Historia ecclesiastica (fragmenta ap. Photium)

Philostorgius

Philostorgius. Kirchengeschichte. Bidez, Josef, editor. Leipzig: Hinrich, 1913.

18. Ὅτι, τελευτήσαντος Θεοδούλου τοῦ ἀπὸ Χαιρατόπων τῆς Παλαιστίνης δ’ οὗτος ἐπεσκόπει), οἱ ἀμφὶ τὸν Εὐνόμιον Καρτέριον

[*](10 vgl. Theophan. 65, 19 — 11–17 vgl. Zosim. IV 24, 3 f. Socrat. Vif. VII 1 f. Theodoret H. E. V 4, 9 ff. Oros. VII 34. Theophan. 65, 29. Chronic, min. ed. Mommsen I 243. Zonar. XIII 17, 9 ff. Synops. Gl, 21. Ammian. Marcellin. XXXI 15 f)[*](* 5–10 Niceph. H. E. XI 50 PG 146, 745 BC — 13 f u. 17 ff ebd. XII PG 146, 749 AB u. C 8)[*](1 σκύθαι, αι durch Corr., B | 7 f vgl. Sozomen. VI 40, 3: ἅμα ὀλίγοις ξυνεπομένοις | 10 περὶ Nie. παρὰ Β | 13 vgl. Zonar. XIII 17, 9 :| τήν τε Θρᾴκην ληϊζομένων | 14 τὸν Nie. τὸ B | 17 Ἱσπανίας ed. | πατρίδα Val., wohl besser I 20 Χαιρετάπων ed.)

[zu Ζ. 5–10] Vgl. Zonar. XIII 16, 24f: Στρατεύσας οὖν äml. ὁ κατὰ Σκυθῶν καὶ περὶ τὴν Θρᾴκην αὐτοῖς συμβαλὼν αἰσχρῶς ἡττήθη καὶ φεύγων ἐν οἰκήματι κατεκρύφθη παρ’ ᾧ ἀχυρώδης σεσώρευτο συρφετός. τῶν οὖν Σκυθῶν μετὰ τὴν ἧτταν τοῦ βασιλέως τὴν χώραν ἐκείνην ληϊζομένων καὶ ἐμπιπρώντων καὶ τὰς οἰκίας, κἀκεῖνο τὸ οἴκημα καταπέπρηστο, καὶ ὁ Οὐάλης διέφθαρτο ἐν αὐτῷ.

Cedren. I ’)49, 17: Καὶ μετὰ μικρὸν ἐξῆλθε (näml. ὁ Οὐάλης) τῆς Θρᾴκης τοῖς Σκύθαις. καὶ συμβαλὼν αὐτοῖς καὶ ἡττηθεὶς κατὰ Κράτος φεύγει ἴν τινι χ·ωρίῳ καὶ εἰσελθὼν ἐν ἀχυρῶνι μετὰ τῶν συνόντων ἐκρύπτετο. τῶν οὖν Σκυθῶν πῦρ ἐμβαλόντων ἀγνοίᾳ τῶν κεκρυμμένων, πάντες οἱ ἐν τῷ οἰκήματι προσπεφευγότες ἀπετεφρώθησαν, γεγονότες πυρίκαυστοι.

125

ἀντ’ αὐτοῦ χειροτονοῦσι. τοῦ δὲ θᾶττον τελειωθέντος, τελειωθέντος, [*](Phot.) ἀντικαθιστῶσιν· καὶ σὺν αὐτῶ ἀπὸ Κωνσταντινουτόλεως αὐτός τε Εὐνόμιος καὶ Ἀρριανὸς καὶ Εὐφρόνιος ἐπὶ τὴν Ἑῲαν ἀφικνοῦνται, ὡς ἐκεῖσε τόν τε Ἰουλιανὸν ἐκ τῆς Κιλικίας ἄξοντες καὶ Θεόφιλον τὸν Ἰνδὸν ἐν τῇ Ἀντιοχείᾳ καταληψόμενι καὶ τὰ τῆς ἄλλης ἐᾠας καταστησμενοι.

