De Specialibus Legibus (lib. i‑iv)

Philo Judaeus

Philo Judaeus. Cohn, Leonard, editor. Opera quae supersunt, Volume 5. Berlin: Reimer, 1906.

ὅσοι δ’ αὐτῶν τὴν καλὴν νεανιείαν προσεπιτείνοντες εἰς ἅπαν ὠρέχθησαν μεταβολῆς τῆς εἰς γυναῖκας καὶ τὰ γεννητικὰ προσαπέκοψαν, ἁλουργίδας ἀμπεχόμενοι καθάπερ οἱ μεγάλων ἀγαθῶν αἴτιοι ταῖς πατρίσι προέρχονται δορυφορούμενοι, τοὺς ὑπαντῶντας ἐπιστρέφοντες.

εἰ δ’ ἦν ἀγανάκτησις οἵα παρὰ τῷ ἡμετέρῳ νομοθέτῃ κατὰ τῶν τὰ τοιαῦτα τολμώντων καὶ ὡς κοινὰ τῶν πατρίδων ἄγη καὶ [*](1 αὑτοῦ SA: αὐτοῦ corr. in αὐτὸν H, αὐτοῦ ceteri 2 ἴστω Mang.: ἔστω codd. 3 γε SM: γ’ ceteri 4 μέρος om. Arm ἐρήμας F1 καὶ om. F1N ἀποδείκνυσθαι F 5 κακῶν om. A ἀνανδρείας HP 6 γενέσθαι SAG: γίνεσθαι ceteri (v) τοὺς νέους] τοῦ γένους Α mg P; τοὺς γένυς coni. Mang. 7 ῥώμης Α ἀλείφειν om. Α ἁρμότατον (sic) Α 9 ἀρούρας] χώρας S, om. A μηχανώμενον S 10 προσδοκᾷ F πονεῖσθαι S, ποιεῖται N μεθ’ om. M μεθ’ ἡμέραν codd.: καθ’ ἡμέραν v τε S: om. ceteri (v) ὦ 11 τὸ Α, τὸ om. GH1P ἀκρασίας] ἀνανδρίας coni. Mang. 12 μαλακείας HP ἔστιν ἰδεῖν S: ἰδεῖν ἐστι ceteri (v) 12. 13 πληθυούσης S: πληθούσης ceteri (v) 13 αἰεὶ F κἀν] καὶ SF 14 μυστηρίων] μυρίων M 15 τὰ add. Turn., om. codd. Δήμητρος] μρασ μητέρας) S νεανιείαν (sed ι eras.) F: νεανείαν AGP Barb., νεανίαν MH, νεανιότητα S 16 προσεπιτείνοντες SMA (Mang.): προσεπιτείναντες ceteri ὠρέχθησαν] ἠνέχθησαν S γυναῖκα S καὶ om. S (Mang.) 17 προαπέκοψαν Α καὶ καθάπερ Barb. 18 τοῖς πατρίσιν (sic) F 19 ὑποστρέφοντες S οἷα περὶ F 20 τὰ om. Α) [*](2 Lev. 18,22. 20,13. cf. loseph. Ant. lud. III § 275. c. Ap. ΙΙ § 199 Philonis opera vol. V. 11)

v.5.p.162
μιάσματα δίχα συγγνώμης ἀνῃροῦντο, πολλοὺς ἂν ἑτέρους συνέβαινε νουθετεῖσθαι· αἱ γὰρ τῶν προκαταγνωσθέντων ἀπαραίτητοι τιμωρίαι ἀνακοπὴν οὐ βραχεῖαν ἐργάζονται τοῖς ζηλωταῖς τῶν ὁμοίων ἐπιτηδευμάτων.

