Panarion (Adversus Haereses)

Epiphanius

Epiphanius. Epiphanius, Volume 1-3. Holl, Karl, editor. Leipzig: Hinrichs, 1915-1933.

5. Βίβλους δὲ τινας συγγράφοντες ἐξ ὀνόματος μεγάλων ἀνδρῶν, ἐξ ὀνόματος μὲν Σὴθ ἑπτὰ λέγουσιν εἶναι βίβλους, ἄλλας δὲ βίβλους ἑτέρας Ἀλλογενεῖς οὕτω καλοῦσιν, ἄλλην δὲ ἐξ ὀνόματος Ἀβραάμ, ἣν καὶ ἀποκάλυψιν φάσκουσιν εἶναι, πάσης κακίας ἔμπλεον, ἑτέρας δὲ ἐξ ὀνόματος τοῦ Μωυσέως καὶ ἄλλας ἄλλων.

εἰς μωρίαν δὲ πολλὴν τὸν νοῦν ἑαυτῶν κατάγοντες γυναῖκά τινα Ὡραίαν λέγουσιν εἶναι τοῦ Σήθ. ὅρα δέ μοι, ἀγαπητέ. τὴν τούτων ἄνοιαν, ἵνα κατὰ πάντα τρόπον καταγνῷς τῆς αὐτῶν δραματουργίας καὶ μυθώδους ματαιοφροσύνης καὶ ἐπιπλάστου ληρολογίας.

εἰσὲ μὲν γὰρ ἄλλαι τινὲς αἱρέσεις, αἵτινες δύναμίν τινα εἶναι λέγουσιν, ἣν καλοῦσιν τικῶς Ὡραίαν· τὴν παρ᾿ ἄλλοις τοίνυν νομιζομένην δύναμιν Ὡραίαν τε καλουμένην οὗτοι γυναῖκα τοῦ Σὴθ λέγουσιν.

ὅθεν δυνά- [*](9—13 ücher auf den Namen des Seth vgl. bei den »Gnostikern« haer. 26, 8, 1; 1 284, 13 u. haer. 40, 7, 4 Hippolyt refut. V 22; S. 124, 28 Wendland εἰ δέ τις ὅλην τὴν κατ᾿ αὐτοὺς πραγματείαν βούλεται μαθεῖν, ἐντυχέτω βιβλίῳ ἐπιγραφομένῳ Παράφρασις Σήθ — zu Ἀλλογενεῖς vgl. haer. 40, 2, 2; S. 82, 13; ärung des Namens haer. 40, 7, 1 u. 4; dazu auch Porphyrius vita Plot. c. 16 ἀποκαλύψεις τε προφέροντες . . . Ἀλλογενοῦς — ἀποκάλυψις Ἀβραὰμ wohl nicht zusammenfallend mit der slavisch erhaltenen Abrahamapokalypse, vgl. ürer, Gesch. d. üd. Volkes 4 III 336f — ücher vgl. ürer, Gesch. d. üd. Volkes4 III 302 — 14 Ὡραία vermutlich Schreibfehler ür Νωρέα, vgl. Irenaeus adv. haer. I 30, 9 I 236 Harvey (Ophiten) post quos — Kain u. Abel — seciindum providentiam Prunici dicunt generatum Seth, post Noream; ex quibiis reliquain multitudinem hominufn gmeratam dicunt u. die nachfolgende Bemerkung über die anderen äresien (gemeint ist dabei wohl die Νωρία der »Gnostiker« haer. 26, 1, 3ff; 1 275, 15. 18 u. 276, 9ff)) [*](V Μ 1 > * 2 τοῦ3 nachgetragen V corr 10 μὲν] δὲ M | λέγουσιν *] λέγοντες VM 11 ἑτέρας wohl verderbt; lies vielleicht ἑπτὰ*, nach haer. 40, 7, 4 S. 88, 11 f 12 ἔμπλεων, ω aus ο Vcorr 14 nach γυναῖκα Rasur von 23 V 18f τικῶς Dind. 20 οὗτοι] οὕτω V)

76
μεθά τε ἀποδεῖξαι, ὡς ἴστε, ἀγαπητοί, καὶ φύσει ἄνθρωπον τὸν Σὴθ καὶ οὐχὶ ἄνωθέν τι παρηλλαγμένον λαβόντα, ἀδελφόν τε ὄντα φύσει τοῦ Κάϊν καὶ Ἄβελ ἐξ ἑνὸς πατρὸς καὶ μιᾶς μητρός.

»ἔγνω γάρ« φησίν »Ἀδὰμ Εὔαν τὴν γυναῖκα αὐτοὺ καὶ συλλαβοῦσα ἔτεκε τὸν Κάϊν«, καὶ ἐπέθετο αὐτῷ ὄνομα Κάϊν, ὅπερ ἑρμηνεύεται κτῆσις, λέγων »ἐκτησάμην υἱὸν διὰ κυρίου θεοῦ«.

καὶ πάλιν <κατὰ> τὸν Ἄβελ »ἔγνω Ἀδὰμ Εὔαν τὴν γυναῖκα αὐτοῦ καὶ συλλαβοῦσα ἔτεκεν υἱὸν καὶ ἐκάλεσε τὸ ὄνομα αὐτοῦ Ἄβελ«.

καὶ μετὰ πολλὰ μετὰ τὸ ἀποθανεῖν τὸν Ἄβελ »καὶ ἔγνω Ἀδὰμ Εὔαν τὴν γυναῖκα αὐτοῦ, καὶ συλλαβοῦσα ἔτεκεν υἱόν, καὶ ἐκάλεσε τὸ ὄνομα αὐτοῦ Σήθ«, ὅπερ ἑρμηνεύεται ἀνταλλαγή· »ἀνέστησεν γάρ μοι ὁ θεὸς σπέρμα ἀντὶ Ἄβελ, ὃν ἀπέκτεινε Κάϊν«.

τὸ δέ »ἐκτησάμην διὰ θεοῦ« καί »ἀνέστησέν μοι ὁ θεός‘ ἴνα θεὸν δείκνυσι τὸν πάντων ποιητὴν καὶ δότην τῶν γεγεννημένων.

ὅτι δὲ οὗτοι ἴσχον γυναῖκας, ὅ τε Κάϊν καὶ ὁ Σήθ, δῆλον· ὁ γὰρ Ἄβελ νεώτερος ἀπεκτάνθη, μηδέπω γήμας.