19. Ὅτι Θεοδόσιος ὁ βασιλεὺς κατὰ τὸ Σέρμιον τοῖς βαρβάροις συμβαλὼν (ἐκεῖ γὰρ αὐτίκα τοῦ λαβεῖν τὴν ἀρχὴν τῆς χρείας ἀπαι τούσης παρεγένετο) καὶ νικήσας μάχῃ, ἐκεῖθεν λαμπρῶς ἐπὶ τὴν Κωνσταντιούπολιν ἄνεισιν. καὶ τοῖς μὲν τὸ ὁμοούσιον φρονοῦσι τῶν ἐκκλησιῶν ἐπιτρέτει τὴν ἐπιμέλειαν, Ἀρειανοὺς δὲ καὶ Εὐνομιανοὺς ἀπελαύνει τῆς πόλεως. ὡν εἶς ἠν καὶ ὁ Δημόφιλος· απελαθεὶς δὲ τὴν ἑαυτοῦ πόλιν καταλαμβάνει τὴν Βέρροιαν. καὶ Ὑπάτιος δὲ τῆς Νικαίας ἀποδιωχθεὶς πρὸς τὴν γεννησαμένην Κύρον τὴν ἐν Συρίᾳ παραγίνεται. ἀλλὰ καὶ Δωρόθεος τῆς Ἀντιοχείας ἀπελαθεὶς τὴν Θρᾲκην ὅθεν ἐγεγόνει κατέλαβεν. καὶ ἄλλοι δὲ ἀλλαχόθι διεσπάρησαν.

[*](7–10 vgl. Zosiiu. lY 24, 4tf. Socrat. V 2 u. G. Sozomen. VII 2 u. 4. Oios. VII 34, 5 f. Chronic, min. ed. Mommsen I 243 — 9f vgl. Zosim. IV 33, 1 — 10 ff vgl. Malalas 344, 14. Marcellin. Com. Chronic, a. 380. Socrat. V 7. Sozomen. VII 4 ff. Cod. Theodos. XVI 1, 2f u. 5, 6)[*](* 12–17 Niceph. H. E. XII 8 PG 14G, 763 D 9)[*](1 ἀντ’ > ed. | Ἰωάννην Gothofred. ἐῶ B Ι 7 τὸ > ed. | Σίρμιον ed. I 8 τοῦ λαβεῖν wiederholt am Zeilenanfang B Ι 9 λαμπρῶς vgl. Zosim. IV 33, 1 Ι 14 γεννησαμένην Nie. γενησαμέηνη B Ι Κῦρον Migne)
126
[*](Phot.)

1. Ὅτι Δωρόθεος μέν, ὡς ἐρρέθη, τῆς Ἀντιοχείας ἠλάθη· οἱ δὲ ταύτης πρεσβύτεροι Ἀστέριός τε καὶ Κρισπῖνος καὶ τὸ ἄλλο πλήρωμα συνεδριάσαντες, συμπαρόντων αὐτοῖς καί τινων τῶν πέριξ πόλεων ἐπισκόπων, πέμπουσι πρὸς τοὺς ἀμφὶ τὸν Εὐνόμιον, τὴν κοινωνίαν αὐτῶν ἐπιξητοῦτες. οἱ δὲ ἀντεπιστέλλουσι μὴ ἄλλως αὐτοὺς παραδέξασθαι, εἰ μὴ τὴν ἐπ’ Ἀετίῳ καὶ τοῖς αὐτοῦ συγγράμμασι καταχειροτονίαν ἀποψηφίσονται· ε ἔτι δὲ καὶ διακάθαρσιν ε ἀπῄτουν συνεφύροντο γὰρ καί τισιν οὐ καθαροῖς διαιτήμασιν. οἱ δὲ τότε μὲν τὴν πρόκλησιν ε οὐ προσήκαντο· χρόνῳ δ’ ὅστερον καὶ εἰς τὸ ἐπ᾿ ε ἐκκλησίας τόν τε Εὐνόμιον καὶ τοὺς σὺν αὐτῷ μετεωρολέσχας αὐτοὺς καλοῦντες καὶ πλήρεις ἀπονοίας καὶ σκαιότητος, ἀνθ᾿ ε ὧν αὐτοῖς τοιαῦτα προτείνειν ἔγνωσαν.

2. Ὅτι τὸν ἀρχηγὸν αὐτῶν τῆς ἀσεβείας Ἄρειον ὁ συγραφεὺς διαβάλλει, ὡς πολυμερῆ καὶ πολυσύνθετον λέγοντα τὸν θεὸν τῶν ὅλων· οὐ γὰρ ὅσον ἐστὶ ὁ θεὸς καταλαμβάνεσθαι κηρύσσειν, ἀλλ’ ὅσον ἡ ἐκάστου δύναμις πρὸς κατάληψιν ἔρρωται. καὶ μήτε δὲ οὐσίαν αὐτὸν εἶναι δογματίζειν μήτε ὑπόστασιν μήτε ἄλλο μηδὲν ὡν ὀνομάζεται. καὶ τὴν ἐν Ἀριμήνῳ δὲ σύνοδον καὶ τὴν έν Κωνσταντινουπόλει τὰ αὐτὰ δοξάζειν, ἥτις τὴν τοῦ μονογενοῦς γέννησιν ἀγνωστο-

