Panarion (Adversus Haereses)

25. Περὶ δὲ τοῦ ἁγίου Παύλου ὡς βλασφημοῦντες αὐτὸν λέγουσι πόσα ἔχω λέγειν; πρῶτον μὲν γὰρ λέγουσιν αὐτὸν Ἕλληνά τε καὶ ἐξ ἐθνῶν ὑπάρχειν. προσήλυτον δὲ γεγονέναι ὕστερον.

πῶς οὖν αὐτὸς λέγει περὶ ἑαυτοῦ ὅτι »Ἑβραῖος ἐξ Ἑβραίων, ἐκ σπέρματος Ἀβραάμ, φυλῆς Βενιαμίν, κατὰ νόμον Φαρισαῖος, περισσοτέρως ζηλωτὴς ὑπάρχων τῶν πατρικῶν μου παραδόσεων«·

καὶ ἐν ἄλλῳ τόπῳ λέγει »Ἰσραηλῖταί εἰσι, κἀγώ· σπέρμα Ἀβραάμ εἰσι, κἀγώ«, καὶ φησι περιτομῇ ὀκταήμερος καὶ ἀνατεθραμμένος παρὰ τοὺς πόδας Γαμαλιὴλ καὶ Ἑβραῖος ἐξ Ἑβραίων‘.

καὶ ὦ τῶν δεινῶν ἑρπετῶν τὰ δεινὰ κωκύματα καὶ τὰ δρακοντοειδῆ συρίγματα καὶ τῆς κενοφωνίας τὰ δηλητήρια. τίνος δὲ λήψομαι τὴν μαρτυρίαν; Ἐβίωνος καὶ τῶν κατ’ αὐτὸν ἢ τοῦ ἁγίου Πέτρου τοῦ λέγοντος ὡς ἔγραψεν ὑμῖν ὁ ἀδελφός μου Παῦλος, ἅτινά ἐστι βαθέα καὶ δυσερμήνευτα, ἃ οἱ ἀμαθεῖς καὶ ἀστήρικτοι διαστρέφουσι τῇ ἑαυτῶν ἀγνωσίᾳ‘;

πάλιν δὲ ὁ ἅγιος Παῦλος μαρτυρεῖ καὶ αὐτὸς τοῖς περὶ Πέτρον λέγων »Ἰάκωβος καὶ Ἰωάννης καὶ Κηφᾶς, οἱ δοκοῦντες στῦλοι εἶναι, δεξιὰς ἔδωκαν ἐμοί τε καὶ Βαρνάβᾳ κοινωνίας‘. κἄν τε γὰρ Ταρσέα ἑαυτὸν εἴποι, οὐκ ἀπὸ τούτου πάντως δέδοται πρόφασις τοῖς λεξιθηροῦσι τὰ εἰς ἑαυτῶν καταστροφὴν καὶ τῶν πειθομένων * οὕτως ἔχειν.

καὶ γὰρ καὶ Βαρνάβαν λέγει, Ἰωσήφ ποτε καλούμενον Βαρνάβαν δὲ μετακληθέντα, υἱὸν παρακλήσεως ἑρμηνευόμενον, Λευίτην Κύπριον [*](2f vgl. Irenaeus III 3, 4; II 15 Harvey — 10 Phil. 3, 5 Gal. 1, 14 — 18 II Kor. 11, 22 — 14 Phil. 3, 5 Act. 22, 3 — 18 E Petr. 3, 15f — 21 Gal. 2, 9 — 23 vgl. Act. 22, 3 — 26 Act. 4, 36 V Μ) [*](1 ἐπὶ τὸ M 2 συντετυχέναι Μ | γὰρ] δὲ M 3 ἄχρι] ἕως M 5 τω aus τὸ V τὸ M 7 ὡς — λέγουσιν am Rande nachgetragen Vcorr < M 8 angeflickt Vcorr 10 αὐτῶν Μ 11 Βενιαμεὶν M 12 παραδό//σεων, ο aus ω Vcorr παραδώσεων M 14f Γαμαλιήλου M 16 δεινὰ < M | κωκύματα κυήματα Vcorr κυήματα M 17 λή///ψομαι, μ ausradiert V 18 τοῦ2 < 21 καὶ angeflickt Vcorr 23 αὐτὸν M 24 λεξιθηροῦσι aus λέξεσι θηροῦσι Vcorr 25 * etwa αὐτοῖς ὑπ᾿ αὐτῶν πεπλασμένα) * 26 καὶ2 <)

διασπαρέντων γὰρ πολλῶν ἐν τοῖς χρόνοις Ἀντιόχου τοῦ Ἐπιφανοῦς καὶ ἐν χρόνοις ἄλλοις, καθότι συνέβαινε πόλεμος, καὶ αἰχμαλωτισθέντων καὶ † δοθέντων εἰς πολιορκίαν, οἱ μὲν αἰχμάλωτοι ἀρθέντες ἐπέμειναν ἔν τισι τόποις, οἱ δὲ ἀπὸ τῆς τοιαύτης αἰτίας ἀναχωρήσαντες κατῴκουν ἕκαστος ὅπου κατείληφεν.

