Refutatio Omnium Haeresium (= Philosophumena)

Hippolytus

Hippolytus. Hippolytus Werke, Volume 3. Wendland, Paul, editor. Leipizg: Hinrichs, 1916.

Ἔστι δὲ καὶ παρὰ Ἰνδοῖς αἵρεσις φιλοσοφουμένων ἐν τοῖς [*](7—12 Epicurea ρ. 228, 6—11 — 13—18 frei excerpiert Cedr. — 18f die Verbindung heraklitischer Lehre mit der Skepsis weist wohl auf Anesidem — 22 vgl. Sext. P. H. I 188ff, Diog. IX 75, Änesidem bei Photius S. 169 b. 170 a Bekker) [*](2 τε] δὲ Usener 3 αὐτὸν αὐτὸν πρᾶγμα ἔχειν οὔτε οὔτε ἄλλῳ (Diels mit der Anderung πράγματα. nach Epicurea S. 71 I Usener), οὔτε αὐτὸς βούλεται πράγματα ἔχ. οὔτε ἄλλοις Cedr.: μήτε — πράγματα — μήτε ἄλλοις HSS οἷς] ᾠ Τ (Diels, vgl. Ζ. 10) 4 Β 5 τέλος αὐτοῖς εἶναι Τ 6 τὴν κατά τὰς θνητὰς Cedr.: κατὰ ἔθνη τὰς HSS 8 γεννᾶσθαι Τ αἷμα kann in der ’orlage nicht gestanden haben (Diels) 11 ὡς Roeper: ὧν HSS 12 ὁ > Grouov 13 ΒΟ 15 πυρρώνιοι HSS ἐπεκλήθησαν Cedr. ἁπάντων L O Cedr.: πάντων 17 οὔτε νοητὸν οὔτε αἰσθητὸν Cedr. 21 + οὐ Roeper 22 οὐ Roeper: τὸ HSS μᾶλλόν τι πῦρ εἶναι? Diels <πῦρ> Roeper 23 <τὸ> Sext. Ρ. Η. Ι 19ff, Adv. math. VII 197 24 περὶ βραχμάνων τῶν ἐν ἰνδοῖς Ο φιλοσοφουμένη Β 24f φιλοσοφουμένων τις Βραχμᾶνες Usener)

28
Βραχμάναις, οἵ βίον μὲν αὐτάρκη προβάλλονται ἐμψύχων δὲ καὶ τῶν διὰ πυρὸς βρωμάτων ἀπέχονται, ἀκροδρύοις ἀρκούμενοι μηδὲ αὐτὰ ταῦτα τρυγῶντες, ἀλλὰ τὰ πίπτοντα εἰς τὴν γῆν βαστάζοντες ζῶσιν, ὕδωρ ποταμοῦ † ταγαβενὰ πίνοντες.

διαβιοῦσι δὲ γυμνοί, τὸ σῶμα ἔνδυμα τῇ ψυχῇ ὑπὸ τοῦ θεοῦ γεγονέναι λέγοντες. οὑτοι τὸν θεὸν φῶς εἶναι λέγουσιν οὐχ ὁποῖόν τις ὁρᾷ οὐδ᾿ οἷον ἥλιος καὶ πῦρ, ἀλλ’ ἔστιν αὐτοῖς ὁ θεὸς λόγος, οὐχ ὁ ἔναρθρος, ἀλλ᾿ ὁ τῆς γνώσεως, δι᾿ οὗ τὰ κρυπτὰ τῆς φύσεως μυστήρια ὁρᾶται σοφοῖς. τοῦτο δὲ τὸ φῶς. ὅ φασι λόγον [τὸν θεόν], αὑτοὺς μόνους εἰδέναι λέγουσιν διὰ τὸ ἀπορρῖψαι μόνους τὴν κενοδοξίαν, ὅς ἐστι χιτὼν τῆς ψυχῆς ἔσχατος.

οὗτοι θανάτου καταφρονοῦσιν· ἀεὶ δὲ ἰδίᾳ φωνῇ θεὸν δοξάζουσιν, καθὼς προείπομεν, ὕμνους τε ἀναπέμπουσιν. οὔτε δὲ γυναῖκες παρ’ αὐτοῖς οὔτε τεκνοῦσιν.