Ἀλλὰ γὰρ ἔνιοι τὰς Συβαριτῶν καὶ τὰς ἔτι λαγνιστέρων ἐπιθυμίας ζηλώσαντες τὸ μὲν πρῶτον ὀψοφαγίαις καὶ οἰνοφλυγίαις καὶ ταῖς ἄλλαις ταῖς γαστρὸς καὶ τῶν μετὰ γαστέρα ἡδοναῖς ἐνησκήθησαν, εἶτα δὲ κορεσθέντες ἐξύβρισαν — ὕβριν γὰρ κόρος γεννᾶν πέφυκεν —, ὡς ὑπὸ φρενοβλαβείας λυττᾶν καὶ ἐπιμεμηνέναι μηκέτ’ ἀνθρώποις εἴτ’ ἄρρεσιν εἴτε θηλείαις ἀλλὰ καὶ ἀλόγοις ζῴοις, ὥσπερ ἐν Κρήτῃ φασὶ τὸ παλαιὸν τὴν γυναῖκα Μίνω τοῦ βασιλέως ὄνομα Πασιφάην·

ταύρου γὰρ ἐρασθεῖσαν καὶ τῷ πάθει σφαδᾴζουσαν ἕνεκα τῆς περὶ τὴν ὁμιλίαν ἀπογνώσεως — ἀποτυγχανόμενος γὰρ ἔρως οὐ μετρίως ἐπιτείνεται — Δαιδάλῳ τὴν κατέχουσαν συμφορὰν ἀνενεγκεῖν, ὃς ἦν τῶν κατ’ αὐτὸν ἄριστος δημιουργός· τὸν δὲ πάνυ δεινὸν ὄντα ταῖς ἐπινοίαις τὰ ἀθήρατα θηρᾶν δούρειον κατασκευάσαι βοῦν καὶ διὰ τῆς ἑτέρας πλευρᾶς ἐνθεῖναι τὴν Πασιφάην, τὸν δὲ ταῦρον ὁρμήσαντα ὡς ἐπὶ ζῷον συγγενὲς ἐπιβαίνειν· ἐγκύμονα δὲ γενομένην χρόνοις ὕστερον ἀποτεκεῖν μιξόθηρα τὸν ἐπικαλούμενον Μινώταυρον.

εἰκὸς δὲ καὶ ἄλλας ἔσεσθαι Πασιφάας, ἀχαλινώτων ἐωμένων τῶν παθῶν, καὶ οὐ γυναῖκας μόνον ἀλλὰ καὶ ἄνδρας ἐπιμανήσεσθαι θηρίοις, ἐξ ὧν γενήσεσθαι τέρατα παλίμφημα, μηνύματα τῆς ἀνθρώπων ὑπερβαλλούσης βδελυρίας· δι’ ἣν ἴσως καὶ αἱ τῶν ἀνυπάρκτων καὶ μεμυθευμένων ἀγένητοι φύσεις Ἱπποκενταύρων καὶ [*](1 ἄν om. S ἑτέρους om. Arm. 1. 2 συνέβαινε νουθετεῖσθαι S: νουθετεῖσθαι νομοθετεῖσθαι A) συνέβαινεν ceteri (v) 2 ἀπαραίτητοι τιμωρίαι SF: τιμωρίαι ἀπαραίτητοι ceteri (v) 5 ἔτι λαγνιστέρων M: ἐπὶ τῶν λαγνιστέρων SF, ἔτι τῶ λαγνιστέρων ceteri (v) ; τῶν ἔτι λ. coni. Mang. 6 ταῖς ante ἄλλαις om. S Arm 7 τῖς] τῆς MFA, om. Arm καὶ τῶν F (coni. Mang.): καὶ ταῖς S, καὶ (om. τῶν) ceteri (v) 7. 8 εἶτα δὲ F: δὲ om. ceteri (v) 8 ἐνύβρισαν S γὰρ Barb.: δὲ codd. (v) ὁ κόρος M 9. 10 εἴτ’ . . . εἴτε] ἢ . . . ἣ Α 10 ἀλόγοις om. Arm 11 Μίνω] μιλίῳ G γὰρ om. Α (Mang.) 12 τὴν] τὸν Α τὴν ὁμιλίαν] τὸν λόγον S 14 ἐπενεγκεῖν F καταυτὸν S, κατ’ αὐτὸν Barb.: καθ’ αὑτὸν ceteri (v) 15 δημιουργῶν Y πάνυ δεινὸν S-, πάνδεινόν S1 ὄντα ταῖς ἐπινοίαις F: ὄντα ταῖς ἐπιθυμίαις S, οἷα οἶον H2) ταῖς ἐπινοίαις ὄντα ceteri 16 δούρειον] δούριόν τε tum ras. 6 fere litt. S (δούριον v) 18 ἀποτεκεῖν transp. F μιξόθηρα] μικρὸν θῆρα S 19 ἐπικαλούμενον SF: καλούμενον ceteri (v) μινόταυρον G, μινωταυρον M 21 ἐπιμανήσασθαι F1 γενέσθαι παλίμφημα τέρατα Α 22 μυνήματα S ὑπερβαλλούσης ἀνθρώπων transp. P αἱ om. Α Barb. 23 μυθευομένων S ἀγένητοι SGP Barb.: ἀγέννητοι ceteri)

