Vita Porphyrii episcopi Gazensis

Γάζα πόλιϲ ἐϲτὶ τῆϲ Παλαιϲτίνηϲ, μεθόριον αὐτθϲ καὶ. τθῆϲ Αἰγύπτου κειμένη· περιφανὴϲ ἡ πόλιϲ εἴδωλα πλοῦ- [*](f. 121) τοῦϲα μετὰ τῶν ἄλλων, πλοῦτον φεῦ τὸν κακόν. ταύτηϲ ὁ καλὸϲ Πορφύριοϲ θεοῦ κρίμϲιν ἀπορρήτcιϲ καλῶϲ τὸν τῆϲ ἀρχιερωϲύνηϲ θρόνον ἐκόϲμηϲεν. ἀλλ’ ἄνωθεν χρὴ μικρὸν τὸν λόγον ἀναγαγεῖν. οὐτοϲ ὁ κλεινὸϲ Πορφύ- ριοϲ πατρίδα μὲν ἔϲχε θεϲϲαλονίκην, ἐπιφανεῖϲ δὲ τοὺϲ τεκόrταϲ καὶ πλούτῳ λαμπρούϲ. θείῳ τοtνυv ἔρωτι κατά- ϲχετοϲ γεγονὼϲ μετὰ τελευτὴν τῶν τεκόντων ἐπείπερ εἰϲ ἄνδραϲ ἐτέλει, καταλιπὼν πατρίδα γένοϲ ὕπαρξιν, καταλαμβάνει τὴν Αγυπτον καὶ τὸν μονήρη βίον κατὰ τὴν Ϲκῆτιν ἐχεφρόνωϲ ἀϲπάζεται. πέντε γοῦν ἔτεϲι τοῖϲ ἐκεῖϲε μοναχοῖϲ ϲυνδιαγαγὼν τὰ Ἰεροϲόλυμα κατειλήφει. προϲκυνήϲεωϲ χάριν τῶν ϲεβαϲμίων τόπων, οἶϲ ὁ ἐμὸϲ Χριϲτὸϲ τὰϲ διατριβὰϲ ἐποιήϲατο καὶ τὸν ἑκούϲιον ὑπὲρ ἡμῶν εἵλετο θάνατον. ἐκεῖθεν οὖν τὰ μέρη τοῦ Ἰορ- δάνου καταλαβὼν ϲπήλαιον οἰκεῖ λίαν ὅτι δυϲάερον κεὰ. ἄλλωϲ φθοροποιόν. ἔνθεν τοι καὶ νόϲῳ περιπίπτει δεινῇ, καὶ ἡ νόϲοϲ ϲκληρότηϲ ἥπατοϲ καὶ πυρετὸϲ ϲυνεχήϲ. δι’ δ πάλιν τὰ Ἰεροϲόλυμα βλέψαϲ τοὺϲ ἁγίουϲ περιῄει τό- [*](METAPHRASIS COD. MΟSQUENIS 184 14 ϲκήτην 17 ἡκούϲιον 21 πυρητὸϲ)

πλὴν μόνην λύπην εἶχεν ἄπαυϲτον ταύτην, τὸ μ τὴν γονικὴν οὐϲίαν ἐξαργυριϲθῆνm καὶ διανεμηῆναι τοῖϲ πένηειν. ὅμωϲ δὲ τῷ ϲυνήθει με καὶ φίλῳ βιβλίον ἐν τολῆϲ ἐγχειρίζει τὴν θεϲϲαλονίκην κελεῦον κατα λαβόντα [*](f. 121v) ϲὺν ἀδελφοῖϲ αὐτοῦ (νέουϲ γὰρ ὅτι τούτουϲ τῆϲ πατρίδοϲ ἀπαναϲτὰϲ καταλέλοιπε) ταύτην ἐπιμερίϲαϲθι. πλοίῳ τοιγαροῦν ἐν τῷ λιμένι τῆϲ Ἀϲκάλωνοϲ εὺρηκὼε δι’ ἡμερῶν τριϲκαίδεκα τὴν εἰρημένην πόλιν κατέλαβον καὶ τοῖϲ ἀδελφοὶϲ τὴν ἐπιϲτολὴν ἐμφατίϲαϲ καὶ τὰ τῆϲ ἐπι- λαχούϲηϲ κτϲεωϲ τῷ Πορφυρίῳ λαβὼν καὶ τmϲχιλίων αὐτοῖϲ διαπωλήϲϲ ταῦτα χρυϲῶν ἔτι τε καὶ τὸ ἐϲθή- ματα καὶ ε τι ἐν ἀργύρῳ ἦν πάντα ϲυλλεξάμενοϲ καὶ ἑτέρουϲ χρυϲοῦϲ χιλίουϲ τετρακοϲίουϲ καὶ ἐκπλεύϲϲ δι’ ἡμερῶν δυοκαίδεκα κατέλαβον τόν Ἀϲκάλωνα. καὶ μι- ϲθωϲάμενοϲ ὑποζύγια πρὸϲ τὴν ἁγίαν τάχοϲ παραγίνομαι πόλιν.

