De Iudaeorum Vetustate sive Contra Apionem

quia uero neque uitio quolibet huiusmodi circa corpus fuerit uiolatus ex ipsis rebus agnoscitur. leprosos enim sanciuit, quatenus nec in ciuitatibus manerent nec in uicis inhabitarent, sed soli ambularent uestibus ruptis, et contingentes eos uel uescentes cum eis inmundos existimauit.

et licet eorum aegritudo aliquando curetur propriamque naturae recipiant sanitatem, praedixit tamen, ut purgationes quasdam atque purificationes ex lauacris fontium [*]( BRV, CPPa. — A, ed. pr. ) [*]( 1 planguentium V plurimo B plurimos in lap. credendum est tr. R 2 lapidicinis] lapidinicis BV lapidibus R lapidiciniis CPa multo -defecisseJ drco6ave!v noXuv Xpóvov ἐϰει̃ xal ϰαϰοπαθοῡντας ac] R, hac reliqui 3 ultimo] uno BR V 4 periisse BPa defecisse V 5 nunc mihi tr. R nunc] non Pa moysi CPPa 7 uolunt autem cum] PoiXovtat 81... fAsta; uoluntatem cum B nolentes eum cum JJFuolentes cum CP uolentes eum Pa cum blasphemiis] ante uolunt posuit, sed signis transpositionis ordinem rectum indicauit B 8 falsitates inducere] TCposrcoielv autoTç quod non recte intellexit interpres Hieropolitanum] ήλιουπολολίτην A, hierosolimitanum R heliopolitanum (helio in ras.) C et ex illis templis] twV lxe!6ev tepscuv sva 9 secatum CPPa 10 quia I scripsi, qui BBV q CP que Pa 11 fuerit annos] annos fuerunt CPPa et] quod CPPa 12 habitatur C 13 ex ipsis rebus] h toiv ÀEjOpvtov oti\' aόtoó; ex ipsius uerbis conicio, an legit interpres ysvojiivuiv ? 15 habitarent R VP 16 uescentes cum eis] zbv ὁμωρόϕιον γενόμενον 17 egritudine BV egritudines R curentur BV 18 recipiant] codd., ἀπολάβ ut] ne superscr. 2 m. Pa purgationes quasdam atque purificationes] rivag rijYEfaç xaOapfiobc )

facientes sacram ingrediantur urbem, cum e diuerso esset credibile, ut quadam prouidentia magis atque <clementia>, si fuisset ea clade constrictus, circa similes uteretur.

et non solum de leprosis ita sanciuit, sed neque eos, qui uel paruum quiddam corporis minus haberent aut maculati essent, immolare permisit, et super haec sacerdotes qui huiusmodi calamitate tenerentur honore priuauit.

quomodo ergo credibile est illum haec stulte sanxisse, qui fuerat huiusmodi calamitatibus inuolutus, et contra se ad obprobrium et laesionem tales exposuisse leges?

sed etiam nomen eius incredibiliter transformauit; ait enim: Arsifas uocabatur. hoc siquidem non eius figurationi conuenit.

quapropter iudico satis factum et palam est, quia Manethon, donec secutus est antiquas historias non multum ueritate frustratus est, cum uero ad fabulas 15 sine auctore conuersus est, aut incredibiliter composuit eas aut hominibus credidit odiose loquentibus.