v.5.p.163
Χιμαιρῶν καὶ τῶν ὁμοιοτρόπων ἔσονται.

τοσοῦτον δ’ ἄρα τὸ προμηθὲς ἐν τοῖς ἱεροῖς νόμοις ἐστίν, ὥσθ’ ὑπὲρ τοῦ μηδεμίαν ἔκθεσμον ὁμιλίαν ἀνθρώπους προσίεσθαι διείρηται μηδὲ κτῆνος ἐᾶν ὑπό τινος ἑτερογενοῦς ὀχεύεσθαι· τράγον οὐδεὶς ἐάσει ποιμὴν Ἰουδαῖος ἐπιβαίνειν ἀμνάδι οὐδὲ κριὸν χιμαίρᾳ οὐδὲ βοῦν ἵππῳ, εἰ δὲ μή, δώσει δίκας ὡς φύσεως δόγμα λύων, ᾗ τὰ ἀνωτάτω γένη διατηρεῖν ἐπιμελὲς οὐ νοθευόμενα.

τοὺς ὀρεῖς ἔνιοι μὲν ἁπάντων ὑποζυγίων προτιμῶσιν, ἐπειδὴ τὰ σώματα αὐτοῖς πέπηγε καὶ σφόδρα νενεύρωται, κἀν τοῖς ἱπποφορβίοις καὶ ταῖς ἱπποστάσεσιν ὄνους ὑπερμεγέθεις, οὓς προσαγορεύουσι κήλωνας, ἀνατρέφουσιν, ἵνα ταῖς θηλείαις ἐπιβαίνωσι πώλοις, αἳ δὴ μικτὸν ζῷον ἀποτίκτουσιν ἡμίονον, ἧς παρὰ φύσιν τὴν γένεσιν εἰδὼς ἀνὰ κράτος ἀπεῖπε Μωυσῆς καθολικωτέρᾳ προστάξει, τοῖς ἀνομοιογενέσι μὴ ἐφεὶς ὀχεύειν ἢ ὀχεύεσθαι.

προὐνόησε μὲν οὖν ἀναλόγως τοῦ πρέποντος καὶ ἀκολούθου τῇ φύσει, μακρόθεν δ’ ὡς ἀπὸ σκοπῆς ἐσωφρόνισεν ἀνθρώπους, ἵν’ ἐκ τῶνδε προμαθόντες ἄνδρες ὁμοῦ καὶ γυναῖκες ἀνέχωσιν ὁμιλιῶν ἐκνόμων.