αἴφνηϲ οὖν με κατιδῶν ὁ θαυμάϲιοϲ καὶ περιεπτύ- ξατο καὶ δάκρυον ἐπαφῆκε χαρᾶϲ. ἐμοῦ δὲ τοῦτον ἐρ- ρωμένον ἰδόντοϲ καὶ τὴν ὄψιν ἔχοντα φαιδρὰν καὶ τὴν αἰτίαν μαθεῖν ἐκζητήϲαντοϲἐκεῖνοϲ ἤρξατο λέγειν ὅτιπερ ’ἐν τῇ τῆϲ ἁγίαϲ κυριακῆϲ παννυχίδι χαλεπή με′, φηϲί, ’κατέϲχεν ὀδύνη καὶ μὴ φέρων, ἀδελφὲ Μάρκε, τ.ν δει- νὴν ἀλγηδόνα πληϲίον ἀνεκλίθην τοῦ ἁγίου κρανίωυ καὶ εὐθύϲ ἐν ἐκϲτάϲει γενόμενοϲ ὁρῶ θέαμα ξένον, ἐν τῷ ϲταυρῷ τὸν ϲωτῆρα καὶ τῶν λῃϲτῶν ἕνα κρεμάμενον ἐν ἑτέρῳ ϲταυρῷ, καὶ ἅμα τῷ κράζειν με “μνήϲθητί μου, κύριε, ὅταν ἔλθῃϲ ἐν τῇ βαϲιλείᾳ ϲου’’ ἀκούω τοῦ ϲωτῆ- [*](8f πλοῖον)

γέγονεν οὖν περιβόητοϲ ἐν ἀρεταῖϲ ὁ δίκαιοϲ, διὸ καὶ δυνατὸν οὐκ ἦν ὑπὸ τὸν μόδιον αὐτὸν ϲυγκαλύπ- τεϲθαι. ὅθεν οὐδὲ κεκάλυπτο. καὶ γὰρ ὁ πρόεδροϲ Ἱεροϲολύμων (Πραΰλιοϲ ἦν ὁ καλόϲ) πέμψαϲ καὶ τοῦτον ἀγαγὼν πρεϲβύτερόν τε χειροτονεῖ καὶ τὴν τοῦ θείου ϲταυροῦ φυλακὴν ἐμπιϲτεύει θερμῶϲ. καὶ τότε ϲυνῆκα- μεν ὡϲ ἀπέβη τούτῳ τὰ τῆϲ ἐκϲτάϲεωϲ, ὅτε τὸν ϲταυρὸν εἰϲ φυλακὴν ὁ ϲωτὴρ ἡμῶν ἐνεχείριϲε τούτῳ. πέντε τοί- νυν ἐτῶν ἐπὶ τοῖϲ τεϲϲαράκοντα ἦν ὁ Πορφύριοϲ, ὅτε τὴν τοῦ πρεϲβυτέρου χειροτονίαν ἐδέξατο. |

μετὰ γοῦν τρίτον ἑξῆϲ χρόνον ὁ τῆϲ Γαζαίων ἐπί- [*](f.122v) ϲκοποϲ (Αἰνείαϲ ἦν οὐτοϲ) τὸν βίον ἀπέλιπεν. οἱ τοίνυν Χριϲτιανοὶ τῆϲ πόλεωϲ ὀλίγοι τυγχάνοντεϲ ἅμα τοῖϲ τοῦ κλήρου τῆϲ ἐκκληϲίαϲ ϲκέπτονται καὶ γράφουϲι τῷ μη- τροπολίτῃ, πέντε πέμψαντεϲ τῶν κληρικῶν καὶ πέντε τῶν λαϊκῶν, ἐπίϲκοπον αὑτοῖϲ ἀξιοῦντεϲ δοθῆναι πρὸϲ τὰϲ ἀντιπαραϲτάϲειϲ τῶν εἰδωλολατρῶν ἀντιπίπτειν δυ- νάμενον καὶ φωτίζειν αὐτούϲ. καὶ οὗτοϲ δεηθεὶϲ τοῦ θεοῦ μυεῖται δι’ ἀποκαλύψεωϲ τὸν Πορφύριον καὶ εὐθύϲ γράμματα πέμπει πρὸϲ τὸν ὁϲιώτατον Πραὥλιον τὸν Ἰεροϲολύμων πρόεδρον μετακαλούμενα τὸν Πορφύριον ζητήματοϲ χάριν γραφικῆϲ ἐπιλύϲεωϲ· καὶ γὰρ ἦν ἱκανὸϲ ἐν αὐτοῖϲ ὁ ἀνήρ, πνεύματοϲ ἐξ ἁγίου τὴν χάριν δεξά- μενοϲ. καὶ ὃϲ αὐτίκα ϲτέλλει τοῦτον πρὸϲ αὐτόν. ἐπεὶ οὖν μάθοι παρὰ τοῦ Ἰωάννου (οὕτω γὰρ ὁ μητροπολίτηϲ ὠνόμαϲτο) τῆϲ προϲκλήϲεωϲ τὴν αἰτίαν, τὰ μὲν πρῶτα διενέϲτη πρὸϲ τὸ τοῦ πράγματοϲ μέγεθοϲ, εἰτα βιαϲθεὶϲ ὑπὸ τοῦ μητροπολίτου καὶ μὴ ἀντιλέγειν τῇ θείᾳ βουλῇ διδαχθεὶϲ καταδέχεται ‘τὸ θέλημα’ εἰπών ‘τοῦ θεοῦ γε- νέϲθω’.

