Panarion (Adversus Haereses)

16. Τὸ δέ »ἐκεῖ ἔσται ὁ κλαυθμὸς καὶ ὁ βρυγμὸς τῶν ὁδόντων« πρὸς αὐτοὺς ἀπορητέον ὅτι ὡς ἐν τούτῳ τῷ βίῳ πᾶν μέλος εἴς τινα χρείαν ὁ δημιουργὸς κατεσκεύασεν, οὕτως καὶ τοὺς ὀδόντας εἰς τὸ διακόπτεσθαι τὴν στερεὰν τροφήν. τίς οὖν χρεία τοῖς κολζομένοις ὀδόντων; οὐ γὰρ εἰς τὴν Γέενναν ὂντες κατ᾿ αὐτοὺς φάγονται.

καὶ δεικτέον ὅτι οὐ πάντα παραλαμβάνεσθαι δεῖ κατὰ τὸ κείμενον. »ὀδόντας γοῦν ἁμαρτωλῶν«, φη- [*](5 Psal. 140,7 — 6 Psal. 21, 15 — Psal. 6, 3 — 8. 12—Psal. 3,8 M U S) [*](1 ἐφ᾿ ὅσον ἐπὶ τούτοις *]ἐπὶ τὸ ὅσον έφ᾿ οἶς Μ U so uiel wie S [ἐπὶ τὸ ὅσον] ἐφ᾿ ὅσον Bonwetsch | * etwa <ἐπερείδεσθαι>* 3 μὴ <Μ 4 οὐ <,daher der Satz als Frage gefaßt S | εἰ ὁστᾶ] εἰς τὰ Μ | πάντως]etwa? S 5 ἐν τῷ <S | διεσκορπίσθη U 5f ἡμῶν—πάντα τὰ ὁστᾶ <U 6 πάντα <S 8 ὅτι 2 <Μ 9 γε]γὰρ Μ 10 λέγοιεν δ᾿ ἂν] sie sagen aber nun S 11 ὀστέα U γιν όμενοι Μ 12f διαπεφωνήκαμεν] wir sind uerloren gegangen S 13 τῆς ἀναστάσεως τοῦ λαοῦ] der Menschen S 15 σωτῆρος] Ηerrn S 16 τάφοι γέμοντες ὀστέων νεκρῶν] gleich Totengebeinen S | νεκρῶν <U 17 ἑκάστου καὶ] u. jeden uon euch S | ἡμᾶς] euch S 19 τὸ δὲ] u. was er sagt S | ἐκεῖ] wo S 20 εἴς τινα χρείαν] zu ihrem Dienst S 24 κατὰ τὸ κείμενον] nach dem in den Worten Vorliegenden S | γοῦν]γὰρ Μ 24f φησὶν ἁμαρτωλῶν U)

ὥσπερ οὖν εἴ τις θέλων ταῦθ᾿ οὕτως ἔχειν θλιβόμενος εἴλκετο ἐπ᾿ ἀλληγορίαν, οὕτως ζητητέον τῶν κολαζομένων τὸν βρυγμὸν τῶν ὀδόντων, τῆς ψυχῆς δύναμιν μασητικὴν ἐχούσης, ἥτις ἐν καιρῷ τοῦ ἐλέγχου περὶ τῶν ἁμαρτημάτων κατὰ τὸν συγκρουσμὸν τῶν † ὀδόντων ὧν ἐφρόνησε βρύζει τοὺς ὀδόντας.

τὸ δὲ »φοβήθητε τὸν δυνάμενον καὶ τὴν ψυχὴν καὶ τὸ σῶμα ἀπολέσαι ἐν Γεέννῃ« τάχα μὲν διδάσκει ὅτι ἀσώματος ἡ ψυχή, τάχα δὲ καὶ δηλοῖ ὅτι χωρὶς σώματος οὐ κολασθήσεται· περὶ οὗ φυσιολογοῦντες τὰ περὶ τοῦ εἴδους καὶ τοῦ πρώτου ὑποκειμένου εἰρήκαμεν.

