Refutatio Omnium Haeresium (= Philosophumena)

Σεκοῦνόος μέν τις κατὰ τὸ αὐτὸ ἄμα τῷ Πτολεμαίῳ γενόμμενος οὕτως λέγει· τετράδσ εἶναι δεξιὰν καὶ τετράδα ἀριστεράν, καὶ φῶς καὶ σκότος· καὶ τὴν ἀποστᾶσαν δὲ καὶ ύστερήσασαν σύναμιν οὐκ ἀπὸ τῶν τριάκοντα αἰώνων λέγει γεγενῆσθαι, ἀλλὰ ἀπὸ τῶν καρπῶν αὐτῶν.

ἄλλος δέ τις ἐπιφανὴς διδάσκαλος αὐτῶν οὕτως λέγει· ἦν ἡ πρώτη ἀρχὴ ἀνεννόηντος ἄρρητός τε καὶ ἀνονόμαστος, ἥν Μονότητα καλεῖ· ταύτῃ δὲ συνυπάρχειν δύναμιν, ἣν ὀνομάζει Ἑνό(τητ)α. αὕτη ἡ Ἑνότης ἥ τε Μονότης πορήκαντο ἀρχὴν ἐπὶ πάντων νοητὴν ἀγέννητόν τε καὶ άόρατον, ἥν Μονάδα καλεῖ.

ταύτῃ τῇ δυνάμει συνυπάρχει δύναμις ὁμοούσιος αὐτῇ, ἤν καὶ [*](8 vgl. Tert. Adv. haer. 4 S. 221, 15. 16 Kr.) [*](8—S. 169, 2 Iren. I 11, 2. 3 S. 101 ff H. Σεκοῦδος . . . λέγει εἶναι τὴν πρώτην ὀγδοάδα τετράδα δεξιὰν καὶ τετράδα ἀριστεράν, οὔτως παραδιδοὺς καλεῖσθαι, τὴν μὲν μίαν φῶς, τὴν δὲ ἄλλην σκότος (sinistram et lumen et tenebras lat, wie Hipp.), τὴν δὲ ἀποστᾶσάν τε καὶ ὑστερήσασαν δύναμιν μὴ εἶναι ἀπὸ τῶν τριάκοντα, sed a fnictibus eorum. alius vero quidam, qui et clarus est magister ipsorum, ἐπὶ τὸ ὐψηλότερον καὶ γνωστικώτερον ἐπεκτεινόμενος τὴν πρώτην τετράδα οὕτως λέγει (vgl. Epiph. XXXII 5). ἔστι τις πρὸ πάντων προαρκὴ προανεννόητος (inexcogitabile Tert. Adv. val. 37), ἄρρητός τε καὶ ἀνονόμαστος, ἥν ἐγὼ μονότητα ἀριθμῶ (voco lat., καλῶ Epiph. S. 195, 2). ταύτῃ τῆ μονότητι συνυπάρχει δύναμις. ἥν καὶ αὐτὴν ὀνομάξω ἐνότητα. αὔτη ἠ ἔνότης ἥ τε μονότης, τὸ ἓν ούσαι προήκαντο μὴ (nihil lat., aber s. Hipp. Tert.) προέμεναι ἀρχὴν ἐπὶ (ἐπὶ > lat..) πάντων νοηρὴν τὴν ἀγέννητόν τε καὶ ἀόρατον, ἥν ἀρχὴν ό λόγος μονάδα καλεῖ. ταύτῃ τῇ μονάδι) [*](1 + τοῦ We. 2 αἴθρης Ρ: αἰθέρος ö. ἐξέχεται Ρ: ἐξοχεῖται Gö. τῆς Gö.: τοῦ Ρ σοροῦ Ρ 4 nach Gö. fehlt Erklärung des Psalmes 5 Lücke Gö., λοιπὸν δ᾿ ἐστὶν καὶ τὰ δοκοῦντα τοῖς τῆς We. (ahnlich Cruice) προκόψασιν Scott Gö. 6 περὶ σακκούδιον 8 οὖτος Ρ 11 ἐπιφανὴς Ρ Iren., bei Epiph. XXXII im Titel und § 3 Ἐπιφάνης (so Gö.), Hilgenfeld S. 288. 314 12 ἀνεννόητος Ρ, s. ἄρεντος δὲ καὶ Ρ, verb. Gö. (Iren.) ἄνωνόμαστος P 13 μονόττ Ρ 14 Ρ 8. Iren. 15 νοητὴν Iren. ö.: νοητῶν Ρ ἀγέννητον Iren.: ἀγέντητον Ρ 16 ὀμοούσιος αὐτῇ Iren.: ὀμούδιος· αὕτη Ρ ἥν Iren.: ἦν Ρ)

τετάρτην Ἀόρατον. καὶ ἐκ μὲν τῆς πρώτης Προαρχῆς προβεβλῆσθαι πρώτῳ καὶ πέμπτῳ τόπῳ Ἀρχήν, ἐκ δὲ τῆς Ἀνεννοήτου δευτέρῳ καὶ ἕχτῳ <τόπῳ> Ἀκατάληπτον, ἐκ δὲ τῆς Ἀρρήτου τρίτῳ καὶ ἑβδόμῳ τόπῳ Ἀνονόμαστον, ἐκ δὲ τῆς Ἄοράτου Ἀρρήτου, πλήρωμα τῆς πρώτης ὀγδοάδος· ταύτας βούλονται τὰς δυνάμεις προϋπάρχειν τοῦ Βυθοῦ καὶ τῆς <Σι>γῆς.

