Magna Moralia

Aristotle

Aristotle. Aristotelis Quae Feruntur Magna Moralia. Susemihl, Franz, editor. Leipzig: Teubner, 1883

τὸ δὴ τοιοῦτον οὐκ ἔστιν εἰπεῖν ῥᾴδιον. οὐδὲ γὰρ ὁ ἰατρός· ἀλλʼ ὅταν εἴπτῃ τῷ πυρέττοντι πτισάνην προσφέρεσθαι, τοῦ δὲ πυρέττειν πῶς αἰσθάνομαι; ὅταν, φησίν, ὁρᾷς ὠχρὸν ὄντα· τὸ δʼ ὠχρὸν πῶς εἰδήσω ἐνταῦθα δὴ συνιέτω ὁ ἰατρός· εἰ γὰρ μὴ ἔχεις παρὰ σαυτῷ, φησί, τῶν γε τοιούτων αἴσθησιν, οὐκ ἔτι. ὡσαύτως ὑπὲρ τῶν ἄλλων κοινός ἐστι τῶν τοιούτων ὁ λόγος.

ὁμοίως δʼ ἔχει καὶ ἐπὶ τῶν παθῶν τοῦ γνωρίζειν· δεῖ γὰρ αὐτὸν συμβάλλεσθαι πρὸς αἴσθησίν τι.

ἐπιζητήσειε δʼ ἄν τις ἴσως καὶ τὸ τοιοῦτον· ἆρά γε ἔργῳ εἰδήσας ταῦτα καὶ δὴ εὐδαίμων ἔσομαι; οἴονται γάρ. τὸ δʼ ἐστὶν οὐ τοιοῦτον. οὐδεμία γὰρ οὐδὲ τῶν ἄλλωον ἐπιστημῶν παραδίδωσι τῷ μανθάνοντι τὴν χρῆσιν καὶ τὴν ἐνέργειαν, ἀλλὰ τὴν ἕξιν μόνον· οὕτωος οὐδʼ ἐνταῦθα παραδίδωοσιν τὸ εἰδῆσαι ταῦτα τὴν χρῆσιν (ἡ γὰρ εὐδαιμονία ἐστὶν ἐνέργεια, ὡς φαμέν), ἀλλὰ τὴν [*](15. εὗ anate ἔχειν add. Ald. (fors. recte) || καλῶς om. Κb Ald. Va. (fors. recte) || 18. πρὸς τὸ om. P2 et pr. Kb (λείπει ὥστε rc.) || 19. κωλύσωσι Π ἐνεργεῖν Kb Ald. Va., ἐπιτελεῖν Π2Ρ2Βk. Bu. (fors. recte) || 23. οὐδὲ — ἀλλʼ corrupta esse putat Spengelius 24. πτισάνην Kb Ald. Va., πτισάνην Π2Ρ2 || 26. συνιέτω corruptum esse putat Rice kher || 27. 〈αἰσθητῶν〉 αἴσθησις οὐκέτι ἔστιν Spengelius, αἴσθησιν, 〈λόγος ἐνταῦθʼ ἔστιν〉 οὐκέτι vel simile quid ci. Susem. || ἔστι Ald., ἔστιν Bk. Bu. || 28 τῶι τοιούτωι K2 P2 Cv Va. || 29. τοῦ] τὸ admodum dubitantur ci. Susem. || 31. ἔργῳ] ἀργῶς? Brandisius (p. 1562 n. 523) || 33. οὐ om. Kb Va. || 36. ἔφαμεν Ald.)

84
ἕξιν, οὐδʼ ἐν τῷ εἰδέναι ἐξ ὧν ἐστιν ἡ εὐδαιμονία, ἀλλʼ ἐν τὸν τούτmμις χρήσαεθαι.

τὴν δὲ χρῆσιν καὶ τὴν ἐνέργωκαν τούτων οὐκ ἄστι τώmης τἧς π ??ς τὸ παραὰιδόνε??· οὐδὲ [*](1208b) γὰρ ?? ἐπιστήκῃ οὐδεμία ιὴν χρῆτιν παραδίδωσιν, ἀλλὰ τὴν ἕ??ιν.

ἐφʼ ἄπασι δὲ τ??πς ὑπὸρ φιλίας ἀναυχαῖόν ἔσαιν εἰπεν, τί ἐστν παὶ ὅν πίσι κνὶ π??ρὶ vέ· ἐ??ὴ γὰρ ?? ??ρὰ πάντα τὸν βίον oαρρατεάνονσων ?? ἐν παν ?? καὶ οὖσαν ἀγκθόν, ?? ἂν εἔ πρὸς τὴν εὐδαμουίαν.