[*](16 f vgl. Arius bei Athanas. Orat. I c. Arianos 6. De synodis 15. Epist. ad episcop. Aegypti et Libyae 12 u. ob. 11 3 — 19 ff vgl. Athanas. De synodis SO. Socrat. II 41. Sozomen. IV 24. Theodoret H. E. II 21 u. 28)[*](* 2—13 ε Niceph. H. E. XII 8 PG 146, 769 ΑΒ)[*](2 ἐρρήθη Gothofred. | 3 τε > ε ed. | 5 τοὺσ Βs | 6/7 ob | 8 ἀποψηφίσωνται Migne | διακάθαρσιν Μ διὰ κάθαρσιν B | 10 πρόσκλησιν, erstes σ gestrichen, B | 15 f τὸν θεὸν τῶν ὄλων vgl. ob. S. 122, 23 u. Anm. dazu | 16 ob ὅσος? Ι 17 vgl. Arius bei Αthan. Or. Ι [u. Epist. ad episcop.]: ὥσπερ καὶ ἡμεῖς γινώσκομεν κατὰ τὴν ἰδίαν δύναμιν | ε 20 f ἀγνωστοτάτην aus corr. B)
127

τάτην πᾶσιν ἀπέφηνεν, τῶν γινομένων μόνον τὴν γνῶσιν αὐτῆς περι- [*](Phot.) στείλασα. αὕτη δ’ ἦν ἡ καταδικασαμένη καὶ τὸν Ἀέτιον.

3. Ὅτι οἱ ἐξ Ἀρείου τὴν πρὸς τὸν πατέρα τοῦ μονογενοῦς ὁμοιότητα εἰς πολλὰς αἱρέσεις διεσκίσαντο. οἱ μὲν γὰρ κατὰ τὸ προγινώσκειν ἑκάτερον ε ἔξασαν, οἱ δὲ κατὰ τὴν φύσιν, θεόν· ἄλλοι διότι ἐκ μὴ ὄντων ἑκάτερος ε αὐτῶν πέφυκε δημιουργεῖν. ἀλλὰ φησί, κἂν διαφέρειν δοκῇ, εἰς ὲν καταλήγει τὸ δοξάζειν ε τὸν υἱὸν τῷ πατρί. τούτους δέ φησι μετὰ τὸ κατατμηθῆναι ταῖς δόξαις καὶ εἰς πολλὴν ἄλλην ἀσχημοσύνην ἐκδιαιτηθῆναί φησι χρημάτων τε τὰς ἱερωσύνας καὶ διδόντας καὶ λαμβάνοντας, καὶ τὰς ὑπευθύνους καὶ σωματικὰς ἡδονὰς μεταδιώκοντας.

4. Ὅτι, φησίν, οἱ περὶ Εὐνόμιον τοσοῦτον τῶν εἰρημένων αἱρέσεων ἀπεκρίθησαν, ὡς μήτε βάπτισμα αὐτῶν μήτε χειροτονίαν προσίεσθαι. ἐβάπτιζον δὲ οἱ περὶ Εὐνόμιον οὐκ εἰς τρεῖς καταδύσεις, ἀλλ’ εἰς μίαν, εἰς τὸν θάνατον, ὡς ἔφασκον, τοῦ κυρίου βαπτίξοντες, ov ἅπαξ μὲν ἀλλ’ οὐχὶ δὶς ἢ τρὶς ὑπὲρ ἡμῶν ἀνεδδέξατο.

5. Ὄτι, φησίν, ὁ βασιλεὺς Θεοδόσιος Ἀρκάδιον τὸν υἱὸν νέον ὄντα κομιδῇ τὸ τῆς βασιλείας ἀξίωμα παρατίθεται. καὶ μετ᾿ ε οὐ Γρατιανὸς ὁ βασιλεὺς περὶ τὰς ἄνω Γαλατίας τῇ τοῦ τυράννου Μαξίμου συσευῇ ἀναιρεῖται. πολλὰς δὲ καὶ διαβολὰς ὁ συγγραφεὺς κατὰ Γρατειανοῦ ἀναπλάττει, ὡς καὶ τῷ Νέρωνι παρεικάζειν αὐτόν· οὐ γὰρ ἤρκεσεν αὐτῷ, ὡς ἔοικεν, ε τῆς ἐκείνου πίστεως τὸ ὀρθόδοξον.