Panarion (Adversus Haereses)

12. Ἄλλα δὲ μυρία παρ' αὐτοῖς πλασθέντα γραφεῖα τετόλμηται. γένναν μὲν γὰρ Μαρίας βιβλίον τί φασιν εἶναι, ἐν ᾧ δεινά τε καὶ [*](1f vgl. Hippolyt refut. VI 19, 5; S. 146, 12 Wendland ἀλλὰ καὶ μακαρίζουσιν ἑαυτοὺς ἐπὶ τῇ (ξένῃ) μίξει, ταύτην εἶναι λέγοντες τὴν τελείαν ἀγάπην — 3 11 3,6 — 1 3f vgl. Gen. 38, 9 vgl. 5 (die Namen verwechselt) — 16ff genauer bei Irenaeus adv. haer. I 30, 10 f; I 237 Harvey et unusquisque eorum (der Archonten) suum praeconem assumit ad gloriandujn et demn annunciajidum . . . sie auicm propJietas distribuunt: huius quidem Jaldahaoth Moysen fuisse et Jesum Nave et Amos et Abacuc, illius autem Jao Samuel et Nathan et Jonam et Michaeam, illius autem Sabaoth Heliam et Joel et Zachariam , illius autem Adonai Esaiam et Ezechiel et Jeremiam et Danid, illius autem Eloi Tohiam et Aggaeum, illius autem Orei Michaeam et Nahum, illius autem Asta[n]fei ·Hesdram et Sophoniam — 20 Die γέννα Μαρίας nur hier bezeugt V M) [*](1 ἐξολεῖς M Ι οὖτοι] οἱ αὐτοὶ V 2 τάγμα) τάγμα] πράγμα, πρ aus τ V corr 3 σεσωρευμένον aus σωρευόμενον V corr 4 ἠγμένον aus ἀγόμενον V corr Ι ποικίλαις ἐπιθυμίαις V παρ’] ὑπὲρ V Ι ἔτη < M 5 f ἐφθαρμένη, π wegradiert V πεφθησομένη M 7 ἀλλ’ M 8 εἶναι παρθένους V 10 μὲν < M 11 Πρὸ δὲ] καὶ πρὸ M Ι ἀπαρτισθῆναι aus ἀπαρτηθῆναι V corr ἀπαρτηθῆναι M 13 > * 14 * etwa <παρθενίαν μὲν αὐχούσας> * 19 πλασθέντα hergestellt V corr πλασθέντα M)

ἐκ τούτου γάρ φησι τὸν Ζαχαρίαν ἀπεκτάνθαι ἐν τῷ ναῷ, ἐπειδή φησίν, ἀπτασίαν ἑώρακε, καὶ ἀπὸ τοῦ φόβου θέλων εἰπεῖν τὴν ὀπτασίαν ἀπεφράγη τὸ στόμα. εἶδε γάρ, φησίν, ἐν τῇ ὤρᾳ τοῦ θυμιάματός τινα, ὡς ἐθυμία, ἄνθρωπον ἑστῶτα, φησίν, ὄνου μορφὴν ἔχοντα.

καὶ ἐξελθόντος, φημί, καὶ θέλοντος εἰπεῖν· οὐαὶ ὑμῖν, τίνι προσκυνεῖτε; ἀπέφραξεν αὐτοῦ τὸ στόμα ὁ ὀφθεὶς αὐτῷ ἔνδον ἐν τῷ ναῷ, ἵνα μὴ δύνηται λαλῆσαι. ὅτε δὲ ἡνοίγη τὸ στόμα αὐτοῦ ἴνα λαλήσῃ, τότε ἀπεκάλυψεν αὐτοῖο καὶ ἀπέκτειναν αὐτόν. καὶ οὕτως, φησίν, ἀπέθανε Ζαχαρίας.

διὰ τοῦτο γὰρ ὁ ἱερεὺς προσετάγη ὑπ' αὐτοῦ τοῦ νομοθετήσαντος, Ι φησίν, ἔχειν κώδωνας, ἱν ὅταν εἰσέρχηται ἱερατεῦσαι, τὸν κτύπον ἀκούων κρύπτηται ὁ προσκυνούμενος, ἵνα μὴ φωραθῇ τὸ ἰνδαλτικὸν αὐτοῦ τῆς μορφῆς πρόσωπον.