ἐάν τε οὖν ἀνὴρ ὀχεύῃ τετράπουν ἐάν τε γυνὴ ὑπὸ τετράποδος ὀχεύηται, θνῃσκέτωσαν καὶ οἱ ἄνθρωποι καὶ τὰ τετράποδα, οἱ μὲν ὅτι ὑπὲρ τοὺς ὅρους ἀκρασίας αὐτῆς ἤλασαν εὑρεταὶ γενόμενοι παρηλλαγμένων ἐπιθυμιῶν καὶ ὅτι ἡδονὰς ἀηδεστάτας ἐκαινούργησαν, [*](1 δ’ SF: om. ceteri 3 προσίεσθαι S: προΐεσθαι ceteri διήρηται S μηδὲ κτῆνος F: μηδενὶ Η, μηδὲν (om. κτῆνος) ceteri (v) 4 ἀναβαίνειν Α 5 χιμαίρη S δώσει S Arm: τίσει ceteri (v) δίκην Α 6 ἣ P2, ἢ FP1 τανωτάτω γένει S νοθευόμενον S, νενοθευμένα HP1 (v) τοὺς om. S 7 ἔνιοι μὲν F: οὓς ἔνιοι ceteri ἀπάντων ὑποζυγίων] τῶν ὑποζυγίων ἀπάντων HP(v) σώματ᾿ HP 8 αὐτοῖς] αὐτῶν F 10 ἐπιβαίνωσι SF: ἀναβαίνωσι ceteri (v) αἲ δὴ F: αἱ δέ ceteri (v) 11. 12 ἀπεῖπε Μωυσῆς] ἀπεῖπεν ὁ ἱερὸς λόγος S 12 ἀνομοιογενέσι SF (coni. Mang.): ἀνομοίοις γένεσι ceteri (v) ἐφεὶς ὀχεύειν] ἀφεὶς ὀχεῖν S 13 προυνόησεν S, προενόησε Α μὲν οὖν om. S, οὖν om. G καὶ ante ἀναλόγως add. F ἀναλόγως SFHP: ἀλλ’ ἀλόγως G, ἄλλως MA 13. 14 ἀκολούθως S Arm, ἀκολουθία F 14 δὲ ὡς Α, ἕως S ἀπὸ om. S σκοπῆς SF: σκοπιῆς ceteri (v) 15 προμαθοῦσαι ὁμοῦ (om. ἄνδρες) F ὁμοῦ τε καὶ S 16 ἐκνόμων] ἐννόμων F τ᾿ Α ὀχετεύη Α τετράπουν — ὀχεύηται (17) om. S γυνὴ FAH2: ἡ γυνὴ MGH1P 16. 17 τετράποδος FA Arm: τετραπόδου (sic) MGHP; τετραπόδων v 17 ὁχετεύηται Α θνησκέτωσαν (θνησκέτω· θνησκέτωσαν δὲ corr. man. rec.) καὶ ἄλογα καὶ τετράποδα S τὰ om. F 18 ὑπὲρ SFL2: πρὸς ceteri ὅρους] ὄνους F τῆς ἀκρασίας M; ἀκολασίας coni. Mang. αὐτῆς om. Arm 19 ἀηδεστάτας] ἀκηδεστάτας M; ἀηθεστάτας coni. Mang. 3 Lev. 19,19. 16 Exod. 22,19. Lev. 18,23. 20,15. 16. Deut. 27,21. cf. loseph. Ant. lud. III § 275.)

v.5.p.164
ὧν καὶ ἡ διήγησις αἰσχίστη, τὰ δὲ ὅτι τοιούτοις ὀνείδεσιν ὑπηρέτησε καὶ ἵνα μηδὲν ἢ τέκῃ ἢ γεννήσῃ παλίμφημον, οἷα εἰκὸς ἐκ τοιούτων μιασμάτων·

ἄλλως τε οἷς καὶ βραχὺ μέλει τοῦ πρέποντος οὐκέτ’ ἂν χρήσαιντο τοῖς θρέμμασιν εἰς οὐδεμίαν τῶν περὶ βίον ὑπηρεσίαν, μυσαττόμενοι καὶ ἀποστρεφόμενοι καὶ τὴν ὄψιν αὐτὴν δυσχεραίνοντες καὶ νομίζοντες ὧν ἂν προσάψαιτο κἀκεῖνα εὐθὺς ἀκάθαρτα εἶναι· τὰ δὲ μηδαμῇ χρήσιμα τῷ βίῳ ζῆν εἰ καὶ λυσιτελὲς ἀλλ’ οὖν περιττὸν „ἄχθος γῆς“, ὡς εἶπέ τις.

