Refutatio Omnium Haeresium (= Philosophumena)

τοῦ Καλλίστου σχολῇ. οὗ τῷ ὅρῳ ἀρεσκόμενοι πολλοὶ συνείδησιν πεπληγότες ἅμα τε καὶ ὑπὸ πολλῶν αἱρέσεων ἀποβληθέντες, τινὲς δὲ καὶ ἐπὶ καταγνώσει ἔκβλητοοι τῆς ἐκκλησίας ὑφ᾿ ἡμῶν γενόμενοι προσχωρήσαντες αὐτοῖς ἐπλήθυναν τὸ διδασκαλεῖον αὐτοῦ. οὗτος ἐδογμάτισεν ὅπως εἰ ἐπίσκοπος ἀμάρτοι τι, εἰ καὶ πρὸς θάνατον, μὴ δεῖν κατατίθεσθαι.

ἐπὶ τούτου ἤρξαντο ἐπίσκοποι καὶ πρεσβύτεροι καὶ διάκονοι δίγαμοι καὶ τρίγαμοι καθίστασθαι κλήρους· κλήρους· εἰ δὲ καί τ·ις ἐν κλήρῳ ὢν γαμοίη, μένειν τὸν τοιοῦτον ἐν τῷ κλήρῳ ὡς [*](1 Job. 14, 11 πιστεύετέ μοι ὅτι ἐγὼ κτλ. vgl. Tert. Adv. Praxeam 20 S. 263 10 Kr. — 8 —10 Tert. Adv. Praxeam 29 S. 286, 4ff Kr. ergo nee compassus est pater filio. scilicet directam blasphemiam in patrem veriti diminui eani hoc modo sperant, si filius quidem patitur, pater vero eompatitur . . . . . times dicere passibilem, quem dicis compassibilem — 13 — S. 251, 7 vgl. E. Rolffs, Das Indulgenz- Edict des ömischen Bischofs Kallist, Τ. U XT 3, Lpz. 1893 — 22 πρὸς θάνατον] vgl. I Joh. 5, 16 8 συνπεπονθέναι Ρ θέλων? We. 9 ücke Miller, + ἀλλ’ We., οὕτω πως ἐλπίζων Bunsen, ὥστε Volkmar S. 125 7, ὡς ö. ἐκφυγὼν Criiice 10 ὁ 2] ὃς ö. wohl richtig σκεδάζων Scott Bimsen 12 X 27, 4 Noetos statt Sabellios genannt 15 συγχαρεῖν Ρ 16f ὅ τι ἂν? Miller 18 <τὴν> Ε. Schwartz, Schriften der Wiss. Ges. in ßburg, 7. Heft S. 10 20 ἔκκλητοι Ρ 21 αὐτῷ We. 22 ἐδογμάτισέν πως ὄντως Diels) We. ß Η. hier nicht genau citiert, ist schon öfter betont worden (Rolffs S. 137) 23 δέῃ Pasquali 25 ὢν γνώμη Ρ)

ἀλλὰ καὶ τὴν κιβωτὸν τοῦ Νῶε εἰς ὁμοίωμα ἐκκλησίας ἴφη γεγονέναι, ἐν ᾑ καὶ κύνες καὶ λύκοι καὶ κόρακες καὶ πάντα τὰ καθαρὰ καὶ ἀκάθαρτα, οὕτω φάσκων δεῖν εἶναι ἐν ἐκκλησίᾳ ὁμοίως, καὶ πρὸς πρὸς τοῦτο δυνατὸς ἦν συνάγειν οὕτως ἡρμήνευσεν· οὗ οἱ ἀκροαταὶ ἡσθέντες τοῖς δόγμασι διαμένουσιν ἐμπαίζοντες ἑαυτοῖς τε καὶ πολλοῖς, ὧν τῷ διδασκαλείῳ συρρέουσιν ὄχλοι.

διὸ καὶ πληθύνονται, γαυριώμενοι ἐπὶ ὄχλοις ὄχλοις τὰς ἡδονάς, ἃς οὐ συνεχώρησεν ὁ Χριστός· οὗ καταφρονήσαντες οὐδέν ἁμαρτεῖν κωλύουσι, φάσκοντες αὐτὸν ἀφιέναι τοῖς εὐδοκοῦσι. καὶ γὰρ καὶ γυναιξὶν ἐπέρεψεν, εἰ ἄνανδροι εἶεν καὶ ἡλικίᾳ γέ τι καίοιντο αἱ ἐν ἀξίᾳ, εἰ ἑαυτῶν ἀξίαν [ἣν] μὴ βούλοιντο καθαιρεῖν διὰ τοῦ[το] νομίμως γαμηθῆναι, ἔχειν ἕνα ὃν ἂν αἱρήσων ται σύγκοιτον, εἴτε οἰκέτην εἴτε ἐλεύθερον, καὶ τοῦτον κρίνειν ἀντὶ ἀνδρὸς μὴ νόμῳ γεγαμημένην.