Post hunc igitur examinare uolo Chaeremonem; is enim Aegyptiacam historiam scribere se dicens et adiciens idem regis nomen, quod Manethon, id est Amenofin et filium 20 [*]( BRV, CPPa. — A, ed. pr. ) [*]( 1 derationes P 2 facientes <et sic> V ingrediatur R 3 quadam] quada ex quandam corr. B magis-si] magis atque si BCPPa magis <usus fuisset> atque si RV, clementia ex cpiXavOpuma textus Graeci recepi utpote quod casu in codice archetypo exciderit 4 fuisset] rasura ex fuissent corr. B 6 minus-essent] ̓ἠϰρωτηριασμένις minus] eminus Pa 7 inuiolare R 8 teneretur R quomodo—11 leges] Graeci sui textus ( fortasse mendosi) sensum non cepit interpres, leguntur enim haec in A: πω̃ς οὔν εἰϰὸξ exelvov xauta vou.o06xsTv dvorjtax; dito xotooTtov ODJA- !popd>v συνειλεγμένους irposa0at xa6\' aaoxd»v eij ovetSo? xe xat pXaaYjv vop.ou; συντιθεμένους 9 fuerit R 11 etiam] om. B etianomine R 12 osarsifas C non] nofli (fii in ras.) B nominis V nomen RCPPa; ex Graeco cox scripsi. omissa sunt haec Iosephi post conuenit: xo δ\'ἀληθὲς ὂνομα δηλοι̃ xov ex xou 5saxo? atuse\'vxa [Miuavjv]. xo flip cocup at Αἰγύπτιοι p.w5 xaXooatv 16 composuit] posuit V 18 uolo examinare tr. C Cberimonem codd.; et interpres fortasse ipse sic scripsit 20 id estj id (i. e. idem) B menofin Pa )

quia per somnium Isis apparuit Amenofi terrens eum, quia templum ipsius fuerit bello subuersum, nec non et quia dixerit Fritobautis scriba sacrorum, si ex hominibus maculatis Aegyptus mundaretur, timor abscederet.

et tunc elegisse regem languentium milia trecenta quinquaginta et eos expulisse, quorum duces fuisse scribam Moysen et Iosep idem scribam sacrorum et habuisse eos Aegyptiaca nomina, quorum uni quidem ponit Moysen, Iosep autem Petesep.

hos dicit ad Pelusium uenisse et ibi comperisse trecenta octuaginta milia, quae reliquerat Amenofis et ducere in Aegyptum *** peruenisse.

Amenofin uero non ferentem eorum inuasionem in Aethiopiam fugisse grauidamque reliquisse uxorem, quae abscondita in quibusdam speluncis generauerit filium nomine Ramessin; hunc, dum creuisset, refert secutum esse Iudaeos in Syriam, cum essent circa ducenta milia, et patrem Amenofin ex Aethiopia suscepisse. [*]( BRV, CPPa. — A, ed. pr. ) [*]( 1 ramassim R (e s. rec. m.), ramessim BVPFa somnium] uttvoos ysis CPPa 2 terrens] μεμϕομένη; teppens BCPFa ipsius] in marg. suppl. 1 m. B fuerat C 3 fritobantis R iritobautis V sa- -crorum, o ex a corr. B o eligisse B regem] addid. interpres milia trecenta quinquaginta] jiupta5as eTxoa: KZVTB ; milia om. codd, fuit enim ut uidetur in archetypo sic scriptum: CCCL, trecenti & quinquaginta R V cf uero p. 66,11* 6 ducem V 7 ioseph BVCPa idem] i. B id est C ■cfr. Movunseni indicem in Iordanem 8. v. idem (de homine cognomine). 8 quorum-Moysen] xtp jilv Μωση̃ Τισιθέν; interpres ergo xifhqo: uel legit uel intellexit ioseph BVCPa 9 Petesep. hos dicit] petesephos dicit BV dicit petisephos R petesephos et dicit CPPa 10 trecenta <milia> R octoginta C relinquerat C et ducere] et ducerem R et ducere et C educere et Pa et duceret P 11 in Aegyptum *** peruenisse] Post Aegyptum cum Ottone Guenther lacunmlt statuo, archetypi enim librarius a uoce Aegyptum priore in posteriorem aberrauit. haec uero fere uerba Guenther inserere suadet: noluerat, cum quibus amicitia facta eos in Aegyptuni peruenisse] oTpateooai 12 fugisse] fuisse R relinqaisse R 13 abcondita P 14 genuit BV Ramessin] ramesim BR ramessim VCPPa dum creuissetj emendaui ex ἀνδρωθέντα , decreuisse codd 15 secutum essej emendaui e Graeco ἐϰδιω̄ξαι; secute se B se- ■cutos se RV secuturum se CPPa 16 et] om. CPPa. in Graecis post suscepissc inueniuntur haec: xai taOta jxev 6 Χαιήμων ) [*]( XXXVII Iosephtts pars 6. ) [*]( 5 )

