De Iudaeorum Vetustate sive Contra Apionem

ad quam congregati principem, [*]( LBR, CP, e. — A, ed. pr. ) [*]( 1 impossibilitatis concupiscentiam] to aSuvatov τη̃ς ἐπιθυμίας cfr. passione caecitatis p. 51, 1 2 quod uoluit] addid. interpr. 3 dii] dum uel du LBRe 5 diminutiones] codd. e tam multa milia] όxnό p.upiaSas 6 hora] -fjfjipa congragari R 8 debiles Aegyptios] rfjs At- γύπτου (ab ἐξορίσαι pendet) tohç λελωβημένους sectiones] seditiones P 10 pugnare LBR quidem] scripsi qui dum codd. e 11 perimerit LBCPe deorum] twv {ł.swv; eorum codd. e 12 reliquerit] requerit (in m. liqt) L1 reliquerit (in marg. liqt) Bl reliquit Ce reliquid P reliquerit regi b tr. B 13 uates ab initio tr. CP auinitio (b s. L1) L suam L 14 non] nunc e deos] lacunam hic statuo; Graeca desunt haec: ncns δ\'ευ̌λογος o ϕόβος tiuv JJLYJ \'ltap\' aotov συμβησομένων xaxwvj 15 quam quod-festinabat?] YJTT (YJ tl A •/] ti ed. pr.) χει̃ρον ε̌δει naS-eTv oiĮ»\' av laotov eoiteoSev quod prius] s. uers. add. B 16 haec] hoc R inquit] a Graecis abest et] om. P 18 propulit] eSVjXaaev; protulit LBBCe pertulit P 19 ciuitatem L )

adiecit autem, quia misit Hierosolymam rogans illos pro auxiliis exhibendis et daturum Auarin compromittens, quae foret egredientibus ex Hierosolymis ex iure maiorum, et ex qua procedentes omnem Aegyptum optinerent.

deinde subiungit illos quidem uenisse cum ducentis milibus armatorum. regem uero Amenofin Aegyptiorum. cum non censeret repugnandum deo, mox ad Aethiopiam refugisse et Apin cum aliis sacris animalibus deuexisse.

Hierosolymites uero inuasione facta et ciuitates pollutos et templa concremasse et equestres peremisse refert et nulla iniquitate aut opere iniquitatis abstinuisse.

qui uero conuersationem et leges eis exhibuit sacerdos, inquit, erat genere Hieropolites, nomine Arsifas uocatus ab [*]( LBR, CP, e. — A, ed. pr. ) [*]( 1 eligerunt C degere (D) e heliopolitanis] ex heliopolitanos corr. L4 eis] om. R exposuitJ εἰςηγήσασθαι 2 festiuitatis, s in ras. L festiuitatibus CP 3 consumerent atque perimerent tr. R 4 et] om. e, 81 miscerentur] συνάπτεσθαι ed. pr. συνεμβάπτεσθαι A 5 multitudinem obligatam... Auarin ciuitatem munitam] accusatiuos absolutos ponit interpres Graeco textu seductus 6 eis] Tootot?; eius JBRCPe 7 regem B psumpsisse C subpsisse P adiecit autem] αί προς- TiOrjCt (i. e. adicii), adiecit autem subiecit e 9 egredientibus] post Hierosolymis tr. (D) e 10 ex iure, iure in ras. L exire e procedens e 11 deinde <quidem> R uenisse cum] uetus secum L(Dje (uocatus t secum Cr) 13 censeret] cessaera L cesse,ret in cessaret corr. B cessaret e 14 apinum codd. e animalibus] in r. C\'1 15 deuexisse] παρατεθειϰέναι \'tOtç bpeuotv διαϕυλάττεσθαι napaxsXsucavTa hierosolimitis LCPQ hierosoit lini is B hierosolimis R 16 depopulasse R depopulatas e perimisse L 17 aut opere-19 uo(catus;] exceptis litteris sa in sacerdos in ras. habet B pressissinae scripta 18 qui] quod e 19 Hieropolites] (h)ieropolitis )

tertio decimo uero, inquit, anno Amenofin postquam regno pulsus est ex Aethiopia profectum cum multa militia dicit et congressum contra pastores atque pollutos habita conflictione uicisse et multos interficientem usque ad fines Syriae persecutum.

