Refutatio Omnium Haeresium (= Philosophumena)

Hippolytus

Hippolytus. Hippolytus Werke, Volume 3. Wendland, Paul, editor. Leipizg: Hinrichs, 1916.

Ἡράκλειτος μὲν οὖν φησιν εἶναι τὸ πᾶν διαιρετὸν ἀδιαίρετον, γενητὸν ἀγένητον, θνητὸν ἀθάνατον, λόγον αἰῶνα, πατέρα υἱόν, θεὸν δίκαιον. »οὐκ ἐμοῦ ἀλλὰ τοῦ λόγου ἀκούσαντς ὁμολογεῖν σοφόν ἐστιν, ἓν πάντα εἶναι«, ὁ Ἡράκλειτός φησι·

καὶ ὅτι τοῦτο οὐκ ἴσασιν πάντες οὐδὲ ὁμολογοῦσιν, ἐπιμέμφεται ὧδέ πως· »οὐ ξυνιᾶσιν ὅκως διαφερόμενον ἑωτῷ ὁμολογέει· παλίντροπος ἁρμονίη ὅκως περ τόξου καὶ λύρης.«

ὅτι δὲ λόγος ἐστὶν ἀεὶ τὸ πᾶν καὶ παντὸς παντὸς ὤν, οὕτως λέγει· »τοῦ δὲ λόγου τοῦδ᾿ ἐόντος ἀεὶ ἀξύνετοι γίνονται ἄνθρωποι καὶ πρόσθεν ἢ ἀκοῦσαι καὶ ἀκούσαντες τὸ πρῶτον· γινο- [*](3 II Petr. 2, 22, vgl. Wendland S. Α. Β. 1898 S. 794 — 11 Ι 4 — 15 —17 vgl. Heraklit Fr. 67 D. — 17 den Gegensatz θεὸν δίκαιον kann Η. gebildet haben ans der gnostischen Antithese (Marcion) — Heraklit Fr. 50 D., s. auch Heide!, Proceedings of the American Academy of Arts and Sciences XLVIII S. 704 — 19 Heraklit Fr. 51 D. — 22 Heraklit Fr. 1 D.) [*](1 διελλεγξάντων Ρ 2 συναναγκαζόμενοι We. 6 + καὶ Sauppe 7 ἔπειτα Miller: ἐπεὶ Ρ μέρη > ö. 8 τυχὸν Cruice: τυχόντες Ρ εἴσασιν Ρ 10 τι Wordsworth (oder ἐπαύσαντ᾿ ἂν), παύσαιντ᾿ ἂν Diels 11 φιλοσοφομένους (so) Ρ 12 προσαντιπαραχθῆναι ö.: πρὸς ἀνπαραχθῆναι Ρ ἀγγίιονος ἐλλέγχου Ρ 13 τούτου] τοιοῦτοι Sauppe, τούτους Klost. 13 f μαθηταί, οὐκ ὄντες Sauppe: μαθητάς, οὐκ ὄντας Ρ 15 <ἕν> φησιν Bernays, doch s. Heidel 16 λόγον χρόνον> αἰῶνα Diels Vorsokr. Ι3 S. 87 πατέρα υἱόν christlicher Zusatz 17 <ἄδικον> Diels λόγου Bernays: δόγμτ Ρ 18 ἐν Ρ εἶναι Miller: εἰδέναι > Heidel (Glosse von ὁμολογεῖν) 19 εἴσασιν Ρ 20 ὁμολογέειν Ρ 22 Ρ, αἰῶνος Bernays τοῦ δέοντος Ρ ἀξύνετοι Heraklit bei Sext.: ξετοὶ Ρ 23 ἀκούσαντας Ρ 23 f γινόμενον Ρ)

242
μένων γὰρ πάντων κατὰ τὸν λόγον τόνδε ἀπείροισιν ἐοίκασι, πειρώμενοι καὶ ἐπέων καὶ ἔργων τοιουτέων, ὁποῖα ἐγὼ διηγεῦμαι, διαιρέων κατὰ φύσιν καὶ φράζων ὅπως ἔχει.«

ὅτι δέ ἐστι παῖς τὸ πᾶν καὶ δι᾿ αἰῶνος αἰώνιος βασιλεὺς τῶν ὅλων οὕτως λέγει· »αἰὼν παῖς ἐστι παίζων, πεττεύων· παιδὸς ἡ βασιληίη.« ὅτι δέ ἐστιν ὁ πατὴρ πάντων τῶν γεγονότων γενητὸς ἀγένητος, κτίσις δημιουργός, ἐκείνου λέγοντος ἀκούομεν· »πόλεμος πάντων μὲν πατήρ ἐστι, πάντων δὲ βασιλεύς, καὶ τοὺς μὲν θεοὺς ἔδειξε τοὺς δὲ ἀνθρώπους, τοὺς μὲν | [*](f. 111r) δούλους ἐποίησε τοὺς δὲ ἐλευθέρους«.

ὅτι δέ ἐστιν * * * »ἁρμονίη ὄκως περ τόξου καὶ λύρης.« ὅτι δὲ ὁ θεὸς) ἀφανὴς ὁ] ἀόρατος ἄγνωστος ἀνθρώποις, ἐν τούτοις λέγει· »ἁρμονίη ἀφανὴς φανερῆς κρείττων· ἐπαινεῖ καὶ προθαυμάζει πρὸ τοῦ γινωσκομένου τὸ ἄγνωστον αὐτοῦ καὶ ἀόρατον τῆς δυνάμεως. ὅτι δὲ ἐστιν ὁρατὸς ἀνθρώποις καὶ οὐκ ἀνεξεύρετος, ἐν τούτοις λέγει· »ὅσων ὄψις, ἀκοή, μάθησις, ταῦτα ἐγὼ προτιμέω«, φησί, τουτέστι τὰ ὁρατὰ τῶν ἀοράτων. * * * ἀπὸ τῶν τοιούτων αὐτοῦ λόγων κατανοεῖν ῥᾴδιον·

»ἐξηπάτηνται«, φησίν, »οἱ ἄνθρωποι πρὸς τὴν γνῶσιν τῶν φανερῶν παραπλησίως Ὁμήρῳ, ὃς ἐγένετο τῶν Ἑλλήνων σοφώτερος πάντων. ἐκεῖνόν τε γὰρ παῖδες φθεῖρας κατακτείνοντες ἐξηπάτησαν εἰπόντες· ὅσα εἴδομεν κοὶ κατ]ἐλάβομεν, ταῦτα ἀπολείπομεν, ὅσα δὲ οὔτε εἴδομεν οὔτ᾿ ἐλάβομεν ταῦτα.«