Πάλιν πόρνην ἡ κατὰ Μωυσῆν οὐ παραδέχεται πολιτεία κοσμιότητος καὶ αἰδοῦς καὶ σωφροσύνης καὶ τῶν ἄλλων ἀρετῶν ἀλλοτρίαν, ἣ ἀναπιμπλᾶσα τὰς ψυχὰς ἀνδρῶν ὁμοῦ καὶ γυναικῶν ἀκολασίας τὸ μὲν τῆς διανοίας ἀθάνατον κάλλος αἰσχύνει, τὴν δὲ τοῦ σώματος ὀλιγοχρόνιον εὐμορφίαν προτιμᾷ, παραρριπτοῦσα μὲν αὑτὴν τοῖς ἐπιτυχοῦσι, τὴν δ’ ὥραν ὥσπερ τι τῶν ὠνίων ἐπ’ ἀγορᾶς πιπράσκουσα, καὶ ἐπὶ μὲν θήρᾳ τῶν νέων ἕκαστα λέγει τε καὶ πράττει, τοὺς δὲ ἐραστὰς ἀλείφει κατὰ ἀλλήλων αἴσχιστον ἆθλον αὑτὴν προτιθεῖσα τοῖς τὸ πλέον εἰσενεγκοῦσιν. ὡς λύμη καὶ ζημία καὶ κοινὸν μίασμα καταλευέσθω, τὰς τῆς φύσεως διαφθείρασα χάριτας, ἃς ἥρμοττε καλοκἀγαθίᾳ προσεπικοσμῆσαι.

[*](1 ἡ om. S ὑπηρέτησαν S 2 pr. ἢ om. FA παλίμφημον SF Arm: δύσφημον ceteri (Turn.) οἷα εἰκὸς] οἴων S ἐκ τῶν τοιούτων A 3 τε om. M καὶ SF: κὰν ceteri (v) μέλει SF2G (Mang.): μέλι F1, μέλοι μέλη MHP (Turn.) οὐκέτ’ SFA: οὐκέτι ceteri 4 τοῖς θρέμμασιν] τοῖς τοιούτοις θρέμμασιν Α (Mang.) τὸν βίον M ὑπηρεσιῶν F 6 ὦν] ὡς S προσάψαιτο scripsi: προσάψαιντο codd. (v) κἀκεῖνα S: καὶ ἐκείνα FG, καὶ ἐκεῖν’ ceteri ἀκάθαρτ᾿ GHP 7 ζῆν — περιττὸν] οὐ ζῆν εἶναι λυσιτελές, περιττὸν Α (Mang.) ἀλυσιτελές F Arm ἢ περιττὸν F ἄχθος γῆς F: ἄχθος γῆς ὄντα M, ἄχθος ὄντα γῆς ceteri (v) 9 tit. περὶ πόρνης add. mg M πάλιν δὲ Arm post πόρνην add. ἡ F2: om. ceteri (v) μωϋσῆν F Arm: τὸν ἱερὸν λόγον ceteri (v) πολιτεία SF Arm: ἡ πολιτεία ceteri (v) 10 καὶ σωφροσύνης om. Α ἀλλοτρίαν om. F Arm 11 ἢ om. SF Arm ἀναπιμπλᾶσαν S, sed ν add. m. 2: scribendum fortasse (om. ἣ) ἀναπιμπλᾶσα # ἀκολασίας] ἥτις δ’ ἂν ἀκολασία F 12 αἰσχύνη F τοῦ om. HP (Turn.) ὀλιγοχρονίαν P 13 παραρριπτοῦσα F αὐτὴν SFGP, αὖ in αὑ corr. H 14 τι FL2: om. ceteri τῶν ὠνίων SF: ὤνιον ceteri (v) καὶ F: om. ceteri (v) 15 λέγει τε καὶ πράττει SMAG: λέγη τε καὶ πράττῃ F, καὶ λέγει καὶ πράττει HP (v) δὲ S: δ’ ccteri ἀλείφῃ F κατὰ S: κατ’ ceteri 16 αἴσχους Arm. δ’ ante ἆθλον add. S αὐτὴν ἆθλον transp. A αὐτὴν SFG, ἑαυτὴν M προτιθεῖσα FA: προτιθεῖσαν S, προθεῖσα ceteri (Turn.) τὸ om. F 17 λοίμη S post λύμη add. οὖν GH (v), om. ceteri καταλεύεσθαι G 7 ἄχθος γῆς: V. supra p. 19,12. 9 Deut. 2317.)
v.5.p.165

