Refutatio Omnium Haeresium (= Philosophumena)

Hippolytus

Hippolytus. Hippolytus Werke, Volume 3. Wendland, Paul, editor. Leipizg: Hinrichs, 1916.

Τοιοῦτος ὁ περὶ τὸ θεῖον ἀληθὴς λόγος, ὦ ἄνθρωποι Ἐλληνές τε καὶ βάρβαροι, Χαλδαῖοί τε καὶ Ἀσσύριοι, Αἰγύπτιοί τε καὶ Λίβυες, Ἰνδοί τε καὶ Αἰθίοπες, Κελτοί τε καὶ οἱ στρατηγοῦντες Λατῖνοι, πάντες τε οἱ τὴν Εὐρώπην Ἀσίαν τε καὶ Λιβύην κατοικοῦντες· οἷς σύμβουλος ἐγὼ γίνομαι, φιλανθρώπου λόγου ὑπάρχων μαθητὴς καὶ φιλάνθρωπος, ὅπως προσδραμόντες διδαχθῆτε παρ᾿ ἡμῶν,

τίς ὁ ὄντως θεὸς καὶ ἡ τούτου εὔτακτος δημιουργία, μὴ προσέχοντες σοφίσμασιν ἐντέχνων λόγων μηδὲ ματαίοις ἐπαγγελίαις κλεψιλόγων αἱρετικῶν, ἀλλ᾿ ἀληθείας ἀκόμπου ἁπλότητι σεμνῇ, δι᾿ ἧς ἐπιγνώσεως ἐκφεύξεσθε ἐπερχομένην πυρὸς κρίσεως ἀπειλὴν καὶ Ταρτάρου ζοφεροῦ ὄμμα ἀφώτιστον ὑπὸ λόγου φωνῆς μὴ καταλαμφθὲν καὶ βρασμὸν ἀεννάου λίμνης γεέννης φλογός, καὶ τατραρούχων ἀγγέλων κολαστῶν ὄμμα ἀεὶ μένον ἐν ἀπειλῇ καὶ σκώληκα σώματος † ἀπουσίαν, ἐπιστρεφόμενον ἐπὶ τὸ ἐκβράσαν σῶμα ὡς ἐπιστροφήν.

καὶ ταῦτα μὲν ἐκφεύξῃ θεὸν τὸν ὄντα διδαχθείς, ἕξεις δὲ ἀθάνατον τὸ σῶμα καὶ ἄφθαρτον [*](1f vgl. Ropes, Sprüche Jesu (TU XIV 2) S. 35 Nr. 25? — 14 κτλ. vgl. Ζ. 19 und Danielcommentar IV 12 S. 214, 17 IV 60 S. 338, 12 — 15f vgl. II Petr. 2, 4 σειραῖς ζόφου ταρταρώσας — 16f De universo S. 68, 18 L. (= TU N. F. V 2 S. 138, 10) λίμνης πυρὸς ἀσβέστου 69, 18 (139, 39) βρασμοῦ — 17 De universo S. 68, 16 L. (= TU N. F. V 2 S. 138, 7) ἄγγελοι φρουροί 69, 14 (TU S. 139, 34) ἀγγέλων κολαστῶν . . . . οἱ ἐφεστῶτες ἄγγελοι . . . . φοβερῷ ὄμματι ἐπαπειλοῦντες, Danielcommentar II 29 S. 98, 13 τάρταρούχων ἀγγέλων III 31, 2 S. 180, 5 οἱ βασανίζοντες ἄγγελοι — 18 Mark. 9, 48; Petrusapok. 25 Hipp. De univ. S. 71, 9 L. (TU S. 141, 92) σκώληξ δέ τις ἔμπυρος, μὴ τελευτῶν μηδὲ σῶμα διαφθείρων, ἀπαύστῳ δ’ ὀδύνῃ ἐκ σώματος ἐκβράσσων παραμένει vgl. Harnack TU XIII 1 S. 71f) [*](2 διψεῖν Ρ 5 αὐτὸν We. προσδοκῶν Ρ, verb. Miller πάρεστιν Roeper, πατὴρ παρέσχεν Bansen, παρέσχε θεός We., vgl. S. 293, 5 10 καὶ > ? We. 14 ἐκφεύξεσθε (nicht ἐκφεύξεσθαι) Ρ 15 ζοφεροῦ Roeper: ζωφερὸν Ρ, ζοφερὸν Miller 16 καταλαμφέν Ρ 16f ἀνενάου λίμνης > Scott 17 γεέννης φλογός Scott: γεννητρος φλογός Ρ 18 μένων P 18f σκώληκα ἀπαύστως ἐπιστρεφόμενον Bunsen 18 σώματος ἐπ’ οὐσίαν Gö. ἀπόκρισιν We., ἀποικίαν Wordsworth hält ἀπουσίαν fest unter Hinweis auf Plut, De Iside S. 364 D γὰρ Ἕλληνες τὴν τοῦ σπέρματος πρόεσιν ἀπουσίαν καλοῦσι 19 ἐπὶ τροφήν Bunsen: ἐπιστρέφων Ρ)

