Refutatio Omnium Haeresium (= Philosophumena)

Hippolytus

Hippolytus. Hippolytus Werke, Volume 3. Wendland, Paul, editor. Leipizg: Hinrichs, 1916.

Καρποκράτης τὸν μὲν κόσμον καὶ τὰ ἐν αὐτῶ̣ ὑπὸ ἀγγέλων πολὺ ὑποβεβηκότων τοῦ ἀγενήτου πατρὸς γεγενῆσθαι λέγει, τὸν δὲ Ἰησοῦν ἐξ Ἰωσὴφ γεγεννῆσθαι καὶ ὅμοιον τοῖς ἀνθρώποις γεγονότα δικαιότερον τῶν λοιπῶν γενέσθαι, τὴν δὲ ψυχὴν αὐτοῦ εὔτονον καὶ καθαρὰν γεγονυῖαν διαμνημονεῦσαι τὰ ὁρατὰ μὲν αὐτῇ ἐν τῇ μετὰ τοῦ ἀγενήτου θεοῦ περιφορᾷ, καὶ διὰ τοῦτο ὑπ᾿ ἐκείνου αὐτ(ῇ) καταπεμφθῆναι δύναμιν, ὅπως τοὺς κοσμοποιοὺς ἐκφυγεῖν δι᾿ αὐτῆς δυ- νηθῇ·

ἣν καὶ διὰ πάντων χωρήσασαν έν πᾶσί τε ἐλευθερωθεῖσαν #x003E; εληλυθέναι αὐτόν, καὶ ὁμοίως καὶ τὴν δὲ τοῦ Ἰησοῦ λέγουσι ψυχὴν ἐννόμως ἠσκημένην ἐν Ἰουδαϊκοῖς ἔθεσι καταφρονῆσαι αὐτῶν καὶ διὰ τοῦτο δυνάμεις εἰληφέναι, δι᾿ ὧν κατήργησε τὰ ἐπὶ κολάσει πάθη προσόντα τοῖς ἀνθρώποις.

τὴν οὐν ὁμοίως ἐκείνῃ τῇ τοῦ Χριστοῦ ψυχῇ δυναμένην καταφρονῆσαι τῶν κοσμοποιῶν ἀρχόντων ὁμοίως λαμβάνειν δύναμιν πρὸς τὸ πρᾶξαι τὰ ὅμοιαι. διὸ καὶ εἰς τοῦτο τὸ τῦφος κατεληλύθασιν, [*](1— S. 220, 11 Ireti. Ι 25, —6 S. 204 ff (in Parenthese einiges aus der Bearbeitung des Epiph. XX VII): Carpocrates autetn et qui ab eo munduna quidem et ea quae in eo sunt ab angelis multo inferioribus ingenito patre factum esse dicunt τὸν δὲ κόσμον καὶ τά ἐν τῷ κόσμῳ ὑπὸ ἀγγέλων γεγενῆσθαι τῶν πολύ ὑπὸ τοῦ πατρὸς τοῦ ἀγνώστου ὑποβεβηκότων). lesum autem e loseph natum et quuru similis reliquis hominibus fuerit, distasse a reliquis secundum id, quod anima eius firma et munda cum esset, commemorata fuerit quae visa essent sibi in ea circumlatione quae fuisset ingenito deo ἐμνημόνευσεν τὰ ὁραθἐντα ὑπ᾿ αὐτῆς ἄνω, ὅτε ἦν ἐν τῇ περιφορᾷ τοῦ ἀγνώστου πατρός, nachher τὰ ὁραθέντα αὐτῇ ἀναμνημονεύσασα, vgl. Plato Phaidr. 246 Ε. 247 D.), et propter hoc ab eo missam esse ei yirtutem, uti mundi fabricatores etfugere posset et per omnes transgressa et in Omnibus liberata ascenderet ad eum ἵνα διὰ πασῶν τῶν πράξεων χωρήσασα καὶ ἐλευθερωθεῖσα διέλθοι πρὸς αὐτὸν ἄνω) et eas quae similia ei amplecterentur similiter οὐ μὴν ἀλλὰ καὶ τὰς ὁμοίας αὐτῇ ψυχὰς τὰ ἴσα αὐτῇ ἀσπασαμένας τὸν αὐτὸν τρόπον ἐλευθερωθείσας ἄνω πτῆναι). lesu autem dicunt animam in Iudaeorum consuetudine nutritam contempsisse eos et propter hoc virtutes accepisse εἰληφέναι), per quas evacuavit quae fuerunt in poenis (poenas? ἐπὶ κολάσεσι) passiones, quae inerant hominibus. 2. eam igitur, quae similiter atque illa lesn anima potest contemnere mandi fabricatores archontas, similiter accipere virtutes ad operandum similia. quapropter et ad tantum elationis εἰς τῦφον μέγαν) [*](1 Titel κατποκράτης rot Ρ 3 γεγενῆσθαι Ρ 5 ἑωραμένα αὐτῇ We. (s. Iren.) 6 αὐτῇ] η aueradiert in Ρ 9 ἀνεληλυθέναι ö., vgl. Iren.: ἐληλυθέναι Ρ #x003C; #x003E; ö. (Iren.) αὐτῇ Iren. ö.: αὐτῆς Ρ 11 f εἰληφέναι Iren. ö.: ἐπιτετελεκέναι Ρ, doch s. Ζ. 14 12 κολάσεσι Iren. ö. 15 τοῦ τύφου? We.)