ὡς καὶ ὁ Ιερεμίας ἔλεγε περὶ περὶ τοῦ Ἰσραήλ, καθάπερ πολλάκις τοῦτο αὐτὸ συμβέβηκε τὸ ἀποδιδράσκειν ἀπὸ προσώπου τῶν πολεμίων, ὅτι »καὶ εἰς Κιτιεῖς ἐὰν ἀπέλθῃς, οὔτε οὔτε ἐκεῖ σοι ἀνάπαυσις ἔσται«.

παντὶ δέ τῳ δῆλόν ἐστιν ὅτι Κίτιον ἡ Κυπρίων νῆσος καλεῖται· Κίτιοι γὰρ Κύπριοι καὶ Ῥόδιοι. ἀλλὰ καὶ ἐν τῇ Μακεδονίᾳ τὸ γένος κατῴκηκε Κυπρίων τε καὶ Ῥοδίων· ὅθεν δὴ καὶ Ἀλέξανδρος ὡρμᾶτο ὁ Μακεδών. καὶ τούτου ἕνεκεν ἐμφέρεται ἐν τοῖς Μακκαβαίοις ὅτι »ἐξῆλθεν σπέρμα] ἐκ γῆς Κιτιέων«· καὶ γὰρ ἐκ σπέρματος τῶν Κιτιέων Ἀλέξανδρος ὁ Μακεδών.

ἀλλὰ γενόμενος πάλιν ἐν τῷ τόπῳ , διὰ τὸν ὑποπεσόντα λόγον διεξελθὼν τὴν περὶ τούτων ἱστορίαν, φημὶ ὅτι ἀπὸ τῆς μετοικήσεως πολλοὶ τὰς ἄλλας χώρας κατοικήσαντες τοῦ Ἰσραὴλ ἠσαν σπέρματος κατὰ διαδοχήν.

ἐλέγοντο γὰρ καὶ ἑκάστης χώρας πατριῶται, ὡς καὶ αἱ θυγατέρες τοῦ Ἰοθὸρ τὴν ἀντίληψιν τοῦ Μωυσέως τῷ πατρὶ ἀπήγγειλαν, ὡς ἀποστήσας τοὺς ποιμένας ἐποτισεν αὐτῶν τὰ πρόβατα, καὶ πορευθεῖσαι περὶ τούτου ὑφηγοῦντο τῷ ἰδίῳ πατρί, τοῦ δὲ λέγοντος ὅτι »διὰ τί ἐταχύνατε σήμερον τοῦ ἐλθεῖν;«

πρὸς αὐτὸν ἔφασαν ὅτι »ἀνὴρ Αἰ/γύπτιος ἐρρύσατο ἡμᾶς ἀπὸ τῶν ποιμένων καὶ ἤντλησε καὶ [*](D121) ἐπότισεν ἡμῶν τὰ θρέμματα«, καὶ εὐθὺς ὁ αὐτὸς ἔφη πρὸς αὐτάς »καὶ τί οὐκ ἠγάγετε αὐτὸν ὡδε, ἵνα φάγῃ ἄρτον;«

τίς δὲ οὐκ [*](8—11 vielmehr Jes. 23, 12 — 15 I Makk. 1, 1 — 24ff Exod. 2, 18ff — 27 Exod. 2, 20 — 27ff vgl. Exod. 6,ff V M) [*](4 εἴποτε aus καθότι Vcorr 5 καὶ1 < V | † δοθέντων εἰς πολιορκίαν] wohl ἀποδράντων διὰ πολιορκίαν *, vgl. Z. 7 ἀναχωρήσαντες u. Z. 9 ἀποδιδράσκειν 6 lies ἀχθέντες? * | τῆς < V 9 αὐτῶ M | ἀποδράσκειν V 9f πολέμων 10 εἰς σκιτιεῖς M 11 τῳ] τὸ M 15 σπέρμα] * 16 Κιτιέων *] Ἑλλήνων V M 17 ἐμπεσόντα, ἐμ aus ὑπο Vcorr | διεξῆλθον aus διεξελθὼν Vcorr //// 18 φημὶ *] πλὴν V M 19 οικήσαντες, κατ wegradiert Vcorr κατωκήσαντες M 21 ἀντίλη///ψιν, μ wegradiert Vcorr 22 vor ἀποστήσας + ὁ Μ | πρόβατα] θρέμματα M 23f τί ὅτι aus ὅτι διὰ τί Vcorr 24 πρὸς] ἐπ’ V)

οὗτοι δὲ καταλείψαντες τὴν ὁδὸν οἱ ἀπὸ τοῦ Ἐβίωνος πεπλανημένοι ἐπὶ πολλὰς διεστραμμένας ὁδοὺς καὶ ἀνάντη τρίβον τὸν νοῦν ἐκδεδώκασιν.