Panarion (Adversus Haereses)

35. Φέρε γάρ, ἐπειδὴ πολλῶν δεῖ τῶν περὶ τὰ τοιαῦτα παραδειγμά- τωι, ἐντεῦθεν αὐτὰ νάλιστα σκετώμεθα, μὴ ἀφιστάμενοι, πρὶν ἄν πρῶτον εἰς εὐδηλοτέραν ἐρμηνείαν ἀποτελευτήσῃ καὶ ἀπόδειξιν ὁ λόγος.

φαίνεται τοίνυν ὡσπερεί τις δημιουργὸς ἄκρος ἄγαλμα καλὸν ἀπὸ χρυσοῦ [*](2 Röm. 7, 22 — 10f vgl. Hebr. 12, 15) [*](MUS 11–S. S. 457, 3 Sacra Parall. Bruchst. 421 Holl (= 4 καὶ + ἐκ παντὸς U 5 zu αὐτόπρεμνον am untern Rand von 1. Hd. αὐτόπρεμνον προθέλυμνον M 6 διακοπήναι] ἀνασπασθῆναι Μ Ι ἀλλὰ ζῆν οὐ γὰρ εἰς τέλος γὰρ τέλος ἀπέθανεν κτἑ. *] οὐ εἰς τέλος ἀπέθανεν < M S vor ἀλλὰ ζῆν Ι ζῆ U 7 περιβεβλῆσθαι] Hinwelken S Ι τὸν ἄνθρωπον < S 7f συμμαρανθεῖσα — αὐτὴ] die ünde vertrocknet S 8f φυτόν] Wildfeige S 9 τοῦ λίθου> *] ihre Wurzel S Ι ὡς ἔφην < U S Ι αὐτῆς U 10 διεσῴζετο] ζετο M Ι <τόπῳ> * nach S: an dem Ort 11 ὡσπεροῦν] ὥσπερ ναὸς Μ Ι < MU 11f ὑπὸ τοῦ — θεοῦ < S 12 καὶ ἀληθῶς ἰατροῦ U ἀφανισμὸν < S Pa Ι διαιωνίζων M 14 — 17 ἀθάνατον ἄτε — τρέφοντες < S 14 δὲ] #x003E; M τε Pa 15 νοσσούντων M 17 καλῶς + wiederum S σωτηρίαν πρὸς ἄμφω Pa 17 Ι σωτηρίαν καὶ < S 18 des Fleisches und der Seele Ι φαρμακευτικὴν Μ | τρόπον < S 19 οὕτως] οὔτως] M 21 ἐντεῦτθεν] ἔνθεν Ρα Ι σκοπώμεθα M 21 f πρῶτον < S Pa 22 εὐδηλωτέραν M Ι MU Ι καὶ ἀπόδειξιν < S 23 ἄγαλμα] ein Bild oder ein Abbild S Ι ἀπὸ] ὑπὸ)

εἰ Τε μὴ ἀναχωνεύοι μηδὲ ἀνασκευάζοι, ἐῴη δὲ οὔτως μένειν, <μόνον> θεραπεύων αὐτὸ καὶ ἐπανοπθούμενος, δὴ πυρακτούμενον καὶ χαλκευόμενον τὸ ἄγαλμα μηκέτι δύνασθαι διατηρη- θῆναι τὸ αὐτὸν, ἀλλὰ διηλλαγμένον ἔσεσθαι καὶ ὑπεσπασμένον.

διὰ τοῦτο εἰ βούλοιτο ὄλον καλὸν αὐτὸ καὶ ἄμωμον εἶναι τὸ ἔργον, ἀναθλᾶθαι αὐτὸ καὶ ἀναχωνεύεσθαι δεῖ, ὄπως τὰ μὲν αἴσχη καὶ τὰ ἀλλοιώματα πάντα τὰ ἐξ ἐξπιβουλῆς αὐτῷ καὶ φθόνου ὑπάρξαντα αὐτὰ μὲν διὰ τῆς ἀνασκυῆς καὶ ἀναχωνεύσεως ἀπόληται, τὸ δὲ εἰς τὸ ἑαυτοῦ εἶδος ἀσινὲς καὶ ἀκίβδη λον αὖθις ἄγαλμα ὁμοιότατον ἑαυτῷ κατασταθῇ.