κατὰ γοῦν τὴν ἑϲπέραν ἐκείνην καλέϲαϲ με λέγει· ‘πορευθῶμεν, ἀδελφὲ Μάρκε, καὶ προϲκυνήϲωμεν τοὺϲ ϲεβαϲμίουϲ τόπουϲ καὶ τὸν τοῦ κυρίου ϲταυρόν· πολὺϲ γὰρ παρελεύϲεται χρόνοϲ, ἕωϲ αὐθιϲ τοῦτο ποιήϲομεν’. ἐμοῦ δὲ ‘διὰ τί’ φήϲαντοϲ ‘ὦ πάτερ, οὕτωϲ ἐφθέγξω’ ἐκεῖνοϲ ‘τῇ παρελθούϲῃ’ λέγει ‘νυκτὶ τὸν δεϲπότην [*](f.123) εἶδον, ἀδελφέ, “τὴν παραθήκην’’ λέγοντα ′′Πορφύριε, τάχοϲ ἀπόδοϲ, μέλλω γάρ ϲε ϲυζεῦξαι γυναικὶ ταπεινῇ μέν, τρόποιϲ δὲ κεκοϲμημένῃ ϲεμνοῖϲ. ϲὺ δὲ ἀλλὰ κόϲμη- [*](1 ἐξ ἧϲ 2 αἰνίαϲ 12 f. γραφικοῦ 17 f. διανέϲτη)

ταῦτά μοι ὁ δεϲπότηϲ ἐγνώριϲε, Μάρκε· διὸ καὶ οὐ δυνατὸν ἀντιπίπτειν τῷ βουλήματι τούτου’. οὕτωϲ ἔφη καὶ τούϲ ἁγίουϲ ἀπελθόντεϲ καὶ προϲκυνήϲαντεϲ τόπουϲ, καὶ τῇ θήκῃ τὸν ϲταυρὸν ἐνθέμενοϲ ὁ Πορφύριοϲ καὶ πρὸϲ τὸν μακάριον Πραΰλιον ἀφικόμενοϲ παρατίθεται. τούτῳ τὰϲ κλεῖϲ καὶ λαβὼν εὐχὴν ὑπ’ αὐτοῦ τὸ κατα- γώγιον κατελάβομεν, καὶ μιϲθωϲάμενοι ζῷα τῇ ἑξῆϲ ἅμα τῷ ὑπηρέτῃ Βαρουχᾷ, περὶ οὗ προϊὼν ὁ λόγοϲ δι |δόξει, καί τιϲιν ἄλλοιϲ τὴν ὁδὸν ἠνύομεν καὶ τῆϲ αὔριον τὴν Καιϲάρειαν κατελάβομεν, καὶ πρόϲ τινα καταγωγὴν κατ- ελύϲαμεν. ὅπερ γνοὺϲ ὁ τὰ πάντα ϲοφὸϲ Ἰωάννηϲ ὁ ταύτηϲ ἀρχιερεὺϲ πρὸϲ δεῖπνον ἡμᾶϲ ϲυνεκάλεϲεν· ἦν δὲ ϲάββατον. καὶ δὴ πρὸϲ αὐτὸν ἀπιόντεϲ (οὐδὲ γὰρ ἐξῆν ἀντειπεῖν τῷ ἀρχιερεῖ) τὸν Βαρουχᾶν τῇ καταγωγῇ κατελίπομεν. μείναντεϲ οὖν ϲὺν αὐτῷ καὶ τὴν πάννυχον τῆϲ ἀναϲτάϲεωϲ ἐκτελέϲαντεϲ ϲύναξιν ἄμα πρωὶ τοὺϲ Γαζαίουϲ ὁ ἱεράρχηϲ ϲυγκαλεϲάμενοϲ χειροτονεῖ τὸν Πορ- φύριον καὶ τούτοιϲ ἐπίϲκοπον δίδωϲι. τὴν θείαν οὖν ἐκ- τελέϲαντεϲ λειτουργίαν καὶ μεταϲχόντεϲ ϲὺν τῷ μητρο- πολίτῃ τροφῆϲ μετὰ μίαν ἡμέραν ἐξήλθομεν καὶ τῇ [*](f.123v) αὔριον |τὴν Γάζαν εἰϲήλθομεν καὶ τὸ ἐπιϲκοπεῖον εἴδο- μεν, ὅπερ ἰρηναῖοϲ ὁ ἐπίϲκοποϲ ψκοδόμηϲε μετὰ τῆϲ ἐκκληϲίαϲ καὶ Θἰρήνην αὐτὴν ἐπωνόμαϲε. κατὰ δύο δὲ τρόπουϲ φαϲὶ τὴν ἐκκληϲίαν οὕτωϲ κεκλῆϲθαι, διά τε τὸ καλεῖϲθαι τὸν ἐπίϲκοπον ξἰρηναῖον καὶ διὰ τὸ τὸν ἐκ Μακεδονίαϲ Ἀλέξανδρον, ἡνίκα τὴν πόλιν τῶν Γαζαίων [*](5 f. ἐπελθόντεϲ 11 f. τῇ αὕριον 16 τῇ κατ. cf. p.24,16 18 ϲύναξιν. ϲτάϲιν)