ἔνθεν ἤρξαντο ἐπιχειρεῖν πισταὶ λεγόμεναι ἀτοκίας φαρμάκοις καὶ περιδεσμεῖσθαι πρὸς τὸ τὰ συλλαμβανόμενα καταβάλλειν, διὰ τὸ μήτε ἐκ δούλου βούλεσθαι ἔχειν τέκνον μήτε ἐξ εὐτελοῦς διὰ τὴν συγγένειαν καὶ ὑπέρογκον οὐσίαν. ὁρᾶτε εἰς ὅσην ἀσέβειαν ἐχώρησεν ὁ ἄνομος μοιχείαν καὶ φόνον ἐν τῷ αὐτῷ διδάσκων· καὶ ἐπὶ τούτοις τοῖς τολμήμασιν ἑαυτ(οὺ)ς οἱ ἀπηρυθριασμένοι καθολικὴν ἐκκλησίαν ἀποκαλεῖν ἐπιχειροῦσι, καί [*](2 Rom. 14, 4 u. vgl. Tert. De pud. 2 S. 222, 16 — 3 Matth. 13, 29. 30 οὔ, μήποτε συλλέγοντες τὰ ζιζάνια ἐκριζώσητε ἅμα αὐτοῖς τὸν σῖτον· ἄφετε συναυξάνεσθαι ἀμφότερα ἕως τοῦ θερισμοῦ — 5f Gen. 6, 19ff vgl. Roltfs S. 68 3) [*](3 τοῦτο Miller: τούτω Ρ 9 ἐμμπέζοντες Ρ 10 τώ διδασκαλείων Ρ 12 οὐδὲν Ρ, οὐδένα Bimsen Hipp. Ι 394 Ι 99) αὐτὸν Miller: αὐτῶ Ρ, αὐτοὺς Bunsen Ι 395, αὐτοὶ Cruice 14 ἡλικίᾳ γέ τι καίοιντο αἱ ἐν ἀξίᾳ We.: ἡλικία τε τε καίοντα ἐναξία Ρ, ἠλικίᾳ καίοιντο αἱ ἐν ἀξίᾳ Miller, ἡλικίᾳ γε ἑκκαίοιντο ἀναξίᾳ Gö. ἡλικίᾳ τινὸς καίοιντο ἀναξίου τῆς ἑαυτῶν ἀξίας, ἣν Roeper, s. auch Neumann, Hipp. von Rom I, Lpz. 1902 S. 128 und Der römische Staat und die Kirche, Lpz. 1890 S. 202; d’Ales, La théologie de St. Hippolyte, Paris 1906 p. 56 f εἰ We.: ἡ Ρ, ἢ Miller ἣν > Gö.: viell. εἰ τὴν ἑαυτῶν ἀξίαν μὴ We. 15 τοῦ Neumann: τοῦτο Ρ, τὸ Gö. ἔχειν Gö.: ἔχει Ρ 17 ἤρξατο Ρ 18 ἀτοκίας We.: ἀτοκία Ρ, ἀτοκίοις Bunsen Gö. φαρμάκοις καὶ περιδεσμεῖσθαι Gö. (ebenso Bunsen, aber <τῷ>): περιδ. καὶ φαρμ.Ρ, ἐπ᾿ ἀτοκίᾳ περιδεσμεῖσθαι καὶ φαρμακεύεσθαι Roeper 20 οὖσαν? We. 22 τολμήσασιν Ρ 23 ἀπερυθριασμένοι Ρ)

ἐπὶ τούτου πρώτως τετ(όλμ)ηται δεύτερον αὐτοῖς βάπτισμα. ταῦτα μὲν οὖν ὁ θαυμασιώτατος Κάλλιστος συνεστήσατο, οὑ διαμένει τὸ διδασκαλεῖον φυλάσσον τὰ ἔθη καὶ τὴν παράδοσιν , μὴ διακρῖνον, τίσιν δεῖ κοινωνεῖν, πᾶσιν πᾶσιν προσφέρον τὴν κοινωνίαν· ἀφ᾿ οὑ καὶ τὴν τοῦ ονόματος μετέσχον ἐπίκλησιν καλεῖσθαι διὰ τὸν πρωτοστατήσαντα τῶν τοιούτων ἔργων Κάλλιστον Καλλιστιανοί.