Μοιχείας δὲ τὰς μὲν ἢ αὐτοφώρους ἢ ἐναργέσιν ἐλέγχοις πιστουμένας ὑπαιτίους ἀπέφηνεν ὁ νόμος, τὰς δὲ καθ’ ὑπόνοιαν οὐκ ἐδικαίωσεν ἐξετάζεσθαι πρὸς ἀνθρώπων, ἀλλὰ εἰς τὸ τῆς φύσεως ἤγαγε δικαστήριον, ἐπειδήπερ ἄνθρωποι μὲν τῶν ἐμφανῶν ἐπιγνώμονες, θεὸς δὲ καὶ τῶν ἀδήλων, ᾧ μόνῳ δυνατὸν ψυχὴν ἐναργῶς θεάσασθαι.

φησὶν οὖν τῷ ὑπονοήσαντι ἀνδρί· γραψάμενος πρόκλησιν εἰς τὴν ἱερόπολιν ἴθι σὺν τῇ γυναικὶ καὶ καταστὰς ἐπὶ τῶν δικαστῶν ἀπογύμνωσον τὸ παραστάν σοι τῆς ὑπονοίας πάθος, μὴ ὡς ἄν τις συκοφάντης ἢ κακοτεχνῶν ὑπὲρ τοῦ πάντως περιγενέσθαι, ἀλλ’ ὡς ἄν τις τῆς ἀληθείας ἀκριβὴς ἐξεταστὴς ἄνευ σοφιστείας.

ἡ δὲ γυνὴ δύο κινδύνους ὑπομένουσα, τὸν μὲν ὑπὲρ ψυχῆς, τὸν δὲ αἰσχύνης βίου, παντὸς ἀργαλεώτερον θανάτου, κρινάτω παρ’ αὑτῇ τὸ πρᾶγμα, κἂν μὲν καθαρεύῃ, θαρροῦσα ἀπολογείσθω, εἰ δὲ ὑπὸ τοῦ συνειδότος ἐλέγχοιτο, καταδυέσθω, προκάλυμμα τῶν ἁμαρτημάτων αἰδῶ ποιησαμένη· τὸ γὰρ μέχρι τέλους ἀναισχυντεῖν ὑπερβολὴ κακίας.

ἐὰν δὲ ἀμφήριστα ᾖ τὰ λεχθέντα καὶ μηδέτερον καθέλκῃ μέρος, ἴτωσαν εἰς τὸ ἱερόν, καὶ ὁ μὲν ἀνὴρ στὰς ἀντικρὺ τοῦ βωμοῦ, παρόντος τοῦ κατ’ ἐκείνην τὴν ἡμέραν ἱερωμένου, δηλούτω τὴν ὑπόνοιαν, ἅμα καὶ κομίζων ἄλευρον κρίθινον, εἶδός τι θυσίας ὑπὲρ τῆς γυναικός, εἰς ἔνδειξιν τοῦ μὴ κατ’ ἐπήρειαν ἀλλ’ ἀπὸ γνώμης ὑγιοῦς κατ’ ἐνδοιασμὸν εὔλογον αἰτιᾶσθαι.