πρῶτον μὲν οὖν ἴσως ἃ ??πορεῖται καὶ ζητεῖται, βἐλτιον διελθεῖυ πέτεραν γάρὐσσσττιν ἡ φιλίαἐν τοῖς ὁμοίοις, ὥσπςρ δοχεῖχαὶ λέμεται; καὶ γὰρ ‘‘??ςʼʼ φαει “παρὰ κυλοιὸν ??άνειʼ᾿ , καὶ

  • ?? τοι τὸν ὅμοιον ?? ?? ὡς τὸν ὅμοε??ν.
    • φασὶν δὲ καὶ κυνός ποτε ἂεὶ καθευδο-σης ἔπὶ τῆς ἄτης κεραμἴδος, ἐρωτηθέντα τὸν μπrδοκλέα, διὰ τί ποτε ?? κύων ἐπὶ τῆς αὐτῆς κεραμῖδος καθεύδει, εἰπεῖν ὅτι ἔχει τ κεραμῖδι ὃμοιον ἡ κύων, ὡς διὰ τὸ ὅμοιον τὴν κὑνα φοιτῶσαν.

    πάλιν δʼ αὗ δοκεῖ ἄλλοις τισὶν ἐν τοῖς ἐνανύοις μᾶλλον ἔγγῖνεsθι ἡ φιλία. “ἐρ μὲτή” γάρ, φασίν, ??βρου γαῖα, ὅταν ξηρὸν πἐδον’ τὸ δ ἐναντῖον, φασίν, τῷ ἐνανι??ῳ βσὐλεσθαι φίλον εἶναι. ἔν μὲν γὰρ τοῖς ὁμοίοις οὐδὲ ἐνδέχεσθαι γίνεσθαι. τὸ γὰρ ὅμοιον, φασίν, τοῦ ὁμοίου οὐδὲν προσδεῖται, καὶτὰτοιαῦτα ὅἡ.

    — ἔτι δὲ πὐτερον ἔργον ἐστὶ φίλον γενέσθαι ἢ ῥάδιον γενέσθαι; οἱ γοῦν κόλακες ταχέως προσεδρεύσαντες [*](120?? 3—20 ═ E. E. 1234b, 18-1235a, 29. E. N. 1155a,) [*](37. ἐκ τεῦ] ἐν sῷῷβ ?? (nisi fallor, recte) 1208 b, 4. γὰρ cl. Bk., πsρ ΠAld. Va. Bk. ln textu Bu. 7. ὅ Π2 || 9. δ ante κολοιός add. 10. τοι] τι pr. K (ems. coar.1), amm. 11 et 13. κεραμῶδδος Π || 18. τι τῇ] τι Ad., τῆ K || κεραμδι 14. κῦνα EP27 | 16 et 17 et 19. φασέν hοnώdins, mφφέν Kb, φησέν et φηsί c. cBk.Bu. || 18. ἐνδέχεται Kb Ald. Va. Bk. Bu. 20. ἀὲ om. kb Ald. Bk. Bu. (fors. recte), πότερον om. M 21. οἱ γοῦν] οἶον Κb Ald. Va.)

    85
    φίλοι μὲν οὐκεἰσίν, φαίνονται δὲ φίλοι εἶναι.

    — ἔ??ι δὲκαὶ τὰ τοιαῦτα ἀπορεῖται, πότρρον ἔσταε ὁ σχο??δαῖος τῷ φαύὰῳε φέλος; 'οὔ; ?? κὲν γὰρ φιλία ἐν πίστα κνὶ βεθeαrέπτηπ, ὁ ἀὲ φαῦλος ἥκιστα τοιοῦτυς· καὶ δ φφαῦὶς ?? φαύλων, ἢ οὐδὲ τοῦτο;

    πρῶτον μὲν οὖν ἐιοριστέον ἄ εὔη ὑ??ὲρ πλίας πόπας σκοποῦμεν. ἔστι γάρ, ὡς οἴνταr, φιλία καὶ χροσιε θεὸν καὶ τὰ ἄυρυχα, οὐκ ὀρθῶρ. τὴν γὰρ φmίαυ ἐνταῦθά φαμεν εἷναι οὗ ἐστι τὸ ἀναφώλεῖσᾶαε, ἡ δὲ πρὸς θεὸν φριλία οὔτε ὡτιφιλεῖσθαι δέχεται, οὔθʼ ὅλως vὸ φλεῖν· ἄxοπον γὰρ ἂν εἴη εἴ τις φαίη φελεῖν τὸν Δία