κατὰ γοῦν τὸν χρόνον ἐκεῖνον ἀνομβρίαϲ (οία ϲυμ- βαίνει ταῖϲ τοῦ καιροῦ περιτροπαῖϲ ἐγγίνεϲθαι) πιεζούϲηϲ τὸν τόπον οἱ τὰ Ἐλλήνων πρεϲβεύοντεϲ τῇ τοῦ Πορ φυρίου εἰϲόδῳ τὴν αἰτίανἐπέγραφον. ἔνθεν τοι καὶ θυ- ϲίαϲ προϲῆγον ἐφ’ ὅλαιϲ ἡμέραιϲ ἑπτὰ Μάρνᾳ τῷ θεῷ αὐτῶν (οὕτωϲ γὰρ ἐκάλουν τὸν Δία) ὑετὸν ζητοῦντεϲ λαβεῖν. ἀπράκτων οὑν ἐπανιόντων αὐτῶν (οὐδὲ γὰρ δαιμόνων τοῦτο, θεοῦ δὲ πάντωϲ καὶ τῆϲ αὐτοῦ μεωϲ ἔργον) οἱ Χριϲτιανοὶ τῷ Πορφυρίῳ ϲὺν ἄμα γυναιξὶ προϲιόντεϲ καὶ τέκνοιϲ δέονται λύϲιν εὑρεῖν τοῦ τοϲού- του κακοῦ. πρωῖαϲ οὖν γενομένηϲ ἅμα παντὶ τῷ κλήρῳ καὶ τούτοιϲ αὐτοῖϲ τὴν ἀρχαίαν κατελάβομεν ἐκκληϲίαν, ἥν τὸν ἁγιώτατον ἐπίϲκοπον Ἀϲκληπᾶν, ὅϲ πολλοὺϲ καὶ μεγάλουϲ ὑπέμεινε διὰ Χριϲτὸν διωγμούϲ, οἰκοδομῆϲαι λέγεται. ἐν ἧ καὶ δεήϲειϲ πρὸϲ θεὸν ποιηϲάμενοι ἐπὶ τὸν ναὸν τοῦ ἁγίου μάρτυροϲ Πιμοθέου μετὰ λιτῆϲ καὶ ὕμνων παρεγενόμεθα. κἀν τούτῳ τὰϲ ϲυνήθειϲ εὐχὰϲ ἐκ τελέϲαντεϲ, περὶ ὥραν |ἐνάτην τῆϲ ἡμέραϲ εἰϲ τὴν πόλιν [*](f.124) ἤλθομεν καὶ ἐπεὶ κεκλειϲμένην εὕρομεν τὴν πύλην δι’ ἧϲ εἰϲελθεῖν ἐμέλλομεν τῶν εἰδωλολατρῶν πάντωϲ ἀπο- κλειϲάντων αὐτήν, ἐμείναμεν πρὸ ταύτηϲ ἄχριϲ ὡρῶν δύο παρελεύϲεωϲ ἢ καὶ τριῶν. καὶ τότε (τίϲ ϲοῦ, Χριϲτέ μου, μὴ θαυμάϲει τὴν δύναμιν, ) ἀνέμου νότου κινηθέντοϲ βιαίου βροντῶν τε καταρραγέντων καὶ ἀϲτραπῶν ἐκτρι- βέντων λάβροϲ ὑετὸϲ κατεχέθη καὶ τὴν γῆν ἐκείνην ἐμέ- θυϲεν ἅπαϲαν, ὡϲ ἐκπλαγένταϲ ἐπὶ τούτῳ τοὺϲ Ἐλληναϲ [*](7​​​​ f. ὅλαϲ ἡμέραϲ μαρνᾶ constanter 26 cf adn. ad p. 79 27 κατεχέθη: cf. Lobect Phryn. p. 731)

ὅπερ ἐκμαίνεϲθαι τοὺϲ Ἐλληναϲ κατὰ τῶν πιϲτῶν ἐποίει, καὶ δὴ ποτὲ τὸν προμνημονευθέντα Βαρουχᾶν διὰ τινοϲ ἀπαίτηϲιν ἐκκληϲιαϲτικοῦ ϲιτηρεϲίου κὼμῃ παρα - βαλόντα τινὶ τοϲοῦτον τοῖϲ ῥοπάλοιϲ οἱ τῆϲ κώμηϲ ἔτυ- ψαν, ὡϲ ἡμιθανῆ γενόμενον ἔξω ταύτηϲ ῥιφῆναι. ἐπεὶ δὲ τοῦτον ὁ διάκονοϲ Γορνήλιοϲ μεθ’ ἑτέρων δύο Χρι- ϲτιανῶν παριὼν οὕτω κείμενον ἴδοι, διαβαϲτάϲαϲ ἅμα τοῦτον πρὸϲ τὴν πόλιν ἀπῆγεν. καί τινεϲ τῶν Ἐλλήνων μύϲοϲ ἡγηϲάμενοι τοῦτο (νεκρὸν γὰρ ἐνόμιζον εἶναι τὸν βαϲταζόμενον) τῇ γῇ τοῦτον κατέβαλον καὶ ϲχοῖνον ἐκ- [*](f. 154v) δήϲαντεϲ τοῦ ποδὸϲ μακρὰν εἷλκον τῆϲ πόλεωϲ, πολλὰϲ ἐντείναντεϲ τοῖϲ βαϲτάζουϲι τὰϲ πληγάϲ. ὅπερ γνοὺϲ ὁ Πορφύριοϲ καὶ ϲὺν ἄλλοιϲ τιϲὶ τούτουϲ καταλαβὼν ‘μὴ οὕτω’ πρὸϲ αὐτοὺϲ ‘ὦ ἄνδρεϲ’ ἔλεγε ‘μὴ οὕτω πρὸϲ ἄν- θρωπον τὴν αὐτὴν ὑμῖν περικείμενον ϲάρκα ποιεῖτε’. καὶ οὕτω μόλιϲ αὐτῶν τοὺϲ θυμοὺϲ καταϲτείλαϲ τὸν Βαρουχᾶν ἐκέλευϲε διαβαϲταχθέντα πρὸϲ τὴν ἐκκληϲίαν ἀπενεχθῆναι. κατ’ ἐκείνην οὖν τὴν νύκτα τοῦ ἁγίου δεήϲειϲ ὑπὲρ αὐτοῦ πρὸϲ θεὸν ποιουμένου, ἐκεῖνοϲ ἀνοί- γειν ἤρξατο τοὺϲ ὀφθαλμούϲ καὶ τὰ χείλη κινεῖν καὶ ποτὸν ἐξαιτεῖν. ὄρθροϲ ἦν καὶ ἰδοὺ οἱ τῆϲ πόλεωϲ ἔξ- αρχοι τὴν ἐκκληϲίαν καταλαβόντεϲ ἄδικον’ ἐβόων ‘τὸ γε- γονόϲ, οὐχ ὅϲιον γὰρ νεκρὸν ἔξωθεν πρὸϲ τὴν πόλιν εἰϲ- [*](13 f ἅμα 〈ἐκείνοιϲ〉)

