Pl ἡ ψυχὴ γυμνὴ τοῦ σώματος 3 ἵνα ἐπειδήπερ V 4 γίνεται U 8 Ἀλλ᾿ <U 9 σοι V 352 11 διαφέρει Pl Pet: διαφέρειν VU | ἐλέγξεις U 13 Οὐδὲν ἦν] οὐδὲ ψυχὴν U 16 ὁ] ὅς U | τὰ ἐνάντια U 18. 24 οὐδ᾿ ὅπως. τί οὖν VU: Dd vergleicht Thesaur. V, 2129 19 οὕτως U Jh (ἀμούσως οὕτως = »sic inconcinne«), schon Pet übers. »ille« 22 ἁρμονίας] ἁμαρτίας Jh 24 Οὐδ᾿] οὐχ V 25f ἀποδέξει Jh: Pl Phaed. 92 A οὐ γάρ που ἀποδέξῃ σαυτοῦ λέγοντος 26ff D Ἔφης, διὰ τὸ ἡμαρτηκέναι τὴν ψυχὴν ἐνδεθῆναι ἐν τῷ σώματι· εἶτα μετ᾿ ὀλίγον ὑποβὰς αἴτιον πάντων τῶν κακῶν λέγεις τὸ σῶμα, τῆς ψυχῆς καὶ πρὶν ἤ ἐνδεθῆναι ἐν τῷ σώματι ἁμαρτησάσης. εἰ οὖν δυνατὸν τῇ ψυχῇ χωρὶς σώματος ἁμαρτάνειν, τί αἴτιον τὸ σῶμα τῆς ψυχῆς ἁμαρτανούσης 26 ἀποσφαλίσας U 137)

ἀλλὰ παραίτιον αὐτῇ παντοίων κακῶν τὸ σῶμα γεγονέναι· ὅθεν πρὸς τὸ μὴ παρορμηθῆναι πρὸς ἀδικίαν αὐτὴν ξαὖθις, καθάπερ συνέβη καὶ πρόσθεν ὑπὸ τοῦ σώματος, οὕτως εἰς τοὺς αἰῶνας αὐτὴν ἔσεσθαι χωρὶς αὐτοῦ), καίτοι πρῶτον εἰπὼν ἐν τῷ παραδείσῳ πρὸ τοῦ σώματος τὴν ψυχήν, ὁπότε ἔτι μακαρία καὶ ἀναλγὴς ἦν, ἡμαρτηκέναι· παραβάσῃ γὰρ τὴν ἐντολήν, κεκρατυμμένης ἤδη διὰ τὴν πρὸς τὸν ὄφιν πειθὼ τῆς ἁμαρτίας, δεδμὸν αὐτῇ τὸ σῶμα δεδόσθαι τιμωρόν.

ὥστε ἤ τὸ πρότερον ἤ τὸ ὕστερον οὐκ ὀρθῶς ἔχει. ἤτοι γὰρ πρὸ σώματος ἥμαρτε, καὶ οὐδέν τι μᾶλλον κἄν μὴ λάβῃ σῶμα ἁμαρτήσεται, καὶ μάταιος ἡ περὶ τοῦ μὴ ἀνίστασθαι τὸ σῶμα περισσολογία· ἤ μετὰ σώματος, καὶ οὐ δύνανται σῶμα οἱ κιτῶνες νομίζεσθαι εἶναι οἱ δερμάτινοι. εὑρίσκεται γὰρ πρὸ τῆς κατασκευῆς αὐτῶν ἀθετήσας ὁ ἄνθρωπος τὴν θείαν ἐντολήν· οὗ καὶ χάριν οἱ χιτῶνες κατασκευάζονται, τὴν γύμνωσιν τὴν ἀπὸ τῆς ἁμαρτίας αὐτῶν προσγενομένην καλύψοντες.

ἀλλὰ πότερον πείθω σε, καὶ ὁρᾷς ὡς ἑαυτῷ μαχάμενα ὑπέθου, καὶ σοι τοῦτο γεγένηται σαφές; ἤ οὐδέπω μανθάνεις, ὦ Ἀγλαοφῶν, ἔφην, ὅ λέγω;

ἈΓΛ. Μανθάνω, ἔφη, καὶ οὐκέτι δέομαι δεύτερον ἂλποῦσαι· ἀλλὰ [*](3 Plato Phaedr. 238 D. Prot. 339 D — 4 De res. I, 5, 1 S. 226, 6f. 57, 1. 54, 2 — 9 De res. I, 4, 2. 5, 1. 54, 2 S. 224, 2. 226, 8f — 21 vgl. De res. I, 25, 4 S/ 251. 12f. Plato Gorg. 447D — 23 Plato Pol. III, 392D. Phaed. 76D 4 ἅ] πρῶτον V 6 ὅθεν μὴ πρὸς τὸ μὴ V 7 καθάπερ συνέβη] wieder S 8 οὕτως <V | αὐτὴν <S 9 τὴν ψυχὴν] τῆς ψυχῆς οὔσης w. e. sch. S 10 ἀναλγὴς] »tadellos« S | αὐτὴν ἡμαρτηκέναι S | παραβάσει VS: παραβᾶσαυ U | γὰρ <S 10f τῆς ἐντολῆς S 11 κεκρατημένης U: <S: καὶ κεκρατημένῃ Jh | ἤδη <S | ὑπὸ τῆς Jh: <S 12 καὶ τιμ. S 13 οὐκ <S (order li aus ne) | ἔχει] εἶπες ἡμῖν S | ἤτοι: εἰ? S 15 τοῦ] αὐτοῦ V | περισσολ.: »Rede« S | οὐ V 352v 16 σῶμα] δέρμα (τὰ) σώματα S | νομίζεσθαι εἶναι] »genannt werden das heißt« S 17 πρὸς τὴν U 17f ἀθετ. . . τ. θείαν ἐντολὴν: »gesündigt habend« S 18 καὶ χάριν S 69v 19 τῆς ἀπὸ τ. V | αὐτῷ S | προσ|γεν. U 137v | καλύψαντες V 20 ἑαυτῷ Pet S: ἑαυτῶν VU | ἀχόμενα U 21 γένηται V 21ff Pl ἤ οὐ μανθάνεις ὡς λέγω; Μανθάνω 21 μανθ.: »kannst versthen« S | ἔφη S 23 ἈΓΛ. u. ΜΕΘ. stets + S | ἔμαθον od. ἐμάνθανον S | οὐκέτι U: οὐδέν τι V: οὐ S | ἀκούσθαι V, ἀκούσεσθαι U)