219
ὥστε αὐ]τοὺς μὲν ὁμοίους αὐτῷ εἶναι λέγουσι τῷ Ἰησοῦ, τοὺς δὲ καὶ ἔτι <κατά τι> δυνατωτέρους, τινὰς δὲ καὶ διαφορωτέρους τῶν ἐκείνου μαθητῶν, οἷον Πέτρου καὶ Παύλου καὶ τῶν λοιπῶν ἀποστόλων·

τούτους δὲ κατὰ μηδὲν ἀπολείπεσθαι τοῦ Ἰσοῦ. τὰς δὲ ψυχὰς αὐτῶν ἐκ τῆς ὑπερκειμένης ἐξουσίας παρούσας καὶ διὰ τοῦτο ὡσαύτως καταφρονούσας τῶν κοσμοποιῶν διὰ] τῆς αὐτῆς ἠξιῶσθαι δυνάμεως καὶ αὖθις εἰς τὸ αὐτὸ χωρῆσαι· δἰ δέ τις ἐκείνου πλέονν καταφρονήσειεν τῶν ἐνταῦθα, θύνασθαι διαφορώτερον αὐτοῦ ὑπάρχειν.

τέχνας οὖν μαγικὰς ἐξεργάζονται καὶ ἐπαοιδάς, φίλτρα τε καὶ χαριτήσια, παρέδρους τε καὶ ὀνειροπόμπους καὶ τὰ λοιπὰ κακουργήματα, φάσκοντες ἐξουσίαν ἔχειν πρὸς τὸ κυριεύειν ἤδη τῶν ἀρχόντων καὶ ποιητῶν τοῦδε τοῦ κόσμου, οὐ μὴν ἀλλὰ καὶ τῶν ἐν αὐτῷ ποιημάτων ἁπάντων·