χρόνοϲ παρῆλθε οὐχὶ ϲυχνὸϲ καὶ γράφει πρὸϲ τὸν Κωνϲταντινουπόλεωϲ πατριάρχην (Ἰωάννηϲ δὲ οὗτοϲ ἦν ἡ χρυϲῆ γλῶϲϲα καὶ τὰ θεῖα ϲοφή) τὴν καθαίρεϲιν ἐξαι- τῶν τῶν εἰδωλικῶν γενέϲθαι ναῶν· ᾔδει γὰρ ὡϲ ἐν- τυχὼν ἐκεῖνοϲ τῷ βαϲιλεῖ καλῶϲ τὰ περὶ τούτων θήϲοι [*](f. 125) καὶ εὐμαρῶϲ. δι᾿ ἡμερῶν οὖν τὸν διάπλουν εἴκοϲι ποιη- ϲάμενοι τὴν Κωνϲταντίνου κατέλαβον καὶ τὰ γράμματα τῷ πατριάρχῃ παρέϲχον. ὃ δὲ πρόθυμοϲ εἰϲ τοῦτο γε- νόμενοϲ τὸν κουβικουλάριον Εὐτρόπιον, μεγάλα τότε παρὰ τῷ βαϲιλεῖ δυνάμενον Ἀρκαδίῳ, μετακαλεῖται τὸ τάχοϲ καὶ τὴν ἐπιϲτολὴν ἐγχειρίζει καὶ θερμῶϲ ἀξιοῖ μάλα ταχεῖαν τὴν ἔκβαϲιν καὶ κατὰ ϲκοπὸν Πορφυρίου τὰ πράγματα δέξαϲθαι. ἡμέραι παρῆλθον ἑπτά, καὶ πρόϲ- ταγμα γίνεται βαϲιλικὸν τὰ τῆϲ Γαζαίων πόλεωϲ εἰδω- λεῖα κλειϲθῆναι, καὶ τοῦτο Ἱλάριόϲ τιϲ, τῶν ὑπηρετουμέ- νων εἷϲ ϲουβαδιουβᾶ τῷ μαγίϲτρῳ, λαμβάνει καὶ τὸ τάχοϲ ἅπτεται τῆϲ ὁδοῦ. ϲυνεξῄειν δὲ τούτῳ | κἀγὼ καὶ ἡμερῶν πρό γε ἑπτὰ τῆϲ αὐτοῦ παρουϲίαϲ φθάνω τὴν Γάζαν ἐγὼ καὶ ἅπερ ἔλαβον τοῦ πατριάρχου γράμματα τῷ Πορφυρίῳ κομίζω. δϲ ἅμα τῷ ποιήϲαϲθαι τὴν τούτων [*](15 f. ποιηϲάμενοϲ)

γυνὴ οὖν τιϲ κατ’ ἐκεῖνο καιροῦ τῶν ἐπιφανῶν τῆϲ πόλεωϲ μία, Αἰλιὰϲ καλουμένη, περὶ τὸν τοκετὸν ἐκιν- [*](f.125v) δύνευεν· |ἦν γὰρ πλάγιον ἐνεχθὲν τὸ βρέφοϲ ἐν τῇ προόδῳ. ὡϲ οὖν πλεῖϲτα τῷ Μάρνᾳ θύοντεϲ (οὕτω γάρ, ὡϲ δεδήλωται, τούτοιϲ ὁ ζεὺϲ ὠνομάζετο) μηδὲν ἤνυον καὶ ἔμελλε μικρὸν ὅϲον ἡ γυνὴ κινδυνεύειν, ἡ ταύτηϲ τροφὸϲ τῇ ἐκκληϲίᾳ ϲχολάζουϲα (πιϲτὴ καὶ γὰρ ἦν) θεή- ϲειϲ ἀνέφερεν ὑπὲρ αὐτῆϲ τῆϲ καμνούϲηϲ. ἤην ὁ θεῖοϲ Πορφύριοϲ οὕτωϲ ἰδὼν κατωδύνωϲ τὰϲ εὐχὰϲ ποιου- μένην, τὴν αἰτίαν μὴ ἀγνοῶν, ὅμωϲ ἤρετο καὶ τῇ διη- γήϲει τῆϲ γραὸϲ ἐπεδάκρυϲε καὶ ἄπελθε’ λέγει πρὸϲ αὐτὴν ’καὶ τοῖϲ προϲήκουϲι ταύτῃ καὶ τοῖϲ τεκοῦϲιν ἀνάγγειλε, τί τῷ ἰατρῷ χαρίζοιντο καὶ ὡϲ οὐδὲν ἄλλο ζητεῖ ἢ τὸ ϲτοιχεῖν τῷ λόγῳ τούτου καὶ ϲυμφωνεῖν καὶ τῇ ϲυγκαταθέϲει τούτων ναὶ δὴ καὶ τῷ ὅρκῳ. τοῦτο δὴ καὶ πρὸϲ τὴν πάϲχουϲαν εἰπέ ᵗἸηηϲοῦϲ ὁ Χριϲτὸϲ διὰ τοῦ Πορφυρίου ἰᾶταί ϲε γίνεται τοῦτο καὶ ὑγιὴϲ ἡ κόρη τῇ ϲυγκαταθέϲει τῶν τεκόντων ὁρᾶται, τὸ βρέφοϲ αὐτίκα διολθεῖϲαν τῆϲ μήτραϲ καὶ ὑγιᾶ ταύτην ὑγιῶϲ ἔχον διαφυλάξαν. ἅπερ οἱ γονεῖϲ θεαϲάμενοι τῆϲ κόρηϲ τῷ μεγάλῳ προϲῆλθον καὶ πανοικὶ ἐβαπτίϲαντο Πορφυ- [*](3 f. 〈καὶ〉 τὰ β. 21 τῶ ϲτοιχεῖν 22 f. τοῦτο δὲ 26 f διολιϲθῆϲαν)