In his iterum non intellegit sine uerisimilitudine se mentiri. leprosi namque et cum eis, ait, multitudo collecta debilium, licet primitus irascerentur regi circa se utique talia facienti secundum praemonitionem uatis, tamen cum a sectione lapidum sunt egressi et prouinciam perceperunt, omnes circa eum mitiores effecti credendi sunt.

porro si adhuc et illum odio habebant, seorsum magis insidiari potuissent, non circa omnes bella committere, cum scilicet plurimi existentes multorum illic cognationes haberent.

proinde etiamsi contra homines pugnare decreuerunt, non tamen contra deos impietatem gerere praesumebant nec contraria [*]( LBR, CP, e. — A, ed. pr. ) [*](LBJRPe heliopolitis (heli in ras. C) C(Co) ήλιουπολίτης A Arsifas] 08 arsifas (os s. C2) C (osarsifas Co) ap-Yjo A ὸσαρσίϕ ed. pr. 1 osyreos LBRP muto R dictus <est> P 2 Amenofin-pulsus est] \'Αμένωϕιν toaoutov ydp aotiii) xPÓVOy sίαι της ἐϰπτώσεως πεπρωμένον cfr. supra §247 4 militia] milia LB(D,eCP atpazeiaq A arpana; ed. pr. congressus P pollutos. o priorem ex corr. P 7 intelligit RC intellexit e sine uerisimilitudine] siuerisimilitudine (si- expunxit L, ri- in ra corr. B) LBRe ueriaimilitudine CP 8 sefii tyri B leprod] scripsi, leprosum LBRe leprosorum CP et-debilium] xCtt z6 jj.fi\' αὐτω̃ν πλη̃θος; in suo exemplari legisse uidetur interpres: Xr.lt to p.n\' aόtwy twv jjnapwv itXfao? ait] ais R, add. interp. 9 circa-facienti] t. e. xai toiaOta nsps aitobs ttsnotYjxoti; xat \'toTç ta icepi aoTob; πεποιηϰόι A 10 tale R secundum] xatd te A praemonitionem] propofitionem R a sectione] assectione R 11 regressi R et prouinciam] XCtl noXtv Ttap1 autoo xal XÓJpa:J 12 omnes] πἀντες A itavtcu? ed. pr. credendi sunt] credendis P porro si adhuc] e: 81 srj et si adhuc tr. R 13 seorsum magis] tsta jiiv y.vw (ἂν Niese) A 14 non] o/)... 8è, non uero conicio circa-bella] circa eum omnes bella C circa eum bella omnes P 15 illic] illi conicio cognationes] ed. renet. 1510 coffsvsias; cogitationes codd. e )

oportet itaque nos Manethoni gratias agere, quoniam huius iniquitatis principes dicit non eos, qui ex Hierosolyma sunt egressi, sed illos ipsos Aegyptios esse probat et maxime sacerdotes *** atque iurisiurandi uinculum illorum multitudine conuenisse.

illud autem quomodo non inrationabile est, quod ait, quia familiarium quidem seu amicorum cum eis nemo consensit nec pericula belli participatus est, sed miserunt maculatos ad Hierosolymam et ab eis solatia poposcerunt?

pro quibus hoc amicitiis aut qua familiaritate praecedente facere potuerunt? cum utique e diuerso hostes existerent et moribus plurimum differentes. et illi, inquit, repente promissionibus oboediunt, quia Aegyptum optinerent, tamquam eis non ualde prouinciae experimentum habentibus, ex qua uicti fugatique sunt.