οἱ δὲ τοῦ ὁμοίου αὐτοῖς βίου ὀρεχθέντες ἐκ τῆς ἀντιπέραν χώρας τοῦ ποταμοῦ διαπεράσαντες ἐκεῖσε ἐναπομένουσιν, ἀναστρέφοντες μηκέτι· καὶ αὐτοὶ δὲ Βραχμᾶνες καλοῦνται. βίον δὲ οὐχ ὁμοίως διάγουσιν· εἰσὶ γὰρ καὶ γυναῖκες ἐν [*](1f Megasthenes bei Strabo XV 1, 59 S. 712 ἀπεχομένους ἐμψύχων καὶ ἀφροδισίων (Fr. 41 Schwanbeck, 40 Müller FHG II ρ. 436 a) und Clemens Strom. 60, 1. 2 S. 223, 25 St. — 2 ἀκρόδρυα] vgl. Clemens Sti-om. I 71, 5. 6 S. 45, 26 St.; Strabo XV 1, 60 S. 713 (Fr. 43 Schwanbeck, 41 Müller) — 3 Asketen, Früchten lebend, die von selbst abgefallen sind. Manu VI 21 (Mitteilung ebenso die ächsten Anmerkungen) —5—8 vgl. Deussen, System der Vedânta 2 140, dort angeführt Mundaka Upanisad II 2, 10: «dort (beim leuchtet nicht die Sonne, nicht Mond und Sterne, noch leuchten diese Blitze, viel weniger irdisches Feuer: Ihm, dem glänzenden, glänzt alles nach, Glanze erglánzt alles «. Ähnlich Philo De opif. § 31.32 — 9 ݲc 6. Weber, Ind. Studien IX 473ff; Garbe, âmkhya-Philosophine 103 — 10 10f s. Piatos Apophthegma bei äus XI 507 D ἔσχατον τὸν τῆς φιλοδοξίας χιτῶνα . . . ἀποδυόμεθα, dazu die Pai-allelen bei Casaubonus und Harris, Fragments of Philo S. 7 Fronte S. 144 Naber — 11 Megasthenes Fr. 40 M. ἡδονῆς καὶ πόνου καταφρονοῦντα, ὡς δ᾿ αὔτως ζωῆς καὶ θανάτου Clemens Strom. III 60, 2 — 12 προείπομεν] Ζ. 5?) [*](1 βραχμέναις Β 3 ἐν τῇ γῇ Τ 4 Γάγγου ἐπιπίνοντες Roeper, Γάγγεω ἐμπίνοντες Diele (Bardesanes bei Hier. Adv. lovinianum S. 317 Β Migne: ut vel pomis arborum iuxta Gangem fliiviiim alatitur) 5 οὗτοι Roeper: αὐτοὶ HSS 6 δρᾶ ὁ δ’ ὁποῖον ἥλιος ἢ πῦρ Τ 7f γνώσεως RSS: φύσεως 8 μυστήριον Τ 9 τὸν θεὸν > Diels s. Ζ. 7 ἰδεῖν Roeper Βραχμᾶνες Roeper: βραχμάνας 10 ὅς Roeper: ὅ HSS, ἥ Wolf 12 δοξάζουσι Cedr. (Arrian Anab. VII 3, 3): ὀνομάζουσιν HSS 13 τέκνα εἰσίν Diels 14 διαπερήσαντες L 15 ἐκεῖ συναπομένουσιν? Diels 16 βίον Gronov: βίω HSS)

29
τῇ χώρᾳ, ἐξ ὡνπερ οἱ ἐκεῖ κατοικοῦντες γεννῶνται καὶ γεννῶσιν.

τοῦτον δὲ τὸν λόγον, ὃν θεὸν ὀνομάζουσιν, σωματικὸν εἶναι περικείμενόν τε σῶμα ἔξωθεν ἑαυτοῦ, καθάπερ εἴ τις τὸ ἐκ προβάτων ἔνδυμα φορεῖ, ἀπεκδυσάμενον δὲ τὸ σῶμα, ὃ περίκειται, ὁφθαλμοφανῶς φαίνεσθαι. πόλεμον δὲ εἶναι ἐν τῷ περικειμένῳ αὐτῶν σώματι οἱ Βραχμᾶνες λέγουσι καὶ πλῆρες εἶναι πολέμων αὐτοῖς τὸ σῶμα νενομίκασιν, πρὸς ὃ ὡς πρὸς πολεμίους παρατεταγμένοι μάχονται, καθὼς προδεδηλώκαμεν.

πάντας δὲ ἀνθρώπους λέγουσιν αἰχμαλώτους εἶναι τῶν ἰδίων συγγενῶν πολεμίων, γαστρὸς καὶ αἰδοίων, λαιμοῦ ὀργῆς χαράς λύπης ἐπιθυμίας καὶ τῶν ὁμοίων. μόνος δὲ πρὸς τὸν θεὸν χωρεῖ ὁ κατὰ τούτων ἐγείρας τρόπαιον.

διὸ Δάνδαμιν μέν, πρὸς ὃν Ἀλέξανδρος ὁ Μακεδὼν εἰσῆλθεν, ὡς νενικηκότα τὸν πόλεμον τὸν ἐν τῷ σώματι Βραχμᾶνες θεολογοῦσιν, Καλάνου δὲ καταφέρονται ὡς ἀσεβῶς ἀποστατήσαντος τῆς κατ᾿ αὐτοὺς φιλοσοφίας. ἀποθέμενοι δὲ Βραχμᾶνες τὸ σῶμα ὥσπερ ἐξ ὕδατ·ος ἰχθύες ἀνακύψαντες εἰς ἀέρα καθαρὸν ὁρῶσι τὸν ἥλιον.