τῶν οὖν Ἐλλήνων ἐπὶ τούτοιϲ ἀνιωμένων ὁ μακά- ριοϲ τὸν μητροπολίτην Ἰωάννην καταλαβών, τὴν βαϲι- λεύουϲαν ἐξαιτεῖ καταλαβεῖν ϲὺν αὐτῷ καὶ δέηϲιν τῷ κρατοῦντι προϲενεγκεῖν, λῦϲαι καὶ τὸ τοῦ Διὸϲ τέμενοϲ καὶ τέλεον ἀπαλεῖψαι τῆϲ πόλεωϲ τὰϲ τῶν εἰδώλων μυ- ϲαρὰϲ τελετάϲ. πείθεται μὲν οὖν μόλιϲ ὁ Ἰωάννηϲ, πεί- θεται δὲ ὅμωϲ, καὶ τάχοϲ ἐκπλεύϲαντεϲ καὶ τὴν Ῥόδον [*](f.126) καταλαβόντεϲ ἀνδρὶ δούλῳ θεοῦ (Προκόπιοϲ οὐτοϲ ἦν ὁ θαυμάϲιοϲ) ἐντυγχάνομεν, ὃϲ ἡμῖν πάντα τὰ ϲυμβηϲό- μενα καὶ ἃ χρὴ διαπράξαϲθαί τε καὶ εἰπεῖν ἡμᾶϲ διηγή- ϲατο. καὶ δὴ τὴν πόλιν καταλαβόντεϲ τῷ πατριάρχ Ἰωάννῃ προϲήλθομεν. καὶ δϲ ἐδεξιώϲατο ἡμᾶϲ καὶ θερα- πείαϲ ἠξίωϲε καὶ ἐλπίδαϲ ἔχειν χρηϲτὰϲ ὑπέθετο καὶ τὸν Ἀμάντιον (εὐνοῦχοϲ δὲ οὗτοϲ τῆϲ βαϲιλίϲϲηϲ) πολλὰ πρὸϲ τὸ προκείμενον ἡμῖν ϲυμπονῆϲαι ταῖϲ αὐτοῦ παραι- νέϲεϲιν ὑπιϲχνεῖτο. οὕτωϲ ἀκούϲαντεϲ εἰϲ τὴν ξενίαν ἀπήλθομεν. τῇ ἑξῆϲ δὲ πάλιν τὸν μέγαν καταλαβόντεϲ Χρυϲόϲτομον, εὑρίϲκομεν παρ’αὐτῷ τὸν εἰρημένον Ἀμάν. τιον, καὶ πάντα τούτῳ καὶ ἡμεῖϲ τὰ προκείμενα διη- γούμεθα, καὶ οὕτωϲ αὐτῷ ϲυνταξάμενοι πρὸϲ τὴν ξενίαν ὡρμήϲαμεν. ἕωθεν δὲ καλέϲαϲ ἡμᾶϲ πρὸϲ τὴν αὐγούϲταν τούϲ ἐπιϲκόπουϲ εἰϲήγαγε· ἥ δὲ πρεπόντωϲ τιμήϲαϲα καὶ τῆϲ παρ’ αὐτῶν εὐλογίαϲ τυχοῦϲα καὶ πάντα καὶ ὑπ’ αὐτῶν καλῶϲ ἀναδιδαχθεῖϲα (προειρήκει δὲ αὐτὰ καὶ Ἀμάντιοϲ) καὶ τέλοϲ ἐπιθεῖναι τῷ ϲκοπῷ τούτων ὑπο- ϲχομένη καὶ χρήματα δὲ παραϲχοῦϲα τούτοιϲ εὐθύμουϲ ἀπέλυϲε καὶ τῷ βαϲιλεῖ προϲελθοῦϲα πάντα κατὰ μέροϲ [*](6 λοϲαι: f κλεῖϲαι 23 όρμήϲαμεν)