πολλαὶ δὲ περὶ αὐτοῦ τοῦ Βυθοῦ καὶ διάφοροι γνῶμαι· οἱ μὲν αὐτὸν ἄξυγον λέγουσι, μήτε ἄρρενα μήτε θῆλυν, ἄλλοι δὲ τὴν Σιγὴν θήλειαν αὐτῷ συμπαρεῖναι καὶ εἶναι ταύτην πρώτη συζυγίαν. οἱ δὲ περὶ τὸν Πτολεμαῖον δύο δαυξύγους αὐτὸν ἔχειν λέγουσιν, ἃς καὶ διαθέσεις καλοῦσιν, Ἔννοιαν καὶ Θέληαιν· πρῶτον γὰρ ἐνενοήθη τι προβαλεῖν, ὥς φασιν, ἐπειτα ήθέλησε.

διὸ καὶ τῶν τούτων τούτων διαθέσεων καὶ δυνάμεων, τῆς τε Ἐννοίας [*](αυνυπάρχει δύναμις ὀμοούσιος αὐτῇ, ἥν καὶ αὐτὴν ὀνομάξω τὸ ἔν. αύται αἰ δυνάμεις, ἥ τε μονότης καὶ ένότης, μονάς τε χαὶ τὸ ἔν, προήκαντο τὰς λοιπὰς προβολὰς τῶν αἰώνων.) [*](2 — 10 ἄλλοι — σιγῆς = Iren. Ι 11, 5 S. 106f . (dessen Varianten im Apparat) — 10—13 vgl. S. 155, 25—156, 6) [*](10—S. 170, 10 Iren. I 11, 5 S. I07f H. καὶ γὰρ περὶ αὐτοῦ τοῦ βυθοῦ γνῶμαι (de ipso bytho variae sunt sententiae lat.) παρ’ αὐτοῖς· í μὲν γὰρ αὐτὸν ἄζυγον λέγουσι, μήτε ἄρρενα μήτε θήλειαν (feminam lat.) μήτε ὅλως ὄντα τι . . . Σιγὴν δὲ Πάλιν ἄλλοι συνευνέτιν αὐτῷ προσάπτουσιν, ἵνα γένηται πρώτη αυξυγία. 12, 1 (Paraphrase des Epiph. anfangs frei) hi vero qui sunt circa Ptolemaeum scientiores duas coniuges habere euin Bython dicunt, quas et διαθέσεις ἐκάλεσαν, Ἔννοιάν τε καὶ Θέλημα (Thelesin lat.). πρῶτον γὰρ ἐνενοήθη (+ τι Dind. aus Hipp. u. Iren, lat.) προβαλεῖν, εἶτα, Μιν, ἠθέλησε. διὸ καὶ τῶν δὐο) [*](1 ὀνομάζει oder ὠνόμαξον We.: όνομάξων Ρ, ὀνομάζω Iren. Miller (Hipp, äre dann, während er vorher im Gegensatz zu Iren, die 3. Person gebraucht, in die der Quelle verfallen) 2 προσβολάς Ρ 3 ἀρχέγονον. Iven. Bunsen Ι 362 (152): ἀρχ·αιόγονον Ρ κεκλήκασι Iren, nach Epiph. 3f < > aus Iren. Volkmar, Hippolytus, Zürich 1855 S. 51 6 ἐκ δὲ] ἐκ δὲ τῆς ἀρχῆς Epiph., aber τῆς ἀρχῆς bei Iren. lat. und Tert. 7 + τόπῳ Iren. Miller 8 ἀνωνόμαστον Ρ ἀοράτου] + quarto et octavo loco Ιren. late., > Epiph. Sf pleroma hoc primae lat. 10 σιγῆς Iren. Bunsen I 362 (I 53): γῆς Ρ πολλαὶ Iren. Gö.: ἄλλοι 10f καὶ διάφοροι γνῶμαι Gö. vgl. Iren.: ἀδιαφόρως κινούμενοι 11 Iren. Gö. 12 σὺν παρεῖναι Ρ 15 πρῶτος Ρ 16 διαθέσεως καὶ δυνάμεως p)

ἄρρην εἰκών, τῆς δὲ ἀγεννήτου Ἐννοίας ὁ θῆλυς, ἐπεὶ τὸ Θέλημα ὡσπερ δύναμις ἐγένετο τῆς Ἐννοίας. ἐνενοεῖτο μὲν γὰρ ἀεὶ ἡ Ἔννοια τὴν προβολήν, οὐ μέντοι γε προβάλλειν αὐτὴ κατ᾿ αὐτὴν ἠδύνατο, ἀλλὰ ἐνενοεῖτο, δὲ δὲ ἡ τοῦ Θελήματος δύναμις (ἐπεγένετο), τότε <ὃ> ἐνενοεῖτο προβάλλει.