ἔστι δὲ τὸ πᾶν τῆς εὐηθείας αὐτῶν ἐπιτήδευμα εὐθυέλεγκτον καὶ χλεύης ἔμπλεον. εἰ γὰρ ἦν ὅλως ὁρατὸς ό ἱερουργούμενος, οὐδὲ κρυβῆναι ἠδύνατο· εἰ δὲ ὅλως κρυβῆναι ἠδύνατο, οὐκέτι ἠν ὁρατός.

καὶ ἑτέρως πάλιν πρὸς αὐτοὺς ῥητέον ὅτι εἰ ὁρατὸς ἡν, σῶμα ἄρα ἠν καὶ οὐκέτι πνεῦμα· εἰ δὲ πνεῦμα ἠν, οὐκέτι ἐν ὁρατοῖς ἐξετάζετι. πῶς οὑν τὸ οὐκ ἐν ὁρατοῖς ἐξεταζόμενον ἀπὸ τοῦ κτύπου τῶν κωδώνων τῆς ἑαυτοῦ συστολῆς προενοεῖτο; > γὰρ τὸ ἀόρατον κατὰ φύσιν οὐκ ἂν ὠπτά- νετο, εἰ μὴ ἤθελεν.

εἰ καὶ ὤφθη δέ, οὐκέτι κατὰ ἀνάγκην ἐφαίνετο τῆς φύοντες αὐτὸν ἀγούσης εἰς τὸ φαίνεσθαι, ἀλλὰ κατὰ χάριν, οὐ φόβῳ καὶ προλήψει παρὰ προσδοκίαν ἄνευ κτύπου εἰς τὸ δῆλον καθιστῶν τὴν ἑαυτοῦ ὀπτασίαν. καὶ οὕτω κατὰ πάντα τρόπον διέπεσεν ὁ αὐτῶν φευδὴς καὶ παραπεποιημένος λόγος.

καὶ πολλά ἐστιν ἄλλα ἃ λέγουσι ληρώδη. * καίτοι γε τοῦ Ζαχαρίου μὴ ἀποκτανθέντος [*](If vgl. Matth. 23, 35 Luk. 11, 51; die Gleichsetzung des hier genannten Zacharias mitdem Vater Johannis des äufers findet sich auch im Protev. Jac. c. 23 f u. bei Origenes comment. ser. in Matth. 25; IV 229 Lommatzsch vgl. Zahn, Gesch. d. neutest. Kan. II 2, 695 u. 776 A. 2 — 2f vgl. Luk. 1, 22 — 4 vgl. Luk. 1, 9f — 5 zu ὄνος vgl. S. 287, 15 u. Tacitus hist. V 3f Tertullian apolog. 16 — 7 f vgl. Luk. 1, 20 — 8 vgl. Luk. 1, 64 — 10 vgl. Exod. 28, ff V M) [*](1 φασὶ M 2f ἑώρακε, ω aus ο Vcorr ἑώρακε Μ 11 φασίν V Ι ἴνα M 13 ἰνδαλτικὸν, von äterer Hand ändert zu ἰνδαλματικὸν V 14 ἔμπλεων, ω aus ο Vcorr ἔμπλεον Μ 15 /// ὁρατὸς, ein Buchstabe ausradiertV; ἀόρατος? hier u. Z. 16 ül., an der zweiten Stelle β richtig 20 > * vgl. Ζ. 22 αὐτὸν] ἔχω VM 20f ἀπτάνετο M 23 προλή///ψει, μ ausradiert V 24 καθι- στῶν *] καθιστῶντος VM Ι οὕτω < Μ 26 * etwa φασὶ γὰρ τὸν Ζαχαρίαν ἀποκτανθῆναι καὶ αληθῶς λέγουσι,;> *)

προπορεύσῃ γὰρ πρὸ προσώπου κυρίου ἑτοιμάσαι ὁδοὺς αὐτοῦ‘, »ἐπιστρέψαι καρδίας πατέρων ἐπὶ τέκνα καὶ ἀπειθεῖς ἐν φρονήσει« καὶ τὰ ἑξῆς. πόσα δὲ ἄλλα ἔστιν εἰπεῖν περὶ τῆς αὐτῶν ψευδηγορίας καὶ τοῦ αὐτῶν μιασμοῦ;