περὶ ὁμοίων καὶ διαφόρων λέξεων

παρέχειν καὶ παρέχεσθαι διαφέρει. παρέχειν μὲν γὰρ λέγεται τὰ διὰ χειρὸς διδόμενα, οἷον ἐαθήματα ἢ ἐκπόματα τὸ δὲ παρέχεσθαι λέγεται ἐπὶ τῶν τῆς ψυχῆς διαθέσεων, οἷον ἐπιθυμίαν, εὔνοιαν. Θουκυδίδης (4, 85, 4 ) ‘καὶ πᾶν τὸ πρόθυμον παρεχόμενοιʼ. Δημοσθένης ἐν Φιλιππικοῖς (Olynth. 18)· ‘τὴν αὐτὴν παρειχόμεθα προθυμίανʼ.

παρειαὶ καὶ παρεῖαι διαφέρουσιν. παρειαὶ μὲν γὰρ ὀξυτόνως αἱ τοῦ ἀνθρώπου, παρεῖαι δὲ προπερισπωμένως ὄφεις τινὲς μετέωρα τὰ παρεῖα ἔχοντες·

πάσασθαι βραχέος μὲν ὄντος τοῦ α τὸ γεύσασθαι δηλοῖ, ἐν ἐκτάσει δὲ τούτου τὸ κτήσασθαι.

παραβολὴ καὶ παράδειγμα διαφέρει. παραβολὴ μὲν γάρ ἐστιν ἡ οἵα τε γενέσθαι ἐπὶ πράγματος, οἷον

πάλτον καὶ πέλτη διαφέρει. πάλτον μέν γάρ ἐστι τὸ δόρυ, πέλτη δὲ ἡ ἀσπὶς ἴτυν οὐκ ἔχουσα.

παρακέκρουσται καὶ παρακέκρουται διαφέρει. τὸ μὲν γὰρ σὺν τῷ σ ἐνεργητικόν ἐστι καὶ σημαίνει τὸ ‘ἑξηπάτηκε’, τὸ δέ χωρὶς τοῦ σ παθητικὸν καὶ σημαίνει τὸ ‘ἐξηπάτηται’.

παῖς καὶ ἀντίπαις διαφέρει. παῖς μέν γάρ ἐστιν ὁ ἐν τῇ παιδικῇ ἡλικίᾳ, ἀντίπαις δέ ὁ ἐκβεβηκὼς τοῦ παιδὸς τὴν ἡλικίαν καὶ ἤδη πρόσηβος. βούπαις δέ ὁ μέγας παῖς.

παιδίσκη καὶ θεράπαινα διαφέρει. παιδίσκη μὲν γάρ ἐστι πᾶσα ἡ τὴν παιδικὴν ἔχουσα ἡλικίαν, ὡς καὶ παιδίσκος· θεράπαινα δὲ ἡ δούλη.

παίδευσις καὶ παιδεία διαφέρει, ὥς φησι Πλάτων ἐν Ὅροις (def. 416 a 27—28). παιδεία μὲν γάρ ἐστι δύναμις θεραπευτικὴ ψυχῆς· παίδευσις δέ παιδείας καὶ ἀρετῆς παράδοσις, καὶ ἐκ παιδὸς ??ἀγωγὴ?? ἐπʼ ἀρετὴ ??ν?? ὁδηγοῦσα.

παιδίσκη καὶ παῖς διαφέρει. παιδίσκη μὲν γὰρ ἡ ἐλευθέρα παρʼ Ἀττικοῖς, παῖς δὲ ἡ δούλη. Μένανδρος (fr. Koerte2) ἐν Δακτυλίῳ ἐπὶ τοῦ δάου·

παρθενία καὶ σωφροσύνη διαφέρει καὶ παρθένος σώφρονος, καθὸ ἡ μὲν παρθένος σώφρων ἐστὶ πάντως, ἡ δὲ σώφρων οὐ πάντως παρθένος.

πάσχειν καὶ συμπάσχεῖν διαφέρει ὡς πάσχων συμπάσχοντος. ὁ μέν γὰρ πάσχων ἀλγεῖ, ὁ δὲ συμπάσχων λυπεῖται μὲν ἐπὶ τῷ τοῦ {συμ}πάσχοντος πάθει οὐ μέντοι συμπάσχων ἀλγεῖ | καθάπερ ὁ πάσχων. οἷον πυρέττει τις τῶν [*](111 Va.) φίλων σφόδρα, καὶ συμπάσχομεν τούτῳ πυρέττοντι, οὐ μὴν καὶ πυρέττομεν.

πάτρια πατρπατρῴων καὶ πατρικῶν διαφέρει. πατρῷα μὲν γὰρ τὰ ἐκ πατέρων εἰς υἱοὺς χωροῦντα· πατρικοὶ δʼ ἢ φίλοι ἢ ξένοι πάτρια δὲ τὰ τῆς πόλεως ἔθη.

παιδίσκη καὶ παιδισκάριον διαφέρει. παιδίσκην μέν γὰρ λέγομεν τὴν ἐλευθέραν, παιδισκάριον δὲ τὸ δοῦλον.

παῖδα οὐ μόνον τὸν υἱὸν ἀλλὰ καὶ τὸν δοῦλον, ὡς Δημοσθένης ἐν τῷ Πρὸς Πανταίνετον (or. 37, 50, cf. 23. 40).

πελαστὴς καὶ Πενέστης διαφέρει. πελαστὴς μὲν γὰρ ὁ πρόσφυξ, Πενέστης δὲ παρὰ Θεσσαλοῖς ὁ κατὰ πόλεμον δ??ουλω??θεὶς ὡς παρὰ Λάκωσιν οἱ Εἵλωτες.

πένης καὶ πτωχὸς διαφέρει. πένης μέν γὰρ ὁ ἀπὸ τοῦ ἑργάζεσθαι καὶ πονεῖν ποριζόμενος τὸν βίον πτωχὸς δέ ὁ [*](112 Va.) ἐπαίτης ὁ τοῦ ἔχειν ἐκπεπτωκώς, ἀπὸ τοῦ πτώσσειν, | ὡς Ὅμηρος (ρ 220)·

περιμάξαι καὶ ἑκμὰξαι τὸ τοὺς οἰομένους πεφαρμάχθαι διʼ ἐπῳδῶν καὶ καθαρμῶν προσποιεῖσθαι ἀπολύειν.

πειραστὴς καὶ πειρατὴς διαφέρει. πειραστὴς μέν γὰρ ὁ πειράζων, πειρατὴς δέ ὁ θαλάσσιος λῃστής. καὶ νεῖλος τὰς διαλυθείσας σανίδας καταλιπόντες τοῖς πειραταῖς.

πεῖρα καὶ πήρα διαφέρει. πεῖρα μέν γάρ ἐστιν ἡ ἐπιστήμη τε καὶ ἐμπειρία. πήρα δὲ τὸ ἰατρικὸν ἐγχειρίδιον, καὶ δέρμα τι ἀρτοφόρον ὃ ἐπὶ τῶν ὤμων φέρουσιν οἱ ποιμένες.