καὶ τὸ παρὰ τῷ ἀπ[οστόλῳ δέ »ζωοποιήσει καὶ τὰ θνητὰ ὑμῶν σώματα«, θνητοῦ ὄντος τοῦ σώματος καὶ οὐ μετέχοντος τῆς ἀληθινῆς ζωῆς, δύναται παριστάνειν ὅτι τὸ σωματικὸν εἶδος περὶ οὗ εἰρήκαμεν, τῇ φύσει θνητὸν ὄν, »ὅταν ὁ Χριστὸς φανερωθῇ, ἡ ζωὴ ἡμῶν«, καὶ αὐτὸ μεταβάλλει ἀπὸ τοῦ εἶναι »σῶμα θανάτου«, ζωοποιηθὲν διὰ τοῦ πνεύματος τοῦ ζωοποιοπυντος, ἐκ τοῦ <σαρκικοῦ> πνευματικὸν γεγονός.

καὶ τό »ἐρεῖ δέ τις, πῶς ἐγείρονται οἱ νεκροί, ποίῳ δὲ σώματι ἔρχονται;« γυμνῶς παρίστηυσιν ὅτι τὸ πρῶτον ὑποκείμενον οὐκ ἀναστήσεται.

εἰ γὰρ καλῶς ἐλάβομεν τὸ παράδειγμα, τηρητέον ὄτι ὁ σπερματικὸς λόγος ἐν τῷ κόκκῳ τοῦ σίτου δραξάμενος τῆς παρακειμένης ὕλης καὶ δι᾿ ὅλης αὐτῆς χωρήσας, περιδραξάμενός <τε< αὐτῆς τοῦ αὐτοῦ εἴδους, ὧν ἔχει δυ- [*](1 psal. 57, 7 — 7f Matth. 10, 28 — 12 Röm. 8, 11 — 14 Kol. 3, 4 — 15 vgl. Röm 7, 24 — 17 I Kor. 15, 35) [*](Μ U S) [*](1 vor κύριος + ὁ M 3 μόνον < S | συντρίβει μόνον U | εἰ< S 4 ταῦτα U | ἐπ᾿ ἀλληγορίαν] zur jagd S 7 † ὀδόντων] der Ordnungen S; lies wohl φρονημάτων * | ὧν] ὡς U | τὸ δὲ] u. was er sagt S 8 τὴν < U | Γεέννῃ] Feuer S 9 καὶ δηλοῖ*, nach S] δηλοῖ ΜU 10 περὶ ροῦ εἴδους] über die Form d. h. über die Wesensform S 11 καὶ<S | τὸ] τῶ Μ 12 ἡμῶν U 13 ὅτι] ὅπου U 14 ὅν<Μ | ὁ <U 15 ἀπὸ τοῦ εἶναι σῶμα θανάτο] νοn der Sterblichkeit S 16 διὰ τοῦ πνεύματος τοῦ ζωοποιοῦντος*] διὰ τὸ πνεῦμα τὸ ζωοποιοῦν Μ U durch den Geist, < τοῦ ζωοποιοπυντος S | ἐκ τοῦ <σαρκικοῦ> πνευματικὸν γεγονός*] ἐκ τοῦ πνευματικὸν γεγοέναι Μ U deshalb weil sie geistig geworden S 17 καὶ τό] und was er sagt, dann aber sagt der Apostel | τις S] < M U 18 ὑποκείμενον] Leib S 19 εἰ γὰρ] οὐ γὰρ Μ | τηρητέον Bonwetsch] τ ρητέον (5 Buchstaben nach τ freigelassen) M ῥητέον U so sollen wir beachten S 20 ἐν τῷ κόκκῳ τοῦ σίτου] im Samen u. im Korn des Weizens S 21 <τε>* nach S | τοῦ αὐτοῦ] lies τοῦ ὅλου?*)

Πρόκλου τοῦ αὐτοῦ.