ὁ δὲ ἱερεὺς λαβὼν προτεινέτω τῇ γυναικὶ καὶ τοὐπίκρανον ἀφελών, ἵν’ ἐπικρίνηται [*](1 tit. περὶ μοιχαλίδος add. S mg. M, om. ceteri pr. ἢ] καὶ P, om. H (v) αὐτοφώροις (ι in ras.) S, αὐτοφόρους FHP alt. ἢ om. HP (Turn.) 2 πιστουμένας add. ἐνθένδε FL2 (v) ἀπέφαινεν F, ὑπέφηνεν HP 3 ἀλλὰ SHP: ἀλλ’ ceteri εἰς om. HP (Turn.) 4 δικαστήριον SF: δικαιωτήριον ceteri ἐπιφανῶν G 5 μόνον G 6 ὡς γραψάμενος Α πρόσκλησιν MAHP 7 εἴσιθι F 8 παριστάν F, παριστὰν εἶδος S συκοφαντήση κακοτεχνῶν F 9 πάντων A τις] τι F 10.11 ὑπομένουσα F: ὑπομείνασα ceteri (v) 11 δὲ SFA: δ’ ceteri αἰσχύνης βίου SFG: αἰσχύνην βίου AHP (Turn.), αἰσχύνης τοῦ M (Mang.) 12 παρ’ αὑτὴ Α: παρ’ ἑαυτῇ M, παρ’ αὐτὴ ceteri 13 θαρροῦσ᾿ HP, θαρσοῦσ᾿ S ἀπολογείσθω] ἀποκρινάσθω G δὲ S: δ’ ceteri 14 τῶν ἀμαρτηθέτων F ποιησαμένη] προστησαμένη vel προφασισαμένη coni. Mang. 15 δὲ ἀμφήριστα SF: δ’ ἀμφήριστ᾿ ceteri 16 μηδ’ ἕτερον FGH καθέλκει F 17 ἄντικρυς F βωμοῦ mg Η, ἱεροῦ in textu H ἱερωμένου τὴν ἡμέραν transp. F 18 δηλοῦται S1, corr. S2 20 γνώμης FGL2: γνώσεως ceteri ἐνδυασμὸν S ὁ δὲ F, ὁ δ’ S: ὅ θ’ ceteri (v) 21 καὶ ante τῆ γυναικὶ add. F τοὐπίκρανον] τὸ ὑπόκρανον S ἵνα Α ἐπικρίνηται] εἴη κρίνηται S) [*](5 sqq. Num. 5,12 sqq. cf. loseph. Ant. Iud. III § 270 — 213.)

v.5.p.166
γεγυμνωμένῃ τῇ κεφαλῇ, τὸ τῆς αἰδοῦς περιῃρημένη σύμβολον, ᾧ ταῖς εἰς ἅπαν ἀναιτίοις ἔθος χρῆσθαι. μήτε δὲ ἔλαιον μήτε λιβανωτὸς ὡς ἐπὶ τῶν ἄλλων θυσιῶν παρέστω, διὰ τὸ μὴ ἐπὶ χαρτοῖς ἀλλ’ ἄγαν ὀδυνηροῖς τὴν θυσίαν μέλλειν ἐπιτελεῖσθαι.

κρίθινον δ’ ἐστὶ τὸ ἄλευρον, ἴσως ἐπειδὴ ὑπαμφίβολός ἐστιν ἡ ἀπὸ κριθῆς τροφὴ καὶ ἀλόγοις ζῴοις καὶ ἀτυχέσιν ἀνθρώποις ἐφαρμόζεται, σύμβολον τοῦ τὴν μεμοιχευμένην οὐδὲν θηρίων διαφέρειν, ὧν ἀδιακρίτους εἶναι καὶ ἀνεπιστάτους τὰς ὀχείας συμβέβηκε, τὴν δὲ καθαρεύουσαν τῶν ἐγκλημάτων τὸν οἰκεῖον ἀνθρώπων βίον ἐζηλωκέναι.

λαβὼν δέ, φησίν, ὁ ἱερεὺς κεραμεοῦν ἀγγεῖον ἐγχείτω καθαρὸν ὕδωρ ἐκ πηγῆς ἀρυσάμενος καὶ ἐπιφερέτω βῶλον γῆς ἐκ τοῦ κατὰ τὸ ἱερὸν ἐδάφους· ἅπερ οἶμαι καὶ αὐτὰ συντείνειν πρὸς τὴν ἔρευναν τῆς ἀληθείας διὰ συμβόλων, τὸ μὲν κεραμεοῦν ἀγγεῖον πρὸς τὸ μεμοιχεῦσθαι, διὰ τὸ εὐκάτακτον, θάνατος γὰρ ἡ κατὰ μοιχῶν δίκη, ἡ δὲ γῆ καὶ τὸ ὕδωρ πρὸς τὸ καθαρεύειν τῆς αἰτίας, ἐπειδὴ δι’ ἀμφοτέρων αἱ γενέσεις καὶ αὐξήσεις καὶ τελειώσεις ἁπάντων.