μετ’ ὀλίγαϲ οὖν ἧμέραϲ τίκτεται τῇ βαϲιλίδι θεοδό- ϲιὸϲ ὁ νέοϲ, εἶτα καὶ βαπτίζεται. ϲυμπαρῆν τῷ πλήθει τῆϲ ϲυγκλήτου καὶ βαϲιλεύϲ. ἔϲτημεν ἡμεῖϲ πρὸϲ τὴν ἔξοδον καὶ τὴν ἔγγραφον δέηϲιν τοῖϲ βαϲιλεῦϲιν ἐπανε- τείναμεν. δέχεται ταύτην ὁ τὸν παῖδα φέρων ἐν τῇ πορφύρᾳῳ καὶ μικρὸν ὑπαναγνούϲ (δεδίδακτο γὰρ ὑπὸ τῆϲ βαϲιλίδοϲ τὸ πρᾶγμα) τὴν χεῖρα ὑπὸ τὴν κεφαλὴν τοῦ βρέφουϲ ὑποβαλὼν καὶ μικρὸν αὐτὴν ὑπεραναϲτήϲαϲ ἐβόηϲεν· ‘οἱ |βαϲιλεῖϲ γενέϲθαι τὰ τῆϲ ἱκεϲίαϲ ἐκέλευ- ϲατ’. ἐκρότηϲε τὸ πλῆθοϲ, ἐπῇνεϲε τὸν λόγον ἡ ϲύγκλη- τοϲ, ὁ βαϲιλεύϲ προϲήκατο τὸ αἰτούμενον, ὡϲ δ Ἀμάντιοϲ ὕϲτερον ἐξεῖπεν ἡμῖν, καὶ πρόϲταγμα τίθηϲιν ἔγγραφον τῶν δύο δὴ τὴν κέλευϲιν βαϲιλέων ἐμφαῖνον, καί τινι τοῦτο πιϲτῷ ἀνδρί (Κυνήγιοϲ ἐκαλεῖτο) δίδωϲι τὴν τῶν εἰδώλων Γάζηϲ μέχριϲ ἐδάφουϲ κελεῦον καθαίρεϲιν. ἔξειϲιν οὖν ὁ ἀνὴρ πρόθυμοϲ περὶ τὴν κέλευϲιν ταῖϲ εἰϲηγήϲεϲι τῆϲ βαϲιλίϲϲηϲ. καὶ μετ’ οὐ πολλὰϲ ἡμέραϲ καὶ ἡμεῖϲ ϲυνταξάμενοι τῇ τοῦ βαϲιλέωϲ ϲυζύγῳ καὶ. πλεῖϲτα χρήματα παρὰ ταύτηϲ εἰϲ οἰκοδομὴν τῆϲ ῆν ἔφηϲε κτίϲειν ἐκκληϲίαϲ ἐν Γάζῃ λαβόντεϲ, ἀλλὰ καὶ. [*](f.127) αὐτῷ πατριάρχ | καὶ βαϲιλεῖ τὴν πρέπουϲαν προϲκύνη- ϲιν ἀπονείμαντεϲ τῆϲ βαϲιλευούϲηϲ ἀπήραμεν. καὶ προϲ- εγγίϲαντεϲ τῇ Ῥόδῳ καὶ τὸν ὁϲιώτατον ἐκεῖνον Προκό-

ὡϲ δὲ τὴν πόλιν εἰϲήλθομεν καὶ περὶ τὸ τετράμφο- δον λεγόμενον ἀφικόμεθα, ὅπου δὴ |καὶ μετὰ τοῦ ζωο- [*](f. 127v) ποιοῦ ϲταυροῦ τὸ πλῆθοϲ ἡμῖν ἀπήντηϲε, τὸ ἑϲτὸϲ ἐκεῖϲε τῆϲ Ἀφροδίτηϲ εἶδωλον ἐν μετεώρῳ (γυμνὸν δὲ ἦν ἐϲχηματιϲμένον καὶ μηδεμίαν ὑπεμφαῖνον τῶν ἀϲχήμων μελῶν περικάλυψιν, πιϲτεῖτε μόνον ) εὐθύϲ καὶ εἰϲ λεπτὰ διαρρήγνυται καὶ δύο τῶν εἰδωλολατρῶν τῷ πεϲεῖν ὑπ’ αὐτὸ ἑϲτηκόταϲ ἀπέκτεινεν.

οὐ πολλαὶ παρῆλθον ἡμέραι καὶ ὁ παρὰ βαϲιλέωϲ [*](8 f κυμάτων τε 20 Μαιτᾶν 26 πίϲτει τε)

ὁ δέ γε θαυμαϲτὸϲ Πορφύριοϲ κατὰ τὸν τῆϲ βαϲι- λίδοϲ λόγον τὸν ναὸν οἰκοδομῆϲαι βουλόμενοϲ, ἐφ’ ῷ καὶ τὰ χρήματα παρὰ ταύτηϲ ἔλαβε, διαπορούμενοϲ ἦν, οἶῳ ϲχήμάτι τοῦτον οἰκοδομήϲει. καὶ ἅμα καταλαμβάνει [*](2 αὐτῷ 9 f πάντων 10 κατεξαίρετον 14 χριϲτια- νῶν 15 f ὑπεκχυθὲν)

κατ’ ἐκεῖνο δὲ καιροῦ γυνή τιϲ ἐξ Ἀντιοχείαϲ, Ἴου λιανὴ καλουμένη, τὴν Γάζαν κατέλαβε τῇ Μανιχαίων [*](f. 128v) αἱρέϲει δεδουλωμένη. ἥτιϲ τοὺϲ νεωϲτὶ προϲιόνταϲ τῇ ὀρθοδόξῳ πίϲτει κακοτεχνίαιϲ τιϲὶν διέϲτρεφε καὶ χρή μάτων δόϲεϲιν. ἔϲτι δὲ πολὺ τὸ διεϲτραμμένον τῆϲ τοιαύτηϲ αἱρέϲεωϲ· θεοὺϲ πολλοὺϲ παρειϲάγουϲι, τοὺϲ Ἕλληναϲ πρὸϲ ἑαυτούϲ οἱ κακόφρονεϲ ἐφελκόμενοι· γέ- νεϲιν καὶ εἱμαρμένην καὶ ἀϲτρολογίαν διδάϲκουϲι, τούϲ ἀνθρώπουϲ πρὸϲ τὸ ἁμαρτάνειν ἀνδραποδίζοντεϲ, ὡϲ μὴ γνώμηϲ ἐξ οἰκείαϲ φερομένουϲ πρὸϲ τοῦτο, ἀλλ’ ἐρ ἀνάγκηϲ τῆϲ εμαρμένηϲ· ὁμολογοῦϲι Χριϲτόν, ἀλλὰ δο κήϲει καὶ φανταϲίᾳ τὴν ἐνανθρώπηϲιν ποιηϲάμενον, ἄλλων αἱρετικῶν οἰκειούμενοι πίϲτειϲ κἅντεῦθεν πολλοὺϲ ὑπο- ϲύροντεϲ. ὅμωϲ τῆϲ ψυχοφθόρου γυναικὸϲ |ἐκείνηϲ τι- νῶν ταῖϲ ἀπάταιϲ καίυπαχθέντων ὁ Πορφύριοϲ τὸ πρᾶγμα [*](18 τιϲίν : τιναῖϲ 19 ἔϲτι : ἔτι)