τῷ μὲν γὰρ ἁγάλματι ἀπολέσθαι οὐκ ἔστιν ὑπὸ τῷ αὐτῷ τεχνίτῃ ὅντι, κἂν πάλιν εὶς ὕλην λυθῇ, ἀποκατασταθῦναι δὲ ἔστι· τοῖς δὲ αἴσχεσι καὶ λωβήμασιν ἀπολέσθαι μὲ ἔστιν τήκονται γάρ), ἀποκατασταθῦναι δὲ οὐκ ἔστι, διὰ τὸ ἐν πάσῃ τέχνῃ τὸν ἄριστον δημιουργὸν μὴ πρὸς τὸ αἴσχιον ἢ ἐπιτευχθησόμενον ὁρᾶν, [*](M U S Pa) [*](1 αὐτῷ] οὕτω 2 lies διακεκοσμημένα <ἔχον> ? * Ι ἄφνω <S 3 πονηρωτάτου MU Ι ὑπὸ βασκανίας < S 3f ἐμπρεπὲς Pa 4 ἐσίνατο < S ταίαν] befleckte S Ι καρπούμενος U 5 πρόσχες MUPa Ι σοφότατε U Ι εἰ βούλοιτο — ψεκτὸν] nicht wollend sehen dieses so verdorbene Bild S 6 τὸ #x003C; M Ι αὐτῷ < Pa 6f τε καὶ φροντίδος < S 7 πεπονημένω U πεποιημένον αὐτὸ < S Ι τοσοῦτο M τοιοῦτον U Pa < S f μὴ ἀναχωνεύοι — um es nicht kiimmert S 8 ἐῶν M ἐᾶ U 9 οὕτως < MU Ι * Ι αὐτὸν Μ 10 δὴ] δὲ Pa Ι πυρακτούμενον — ἄγαλμα < S 10f δύνασθαι — ὑπεσπασμένον] nicht ein solches sein, wie es zuvor war ein önes Bild S 12 ὅλον < MU Ι αὐτὸ καλὸν Ι καλὸν αὐτὸ < 13 14 ἐπιβουλῆς u. φθόνου vertauscht S 15 ἀπόλλωνται Pa 15f τὸ δὲ εἰς — κατασταθῇ] u, tciederutn das Bild erneuert iverde zu seinem Bild S 15 ἑαυ- τοῦ] αὐτὸ Pa 15f ἀκιβδήλευτον Pa 16 vor ἄγαλμα + τὸ Pa Ι ὁμοιότατον ἑαυτῷ < S Ι ὁμοιώτατον MU Ι αὐτῶ U Ι κατασκευασθῆ U 17 + μὲν M Ι ὑπὸ τῷ αὐτῷ — λυθῇ] von demselben ünstler wieder zusammen geschmolzen S Ι ὑπὸ] κατὰ U Ι ἄντι < MU Ι ὄντι + διότι Pa | χυθῇ 18 — S. 456, 1 τοῖς δὲ αἴσχεσι — δημιουργουμένου < S 18 ἔσχεσι U 20 ἀπεχθημένον M)

ταὐτὸν γὰρ φαίνεται δή μοι καὶ ἐφ· ἡμῶν ὁ θεὸς διῳκονομηκέναι. τὸν γὰρ ἄσνθρωπον, τὸ εὐπρεπέστατον ἑαυτοῦ τέχνημαι, βασκάνοις ἑπιβουλαῖς φθόνου κεκακωμένον ἰδὼν οὐκ ἠνέσχετο τοιοῦτον καταλεῖψαι φιλάνθρωπος ὤν, — [*](Ö 294) ὅπως μὴ δι’ αἰῶνος εἴη μεμωμημένος, ἀθάνατον ἔχων ἐν ἑαυτῷ τὸν ψίγον, ἀλλὰ διέλυσεν εἰς ὔλην πάλιν, ἵνα διὰ τῆς ἀναπλάσεως ἐκτκῶαι καὶ ἐξαρφανισθῶσι πάντα τὰ ἐν αὐτῷ μωμήματα.

τὸ γὰρ ἐκεῖ ἀναχωνευθῆ- ναι τὸν ἀνδριάντα, τοῦτο ἐνταῆθα τὸ ἀποθανεῖν καὶ διαλθῆναι τὸ σῶμα, τὸ δὲ ἐκεῖ ἀναμορφοποιηθῆναι τὴν ὔλην ἢ ἀνακοσμηθῆναι, τοῦτο ἐν- ταῦθα τὸ ἀναστῆναι,

ὥσπερ καὶ ὁ προφήτης ’Ιερεμίας τούτοις γὰρ] ἤδη καὶ αὐτὸς ὦδε τὰ αὐτὰ παρεγγυᾷ »καὶ κατίβην« λέγων ·εἰς τὸν οἶκον τοῦ κεραμέως, καὶ ἰδού, αὐτὸς ἐποίει ἔργον ἐπὶ τῶν λίθων· καὶ διέπεσε τὸ ἀγγεῖον ὃ αὐτὸς ἐποίει ἐν ταῖς χερσὶν αὐτοῦ καὶ πάλιν ἐποίησεν αὐτὸ ἀγγεῖον ἕτερον, καθὼς ἤρεσεν ἐνώπιον αὐτοῦ ποιῆσαι. καὶ ἐγένετο λόγος κυπίου Ι πρός με λέγων· εἰ καθὼς ὁ κεραμεὺς οὖτος οὐ δυνήσομαι P551 τοῦτο ποιῆσαι ὁμᾶς, οῖκος τοῦ ’Ισραήλ; ἰδού, ὡς ὁ πηλὸς τοῦ κεραμέως υμεις εστε εν ταις χερσι μου«.