et si quidem indigerent Hierosolvmitae uel in malis constituti essent, forsitan ad talia consensissent; cum uero ciuitatem inhabitarent felicissimam et prouinciam multam meliorem Aegyptiacae regionis incolerent, <cur> cum eis, qui dudum fuerunt inimici corpore uexati, quos neque sui domestici ferre potuerunt, suo periculo laborarent? non enim [*]( LBRV, CPPa, e. - A, ed. pr. ) [*]( 1 legibus <huius> R inscripti] scripti R evetpasr aav, quod habuit pro ἐνεγράϕησαν interpres 2 maneton R quoniam] om. R 4 sacerdotes *»« atque] tobç iepictq ἐπινοη̃σαί TE TAOTA \'Y.C<t; atque coniunctione indicari uidetur, interpretem omnia quidem uertisse, librarium uero archetypi errore quodam nonnulla omisisse 5 atque-conuenisse] corrupta sunt, xat ὁρϰωμοτη̄σαι TO icXijfl-os; pro certo emendare nesciens suspicor sic fere locum esse constituendum; atque iurisiurandi uinculo illorum multitudinem conuenisse, uel coniurasse uel coniunxisse (scil. sacerdotes) iurisiurandum LBR 6 quod ait-consensit] om e 7 consensit] suvaKooTYjoat A 9 adJ om. R hierusalem R et] ut CPa om. P poposcerunt] BV, poscereiT, ent ex corr. L poscerent BeCPPa pro —p. 71, 13 indigerentl deficiunt L et codices ab eo deriuati 10 hoc] hi CPPa amicitias BCPPa 12 illi] ille V inquit] inquit quidem C inquit qui Pa 13 oboediuit V quia <ratione> CPa 14 uicti fugatique sunt] βιασθέτες exjvEnTatxaot 15 si quid R V in] ex ut corr. B 18 meliore P cur cum] conieci, cum codd. 19 quos] om. V )

sed e diuerso dixit eis, quia filius Amenofis trecenta milia pugnatorum habens occurreret ad Pelusium. et hoc quidem uenientes indubitanter nouerunt, paenitentiam uero eius et fugam penitus ignorabant.

deinde dicit cum optinuissent Aegyptum multa mala gessisse ex Hierosolymis uenientes *** habens criminari eos, qui ex his uidentur extranei, cum ante illorum aduentum haec agerent et se agere coniurassent qui genere Aegyptii essent.

posterioribus, inquit, temporibus Amenofis adgressus pugna deuicit et perimens hostes usque ad Syriam eos expulit; sic enim omnimodis Aegyptus aperta uastationibus est ex quibuscumque congredientibus locis.

putasne qui tunc bello optinuerant eam, uiuere audientes Amenofin, neque inruptionem quae ex Aethiopia fieri potuerat munierunt multas utique contra hoc praeparationes habentes neque alium exercitum praepararunt? ait enim: usque ad Syriam eos perimens exsecutus est per arenam aridam, et [quia] palam est, quia non facile nec sine bello transire potuisset exercitus.

Igitur secundum Manethonem neque ex Aegypto genus est nostrum neque exinde quilibet inmixti sunt; [*]( BRV, CPPa. — A, ed. pr. ) [*]( 1 eis] i. e. aotol?; aitos A 3 pilusium B 4 poenitentium V eius] om. C penitus ignorabant] izoHsv ehafeiv ε̌μελλον deinde] i. e. etta, quod restituit in textu Niese; ta emta A 5 dixit R 6 uenientes-extranei] ἐπιστρατεύσαντες ()tal περί τούτων ovstStCsi xaOanep ού jtoXefAtoui; aotoTs inayayu>v -iJ> SEOV τοι̃ς ε̌ξωθεν iittxXYjOetatv iyxaXeTv; cancellis inclusa in archetypo excidisse puto, uerba quae sequuntur sic emendare suadet Otto Guenther: <necesse> habens criminari eos qui euocati (cf. § 296) uidentur extranei 8 se] si B posterioribus ... temporibus] dXXa xal xpóvotç oatspov 9 inquit] addid. interpres 10 perimens] puniens R usque ad Syriam] fiixP1 ri]ç Suptas; usque in assyriam codd., (quod fuit sine dubio in archetypo), nisi quod in C in as erasis corrector superscr. ad 11 egyptiis B aperta uastationibus] eiiaXwto? 12 putans ne B 14 utique] itaque R 15 praeparauerunt RV 16 ad Syriam] ad assiriam B 17 et quia] quia delendum esse suspicor nec sine] nec sine sicut R 19 mathonem B 20 est genus tr. V\' )

Superest mihi nunc aduersus eum de Moyse ratio disputandi. hunc enim uirum mirabilem quidem et sacrum Aegyptii putant, uolunt autem cum blasphemiis incredibilibus falsitates inducere dicentes eum Hieropolitanum esse et ex illis templis propter lepram fuisse sectatum.

probatur autem in conscriptionibus, quia ante quingentos decem et octo fuerit annos et nostros patres duxerit ex Aegypto in regionem, quae nunc inhabitatur a nobis.