πέμπτοϲ ἔκτοτε χρόνοϲ ἐξῆκε, καὶ ὁ ναὸϲ τέλοϲ ἔλαβε καὶ τῆϲ Εξὐδοξίαϲ ἤκουϲε καὶ τὰ ἐγκαίνια κατ’ αὐ- τὴν εἴληφε τὴν ἡμέραν τοῦ πάϲχα. καὶ ὁ Πορφύριοϲ πολὺϲ ἦν οὐ τότε μόνον ἐν ἐλεημοϲύναιϲ, ἀλλὰ καὶ πάν- τοτε καὶ μάλιϲτα ταῖϲ τῶν ἁγίων νηϲτειῶν ἡμέραιϲ· ὃ καὶ κατὰ διαθήκαϲ ὕϲτερον διετυπώϲατο γίνεϲθαι.

φθόνοϲ ἐντεῦθεν ἀνήφθη τοῖϲ τὰ Ἐλλήνων φρονοῦϲι. καὶ τοὺϲ πιϲτοὺϲ ἐκάκουν, ὀλέϲαι δὲ καὶ τὸν μέγαν ἐζή- τουν καὶ ἐπεὶ μὴ εὕριϲκον (δέδωκε γὰρ τόπον τῇ ὀργῇ], τὰϲ τοῦ ἐπιϲκοπείου κατεάξαντεϲ θύραϲ τὰ ἐν αὐτῷ πάντα διήρπαϲαν. γίνεται τῷ ἁγίῳ παιδίϲκη τιϲ πρό- φαϲιϲ ϲωτηρίαϲ· ἧπερ ἐντυχών, ἐπείπερ χριϲτιανὴν μὴ εἰναι παρ’ αὐτῆϲ μεμάθηκε, τὸν λόγον αὐτῇ τῆϲ ἀ|λη- θείαϲ ἐκθέμενοϲ ἐβάπτιϲέ τε ταύτην καὶ χριϲτιανὴν ἐποί- ηϲε κἀν τῷ οἴκῳ ταύτηϲ μείναντεϲ μετελάβομεν ἄρτου. Εἰρήνη τῇ κόρῃ τὸ ὄνομα. τοῦ θορύβου τοίνυν κατα- ϲταλέντοϲ ἡμεῖϲ τὴν ἐκκληϲίαν κατελάβομεν καὶ τὸν Βα- ρουχᾶν εὕρομεν μόνον, ταῖϲ τῶν πληγῶν ἐπαγωγαῖϲ [*](20 cf Rom.12,19)

ϲὺ δέ, ἡ τιμία κεφαλὴ καὶ αἰδέϲιμοϲ, ὁ καλὸϲ Πορ- φύριοϲ μετά γε χρόνον τῆϲ ἐπιϲκοπῆϲ εἰκοϲτὸν καὶ τέ- ταρτον νόϲῳ θανάτου πάντωϲ αἰτίᾳ ληφθεὶϲ τὴν ψυχὴν ἐν εἰρήνῃ τῷ θεῷ παρατίθεϲαι ἐν εἰκοϲτῇ ἕκτῃ τοῦ Φε- βρουαρίου μηνόϲ. καὶ νῦν ἐν οὐρανοῖϲ οἰκῶν καὶ τὰ ἐκεῖϲε κάλλη διορθῶν καὶ τὰϲ ὑπὲρ τοῦ κόϲμου πρεϲ- θείαϲ ποιούμενοϲ χάριϲαι ταῖϲ εἰϲ θεὸν εὐκτικαῖϲ ἱκε ϲίαιϲ ϲου καὶ βαϲιλεῖ ἡμῶν τῷ ϲεμνῷ τῷ πιϲτῷ τῷ πᾶϲιν ἐμπρέποντι τοῖϲ ἀγαθοῖϲ κατορθώμαϲι | μακρὰν ζωὴν καὶ χαρμόϲυνον ἰϲχύι θεοῦ ϲυνεχομένην τε καὶ ἰθυνομένην, χρηϲτῶν ἐκ τρόπων ταύτην ἐκκαλουμένῳ, ἀλλὰ δὴ καὶ μάλιϲτα μενόντων νέμοιϲ τούτων τὴν εὐκληρίαν, ἣν αἰῶνεϲ ἔχουϲι, καὶ εἰϲ αἰῶναϲ, λαμπροῖϲ ἡδυνομένῳ καὶ καλοῖϲ τρόποιϲ, πᾶϲι χαίροντι ϲὺν ἁγίοιϲ ἀξίωϲ καὶ βα- ϲιλείαϲ τρυφῶντι τῆϲ ἀύλου· καὶ γὰρ ἐν αὐτοῖϲ τῷ θεῷ πρέπει δόξα κράτοϲ τιμή τε καὶ προϲκύνηϲιϲ ἅμα καὶ νῦν καὶ ἀεὶ καὶ εἰϲ χρόνουϲ αἰώνων. ἀμήν.