293
ἅμα ψυχῇ, <καὶ> βασιλείαν οὐρανῶν ὀπολήψῃ, ὁ ἐν γῇ βιοὺς ἐπουράνιον βασιλέα ἐπιγνούς, ἴσῃ δὲ ὁμιλητὴς θεοῦ καὶ συγκληρονόμος Χριστοῦ, οὐκ ἐπιθυμίαις ἢ πάθεσι καὶ νόσοις δουλούμενος.

γέγονας γὰρ θεός· ὅσα γὰρ ὑπέμεινας πάθη ἄνθρωπος ὤν, ταῦτα ἐδίδου, ὅτι ἄνθρωπος εἶς, ὅσα δὲ παρακολουθεῖ θεῷ, ταῦτα ἐπήγγελται θεός, ὅταν θεοποιηθῇς, ἀθάνατος γεννηθείς. τοῦτ᾿ ἔστι τὸ γνῶθι σεαυτόν, ἐπιγνοὺς τὸν πεποιηκότα θεόν. τὸ γὰρ ἐπιγνῶναι ἑαυτὸν ἐπιγνωσθῆναι συμβέβηκε τῷ καλουμένῳ ὑπ᾿ αὐτοῦ. μὴ φιλεχθρήσητε τοίνυν ἑαυτοῖς, ἄνθρωποι, μηδὲ τὸ παλινδρομεῖν διστάσητε·

Χριστὸς γὰρ ἐστιν ὁ κατὰ πάντων θεός, ὃς τὴν ἁμαρτίαν ἐξ ἀνθρώπων ἀποπλύνειν προσέταξε, νέον τὸν παλαιὸν ἄνθρωπον ἀποτελῶν, εἰκόνα τοῦτον καλέσας ἀπ᾿ ἀρχῆς, διὰ τύπου τὴν εἰς σὲ ἐπιδεικνύμενος στοργήν, στοργήν, οὗ προστάγμασιν ὑπακούσας σεμνοῖς καὶ ἀγαθοῦ ἀγαθὸς γενόμενος μιμητὴς ἴσῃ ὅμοιος ὑπ’ αὐτοῦ τιμηθείς. οὐ γὰρ πτωχεύει θεὸς καὶ σὲ θεὸν ποιήσας εἰς δόξαν αὐτοῦ.

[*](6f ähnlich Schluß des Oxyrhynchuslogion Nr. 654, 3 (Klostermann, II S. 17) — 7f I Kor. 13, 12 — 9 Prov. 3, 30 μὴ φιλεχθρήσῃς πρὸς ἄνθρωπον μάτην — 12 Gen. 1, 26)[*](1 + καὶ Miller 5 ἐδίδου Bunsen: δίδου Ρ, ἰδοὺ Roeper, διὰ σοῦ Wordsworth 6 ὅταν Bunsen im deutsclien Hipp. 1 136 (in den Analecta verworfen) ὅτε F, ὅτι Scott ἐθεοποιήθης Scott γενηθείς Wordsworth 7 ἐπιγνῶναι Bunsen, ἐπιγνώσῃ We. τὸ Ρ: τῷ Miller 8 <τῷ> ἐπιγνωσθῆναι deutsclien Hipp. I 136 9 φιλεχθήσητε Ρ, verb. Bunsen τὸ] τῷ Roeper 10 ἐστιν ᾡ ὁ κατὰ πάντων θεὸς τὴν Bunsen, doch s. Röm. 9, 5 G. Noetos S. 47, 27ff L. 13 οὐ Ρ 15 οὐ Gö.: σοῦ Ρ Volkmar, Hipp. S. 52. 163 einen Ausfall am Schluß an, doch s. Voeeade)