Arbitror equidem [rem] manifestam esse et ipsa prolatione edictorum utriusque fallaciam; aliqua namque subiacente ueritate inpossibile est tanta discordia deuiare: qui enim falsa componunt, non aliis consona scribunt, sed sibi placentia quaeque confingunt.

ille siquidem desiderium dicit regis, quatenus uideret deos, principium fuisse, ut uitiosi pellerentur e regione, Chaeremon autem quasi proprium composuit Isidis somnium.

et ille quidem Amenofin esse dicit, qui praedixit regi purificationem esse faciendam, hic uero Fritobautem. sed forte multitudinis numerus ualde uicinus est: nam cum ille milia dixisset octuaginta, iste milia quinquaginta et ducenta descripsit.

super haec igitur Manethon quidem prius in lapidicinas maceratos dicit expulsos, deinde dat eis ad habitandum Auarin et dum circa hora contra Aegyptios pugnatum fuerit, tunc dicit euocasse eos Hieroso-

lymitarum auxilium, Chaeremon autem circa Pelusium [*]( BRV, CPPa. — A, ed. pr. ) [*]( 1 rem] suspectum habeo; rem re B nanifestam P et ipsa prolatione edictorum] corrupta, emendanda iudico sic: ex ipsa prolatione e- (uel potius prae-)dictorum Graecis ex twv εὶημένων usus; et ipsa prolatione seductorum BCPPa et ipsas prolationes aedictorum RV 4 scribunt] suo loco omissum u. 5 post quaeque ponit ex conscribunt correctum et signis superpositis iustum uerborum ordinem notat B 6 deos} <18 B principium <eius> CPPa 7 cherimon C 8 ysidis CPPa quidem <aut> V 10 Fritobautem] fritobaflt B fritobus V fritob. RPPa fritobautis C numerQ B 11 ille milia] milia in ras. R mille milia. a VPPa dixisset-milia] om. Pa LXXX dixisset (dix in ras.) tr. B octoginta C iste] ex ille corr. B quinquaginta et ducenta] quinquaginta trecenta BR quinquagenta V itevxe itpis ται̃ς ει̌ϰοσιν (p.opidsa?) di 12 quidem Manethon tr. R 13 plus R lapicinas B lapicidinas V dixit BV expulsos] ex expultos corr. P 14 eis] om. B auarim R V et] emendaui eo codd circa hora contra] mendosa, suspicor delenda esse hora contra, contra a librario corrigendi causa circa uoci superscriptum, hora uel ora ex dittographia eiusdem uocabuli ortum arbitratus . hora] horam BR ora V contra] om. BRV 15 tunc (autem) CPPa . eos euocasse tr. CPPa eos] eos in 2*F.in R 16 cherimon codd Chaeremon—circa] 6 81 Xatp-qjuov ἀπαλλαττομένυς ev. τη̃ς Αἰγύπτου περὶ )

quod uero ualde fortissimum est: nec qui aut unde fuerint tot milia exercitus nec siue Aegyptii genere siue loco extraneo deuenissent, sed neque causam aperuit, propter quam eos rex in Aegyptum reuocare noluerit, qui circa leprosos somnium Isidis ita finxit.

Moyse uero etiam Iosep Chaeremon tamquam eodem tempore expulsum simul adiunxit, qui senior est Moyse generationibus quattuor, quarum anni sunt paene octuaginta et centum.

proinde Ramesse Amenofis filius secundum Manethonem quidem iuuenculus cum patre repugnat et una deuictus fugit in Aethiopiam, hic uero fingit eum post fugam patris in quadam spelunca natum et post haec pugna uincentem et Iudaeos in Syriam expellentem numero quasi ducenta milia.