οἵτινες καὶ αὐτοὶ εἰς διαβολὴν τοῦ θείου τῆς ἐκκλησίας ὀνόματος πρὸς τὰ ἔθνη ὑπὸ τοῦ σατανᾶ προεβλήθησαν , ἕνα κατ᾿ ἄλλον καὶ ἄλλον τρόπον τὰ ἐκείνων ἀκούοντες ἄνθρωποι καὶ δοκοῦντες ἡμᾶς πάντας τοιούτους ὑπάρχειν ἀποστρέφωσι τὰς ἀκοὰς αὐτῶν ἀπὸ [*](οὑτοι ἐληλακότες) provecti sunt, ut quidam quidem similes esse dicant lesu, quidam autem adhuc et secundum aliquid illo fortiores, qui sunt (quidam et? ) distantes amplius quam illius discipuli, ut puta quam Petrus et Paulus et reliqui apostoli. hos autem in nullo deminorari a lesu ἄλλοι δὲ δὲ αὐτῶν οὐκ Ἰησοῦ φασιν, ἀλλὰ Πέτρου καὶ Παύλου καὶ Ἀνδρέον καὶ τῶν λοιπῶν ἀποστόλων ἑαυτοὺς ὑπερφερεστέρους εἶναι . . . . . ἄλλοι δὲ ἐξ αὐτῶν φάσκουσι μηδὲν διενηνοχέναι τοῦ κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ). animas enim ipsorum ex eadem circumlatione ἐκ τῆς αὐτῆς περιφορᾶς) devenientes et ideo similiter contemnentes mundi fabricatores eadem dignas habitas esse virtute et rursus in idem abire. si quis autem plus quam ille contempserit ea quae sunt hie, posse meliorem quam illum esse. 3. artes enim magicas operantur et ipsi et incantationes, philtra quoque et charitesia et paredros (s. zu S. 148, 1. 172, 15; Tert. De anima 28 S. 348, 8 R. W. Pariser Zauberpap. V. 1851 Wessely und Register S. 191) et oniropompos et reliquas malignationes, dicentes se potestatem habere ad dominandum iam principibus et fabricatoribus huius mundi, non solum autem sed et his omnibus, quae in eo facta sunt, qui et ipsi ad detrectationem divini ecclesiae nominis quemadmodum et gentes a Satana praemissi sunt, uti secundum alium et alium modum quae sunt illorum audientes homines et piitantes omnes nos tales esse avertant) [*](1 τοὺς ö.: αὐτοὺς Ρ ὁμοίως Ρ λέγειν We. 2 + κατὰ τι Iren. ö. τινὰς δὲ Ρ: τινάς, ὄντας δὲ ö 4 μηδένα Ρ 5 ἐκ τῆς αὐτῆς περιφορᾶς Iren. Cruice, doch s. S. 220, 14 καὶ > Cruiee 5 f καταφρονούσας Iren. καταφρονεῖν Ρ 6 διὰ > ö., διὰ τὸ Miller 9 ἐξεργάζονται ö. (Iren., + αὐτοὶ) : ἐξεργαζόμενον Ρ χαρητήσια Ρ)

220
τοῦ τῆς ἀληθείας κηρύγματος, <ἢ καὶ〉 βλέποντες τὰ ἐκείνων ἡμᾶς βλασφημῶσιν.

εἰς τοσοῦτον δὲ μετενσωματοῦσθαι φάσκουσι τὰς ψυχάς, ὅσον πάντα τὰ ἁμαρτήματα πληρώσωσιν· ὅταν δὲ μηδὲν λείπῃ, τότε ἐλευθερωθεῖσαν ἀπαλλαγῆναι πρὸς ἐκεῖνον τὸν ὑπεράνω τῶν κοσμοποιῶν ἀγγέλων θεόν, καὶ οὕτως σωθήσεσθαι πάσας τὰς ψυχάς.

εἴ] τινὲς δὲ φθάσασαι ἐν μιᾷ παρουσίᾳ ἀναμιγῆναι πάσαις ἁμαρτίαις οὐκέτι μετενσωματοῦνται, ἀλλὰ πάντα ὁμοῦ ἀποδοῦσαι τὰ ὀφλήματα ἐλευθερωθήσονται τοῦ μηκέτι γενέσθαι ἐν σώματι. τούτων τινὲς καὶ καυτηριάζουσι τοὺς ἰδίους μαθητὰς ἐν τοῖς ὀπίσω μέρεσι τοῦ λοβοῦ τοῦ δεξιοῦ ὠτός. καὶ εἰκόνας δὲ κατασκευάζουσι τοῦ Χριστοῦ λέγοντες ὑπὸ Πιλάτου τῷ καιρῷ ἐκείνῳ γενέσθαι.