ὅθεν ἑκάτερον οὐκ ἀπὸ σκοποῦ καὶ τοῖς ὀνόμασιν ἐπεκόσμησε, τὸ μὲν ὕδωρ εἰπὼν δεῖν „καθαρὸν“ λαμβάνειν καὶ „ζῶν“, ἐπεὶ ἀνυπαίτιος ἡ γυνὴ καθαρεύει τὸν βίον καὶ ζῆν ὀφείλει, τὴν δὲ γῆν οὐκ ἀπὸ τοῦ τυχόντος ἀλλ’ ἀπὸ τοῦ ἱεροῦ ἐδάφους, ὅπερ ἀναγκαῖον ἀρετᾶν, ὡς καὶ γυναῖκα τὴν σώφρονα.

τούτων δὲ προευτρεπισθέντων, ἡ μὲν ἀκατακαλύπτῳ τῇ κεφαλῇ τὸ κρίθινον ἄλευρον κομίζουσα, καθάπερ ἐλέχθη, παρίτω, ὁ δὲ ἱερεὺς [*](1 σύμβολον — ἐπὶ (2) om. Α ᾧ] ὡς S 2 ἀναιτίαις HP (v) δὲ F: δ’ ceteri λιβανωτὸν S 3 τῶν δ’ ἄλλων Α παρέστω S: μὴ προσαπτέσθω Α, προσέστω ceteri (Turn.) 4 μέλλειν τὴν θυσίαν transp. HP (v) δ’ ἐστὶ] δὲ καὶ S 5 ἐπαμφίβολος S 6 ἐφαρμόζεται Mang.: ἐφαρμόζεσθαι codd. 7 θηρίου S ἀνεπιστάτους mg Η, ἀσυστάτους in textu HP 8 τὸν οἰκεῖον F: οἰκεῖον τὸν S, τὸν om. ceteri (v) ἀνθρώπων om. S 9 λαβὼν δ’ ὁ ἱερεὺς φησὶ Α φησίν om. S (Mang.) 10 ἀρρυσάμενος SFH ἐπιφερέτω F Arm: φερέτω ceteri (v) γῆς om. F 11 ἅπερ F: ἃ μὲν S Arm, ὅπερ ceteri (Turn.) αὐτὰ SF Arm: αὐτὸ ceteri (Turn.) συντείνει conicio 12 τὸ μὲν F: τὸ γὰρ ceteri (v) 13 μεμοιχεῦσθαι SF: μὴ μοιχεύεσθαι Α, μοιχεύεσθαι ceteri (v) εὐκάτακτον F2AGHP: εὔτακτον F1, εὔθραυστον καὶ εὐκάτακτον M, εὐκατέακτον S, εὐκτὸν L (Turn.) γὰρ FA Arm: om. ceteri (Tum.) 15 ὅθεν om. S οὐκ] οὑν S 16 ἐπεκόσμησεν S εἰπὼν om. Arm, post καθαρὸν transp. M 16. 17 δεῖν— λαμβάνειν] δεῖ ἀναβαίνειν καθαρόν τε F 17 καθαρὸν codd. (praeter F): καθαρόν τε Turn., καθαρόν τι Mang. ἀνυπαίτιος ἡ S: ἡ ἀνυπαίτιος ceteri (v) 19 ἀρετᾶν SF Arm: αἰρέτωσαν Α, ἀρετῶσαν ceteri (v) καὶ om. H1P 20 τούτων δὲ] τὸ δὲ τῶν F ἀκατακαλύφω F 21 ἐλέγχθη Η ὁ δὲ SFG: δὲ om. M, ὁ δ’ HP, ὅ θ’ Α) [*](17 Num. 517.)

v.5.p.167
[ἀντικρὺ] τὸ κεραμεοῦν ἀγγεῖον, ἐν ᾧ ὕδωρ ἐστὶ καὶ γῆ, ἀντικρὺ στὰς ἐπιλεγέτω τάδε·